La Terra Trema (1948)

Wat betreft deze film kan ik me het ook wel voorstellen, lijkt mee op een De Sica dan een Visconti.

Heb je hem echt in de nieuwe Italiaanse Meesterwerken serie? Die met een kartonnen hoes er rond. Zoals die eigenlijk op de link is te zien.

Oeh, nee, ik heb de oude blauwe versie (wel Italiaanse Meesterwerken van Homescreen)! Sorry, ik was te lui om de link aan te klikken. Wat een blunder trouwens (van Homescreen)!

Overigens zijn het wel mooie uitgaves en ik ben blij dat ze sommige films uitbrengen!

Twee weken geleden gezien en als ik hieraan terug denk kan ik mij maar weinig positiefs voor de geest halen. Visconti's visuele stijl (voor zover die bestaat) is vrij pover, waardoor het erg moeilijk is om geen ergernissen te vermijden. Dat geldt trouwens voor alle Visconti's die ik tot op heden zag. I.t.t. (ik noem maar wat) De Sica is hij ook een zwakke acteursregisseur. Iets wat in deze film pijnlijk merkbaar is. Het verhaaltje is wel aardig om te volgen en ondanks de speelduur verveelt het niet maar ergert wel.

Weer eens wat anders dan necrofiele markiezinnen of morfineverslaafde burggraven in travestie dat Visconti ons hier voorschotelt.Behoorlijk zuivere representant van het neo-realisme die trouwens is gebaseerd op een novelle van Giovanni Verga,een 19e-eeuwse voorman van het naturalisme in Italië, wat ook verklaart waarom de film niet de verhoopte marxistische conclusie heeft.Lires veranderen hier niet in euro's.

@rokkenjager:hahahahahahahahaha,satire toch?

Wah?

Krachtige film, ondanks enkele erbarmelijke acteerprestaties (fijn dat er met amateurs gewerkt wordt, maar op sommige momenten was de scène nu éénmaal veel krachtiger/"realistischer" geweest mochten de acteurs minder onbeholpen hebben staan acteren). Een turf van een dikke twee uur en dertig minuten, maar dankzij het sterke en tragische verhaal verveelt de film voor geen ogenblik. De personages vinden elk mooi hun plaats binnen de vertelling, en het harde - uitzichtloze - karakter van de film is zeker en vast een plus. Bijzonder ruw dus, al bevat de film op visueel vlak zeker en vast een boel mooi uitgekiende shots. Jammer dat Visconti zijn twee geplande delen niet meer kon maken, indien ze van hetzelfde niveau als "Episodio del Mare" zouden zijn geweest, dan was het een gemis geweest voor de filmliefhebber.

Zoals bij zowat elke andere neorealistische film schuilt de kracht van La Terra Trema gewoon in de ruwe en kordate schets van een hartverscheurende situatie. Klasse!

4*

De film heeft voor mij vooral waarde vanwege het documentaire karakter. Je ziet veel van het harde armetierige vissersleven in een naoorlogs dorp en wie kan dit beter laten zien, dan de mensen de mensen die daar leven. Maar als drama in neo-realistische stijl vind ik de film ook best interessant.

Natuurlijk onmogelijk om je te identifiseren met de mensen in de film. Die mensen leven zo'n heel ander leven als wij anno 2011. Wel van een afstandje en het jaartal, politieke klimaat in gedachte genomen, een erg goede film.

Mooi ook om te zien dat de jongeman tot het uiterste gaat, maar dan toch het overlevingsinstict zijn intrede doet. Terrecht dat hij dan zwicht voor het kapitaal.

Neo-realistische film met een mooi verhaal.

Ook ik had moeite met de voice-over van de film. Die is erg prekerig, erg aanwezig en leidt gewoon af van de film. Mede daardoor had ik behoorlijk wat moeite om in de film te geraken. Dat duurde toch wel een minuut of 40 schat ik. Gelukkig is de film verder redelijk boeiend en zeker niet vervelend om te volgen.

Er wordt gewerkt met niet professionele acteurs. Dat heeft natuurlijk een risico, maar als het werkt zoals hier, dan ziet het er wel goed en natuurlijk uit. Het was soms wat schreeuwerig, maar dat zie je in wel meer Italiaanse film en hoort er wat mij betreft gewoon bij. Het vissersleven wordt op een interessante en boeiende manier getoond door Visconti. De personages zijn erg divers, maar wel vermakelijk om te aanschouwen. Het is echter geen gemakkelijk leven, zo blijkt uit deze film. Geen geromantiseerd verhaaltje en wat dat betreft denk ik dat de film erg waarheidsgetrouw is.

Visueel is de film in orde. Niet alles is even mooi, maar de film kent een paar erg mooie shots, waarbij vooral de nachtelijk geschoten plaatjes, nog de meeste indruk weten te maken. Al met al een fijne film, die zonder de vervelende voice-over misschien nog wel een halfje meer had gekregen.

3,5*

Teleurstellende Visconti

Ik heb een vast stramien op zondag en dat is het volgende: wat werken voor school en in de namiddag me met een cola in een gemakkelijke zetel plaatsen met een film. Meestal kies ik voor een film met een lange speelduur want die schieten er gemakkelijk over wanneer ik door de week een film opzet en La Terra Trema kan zich met zijn 152 minuten in die categorie scharen. Het was alweer een tijd geleden dat ik een Visconti had gezien dus had ik hier enorm veel zin in.

Het is echter een wel erg lange zit geworden en dat ben ik niet gewoon van de Italiaanse regisseur. Films zoals Il Gattopardo (187 minuten) en Rocco e i Suoi Fratelli (177 minuten) duren een stukje langer maar die vlogen voorbij terwijl de tijd hier maar erg langzaam leek te gaan. Best wel jammer want het concept is nochtans wel de moeite en past perfect in de neorealisme stroming waarin films zoals Rocco mijn favorieten in zijn. Gebaseerd op Giovanni Verga's boek Malavoglia uit 1881 volgt Visconti in zijn tweede langspeelfilm een familie vissers. Dit doet hij echter door effectief een bestaande familie te volgen waardoor de film wel een erg hard documentaire randje krijgt. Op zich niet erg natuurlijk want dat is één van de eigenschappen van het genre maar het werd er niet echt boeiender op. Ik verschiet dan ook eerlijk gezegd wat van de hoge score, zeker als je bekijkt dat dit hoger is dan Il Gattopardo. Soit, het grootste mankement voor mij was dan ook de te lange speelduur en het feit dat er maar erg losjes met het script wordt gewerkt. Zo was de verhaallijn van Antonio wel interessant maar worden bijrollen zoals de broer Cola en de opa gewoon compleet afgebroken.

De keus om geheel met een echte vissersfamile te werken is redelijk gedurfd en pakt ook redelijk goed uit. Acteren komt er niet echt aan te pas maar de authenticiteit straalt van het scherm. Visconti levert hier ook wederom een aantal erg prachtige beelden af zoals de vernedering van Antonio aan het einde van de film en dat zorgt ervoor dat de film toch nog ietwat doenbaar wordt. In tegenstelling tot de meeste vond ik de voice-over van Visconti zelf wel geslaagd. Het is niet de eerste keer dat een regisseur zelf voor de voice-over zorgt (Truffaut zou dit later ook doen met Les Deux Anglaises et le Continent, dat veel slechter zou uitpakken) maar de stem van Visconti geeft een soort charme aan de film die ik best wel kon waarderen. Wel knap trouwens van Visconti dat hij alles in het werk heeft gesteld om de film te maken want toen de financiën van de Italiaanse Communistische Partij (wat sowieso al vrij bizar is doordat de film niet echt met een hoog beeld van het communisme oploopt) droog geraakten verkocht hij één van zijn appartementen in Rome en een aantal juwelen die ooit tot zijn moeder toebehoorde. Interessant trouwens dat regisseurs zoals Franco Zeffirelli, Francesco Rosi en Antonio Pietrangeli fungeerden als assistenten voor Visconti. Vooral Zeffirelli zou later nog redelijk bekend worden.

Neorealisme ten voeten uit maar het pakte me niet. Misschien ligt het aan mezelf, ik moet toch wel wat in een bepaalde stemming zijn voor het werk van Visconti maar hij heeft betere films gemaakt. De mooie beelden maken gelukkig erg veel goed maar toch, Visconti heeft beter werk.

3*

Kan iemand mij wat meer uitleg geven over het "neo" van de term neorealisme?

Het oorspronkelijke "realisme" was een stroming uit de 19e eeuw die zich afzette tegen het de klassieke romantische schilderkunst en in plaats daarvan realistische beelden gingen maken van o.a. arbeiders en armoede.

Het neorealisme beoogde hetzelfde effect binnen de cinema.

Als in het nieuwe realisme dus.

Redelijk taai neo-realisme van Visconti en dan met een speelduur van een uur of tweeeneenhalf.

Echt heel veel mooie cinematografie zit er niet in en het verhaal over de vissersfamilie die door de sociale omstandigheden niet kan uitbreken uit de armoede is inmiddels ook al wel vaker verteld.

En dan met die ontzettend lange speelduur blijf ik het maar met mate interessant vinden.

Visconti heeft betere en mooiere films gemaakt, al zal hij er hele goede en nobele bedoelingen mee hebben gehad (en de film werd gefinancieerd door de Italiaanse communistische partij).

Luchino Visconti zorgde in 1948 voor een neo-realistische weergave van het leven van vissersfamilies op Sicilie, met louter niet-professionals als acteur. In dialect, waar geen touw aan vast te knopen valt, gesproken. De film betekende een ongekende breuk met hetgene wat tot dat moment als cinema werd beschouwd.

Neorealistischer dan dit zie je het niet vaak. ‘Ntonio is de protagonist, en we volgen het wel en wee van hem en zijn grote familie. Nou ja, laat het “wel” maar weg, het is vrijwel uitsluitend wee. Hij is iemand die wat van de wereld heeft gezien, is als enige ooit van het eiland afgekomen, en vindt een schare volgelingen in zijn strijd tegen sociaal onrecht. Dat loopt natuurlijk totaal verkeerd af, en dat wordt hem voortdurend ingewreven. Je zou om minder migreren maar kennelijk moet je sterven waar je geboren bent- een wat strenge regel die heden ten dage nog maar weinig navolgers kent.

Vond het weer een sterk drama van Visconti, al zijn er wel veel losse eindjes- zo wordt de spanning langzaam opgebouwd met de flirtende politiecommandant en de piepjonge Lucia, en ik zette me al schrap: zwangerschap! eerwraak! vendetta! maar dat loopt eigenlijk met een sisser af. Of liever gezegd, het eindigt opeens. Datzelfde met Cola die door een schimmige figuur wordt overgehaald om wat te doen precies? Mafia? Naar Amerika? Of gewoon de koopvaardij op? Het blijft onduidelijk.

Neemt niet weg dat ik het na 2,5 uur ook wel prima vond, maar ik was nog wel benieuwd. Wellicht was een tweede deel, 5 jaar later, nog wel aardig geweest, iets in de trant van de Franse Pagnol trilogie.

Tenslotte vond ik de fotografie erg mooi maar miste ik wat scenes op zee, een visualisatie van de allesvernietigende storm was bijvoorbeeld welkom geweest. Het zal budgettaire redenen hebben gehad. Overigens is het alternatief van Visconti, de zwijgende vrouwen turend over de zee, een prachtig beeld.

Je hebt gelijk, het komt dermate veel voor dat je zou kunnen zeggen 'het hoort erbij', maar ik kan er niet aan wennen, bijzonder ergerlijk. Morte a Venezia (1971) blijft vooralsnog de enige Visconti waar ik 4* aan mocht geven.

Doe mij uit deze periode en dit land Umberto D. (1952) of Ladri di Biciclette (1948) maar.

Daar noem je gelijk ook wel de wat betere Italiaanse films, de spaghettiwesterns even niet meegerekend. Umberto D. (1952) en Morte a Venezia (1971) zijn zeer goed ja. Dat niveau haalt deze film dan ook zeker niet.

Maar ik kan me goed voorstellen dat dat schreeuwerige irriteert en je uit de film haalt of er zelfs niet in laat komen.

Op groot scherm bij KINO, die kans krijg je bij een klassieker in deze contreien zelden buiten EYE. Fascinerend om te kijken naar een schoolvoorbeeld van het neorealisme dat zo uitgekiend gekaderd en geënsceneerd is. Het toont andermaal dat realisme een complexe term is, hier specifiek ingebakken in een naoorlogse kunststroming. Belangrijke elementen zijn de taal (het dialect van de Sicilianen), de registratie op locatie en het gebruik van niet-professionele acteurs. Overigens zoek ik nog steeds naar een betere aanduiding voor die laatste 'categorie'.

Visconti's sympathie voor de arbeidersklasse krijgt tegen het einde net iets te veel gravitas als de achterliggende ideologie geëxpliciteerd wordt en de voice-over de beelden verder op sleeptouw neemt. Op dat punt was mijn waardering voor deze film gelukkig al op een strak peil.

Ultra-pessimistische film die het verhaal vertelt van de Vallastro’s, een vissersfamilie in het Siciliaanse dorp Acci Trezza. Straf dat deze film volledig opgenomen is met niet-professionele acteurs, allen inwoners van het dorp. We zien dat wel meer bij neo-realistische films, maar binnen de filmwereld algemeen is het toch iets apart. Elk van hen heeft me weten te overtuigen, de authenticiteit druipt eraf. De groezelige locaties - afgeleefde huizen - droegen daar zeker ook toe bij.

Is deze film propaganda voor het communisme? Visconti heeft de film in elk geval op commissie van de communistische partij gemaakt. Maar in mijn optiek is dit zeker geen éénzijdig verhaal. De ironie wil toch dat hoofdpersonage ‘Ntoni de keuze maakt om uit het keurslijf van de visserij te stappen en het als zelfstandige te gaan proberen, om aldus zijn levensomstandigheden te verbeteren. Jammer genoeg volgen zijn collega’s zijn voorbeeld niet, en blijkt hij - na tegenslag op zee - niet in staat te zijn om het monopolie van de groothandelaars te doorbreken. En hier steekt ook de moraal van het verhaal de kop op: op je ééntje ben je niets, en je hebt de anderen nodig om er iets van te maken. De kracht van het collectief is natuurlijk een communistisch idee bij uitstek.
Ideologie steekt ook de kop op bij het einde van de film wanneer in het lokaaltje waar de loonwerkers zich moeten inschrijven aan de muur - achter het hoofd van een brallende groothandelaar - nog een slecht weggewerkte leuze van oud-leider Mussolini te bewonderen valt. We moeten er geen tekening bij maken dat het zeker gaat om een framing van de groothandelaars (= kapitalisten) als fascisten.

Of het allemaal een bewuste keuze is, weet ik niet, maar ik vond ook enkele mogelijke christelijke/katholieke motieven interessant. Het verhaal speelt zich af in het vissersmilieu, en we weten allen dat de vis een symbool is van het vroege christendom, alsook dat de apostelen van Jezus veelal vissers waren. Daarnaast heet het hoofdpersonage ‘Ntoni, afgeleid van ‘Antonio’, en toevallig is Sint-Antonius de patroonheilige van de armen en behoeder van de schipbreuk. En is het iemand opgevallen dat de haan driemaal kraait op het moment dat broer Cola bij dageraad het familiehuis achterlaat om zijn geluk ogenschijnlijk in de misdaad te gaan beproeven?

Op allerlei vlakken een interessante film en toch bleef ik wat op mijn honger. Ondanks - of omwille van - de stevige lengte vond ik het verhaal wat te veel meanderen, en te weinig focus hebben. ‘Ntoni is dan wel het hoofdpersonage maar er wordt evenveel aandacht besteed aan de overige familieleden waardoor het geheel me wat versnipperd overkomt. Niettemin is La Terra Trema een unieke film die inzicht biedt in een situatie uit het nabije verleden en niet zo ver hier vandaan.