Na 16 jaar MM weet ik: het zijn de meesterwerken en fiasco's die je uit de schrijfstilte trekken.
Er zijn fasen dat ik iedere film van een recensie voorzie. Tot ik door het leven word afgeleid en MM weer even links laat liggen. Dan (her)zie je een film die je uit je stoel doet opveren van enthousiasme. Of eentje die je zodanig tegen de haren instrijkt, dat je er toch effe iets over kwijt moet.
In het begin vormt de herziening van Scarface nog een charmante herintroductie in Pacino's jongere jaren, maar het duurt niet lang voor zijn pompeuze acteerwerk (wederom) begint te irriteren. Dat ligt meer aan de zijn personage dan aan zijn werk als acteur, maar het gebrek aan nuance in zijn optreden zit de inleving op een gegeven moment wel behoorlijk in de weg. En wat dat betreft wordt hij door de overige aspecten, het verhaal voorop, ook niet echt geholpen.
De opbouw is kinderlijk van opzet, met een zwaar gebrek aan gewichtige scenes die de epische lengte kunnen rechtvaardigen, om over de zijdelings ingefietste "love"-story nog maar te zwijgen. Een zijplotje met zuslief en beste vriend is zowaar nog erger. Transparant vormgegeven, zonder chemie vertaald en zoals de rest van de film met een fikse make-up van dramatische muziek (lelijk!) en hier en daar wat ostentatieve slow-motion behandeld om de illusie van grandeur te wekken maar wat niet kan verhullen dat personages en verhaal zo plat als een dubbeltje zijn.
Rise and fall stap voor stap. Irritant om te zien hoe een blaaskaak als Montana zonder enig talent of vernuft maar puur met de domme, botte bijl hogerop weet te geraken. Je sympathiseert geen seconde met hem, terwijl het rise-and-fall format toch echt pas gedijt als je een minimum van bewondering voor de hoofdpersoon kunt opbrengen, in ieder geval gedurende het rise-gedeelte. Hij heeft lef en een grote bek, that's it. Scarface is een ode aan de driftkikker en blaaskaak, en gezien de haast unanieme bewondering zullen er generaties onontplooide jongens rondlopen die zich (gretig of heimelijk) laven aan Montana's in coke en geweld gedoopte machismo, anders kan ik zijn populariteit niet verklaren.
Grootsprakige film, zonder verrassingen en zonder ruimte voor sympathie. In plaats daarvan krijg je bijna drie uur lang alfa-gedrag op z'n testosteronst voorgeschoteld. Wellicht voor zijn tijd een pionier in het genre, maar irritant genoeg om eventuele punten voor vernieuwing links te laten liggen. Het is dat deze reeds gefossiliseerd is in de filmcanon, maar een objectieve blik kan moeilijk ontkennen dat Scarface de tijd slecht overleefd heeft. Volle ster eraf.