Happiness (1998)

Amusant verhaal met af en toe iets te veel de link tussen geluk en sex.

Na herziening nog steeds erg leuk.

Al is er toch wel een beetje veranderd sinds de eerste kijkbeurt. Mijn klaagt vaak steen en been dat alles woke is geworden en je nergens meer mee mag lachen, toch vind je tegenwoordig humor die een stuk harder en duisterder is dan wanneer deze film uitkwam. Niet zozeer in het filmwereldje zelf, maar er zijn toch een aantal stand-ups wiens materiaal ik 20 jaar geleden niet had zien werken.

Wat ik deze keer wel meer meekreeg was de tragiek van de personages. Ik vind ze nog steeds niet erg sympathiek en veel medeleven is er ook niet, maar het maakt de humor wel des te pijnlijker (en grappiger). En dat is toch waar Solondz dan in uitblinkt. Enige die eigenlijk een beetje in de buurt komt is Eduardo Casanova denk ik, maar die z'n wereld is dan weer een stuk gekker en absurder.

Blijft jammer dat de film er brak uitziet en de soundtrack maar halfbakken is uitgewerkt, daar had Solondz zeker nog wat extra winst kunnen maken. Met veel memorabele scenes, personages en acteerprestaties. Ik denk dat de scene met het ijsje m'n favoriet was.

4.0* en een uitgebreide review

Gisteren voor het eerst bekeken.
Happiness is een melancholische dramafilm dat gaat over ongelukkige en verwarde mensen die allemaal hun gebreken en duistere geheimen hebben net als in "American Beauty" en "Magnolia" alleen gaat Happiness nog even een stapje verder.

Het was een zeer oncomfortabele film om te kijken voor al omdat het natuurlijk ook een gevoelig onderwerp naar boven haalt. Ondanks dat het awkward gehalte heel hoog is in deze film waar door ik af en toe even moest grijnzen vond ik de film alles behalve leuk en dan ook zeker geen komedie. Elke keer als ik denk aan de pedovader en het speelkameraadje van zijn zoon gaan mijn nekharen alweer overeind staan.

De titel van de film impliceert een gemoedstoestand die de kijker mogelijk op het verkeerde been zou kunnen zetten. De personages in de film zijn op zoek naar persoonlijk geluk, maar geluk is niet de emotie die overheerst. Geluk is het sluimerende thema in de film. Het echte thema is eerder het gebrek aan geluk. Regisseur en schrijver Todd Solondz slaagt erin om op luchtige toon de verhalen van enkele van die mensen op te tekenen. Zielige en afschuwelijke verhalen die grenzen aan het voorstelbare. En dat is bijzonder. Het is maar zelden dat een verhaal overdreven karikaturistisch is weergegeven en niet denkbaar is.

De verhaallijnen zijn indringend, interessant, afschuwelijk en absoluut humoristisch. Het acteerwerk is erg goed. Meteen vanaf het begin was ik in de ban. De eerste scène laat meteen al zien hoe mensen alleen verbaal al in staat zijn om een ander emotioneel te vernietigen. Er is in de eerste scène meteen al sprake van een frustratie die voortkomt uit een gebrek aan geluk. Heftig, hardvochtig, sneu en humoristisch. En dat is pas de eerste scène. Veel meer moois volgt als de andere personages en andere verhaallijnen worden geïntroduceerd en nog meer zwarthumoristische en psychopathologische voorvallen het licht zien.

Solondz overschrijdt met zijn film niet alleen de normale realiteitszin maar bemoeit zich op een verpletterende en beangstigende manier ook met juist dat menselijk gedrag dat maar zelden een gespreksthema of handelswijze is onder het gewone en ander volk. Althans dat vermoed en hoop ik toch. Solondz brengt in zijn film figuren bij elkaar die op hoog niveau van de norm afwijken en zich aan bizar gedrag te buiten gaan. Ondanks de humoristische onderlaag bewerkstelligt het kijken naar Happiness een pessimistisch mensbeeld.

De film werpt een indringende blik achter de kleinburgerlijke façade en openbaart daar merkwaardige driften. Happiness foltert en shockeert zijn kijkers met het tonen van die driften. Driften die de belofte van geluk inhouden en die daarom moeten worden uitgeleefd. En ja, vaak levert de uitleving ervan inderdaad een kortdurend geluksmoment op. De voeding voor die kortdurende geluksmomenten is echter van destructieve aard en draagt nooit bij aan een bestendig geluksgevoel.

Happiness is een veelzijdig en intensief drama. Een film die de thema‘s seksualiteit en eenzaamheid op een bijzondere wijze etaleert. Gruwelijk, afschuwelijk, schokkend, mensonterend. Maar ook altijd met een prettige scheut humor. En dat is maar goed ook. Met behulp van de humor zijn de helse wegen die de personages bewandelen op hun weg naar geluk, ook goed begaanbaar voor de kijker. Ik heb genoten.

Sterke film van Solondz waarvan ik elementen zag die me deden denken aan de nog betere films Magnolia (Film, 1999) en American Beauty (Film, 1999). Een film over geluk, de zoektocht ernaar en de vaststelling van het gebrek eraan. We volgen enkele personages doorheen een mozaïekfilm. Elkeen is getekend door zijn gevoelstoestand en moddert maar wat aan. Geen karikaturale weergave van personages, maar een vrij authentiek genuanceerde weergave van het leven zoals het is.

De film wordt gesterkt door het uitstekende acteerwerk. Philip Seymour Hoffman springt hierbij uit het oog als alleenstaande gefrustreerde man die een oogje heeft op zijn onbereikbare buurvrouw. Om zijn lusten te bevredigen in die aantal kleine secondes van geluk masturbeert hij wanneer hij random belt naar enkele vrouwen die hij vindt in het telefoonboek.

Wat een geweldige scène is die openingsscène met de jongste zus wanneer die haar date dumpt. Haar geluk is omgekeerd evenredig met de hoge standaardverwachtingen die ze stelt in relaties waardoor die alsmaar mislukken voor ze goed en wel gestart zijn.

De andere zus leeft in een bubbel van leugens, onverschilligheid en sleur als blijkt dat haar man een pedofiel is. Wat een prestatie ook van Dylan Baker, toch een beetje de look-a-like van Steve Buscemi. Geweldige scène daar met zijn zoon over masturberen. "Moet ik het even voortonen?" Haha!

En de andere zus, de knapste, ziet zichzelf als een lustobject omdat ze redeneert dat mannen haar daarom alleen maar willen leren kennen. En dan komt het erop neer dat alle personages in de film, ook de ouders van de zussen die op scheiden staan, elk alleen in zichzelf leven, in eenzaamheid.

Oef, twee uur lang 'n goedkoop overgeacteerd toneelstuk doorstaan.

Ok, ondanks dit eind 90's hip en hype was zijn er (veel) betere varianten naar mijn mening. Dit was een te simpele aaneenschakeling van "(on)menselijke interacties" door wat sneue figuren waar zelfs de psychiaters geen tijd aan lijken te willen te besteden. Om het nog enigszins interessant te doen voorkomen wordt eea "shockerend" gebracht met de familieband als mozaïekkadertje. Gekunsteld drama.

Ik moet zeggen dat ik heerlijk verrast werd door de humor in deze film. Happiness snijdt thema's aan, die in de taboesfeer zitten en doet dat op een uiterst ludieke wijze. Ik kan dat enorm waarderen. De film zit vol met verknipte personages en die maken er een bonte boel en een tof mengsel aan uiteenlopende emoties van. Het was wellicht iets te statisch hier en daar, maar andere briljante vondsten maakten dat meer dan goed.

Komt in september uit op 4k en blu ray bij Criterion