Les Vacances de Monsieur Hulot (1953)

Of dit "de beste" of zelfs maar mijn eigen favoriete Tati is weet ik niet, maar het is wel zijn meest perfecte film, met z'n kleine universum vol scherp geobserveerde personages, maximaal uitgebuite komische mogelijkheden, prachtige fotografie en talloze kleine grapjes. Daaronder stroomt een vriendelijke melancholie, "the hope that underlies all vacations and the sadness that ends them" zoals Roger Ebert het formuleert, afgezet tegen de romantiek van de zon, de zee en de warmte – dit is een film die geen kleur nodig heeft om zonneschijn te suggereren. Sommige grappen heb ik al een dozijn keer gezien (de onverstaanbare stem van de stationsomroeper, de koffer die op een extra traptrede lijkt, de kaartspeler die dankzij Hulot zijn kaart op een andere speeltafel opgooit met alle woordenwisselingen van dien, het geluid van de deurveer, de mevrouw met de parasol die mooie schelpen vindt en haar man die ze voor haar –eh– bewaart, het effect van de krik onder de auto, en –mijn persoonlijke favoriet– Hulot die door de strakgetrokken sleepkabel wordt gelanceerd), maar nog steeds schiet ik ervan in de lach.
        Het enige nadeel: na het herzien van deze film ging ik een rondje hardlopen, en de laatste acht kilometer liep ik in de stromende regen, niet aangenaam wanneer je hoofd nog vol Hulot zit. Ik heb me maar ingebeeld dat ik over het strand van St-Marc-sur-Mer liep.

Een grap die ik nog leuker vind bij de gedachte dat het vrij onwaarschijnlijk is dat de opname in één keer lukte.

Een ietwat wereldvreemde man in een vreemde omgeving, omringd door vreemden. Hulot is de ultieme passant, ongemerkt beïnvloed en beïnvloedend. Het resultaat is een prachtige aaneenschakeling van heerlijke grappen, gedragen door dat zomerse gevoel van geheel gepast lanterfanten.
Roger Thornhill somt verderop in een spoiler een keurige reeks grappen op waarop ik ook niet uitgekeken raak. Eentje moet ik daar toch wel aan toevoegen: de autoband die voor een grafkrans wordt aangezien (ik had net Jour de Fête weer eens bekeken en moest denken aan Francois die met de post een huis binnenstormt, tegen de zich in pak stekende bewoner zegt: 'Zo, je bent al bijna klaar voor het feest!' en als hij na een paar danspasjes weer weggaat en de deur dichttrekt zie je de overledene opgebaard - kostelijk).
Ook mijn favoriete grap is de lancering met de sleepkabel en dan vooral vanwege de volkomen elegante wijze waarop Hulot daar tegen zijn wil het ruime sop kiest.
En het verbaast me zeer dat ik deze met slechts vier sterren had gewaardeerd. Halfje erbij dus.

En ook nu weer een genot om naar te blijven kijken.

Ik zie dat er vanavond een kortere versie op Canvas komt, is dat de Engelstalige?
Zal wel veel verschil in zitten, of niet?

Ik zie ook elders op internet dat deze film oorspronkelijk 114 minuten zou duren, maar alle versies die ik hier ooit van heb gezien (Nederlands filmhuis, BBC-televisie, BFI-DVD en Nederlandse Blu-ray) duren allemaal ongeveer 87 minuten, dus dat is in ieder geval nú de gangbare lengte. Geen flauw idee wat er te zien is op die ontbrekende 27 minuten.

Tijdens het inleidende gesprek bij de film op Canvas vanavond zei een van de commentatoren dat de lange versie niet meer bestaat omdat Tati de film zelf een aantal keren heeft ingekort.

Wat ik niet wist is dat hij een scène 25 jaar na datum pas heeft toegevoegd, namelijk die met de dubbelgeklapte kano-"haai".
Die is hij ter plekke op de originele filmlocatie nog gaan opnemen, met "Jaws" in gedachten.

Ook bij deze zoveelste kijkbeurt ontdekte ik weer details die mij voorheen nog niet waren opgevallen.

Leuk weetje. Dank!
Ik vind het wel helemaal passen bij de perfectionist Tati. Niet voor niets is zijn oeuvre nogal beperkt.

Bedankt voor je antwoord!
Ik heb gisteren op Canvas gewoon een Franstalige versie gezien van 87 minuten (hierboven staat dat dit een Engelstalige versie is). Had ook niet veel langer hoeven duren hoor. Ben niet zo bekend met Tati (alleen Jour du Fête gezien) maar de inleiding op Cinema Canvas maakte me wel nieuwsgierig, wat een perfectionist!
Enfin, leuke film met lekkere flow, niet te snel, niet te langzaam. Veel van de grappen zie je al van te voren aankomen, maar dat geeft niks. 4*

Op een documentaire op de Nederlandse Blu-ray wordt nog door iemand vermeld dat Tati daarbij kostuums gebruikte die niet klopten met de oorspronkelijke badkledij : dat was mij nog nooit opgevallen, en ik kan me nou wel voornemen om daar de volgende kijkbeurt eens op te gaan letten, maar ik weet nú al zeker dat ik daar absoluut niet meer aan ga denken wanneer ik eenmaal weer bij die scène zal zijn aangekomen. Als je maar genoeg in zo'n film opgaat...

Ik snap wel dat er liefhebbers zijn voor dit genre, maar ik hou het bij deze ene film.
Het is totaal mijn genre niet. Was benieuwd omdat ik er al zoveel over had gehoord.
Ik weet het nu dus, en da's voldoende.

Volledig mee eens. Heb me stierlijk verveeld, maar ja, klassiekerstatus he.

Klassieker die wat mij betreft de tand des tijds niet heeft doorstaan. Sommige quasi humoristische scènes maakten op mij een ronduit pijnlijke indruk. Flauw en fragmentarisch.

Tati op vakantie

Ik probeer een regisseur altijd toch een paar kansen te geven wanneer ik voor het eerst zijn oeuvre ontdek. De kennismaking met Tati kwam er via Playtime, dewelke toch zowat wordt beschouwd als het meesterwerk van de Franse cineast, en eerlijk gezegd? Het was wat een teleurstelling. Nadien volgde eens toevallig Jour de Fête via een uitzending op televisie en daar kan ik dan wel weer veel mee. De balans lag dus fifty fifty en het was aan Les Vacances de Monsieur Hulot om de schaal in één van de twee richtingen te laten gaan.

Jammer genoeg is het het de verkeerde richting geworden, want dit is het zwakste dat ik van Tati heb gezien. Dat hij nooit echt de kaart van het verhaal trekt, dat was me in de voorgaande films al wel duidelijk geworden, maar dit is echt gewoon een fragmentarische aaneenschakeling van jokes die over de gehele lijn hun punch missen. Regisseur Frank Van Passel (die in Cinema Canvas voor een boeiende inleiding zorgde met Lisa Colpaert) had het er op een bepaald moment over dat deze vakantietrip geen film is waarbij je je moet generen om naar het wc te gaan. Wat maakt het uit dat je iets mist? Je kunt toch gewoon inpikken na een paar minuten. Hij vond dat blijkbaar geweldig, ik vind het een stijl van cinema maken die me niet ligt. Verder zitten hier natuurlijk wel een aantal leuke visuele dingetjes in (anders blijf ik ook geen anderhalf uur zien) maar over het algemeen was ik toch blij dat de vakantiegangers weer naar huis vertrokken.

Jacques Tati dus. Hij regisseert, produceert, schreef het script (ik zet hier speciaal het woord script in plaats van verhaal want ik vermoed dat de pagina's eerder vol gestaan zullen hebben met aanwijzingen voor een aantal fratsen in plaats van een narratieve structuur) en hij speelt ook de hoofdrol. Op zich een speciaal figuur toch, die Tati. Zowat eenzelfde stijl erop nahoudend als Buster Keaton maar ook gewoon heel zijn fysiek is merkwaardig. Blijft wel iemand die ik graag zie spelen op het scherm, maar ook hier had ik het na een halfuurtje wel weer gehad. Hoewel Tati Hulot vooral gebruikt als toeschouwer waardoor we ook nog kennismaken met een aantal andere personages, is er niemand van de bijrollen echt memorabel. De beste rollen zijn zowaar nog weggelegd voor objecten zoals die deur met de geweldige "poing" als je hem open of dicht doet.

Ooh ja, wat een vervelende soundtrack trouwens. Het nummer zelf heeft nog wel zijn charme maar hoe vaak achtereen wordt dat niet afgespeeld? Ben sowieso al niet fan wanneer een joke te lang doorgaat, maar ook op gebied van soundtrack zit ik met een andere mening dan Tati in hoeverre je zoiets kunt laten wederkeren. Ik zit nu halverwege het oeuvre van de Fransman, ik denk dat ik het dan ook hierbij ga laten.

2*

Een soort Mony Python avant la lettre. Ook eigenlijk niet écht leuk (meer?) maar voor die tijd wel origineel.
Destijds 4 * , nu 1,5 * , gemiddeld dus 2,75 *

Zeg, Is het nu bijna afgelopen met het bashen van deze schitterende film ?!!

QFT!
Dat moment als hij het hotel binnen stapt en de eigenaar naar zijn naam vraagt maar door de pijp in zijn mond hem niet kan verstaan ("Hu-Hu..."). De eigenaar haalt de pijp voorzichtig uit diens mond en hoort eindelijk de naam van de zonderlinge gast: "HULOT!"

Tweede Tati.

Weer geen succes. Slapstick na de grote slaptstick hype, dat maakt het natuurlijk wel wat aparter. Het is verder ook niet zo moeilijk te zien dat Tati iemand was met een zekere visie en dat zijn films die visie trouw blijven. Ik heb er alleen niet zo heel veel mee.

De humor is zo eenvoudig en voorspelbaar dat er eigenlijk amper een glimlach afkan. Het Hulot typetje is ook niet zo boeiend, de rest van de personages zijn vooral typetjes die meer een idee voorstellen dan dat ze echt tot leven komen. Met dat alles doet Tati jammer genoeg erg weinig. Veel meer dan vulsel voor wat eenvoudige sketches is het niet.

Meest opvallend is dan nog de muziek. Het weerkerende thematje is erg fijn maar komt te vaak terug, de uitlichting van geluidseffecten is dan weer eerder vervelend. Leuk idee, maar erg pover uitgevoerd. Verder vond ik het vakantiegevoel er ook niet echt goed doorkomen, maar dat komt vooral door de grijze zwart/wit cinematografie.

Het is gelukkig wel luchtig, maar na een half uurtje had ik het wel weer gezien. Wat volgt is vooral herhaling van zetten, waardoor het snakken wordt naar de eindgeneriek.

1.5*

Tati is een regisseur waar je de tijd voor moet nemen, dat geldt althans voor mij. Maar het was alweer even geleden dat ik Mon Oncle gezien had, en het was wel eens tijd. Waarom er gesproken wordt over een Engelstalige en Franstalige versie is me een raadsel want er is nauwelijks dialoog, en de dialoog die ik hoorde bestond uit een mengelmoes van Frans, Engels, Italiaans en koeterwaals.

Toerisme wordt op de hak genomen hier, van het onschuldige soort van ver vóór het massatoerisme, de zuipvakanties en de volgebouwde kusten, en er zijn zoveel visuele grapjes dat ik me niet heb verveeld, al waren lang niet alle grappen even leuk. Maar Hulot is met zijn afgemeten bewegingen en wereldvreemdheid een geinig personage.

Er zijn al veel leuke momenten genoemd door Roger Thornhill, ik zou daar nog wel wat aan willen toevoegen: de stormachtige wind als Hulot de deur opent, het ijs dat steeds dreigt te vallen, de ober die de dikte van het stuk vlees laat afhangen van de omvang van de toerist, Hulot's tennistechniek . Maar ik kan me helemaal voorstellen dat ik bij een herziening 5 andere dingen zou benoemen. Apart dat stukje info over de later gemonteerde Jaws-scène, het doet natuurlijk enorm denken aan die film uit 1975. Dat leek me uiteraard toeval of een vooruitziende blik, maar nee dus.

Een eerste kennismaking met Tati. Het beviel mij totaal niet. Zo ontzettend flauw, simpel en saai. Ik kon er niet eens om glimlachen. Monsieur Hulot heeft als personage zelf ook niet echt iets te bieden.

Charmante, sfeervolle en invloedrijke Franse komedie die klaarblijkelijk het slachtoffer is geworden van veel knip-en-plakwerk. De versie die ik zag duurde 88 minuten en zou de 'ultimate cut' moeten voorstellen die regisseur Tati voor ogen had. Ik kon echter geen ondertitels vinden die compatibel waren met deze versie en even vreesde ik dat niets verstaanbaar zou zijn. Gelukkig bevat de film bijzonder weinig dialogen en was er dus helemaal geen sprake van een taalbarrière. Het is in feite een aaneenrijging van verschillende sketches die allerlei visuele en situationele grapjes omvatten. De (neven)personages communiceren non-verbaal en bestaan soms enkel in functie van de grap. De visuele humor komt een pak minder agressief over vergeleken met inspiratiebronnen uit het stille tijdperk en is bijgevolg makkelijker te verteren. Sommige gags zijn oprecht grappig, anderen weten niet te overtuigen. De film weet de typische vakantiestemming goed te weerspiegelen en bevat zoals gezegd een zekere charme die schijnbaar moeiteloos wordt gehandhaafd. De jazzy score en fraaie setting zijn mogelijk de grootste sfeerscheppers. De gewoonten van de rijke badgangers worden vaak in het belachelijke getrokken, maar een 'scherpe' maatschappijkritische ondertoon kon ik niet waarnemen. De editing is over het algemeen slordig waardoor een aantal voorvallen onduidelijk zijn, alsof er enkele cruciale scènes ontbreken. Aangenaam, maar weinig omvattend tussendoortje. Apropos, zou het kunnen dat Hulot's rammelkar een inspiratiebron was voor de wagen van Guust Flater?