Ladri di Biciclette (1948)

Een absolute topfilm uit het naoorlogse Italië van Vittorio de Sica die naast een sucsesvol regiseur ook sucses had als acteur. De film behelst het dramatische verhaal van een werkelose vader in het armoedige Rome net na de oorlog. Eindelijk wordt hem via een soort uitzendburo werk aangeboden als plakker. Hij moet grote reclameaffiches plakken op de daarvoor bestemde plaatsen. Maar om zijn job te kunnen doen heeft hij een fiets nodig. Hij heeft nog een fiets in een pandjeshuis staan en haalt deze in ruil voor beddegoed op. Direct al de eerste dag wordt zijn fiets gestolen, hij kan de dief net niet te pakken krijgen maar heeeft wel zijn gezicht gezien. De man Antonio (Lamberto Maggiorani) geheten is hopeloos, zonder fiets geen werk en zonder werk nauwelijks een inkomen.

De politie verteld hem dat hij zelf op zoek moet gaan naar zijn fiets . Met zijn zoontje Bruno van 9 jaar begint hij aan een zwerftocht door Rome om of de fiets of de dief te vinden. Zowaar hij denkt sucses te hebben als hij meent de dief te herkennen, maar deze onkent in alle toonaarden. Buurtbewoners staan de vermeende dief bij als getuige dat hij geen dief is en zonder getuigen tijdens de diefstal van zijn fiets staat Antonio machteloos. Door wanhoop gedreven besluit hij zelf ook een fiets te stelen om toch zijn werk te kunnen doen.

Hij is echter geen getrainde dief en zijn poging mislukt en moet een vernedering ondergaan. Totaal ontdaan en zich schamend voor z'n kind loopt hij met zijn zoontje aan de hand richting huis.

Een prachtige neorealistische film met een mooie fotografie. De film heeft zeker ook een culturele waarde als het gaat om het leven in het naoorlogse Rome. Geen in elkaar gezette decors maar alles levensecht. Geen overdreven sentiment maar realistische dramatiek. Het harde leven van een alledaagse italiaan onder deprimerende omstandigheden. Toch is de film zelf niet deprimerend te noemen. Levendige straatbeelden met druk verkeer, muzikanten in een restaurant en soms omstandigheden die hoop geven in zijn situatie, voorkomen dat de film verzand in een en al ellende.

De film kijkt vlot weg en kent geen inzakkingen. Het acteer werk van Vader en zoon is uitmuntend, de kleine Bruno lijkt inderdaad zo van de straat gehaald en in zijn rol gekropen te zijn alsof hij altijd al dat joch is geweest.

De film staat internationaal hoog aangeschreven, won vele filmprijzen en werd genomineerd voor een oscar (Best writing screenplay).

Ook bekend als The bicycle thief en onder de Nerderlandse titel "Fietsdieven".

Een simpel gegeven van een gestolen fiets levert toch een boeiende film op al heeft de film flink wat tijd nodig om op gang te komen .
De vetwijfeling aan het eind en het gegeven dat je aan zijn gezichtsuitdrukking kan opmaken wat hij wil gaan doen uit wanhoop maakt het eind zo sterk .

Een mooie film. Een triest en ontroerend verhaal. Goed gespeeld. Het kreeg mij niet helemaal in zijn greep en ik werd niet tot het uiterste geboeid en geraakt, maar het keek prima weg en de korte speelduur vind ik fijn. Sterk einde. Een klassieker. 3,5*

Leuk voor die tijd gemaakt.

Levensecht geacteerde film met als rode draden de zoektocht naar de gestolen fiets en de vader -zoon relatie. De zoon Bruno volgt zijn vader Antonio overal op zijn zoektocht door de arbeiderswijken van het naoorlogse Rome. Bruno kijkt op naar zijn vader spiegelt zijn gedrag aan hem en is ondanks alles loyaal aan deze Antonio. De liefdevol neergezette vader-zoon relatie vormt een onderliggende thema en staat in schril contrast met de harde realiteit waarin het bezit van een fiets het leven kan maken of breken.

De film enige dagen geleden in de herkijk gegooid. Lang geleden dat ik hem had gezien, door

velen hogelijk gewaardeerd en die volgens mij ook een klassiekerstatus geniet.

Nu met een volle punt opgewaardeerd. Met veel memorabele momenten. En volgens mij,

als wel meer bij de Sica, met maatschappijkritische elementen.

De vader lijkt soms zozeer in beslag genomen in het vinden van de dief van zijn fiets, dat hij

af en toe zijn zoontje, aldoor in zijn kielzog, lijkt te zijn vergeten. Die in een scene, achter

zijn rug, bijna door twee auto's wordt aangereden, en ook de val in een waterplas op de

weg lijkt hem volkomen te zijn ontgaan. Het joch wordt ook af en toe bijna foeterend in de

zoektocht meegenomen, om dan opeens weer als liefhebbende vader op te treden. Ben je

moe? Ga even zitten. Gevolgd door het etentje, een van die memorabele buitengewoon

aandoenlijke scenes. Beide rollen van de vader en het zoontje ook uitstekend gespeeld, en

de verhouding tussen de twee is verder ook duidelijk warm. Het jongetje kijkt af en toe ook

letterlijk met respect op naar zijn vader, en is ook volgzaam en gehoorzaam. Met uiterst

fraaie beelden vooral wanneer het begint te plensregenen. Met op den duur bijna treiterig

voor de vader wel heel veel fietsers in beeld, die bij zijn wanhopige gedrevenheid allengs ook

alsmaar driftiger wordt.

Een enkele gestolen fiets als onderwerp voor de hele film, waarbij de fiets welhaast van

levensbelang. Een wrang uitgangspunt, die voortreffelijk wordt uitgewerkt. Maar enige

humor ontbreekt ook niet. De mopperende moeder bv. van de zoon als vermeende dief

wanneer diens kamer wordt doorzocht.

Naast de Engelse filmtitel The Bicycle Thief ook nog het alternatief de meervoudsvorm. En

die blijkt gelet op het einde van de film meer dan begrijpelijk.

Op zich een aangename film en erg graag naar gekeken, hoewel ik het op de duur eerder een fixatie vond van de gestolen fiets. Ik weet wel, die fiets is zijn broodwinning en de middelen zijn er niet om een nieuwe te kopen. Maar ik vond het op de duur nogal zeurderig overkomen.

Ofwel miste ik iets, maar ik vond het hoofdpersonage ook niet bijzonder sympathiek, net omdat hij zichzelf zo verliest in de situatie. Mensen lastig vallen, opdringerig zijn, al dan niet mensen valselijk beschuldigen, voorsteken bij Madame Soleil, en ga zo maar door. Ik vond het er wat over ... Ok, misschien allemaal wel te begrijpen in stressmomenten, maar toch. Ook de houding naar zijn zoon toe vond ik geregeld onterecht en bars. Mede hierdoor dus zeker geen topscore voor mij.

Vond hem dus zeker niet memorabel. Het einde vond ik dan weer wél sterk waarbij hij zelf uit wanhoop een dief wordt. Ook het begin vond ik prima waarbij de fietsdiefstal eventjes wordt uitgesteld (en niet gepleegd werd toen hij even zijn vrouw naar boven volgde). Hier en daar ook prima nostalgische scènes ondersteund door klassieke muziek (denk maar bvb aan die horde fietsers die samen met de vader naar hun werk reden).

Zwevend tussen 3,5* en 4,0*, maar geen meesterwerk voor mij, hoewel ik de film wel apprecieer.

Hoe verschillend perceptie toch kan zijn...

Na de recensie van Fisico gelezen te hebben (met alle respect) haalde ik een opmerking die een andere mede MM gebruiker - de Grunt - jaren geleden hier plaatste nog eens uit de mottenballen

(de grunt schreef:) Ik zou persoonlijk geen andere film kunnen bedenken waar ik meer met de hoofdpersoon meeleefde dan met Antonio Ricci in Ladri di biciclette. Zijn morele dilemma's vond ik hartverscheurend.

Daar kan ik mij helemaal in vinden, en beter kan ik het ook niet verwoorden.

Ik heb mijzelf de vraag wel eens gesteld welke van de vele duizenden films uit mijn DVD/Blu-ray collectie ik absoluut zou willen bewaren als ik er maar één enkele mocht overhouden. (hetgeen hopelijk niet zal gebeuren)

Daar hoefde ik niet lang over na te denken: "Ladri di Biciclette" dus.

Inderdaad bizar hoe ik anders naar de vader-zoon relatie kijk. Mooi betoog hoor, Brix, over hoe jij de film ervaart vanuit het standpunt van hun relatie. Heb alleen de indruk dat ik iets moet gemist hebben of naar een verkeerde film heb gekeken. Bij een dergelijke intense relatie tussen vader en zoon denk ik bijvoorbeeld aan een La vita é bella, maar dat is een film die je minder kon bekoren. Niet dus aan Ladri di Biciclette waarbij ik de vader eerder onsympathiek vond. Ook vond ik hem nogal knullig omgaan met het moment toen hij zijn zoon een oorveeg gaf. Ik heb geen wiedergutmachungsknuffel gezien achteraf, laat staan een emotionele conversatie.

Wél knap is zijn wil en doorzettingsvermogen om zijn fiets terug te vinden. Hij was echt gebrand om zijn job goed te doen en te behouden. Zijn inzet verdient alle lof, zijn aanpak wat minder.

Ik vond het uiterst interessant een inkijkje te kunnen nemen in de wijze waarop een samenleving in de malaise tijdens de wederopbouw na de oorlog functioneert. In die tijd was een oorveeg een oorveeg, en maakte men zich niet zo druk over de emotionele averij die als gevolg opgelopen kon worden. Deze neo-realistische film geeft een hoe kan het ook anders, een realistisch beeld van de mores van die tijd. Het valt niet mee empathie voor deze onsympathieke vader op te brengen en met dat nare gevoel laat de regisseur de kijker achter. Wat mij betreft is dat wat een goed gemaakte film mij kan geven: dat ik voor een moment uit de comfortzone wordt gehaald om te kunnen reflecteren op wat het met me doet. Topfilm dus!

Redelijk.

Films uit deze periode zijn doorgaans niet aan mij besteed. Ik had dan ook wat schrik dat het gekende Italiaanse drama er nogal dik bovenop ging liggen, maar dat valt uiteindelijk nog mee. Zeker de eerste helft is vrij gematigd qua uitbundig en houterig acteerwerk. Het sociaal drama levert in elk geval goede cinema op.

Na verloop van tijd begint het dan toch een beetje af te brokkelen. De zoektocht wordt er niet interessanter op. Het wordt ook allemaal wat stroperig qua drama. De morele dilemma's doen wat klagerig aan en het Italiaanse drama komt dan toch bovendrijven. Dus qua einde niet echt sterk, maar in z'n geheel wel interessant genoeg, ook visueel en als tijdsbeeld.

3

Heel sterke film die me toch wel verraste. Hoe in zo een simpel basisconcept, toch zo veel kan zitten is intrigerend. De film gaat voor mij meer over de klasseverdeling die nog aanwezig is, en hoe je je dromen probeert na te jagen, maar dat je eigenlijk weinig ruimte hebt voor tegenslag. Het gaat verder ook over onrecht, en sterk voor een film uit 1948 is dat het goede niet altijd het slechte overwint. Integendeel, het gevoel van onmacht en onrecht zorgt er juist voor dat we zelf ook dergelijke acties op het einde uiteindelijk doen, en het brengt in allen van ons het slechte naar boven. Dat is wat ik erin zie, en voor 1948 - zelfs nu - is dit best gedurfd. Verder is de neorealistische kijk op toenmalig Italië ook heel interessant.

Het gevoel van schaamte en lage zelfbeeld door financiële problemen en uitsluiting wordt vaak van generatie op generatie overgedragen. Zelden werd dat zo letterlijk in beeld gebracht. Prachtig.

De 80 minuten zoeken naar een fiets die eraan vooraf gingen deden mij dan weer weinig.