Halloween (1978)

Eigenlijk 100% eens met je recensie. Vooral het herhalende en het geleuter van de psycholoog om tot de conclusie te komen dat Myers gewoon evil is, lijkt mij eigenlijk vooral filler en padding (scènes langer uitrekken onder het mom van spanningsopbouw maar vooral dienen om tot de verplichte speelduur te komen). Voor een typische slasher wordt er te weinig geslashd, maar atypisch is het ook weer niet want zoals zoveel killers in slashers heeft de killer weinig background meegekregen en zijn de andere personages ook niet bepaald diep te noemen. Dus het blijft gewoon bij sterk camerawerk en soundtrack, maar in andere opzichten een heel matige film.

Voor een echte atypische slasher raad ik je deze aan:
Communion (1976)
Is denk ik wel meer je ding

alexspyforever toegevoegd aan de lijst

Het verschijnsel dat de personages inferieur zijn aan het effect dat de film beoogt te hebben zie ik bij veel films in dit genre (al moet ik daar wel direct bij opmerken dat ik nog niet al te veel slasherhorror heb gezien). Toch heeft Myers wel iets intrigerends hoor. Niet voor niets één van de meest iconische personages uit de filmgeschiedenis. De 'slachtoffers' in deze film zijn dan nog een stuk tenenkrommender.

Een goeie horrorfilm is niet alleen een man met een mes die op het punt staat Filet Americain te maken van omwonenden, maar haalt archetypische angsten naar boven. The Ring was daar ook zo goed in. DE archetype uit Halloween is uit je raam kijken (wat we allen van tijd tot tijd doen) en niet goed weten of er nou een gestalte bij de buren in de tuin staat. Nog es goed kijken, en hij staat er toch niet. "Hm, tis donker, zallik me wel vergist hebben"... Wij weten inmiddels beter.

Pas gisteren heb ik de horrorklassieker Halloween (1978) gezien. De film kwam me echter allesbehalve onbekend voor, want ik kende wel vergelijkbare films als Scream en parodieën als Scary Movie zodat toch alle elementen – tot en met de telefoon die de hele tijd over gaat – vertrouwd voelden. En ik heb ook onlangs kennisgemaakt met de Italiaanse giallo, zodat het me nu duidelijk is dat de film Halloween niet alleen zal zijn geïnspireerd op Hitchcock’s Psycho maar waarschijnlijk ook op de vele Italiaanse giallo-films, die hun hoogtepunt eveneens beleefden in de jaren ’70 en zelf weer deels zijn geïnspireerd op de films van Hitchcock.

Ik denk dat evengoed Halloween model kan staan voor een nieuw soort horrorfilm die ertoe heeft geleid dat critici hun neus zijn gaan ophalen voor het horrorgenre. Immers, de klassieke 19de eeuwse horrorverhalen, zoals Dracula, het Monster van Frankenstein en Edgar Allen Poe’s verhalen, zijn Echte Verhalen met diepgang en betekenis en behoren tot de Literatuur, waarvan films als Halloween een erg leeg en bleek aftreksel lijken zoals ook de Bouquet-reeks een leeg en bleek aftreksel van de oorspronkelijke romantiek vormt. Het is goedkope pulp zoals ook de Italiaanse giallo dat al was: er is geen verhaal anders dan dat er een psychopathische moordenaar ‘on the loose’ is en we ons met het slachtoffer rot schrikken als die plotseling met zijn mes in de lucht voor onze neus opduikt om toe te slaan. En net als de Bouquet-reeks worden de vele delen en varianten bijkans machinaal aan de lopende band industrieel uitgespuwd.

Toch is er een belangwekkende link met een verhaal als Dracula, want net als bij Dracula kan niet worden gemist dat de films eigenlijk over seks gaan, hetgeen precies de aantrekkingskracht ervan is. Net als bij Hitchcock’s Psycho en de Italiaanse giallo-films draait het namelijk altijd om een (liefst) mysterieuze psychopathische moordenaar die het vooral op beeldschone jonge vrouwen heeft gemunt. Net als bij Psycho is de cruciale scene er één waarin een beeldschone jonge en dat op moment (half)naakte vrouw wordt beslopen en overrompeld. De erotische ondertoon is evident. Het is in wezen soft porno en je gaat bijna denken dat deze films alleen maar werden gemaakt omdat de censuur strenger was met betrekking tot seks dan met betrekking tot geweld: omdat seks taboe is wordt de seks vervangen door geweld met het mes in de lucht in plaats van de erectie en het herhaaldelijk steken van het mes in het lichaam van de vrouw in plaats van de seksuele penetratie en stoten. Dat verklaart mijns inziens ook waarom de moord bij voorkeur plaatsvindt door middel van messteken of een andere intieme, quasi-erotische manier zoals wurgen in plaats bv. een pistoolschot want zo’n afstandelijke moord zou de seksuele metafoor afzwakken. En het verklaart waarom de moordenaar altijd alleen maar moordt en nooit eerst verkracht, zoals in de realiteit vaak wel gebeurt (zoals laatstelijk bij Anne Faber): omdat de moord zelf een metafoor voor seks vormt zou ‘echte’ seks voorafgaand aan de moord de metafoor alleen maar vernietigen.

In dat opzicht lijkt het logisch dat in Halloween de meisjes die al seks hebben worden vermoord en dat precies het ene meisje dat maagd is het overleeft. Volgens de regisseur Carpenter moet de film overigens zo worden uitgelegd dat de maagdelijke vrouw de enige is die de moordenaar kan vermoorden omdat zij seksueel gefrustreerd is en deze seksuele energie tegen haar aanvaller inzet (hetgeen hooguit een feministische twist geeft aan de traditionele interpretatie). Overigens, in de hele film is geen druppel bloed te zien en worden – net als in Psycho – ook de moorden zelf niet in beeld gebracht maar is er slechts de suggestie van moord doordat we het mes zien steken terwijl er een ijselijk gegil van de vrouw te horen is. Volgens de critici bereikte het horrorgenre een nieuw dieptepunt (en helaas vele navolgers) met ‘splatter’-films waarin de moorden juist wel in beeld worden gebracht en waarin het ‘enge’ uit niets anders meer bestaat dan het zo expliciet mogelijk in beeld brengen van de slachtpartijen met enorme hoeveelheden bloed die uit afgehakte of afgezaagde ledematen en hoofden spuiten e.d. Het is niet moeilijk hierin de ‘hardcore porno’ qua geweld te zien als een logische vervolg op films als Halloween die nog geheel ‘soft porno’ qua geweld zijn.

Verontrustender – zeker voor feministen – is echter misschien het typisch ‘mannelijke’ perspectief waarin de moorden in een film als Halloween doorgaans plaatsvinden: precies zoals in een pornofilm is de camera meestal strak op de jonge vrouw (het object van onze lust) gericht en kijken we met de ogen van haar mannelijke belager met wie we als het ware samen de vrouw besluipen om haar te overweldigen. Deze opgelegde identificatie met de moordenaar/verkrachter lijkt zo het onderhuids aanwezige verband tussen seks en geweld verder te versterken en feministen hebben wel gevreesd dat films als Halloween jongens aanmoedigen tot seksueel geweld jegens vrouwen.

Maar seks is ook het favoriete onderwerp van grappen, zodat het ook logisch lijkt dat het horrorgenre zich bij uitstek leent voor parodiëring, tot en met de komische gorefilm als de horrorvariant op slapstick. Hoe goedkoop en inhoudsloos het moderne horrorgenre ook is (als het gewelddadige broertje van de Bouquet-reeks), haar mix van seksuele spanning, geweld en humor maakt taboes luchtig en het genre het ideale amusement voor met name jongeren.

Scream, I know what you did last summer, Urband legend, Friday the 13th, enz ... Er zijn talloze producties die teruggaan naar de oerversie van de cheesy teen horror movie dat Halloween eind de jaren 70 was.

Het meest opvallende aan Halloween waren de steeds aanwezige sterke geluiden die de film creepy maken. Je hebt natuurlijk de overbekende tune, maar de audio is steeds en overal aanwezig. Daarnaast is Halloween ook visueel erg sterk. De paranoïa of je nu wel of niet Myers achter de struiken, achter de wasdraad of in de reflectering van het raam ziet, is angstaanjagend.

Uiteraard komen alle (later repetitieve) clichés aan bod. De rinkelende telefoon is een klassieker, al dan niet met vals alarm, het wegkijkend slachtoffer dat denkt dat het voorbij is, het spoorloze lichaam, een vredig stadje met hormoongevoelige tieners die zich van geen kwaad bewust zijn, domme deuren die plots niet meer open kunnen, ijselijke gillen (die perfect auditie kunnen doen voor Blow Out van De Palma) enz ...

Het levert een vermakelijke horrorprent op, zeker als trekker in zijn genre. Ook het einde is goed en laat het allemaal open. Ideaal voor een sequel natuurlijk. Veel mysterie en onduidelijkheid omtrent Myers zelf natuurlijk. Het intrigeert de kijker en is mede de sterkte van de film.

“It's Halloween; everyone's entitled to one good scare.”

Horrorklassieker. Ik zie wel waar de moderne slasherfilms hun inspiratie vandaan hebben, want Halloween zet toch wel de toon voor de latere lading slasherfilms. Dat betekent niet dat Halloween een perfecte film is, want daarvoor maakt vooral Michael Myers te weinig indruk. Myers loopt de hele tijd zijn slachtoffers hijgend te stalken, maar van echte dreiging is geen sprake. De kills zien er ook erg matig uit.

Nee, de grootste kracht zit hem in het audiovisuele gedeelte. Geweldig hoe de camera door de Amerikaanse suburbs zwaait en ook de muziek draagt bij aan een sfeer van naderend onheil. Met Jamie Lee Curtis als eerste (niet de beste, die eer blijft voorbehouden aan Neve Campbell) scream queen.

Vroeger wel eens gedeeltelijk gezien en toen vond ik het behoorlijk spannend. Nu eens volledig bekeken en dan valt het toch wel tegen. De spanning zit met name in het begin van de film, als Myers grotendeels uit beeld blijft. Dan wordt, met name door de sterke soundtrack, de spanning wel goed opgebouwd. Als Myers eenmaal in beeld komt, zakt het wat in elkaar. Hij komt nogal lomp over en blijkt nagenoeg onaantastbaar te zijn, maar verder dan wat herhaaldelijk zwaar gehijg en matig uitgewerkte moordscènes komt het niet. Ook het acteerwerk houdt niet over, eigenlijk zet alleen Donald Pleasence een goede rol neer. Qua verhaal heeft het weinig te bieden verder, maar dat is binnen dit genre wel vaker het geval. Deze horrorklassieker deed mij al met al weinig.

Prachtige gestyleerde slasher. Carpenter introduceert met deze film zowel de Steadycam als de gedepersonaliseerde killer. Met name die laatste zou veelvuldig gekopieerd worden met Jason als belendste volgeling.

De muziek wordt alom geroemd en is 40 jaar na dato nog steeds een van de meest herkenbare filmtunes. Daarnaast is de film een masterclass in compositie en het gebruik van licht en donker. Gedurende vrijwel de gehele film bevind Myers zich net binnen of buiten het kader of verblijft hij op de grens van licht en duisternis. Carpenter beheerst dit spel als geen ander en levert ondanks het zeer belerkte budget een volwassen en vrijwel tijdsloos meesterwerk af.

Camerawerk is ook van niemand minder dan Dean Cundy, die later ondermeer Jurrassic Parc, Escape from anew York, The Thing en Big Trouble in Little China voor zijn rekening nam.

5*

Redelijk spannende maar vooral sfeervolle film, met een begrijpelijke status. Volgens Wingard himself is dit één van Carpenter's jaren-80 films waar The Guest op gebaseerd is, maar die vergelijking gaat voor mij niet veel verder dan het Halloween thema helaas.

Zelf vond ik hem net iets te traag. De 'slechts' 90 minuten zijn toch nog een best lange zit, omdat er eigenlijk tot het eind weinig gebeurd. Sterker nog, een paar stills van boogeyman weggelaten en er gebeurd ongeveer een uur helemaal niets. Richting het einde toe kon ik wel de spanning van de meiden voelen, toch wel een belangrijk gevoel dat je wilt ervaren tijdens zo'n film.

Wel moet ik zeggen dat het 1e uur alsnog prima door te komen was door de al eerder genoemde sfeer, want die is wel lekker zeg. Altijd al kunnen genieten van die Amerikaanse dorpssfeer in een vorig tijdperk, of het nou de 70's, 80's of wat dan ook zijn. Heerlijk dat oldskool gevoel. Verder eens met Basto hierboven, de score is inderdaad zo effectief als maar kan en het camerawerk viel me ook al positief op.

Laurie vond ik een leuk karakter, Annie vond ik helaas een wat stereotype schreeuwer. Geinig dat eerstgenoemde maar liefst 9 jaar jonger is dan de ander.

Het wordt een vervolg op deel 1

Bron: Eerste poster horrorfilm 'Halloween'! | Filmtotaal filmnieuws

Niet al te lang geleden pas voor de eerste keer gezien en dat terwijl ik de film al in mijn begindagen op deze site wel eens ben tegengekomen. Ik heb me nooit erg geïnteresseerd voor horror en het zal waarschijnlijk nooit mijn favoriete genre worden, maar tegenwoordig vind ik het toch wel leuk om er zo nu en dan eens eentje uit te pikken. Toevallig van de week nog de serie Scream gekeken en ik moest onherroepelijk denken aan deze film.

Halloween is eigenlijk het schoolvoorbeeld van 'hoe het moet'. De film is fantastisch gemaakt; heel simplistisch, maar eigenlijk daardoor juist enger dan alle vernuftige CGI-effecten die tegenwoordig in veel van dit soort films gestopt worden. De film is niet veel meer dan Michael Myers die willekeurige mensen om zeep probeert te helpen, maar het is met name de manier waarop met dit gegeven een spannende sfeer gerealiseerd wordt waardoor het een gedenkwaardige filmervaring wordt. Jamie Lee Curtis zet een sympathieke hoofdrol neer en je gunt haar personage van harte dat ze het einde van de film haalt. Het einde vond ik overigens het enige zwakke punt dat ik kan bedenken. Ik snap dat hiermee de weg open ligt voor de sequel die dit najaar uitkomt, maar ik vond het desondanks wat onbevredigend.

Deze effectieve horrorfilm behoort tot de betere die ik gezien heb. Ik ben fan van de algehele aankleding en de sfeer die de film uitademt. Het steekt simpel in elkaar, maar is desondanks de perfecte keuze om te kijken op de gelijknamige feestdag.

4*