Apocalypse Now (1979)

Zie net dat de final cut morgen draait in de euroscoop voor maar 6.50, doen!

Vanmiddag de laatste kans gegrepen en Apocalypse Now Final Cut in de Dolby zaal van Pathe gekeken. Maar vooral geluisterd!

Film ziet er echt schitterend uit, maar ik was vooral onder de indruk van de geluidsmix. AN was de eerste film met surround geluid en ik durf te beweren dat die ook nooit meer overtroffen is. Via de 50+ speakers van de dolbyzaal kwam die volledig tot z’n recht. Maar wat onderscheidt deze mix van alle navolgende? Waarom is die onovertroffen?

Het antwoord is wellicht simpel. Alle volgende soundmixen richten zich vooral op effect bejag. Vaak effectief veelal imposant, maar bij AN is het ook vooral een artistieke mix. De mix is subtiel en richt zich net zo vaak op sfeerschepping als op bombast. Ze waren aan het pionieren en probeerde vanalles uit. Daarom is het een hele tijke soundtrack geworden met tal van ‘probeersels’, maar wel uitgevoerd met de hoogste graad van vakmanschap. Echt heel bijzonder om te horen.

Verder blijf ik fan van de korte versie. De enige scene uit de redux die ik daar misschien aan zou willen toevoegen is de scene met de bunnies in de gecrashte helicopter. Hoewel inhoudelijk interessant doet de Franse Plantage scene me minder en vind ik het stelen van Killgore’s surfboard wat flauw.

Zoals zo vaak. Korter is beter.

Maar goed, wat mij betreft blijft het fier overeind als beste film ooit.

Vanmiddag de laatste kans gegrepen en Apocalypse Now Final Cut in de Dolby zaal van Pathe gekeken. Maar vooral geluisterd!

Film ziet er echt schitterend uit, maar ik was vooral onder de indruk van de geluidsmix. AN was de eerste film met surround geluid en ik durf te beweren dat die ook nooit meer overtroffen is. Via de 50+ speakers van de dolbyzaal kwam die volledig tot z’n recht. Maar wat onderscheidt deze mix van alle navolgende? Waarom is die onovertroffen?

Het antwoord is wellicht simpel. Alle volgende soundmixen richten zich vooral op effect bejag. Vaak effectief veelal imposant, maar bij AN is het ook vooral een artistieke mix. De mix is subtiel en richt zich net zo vaak op sfeerschepping als op bombast. Ze waren aan het pionieren en probeerde vanalles uit. Daarom is het een hele tijke soundtrack geworden met tal van ‘probeersels’, maar wel uitgevoerd met de hoogste graad van vakmanschap. Echt heel bijzonder om te horen.

Verder blijf ik fan van de korte versie. De enige scene uit de redux die ik daar misschien aan zou willen toevoegen is de scene met de bunnies in de gecrashte helicopter. Hoewel inhoudelijk interessant doet de Franse Plantage scene me minder en vind ik het stelen van Killgore’s surfboard wat flauw.

Zoals zo vaak. Korter is beter.

Maar goed, wat mij betreft blijft het fier overeind als beste film ooit.

Ik snap dat je enthousiast bent Basto, maar om dat nu vier keer te roepen

Moviemeter bleef hangen, maar je hebt gelijk. Twee keer is genoeg.

I'm not going! I'm not going! I'm not going!

Gisteren de geest gekregen omdat hij op tv was en de film maar even uit de collectie gevist. Wat vond ik dit destijds, toen ik de film op mijn vijftiende of zestiende zag, een stomvervelende en rare film. De best Vietnamfilm ooit werd er gezegd...maar waarom dan? Een vraag waar ik toen geen antwoord op had, maar nu tientallen jaren later, een zoveelste herkijk en het inzicht om de filosofie achter de film te begrijpen, wel. Een mythisch product is dan ook het eindresultaat. Waar Platoon vooral erg treffend het beeld van de gewone jongen laat zien, gaat Apocalypse Now vooral in op de filosofie, ontaarding, smerige praktijken, belangen van hogerhand en hypocrisie van het geheel. Voeg daar een regisseur aan toe die tijdens de opnames herhaaldelijk over zelfmoord sprak, Harvey Keitel die eerst gecast werd voor Willard en na enkele weken aan de kant gezet voor Sheen, een Brando die veel te zwaar op de set verscheen en daarom weinig in beeld komt, zich tevens minachtend over het script uitliet en naar eigen zeggen de meest belangrijke dialogen zelf aandroeg en toevoegde, rampzalige verlopen opnames door storm, een misgelopen tijdsschema en veel te duur, voeg daar nog enkele waanzinnige geruchten bij als dat men echte menselijk lijken gebruikt en dat Kurtz op een echt iemand gebasseerd is, en je hebt al heel wat om over na te denken. Dan vergeet ik nog te zeggen dat Sheen ergens tijdens de opnames een hartinfarct kreeg...

De film begint treffend met het beeld van Willard, duidelijk iemand die uit de jungle gekomen is, maar is de jungle ook uit hem? Neen! Treffend komen daar de beelden van een beschadigd en door PTSS geteisterd iemand die het liefst de roes van oorlogsvoering weer opzoekt om vooral niet na te hoeven denken. Achteraf vraag ik me af, mede door de gespeelde muziek van The Doors - The End, ohw wat heerlijk, of er misschien met de eindscène gestart wordt en Willard juist terug is na zijn missie...Kippenvel brengt de doordraaiende Willard tijdens die scenes. Wat doet oorlog toch met een mens. De hypocrisie van het hele verhaal, oorlog in het algemeen, wordt daarna al snel gebracht in het verkrijgen van de missie. Zoals Kurtz zelf op een gegeven moment zegt; jonge piloten bombarderen burgers met napalm maar ze mogen geen fuck op hun toestel schrijven want dat is obsceen. Zoekend naar de ware aard en missie van Willard, iets dat treffend wordt vertelt door Willard zelf, neemt zijn aanvang op de rivier. Een aantal iconische scenes komen voorbij als het eerste optreden van de Air-Cav met zijn biologerende leider Kilgore. De helikopteraanval op het dorp met Wagner uit de luidsprekers is episch, de toestand met de Bunny's vermakelijk, hun verhaal achteraf weer bedroevend, het gedoe rond de jonk waanzin, de Franse plantage is een draai om de oren, toch is de nachtmerrie-achtige trip rond de Do Lung Bridge voor mij de sterkste. Verontrustend zijn de panikerende mannen in het water, de totaal doorgedraaide en wezenloze soldaten die geen mannen meer zijn maar eerder geesten, karakters overigens uit de koker van co-scriptschrijver Michael Herr die dergelijke verschijningen meemaakte in Khe Sahn en dit beschrijft in zijn boek Dispatches, voeg daarbij de carnavaleske muziek...pfff...the horror!

In de filosofie van de film schijnen vooral veel verwijzing naar het geloof te liggen zoals het hindoeïsme en het boeddhisme. Zo zou de afdaling van de rivier een tocht langs alle zeven chakra's van het menselijk lichaam symboliseren. Tevens zouden er veel kenmerken van de Griekse mythologie zijn. Dingen die interessant zijn, toch hou ik het liever wat simpeler en zie de film vooral zoals hij vaak beschreven wordt als een soort afdaling in de hel en het ontdekken van de duisterste plekken van de menselijke zielen. Eigenlijk zoals Conrad het in zijn boek Hart der Duisternis beschrijft, weliswaar tijdens ivoor strooptochten in Belgisch Congo. De volledige ontaarding en degeneratie van menselijke waarden. Maar toch is daar niet de kous mee af, want de theorieën die Kurtz erop na houdt van opoffering, inzet en bereidwilligheid om te doen wat moet gebeuren snijd wel degelijk hout. Een bepaald inzicht en eerlijkheid kan Kurtz op dat vlak niet ontzegt worden, wellicht ook een reden om hem op te laten ruimen. Een legerleiding die liever domme soldaten heeft die blindelings opdrachten opvolgen in plaats van zelf denken. Bovendien is het tegelijk een schop tegen de schenen en een blik in de spiegel van wat men geworden is, en dat het niet langer de idealistische en ideologische oorlog is die er gevoerd word. Tevens is er de draai om de oren vanuit de Franse optiek. Zij vechten ergens voor, net als de Vietnamezen, maar waar vecht Amerika eigenlijk voor...? Kurtz lijkt vooral een verpersoonlijking van alles dat smerig is aan Vietnam, en vooral wat er onder het tapijt gemoffeld moet worden, iets waar Kurtz uiteindelijk aan toegeeft, klaar met wat hij uiteindelijk geworden is. Iets waar Willard zich toch voor laat gebruiken, wellicht daarom de tranen in de beginscene, bewustwording.

Dat Apocalypse Now vooral veel hoon oogstte onder critici, weliswaar wel verschillende nominaties ontving maar slechts twee won, is eigenlijk amper voor te stellen. De cinematografie is bij tijden wijlen betoverend, net als de natuur. Als acteur valt vooral Duvall natuurlijk op maar zijn kleine rolletjes van Ford ook leuk, net als de graatmagere en piepjonge Fisburne, die begin opnames 15 a 16 was, en een totaal onherkenbare Scott Glenn. De soundtrack, hoewel typische jaren '80 elektronisch, past best wel bij de sfeer. Dan is Coppola zelf nog even in beeld als cameraploeg en haal ik nog even de filmisch subliem gebracht helikopteraanval. Mijn God, wat is dat allemaal prachtig gefilmd en gemonteerd.

Om uiteindelijk weer terug te vallen op The End van The Doors, een apotheose waarin Jim Morrison uiteindelijk zingt 'father, I want to kill you' en verderop slechts 'kill, kill, kill...samen met het gitaarrif van Krieger die constant lijkt te veranderen, een ander tempo en volgorde lijkt te volgen maar nergens mis gaat. Een soort perfecte imperfectie, net als Apocalypse Now zelf die overal uit de bocht lijkt te vliegen, toch nergens een toon mist maar vooral de juiste aanslaat. De toon van ontmenselijking, vuiligheid en verlies van onschuld, de strijd tussen goed en kwaad. Filosofisch gezien iets om heel lang over na te praten, en iets waar veel mouwen aan te passen zijn. Apocalypse Now is met recht een soort van Pandora's Doos te noemen, iets waar onmogelijk de invloed en omvang binnen een eerst keer te bevatten valt.

Gisteravond heb ik de redox versie gezien. Waarschijnlijk is dit de beste (anti)oorlogsfilm die gemaakt is. De waanzin van de oorlog wordt goed weer gegeven door de ogen van de dienstplichtige soldaten die amper beseffen waar ze terecht zijn gekomen, door de gezagstrouwe militairen die hun plicht doen maar het niet goed begrijpen, de Fransen die hun verlies moeilijk kunnen nemen etc. etc.. De VC zien we niet maar is alom aanwezig in de gedachten en fantasiën van iedereen. Tenslotte nog de gek Kurtz die alsof hij de buitenland politiek van de VS zelf is, gewoon zelf bepaalt wat hij doet, met wie en hoe.

De biosversie indertijd was zonder het Franse intermezzo. Vond het ook niet strikt noodzakelijk in de film, maar kan begrijpen dat Coppola iets meer achtergrond wilde voor de Amerikaanse bemoeienis met Vietnam. Huiveringwekkend omdat het gevoel van een rivier landinwaarts opvaren en daarmee steeds verder in een nachtmerrie terecht te komen, goed overkwam. Als ik Brando zie als Col. Kurtz, moet ik altijd denken aan Elaine die haar baas Peterman in Birma opzoekt. Seinfeld Peterman Burma - YouTube

Prachtige review, Lovelyboy! Ik ga achter een mooie BR-Redux editie aan om hem weer eens te bekijken.

Ik herken dat. In het verleden vond ik de Franse Plantage scene oersaai en maakte het product alleen maar langer en langer. Inmiddels vind ik het toch wel een sublieme draai om de oren wat de Buitenlandse politiek betreft, de reden voor de Amerikanen daar te zijn terwijl de Fransen en Vietnamezen vechten voor wat simpelweg van hun is. Een gegeven waardoor je praktisch als 1-0 achter staat. Bovendien hielp eind Tweede Wereldoorlog Amerika zelf de Vietminh in het zadel in de strijd tegen de Japanners.

The Final Cut.

Ik kom nog steeds op hetzelfde cijfer uit, alhoewel het net wat beter is dan de Redux-versie. De korte versie nog (steeds) niet gezien. Het was eigenlijk ook de bedoeling dat ik die zag ipv The Final Cut, maar ik kwam er dus achter dat mijn opname The Final Cut betrof. Maar de remastered-versie was ook geen straf om uit te zitten.

Apocalypse Now kent een waanzinnig eerste uur, dat vond ik al in de eerste film. Het moordende tempo van de film slaat behoorlijk aan, en de overdaad aan iconische scenes blijven vermaken en opvallen. Apart in beeld gebracht / geschoten, Coppola laat hier goede regiekwaliteiten zien.

De helikopteraanval blijf ik de beste scene vinden van de film. Dit keer in remastered-kwaliteit wat het genot alleen maar versterkt. Toch ga ik geen punten geven voor het feit dat The Final Cut remastered is, omdat elke film er mogelijk beter/anders uitziet als opgepoetste versie. Ik vind het een klein beetje oneerlijk.

Acteerwerk is in orde. Ik begreep alleen nooit de hype rondom het karakter van Duvall. Ik vind het maar een behoorlijk stereotiepe verschijning. Sheen & co doen het ook goed, zeker gezien de omstandigheden waarin ze moesten werken. De jonge Fishburne is ook zeker grappig om zo te zien.

Het is fijn dat een aantal overbodige scenes eruit zijn geknipt, scenes die wel in de Redux-versie zaten. De seksscène met de bunnies is er bijvoorbeeld uit. Kon ik alleen maar toejuichen. Andere scenes die ik ook nogal remmers vond ik de Redux-versie zitten er echter nog steeds in. De sequentie op de Franse plantage blijf ik de slechtste sequentie vinden. Het lijkt alsof iemand anders dit regisseerde. Ultiem slappe dialogen, ongezond tempo. Vreselijk gewoon.

De beelden en voice-overs, zeker in het eerste gedeelte, blijven sterk. Het eerste deel van de film gevolgd door het avonturengedeelte blijven sterke stukjes die volop boeien dankzij het hoge tempo van de film. De aparte manier van in beeld brengen, de volle sets, de gestoorde sfeer. Het blijf allemaal goed naar voren komen.

Ik ben minder fan van de stukken waarop Kurtz zijn intrede maakt, daar kan ik me nooit geboeid doorheen zetten. Dat stuk met een geschminkte Brando kan ik niet serieus nemen. Voor de rest verdient de film zeker zijn status, al zal het wat mij betreft meer om de productie zijn. Ik moet nog steeds de versie van 153 minuten zien, en kijken of mijn cijfer dan wel hoger kan worden. Ik ben namelijk dol op het eerste deel van de film, en minder dol op het tweede.