Das Cabinet des Dr. Caligari (1920)

Weer bedankt voor het aanraden
Faust heb ik al, zal die binnenkort eens kijken. Ook Die Niebelungen (1 & 2) heb ik nog liggen. Expressionisme vind ik stiekem toch erg leuk. Zet die films zeker op mijn lijstje.

Deze film bewijst maar weer eens hoe vernieuwend de eerste paar film-decennia zijn geweest. Met zo weinig middelen zo een verbluffend hypermodern horrorverhaal vertellen getuigt van enorme klasse! En dan heb ik me nog niet eens verdiept in de verschillende theorieën die er bestaan over de interpretatie, meerdere lagen etc.

De legendarische expressionistische decors maken deze film een ware must-see voor kunstliefhebbers.
Qua horror is het wat mij betreft niet verontrustend genoeg, maar wel origineel vanwege het verhaal en de uiteindelijke twist.
De poster is trouwens ook prachtig.

Binnenkort op groot scherm én met live-muziek op Imagine Film Festival, te Eye in Amsterdam! :

Monomyth plays Caligari

Leuk nieuws, Flat Eric! Alleen de gekozen muziekstijl trekt me weer minder bij deze film.

Das Cabinet des Dr. Caligari is een bijzondere film, die door de tweedimensionale decors wel wat wegheeft van een kijkdoos, oneerbiedig gezegd. Die decors zijn evenwel schitterend, ze zullen de Tweede Wereldoorlog wel niet hebben overleefd anders had ik ze graag eens in het echt gezien. Verder ook een leuke film. Een horror is het naar huidige maatstaven niet echt meer, eerder een mysterie, met een aardige twist nog.

Overigens klopt de omschrijving niet helemaal want Alan bezoekt de kermis niet met Jane maar met Francis.

En Conrad Veidt- ik dacht al dat ik die naam ergens van kende, en Cesare is dus Major Strasser uit Casablanca. Ik had hem niet herkend.

Mijn derde en misschien wel belangrijkste film uit de Duitse Expressionisme. En wat was de voortreffelijk mooi. De decors zijn echt een lust voor het oog. Die overdreven vormen van gebouwen, bomen en landschappen zijn echt heerlijk en fantasierijk. De acteerstijl is natuurlijk totaal anders dan dat we nu gewend zijn. Maar dat hoort nu eenmaal bij een stomme film. En dan het verhaal met zijn plottwisten, wat geniaal dat ze toen al dat konden verzinnen. Verder viel mij op dat Cesare erg op het monster van Frankenstein leek. Waarschijnlijk heeft deze film dus als voorbeeld gefungeerd.

Een oude film die het aanzien wel waard is. Met name de bijzondere vormgeving van de decors springt in het oog, alsmede het kleurgebruik. Het plot is net interessant genoeg om niet af te haken, maar heel erg boeien doet het niet. Het tempo ligt ook wat aan de lage kant. Op zich nog wel een aardige twist op het einde. Het acteerwerk is niet al te bijzonder, alleen de vertolking van dr. Caligari springt er enigszins bovenuit.

Das Cabinet des Dr. Caligari

Het Duitse expressionisme in de filmwereld kan me steeds meer bekoren. Ik blijf het fascinerend vinden hoe regisseurs iets concreets als beeld naar een abstractere ervaring kunnen omzetten. Ik hoopte dat Robert Wiene mij eenzelfde positieve ervaring kon geven.

Dat is ten dele zeker gelukt. Met Das Cabinet des Dr. Caligari laat Wiene zien dat hij zijn eigen stempel op de filmwereld heeft kunnen drukken. Door een mengelmoes van horror en romance weet hij een fijne mix te creëren. In combinatie met de korte speelduur kijkt de film heel soepel weg. Het fijne vond ik om de twijfel in de film te zien of het nu voor een volledige horror of meer een romantische thriller moest zijn. Daarmee schemert ook de tijdsgeest uit de filmwereld van de jaren '20 door in dit werk. Het einde heeft een verrassende wending, dat na wat nader onderzoek een logische verklaring bleek te hebben: de productiemaatschappij wilde een minder macaber einde. Toch heeft de film de tand des tijds niet geheel ongeschonden doorstaan. Als horror is de film naar huidige maatstaven zeer matig en ook het romantische deel van het verhaal is tegenwoordig gedateerd.

Werner Krauss is een opvallend personage als Doktor Caligari. Hij heeft een natuurlijke, verrückte uitstraling die bijzonder goed bij zijn karakter past. Daardoor is hij ook een beetje vermakelijk om te aanschouwen. In combinatie met zijn expressieve gezichtsuitdrukkingen en acteerstijl die bij silents hoort heeft het iets komisch. Hopelijk werd zijn personage in 1920 niet zo geïnterpreteerd.
Conrad Veidt speelt tevens een zeer interessant personage. Hierboven is het ook al genoemd: zijn karakter en speelstijl hebben heel wat weg van Boris Karloffs vertolking van het monster van Frankenstein. Een inspiratiebron?

Das Cabinet des Dr. Caligari staat vooral bekend om de schitterende decors. Die zijn dan ook hoogstaand en uniek. Het is prachtig hoe Wiene met het tweedimensionale perspectief weet te werken en te spelen. Ook zijn licht-donkercontrast en filtergebruik zijn zeer uitgekiend en op hoog niveau. Wiene is zich volledig bewust van wat hij doet en past verschillende trucjes zeer goed toe.

Zoals ik al eerder zei is de film in zijn genre wat gedateerd, maar vanuit filmhistorisch oogpunt is het een zeer vakkundig werk dat zeker het aanschouwen waard is. Met het simpele, vermakelijke verhaal en een prachtige cinematografie moet je deze film wel gezien hebben.

3.5*

Met dank aan dezen die de film in de Moviemeter Top 1000 hielpen...
Meer nog dan het verhaal in flashback dat uiteindelijk op fantasie berust is deze film heel bijzonder omwille van zijn onrealistische, grillig vervormde, bijna futuristische decors.
Heel expressief acteerwerk in een film die heden ten dage inzake horror niets voorstelt maar dan toch wellicht, precies omwille van de decors, lichteffecten en sfeerschepping als inspiratiebron voor latere films nuttig was.
Ge moet ze niet elke dag zien, maar af en toe zo'n pionier is wel interessant en leerrijk.

Het einde maakt de film net dat beetje beter.

Prachtige decors en gebruik van de sepia en blauwe kleuren en het einde is erg sterk. Daarnaast is het erg fijn om naar de performance van Krauss en Veidt te kijken die zich helemaal uitleven hier. Buiten dat kon ik er vrij weinig mee. Het tempo ging er soms behoorlijk uit en de muziek, de jazzy score, werkt meer op de zenuwen dan dat het iets aan sfeer toevoegt aan de film. En sfeer is alles bij dit soort films. Het verhaal deed me verder ook niet zo heel veel. Blijft een beetje een hit or miss bij mij, die stille films.

ik snap de historische waarde van deze film en de invloed die het heeft gehad op de moderne cinema. Veel kon ik er echter niet mee en werd het eerder een vervelende zit dan dat ik er echt van genoten heb. Maar toch credits naar de expressionistische decors het einde en de fantastische Krauss als Caligari.

Interessante en visueel mooie film.
Ik kwam deze beschrijving tegen over de film en die vond ik wel passend;

Best sterk expressionistisch werk met goede sfeerschepping en mooie decors. Echter is het niet zo m'n ding, kan ik me moeilijk inleven in het (horror)verhaal en lopen die stills me meestal veel te langzaam. Vanwege de korte speelduur viel dat echter nogal mee.

2,5*

Blijft erg leuk. Die zenuwenmuziek op de dvd is vreselijk , alleen piano was passender geweest bij de sfeer van de film.

Heerlijk!

Ik had het eigenlijk totaal niet verwacht, maar van deze ontzettend oude film (ondertussen de oudste die ik heb gezien) heb ik kunnen genieten en tegelijkertijd ben ik er ook nog best onder de indruk van. Deze "eerste" horrorfilm was best goed gelukt.

Het verhaal hebben we nu vaker gezien, maar wat ontzettend opvalt zijn natuurlijk de legendarische decors en sterke rollen van de acteurs. Dat ze met simpelweg gezichtsuitdrukkingen je zo geboeid kunnen laten kijken is een ontzettend groot compliment waard.

Het verhaal neigt heel soms naar het saaie, maar in het algemeen kom je er erg goed doorheen. Ik ben de gehele speelduur eigenlijk geboeid gebleven en voor zo'n oude film is dat natuurlijk een ontzettend groot compliment.

Goede twist ook. Zeer aangeraden aan horrorfans die niet alleen maar de recente titels vreten. Ik hou er ook niet zo van, maar hier stond ik toch wel eventjes van te kijken.

De decors doen denken aan schilderijen van Kandinsky, met grillige vormen en geschilderde schaduwen. De acteurs overdrijven hun bewegingen en expressie. De personages zijn sjablonen: de krankzinnige professor die onrechtstreeks een moord pleegt via een gehypnotiseerde slaapwandelaar. Het is niet de realiteit die weergegeven wordt, maar de vertekende waarneming van een geesteszieke. De twist op het einde is dan ook verantwoord: als toeschouwer heb je de hele tijd naar een waanbeeld zitten te kijken.

Zwart-wit was niet uitsluitend zwart, wit en tinten grijs. Er wordt afgewisseld tussen beelden met een gele en met een blauwe schijn, zoals in oude stripalbums. De jazzmuziek op de dvd is boeiend maar anachronistisch. Ik vraag me af welke muziek er destijds live bij gespeeld werd. Met z'n exuberante stijl en z'n zonderlinge inhoud spreekt dit drama nog steeds tot de verbeelding.