The Maltese Falcon (1941)

Had deze al eerder gezien en toen viel hij me tegen, begreep niet goed waarom die een klassieker was. Ik kon me vrijwel niets van het plot herinneren, maar dat schijnt gebruikelijk te zijn, want ben veel noirs aan het herzien en daar was ik ook bijna alles vergeten.

Hoe dan ook, deze keer viel de film me veel beter mee. Er zitten wat moorden in het begin van de film, maar het gaat vooral over de uber-MagGuffin die de Maltese Falcon is en dan vooral het liegen en bluffen over het beeldje. Acteerwerk is puik met vooral Bogart en Greenstreet, met ook goede vermeldingen voor Lorre en Cook. Enkel jammer dat Mary Astor een beetje verzuipt tussen de rest, het is allemaal net niet voor haar, wat te weinig fatale in haar femme.

The Maltese Falcon was Hustons regiedebuut. Huston besloot het verhaal van het boek van Hammett nauwgezet te volgen. Zo wordt ook in de film het verhaalperspectief van het boek gehanteerd : alle gebeurtenissen worden vanuit het perspectief van Sam Spade verteld. The Maltese Falcon is in drie verschillende versies verfilmd : in 1931, in 1936 als Satan Met a Lady en deze in 1941 wat ook de beroemdste versie is en die slechts enkele wijzigingen ten opzichte van het origineel heeft. Het origineel heb ik echter niet gezien en kan dus geen vergelijking maken, maar gezien wat opzoekingswerk en filmrecensies zit de kracht in het originele vooral in de vrouwelijke cast die het genre film noir wat meer eer aan doen. In deze film maakt Mary Astor als femme fatale weinig indruk. Maar het is Humphrey Bogart als Sam Spade die definitief doorbrak naar het grote publiek. In deze film creëerde hij een personage dat hem voor de rest van zijn leven beroemd maakte. Ook de andere mannelijke rollen worden goed ingevuld, vooral Sidney Greenstreet als the fat man is echt overtuigend in zijn rol. Erkend als een van de eerste ' Film Noirs ' is The Maltese Falcon een mijlpaal in Hollywoods geschiedenis. 7/10

Schitterend. Hoe de film het cynisme de hoofdrol geeft, is subliem (bv naam van zijn partner die meteen van de deur wordt afgehaald, het avontuurtje van Spade met de vrouw van zijn partner dat voor Spade slechts tijdvulling was, etc). En even subliem door Bogey ingevuld (hoe Spade telkens de overhand haalt in elke scene, hij is steeds een stap voor, heeft alles onder controle). Spade weet wie liegt en wie niet (maar veel zijn dat er niet), de politie is een blok aan het been ... Spade weet meer dan iedereen inclusief de kijker. De scene dat hij opvliegend reageert tegen de fatman, de kamer verlaat en dan een kleine glimlach zichtbaar bij Spade zodat we weten dat alles maar toneel is … zelf op het eind, een fabuleuze speech van do the right thing, een spat emotie, een geweten maar toch voelt het ni et aan als ongeloofwaardig. Nee, The Maltese falcon is een labyrint van intriges, verraad en dubbelspel waar enkel Spade de uitgang vindt. Huston en zijn team zet dit fraai visueel neer, prachtige zwart wit met mooie composities die het verraad en dubbelspel nog extra accentueren.

En voor klassiekerzondag viste ik The Maltese Falcon uit de aanzienlijke stapel met oudjes die nog klaar liggen. En het is toch altijd weer afwachten of er een klik is, zo doet de ene niets met je en is de andere een voltreffer. De synopsis van The Maltese Falcon deed me in ieder geval het beste hopen.

Een onschuldig ogende verhaal van een dame in nood met een standaard surveillance met dodelijke afloop doet toch heel wat meer stof opwaaien dan Sam Spade vooraf had kunnen vermoeden en verwachten. Al snel is Sam zowel verdachte in verschillende zaken die daarna beginnen te rollen, als dat hij gevolgd en aan de tand gevoeld wordt door de 'onderwereld'.

Niet alleen lijkt plots niemand meer te vertrouwen, net zo goed is het de vraag hoe Sam zonder kleerscheuren uit alles komt dat speelt. Bijzonder zijn toch wel verschillende bijzondere types als Cairo en Gutman, daar doen detectives Dundy en Polhaus niet aan onder, maar het meest in het oog springt natuurlijk de knorrig Bogart zelf met zijn van dik hout zaagt men planken aanpak en poeh wat is Sam Spade gehaaid.

Het plot rond het beeldje, en iedereen die elkaar lijkt bedriegen maar tegelijkertijd ook partner blijkt, zit best aardig in elkaar hoewel het hier en daar best wel eens een beetje voorspelbaar is. Manco aan The Maltese Falcon betreft voor mij toch het gebrek aan spanning en de noir benoeming. Want spannend is het nergens en noir ook niet echt, sterker, ik vind The Maltese Falcon op het brave af en ook nog met een romance waar ik geen enkel moment echt van overtuigd ben.

Een beetje tegenvallen doet The Maltese Falcon dan ook wel, maar ik besef dat veel van de kritiek, vooral het noir gedeelte, in het tijdsperspectief van 1941 gezien moet worden, want ja, deze film is bijna net zo oud als mijn vader. Daarom krijgt The Maltese Falcon van mij ook een prima 3.5 en ben ik op termijn nog wel eens in voor een herkijk.

Tot voor een paar jaar geleden had ik niet heel veel films met Bogart gezien, maar het is natuurlijk wel een hele grote naam uit het verleden. Dat maakt hij helemaal waar in deze film waar ik van genoten heb. Wat meer (buiten) actie had gemogen, maar verveeld heb ik mij zeker niet met deze klassieker. Goed verhaal, mysterie en suspense. Het inspireert om nog meer films met Bogart op te zoeken.

Herzuen op 4K UHD. 4* blijven staan.

Dit is nu eens een film waar ik best een remake van zou willen zien door een Fincher of zo.