El Orfanato (2007)

Al jaren lag hij klaar, deze Spaanse door Guillermo del Toro geproduceerde mysterie/drama/horror. Van regisseur Bayona, zag ik al wel tweemaal Lo Imposible (2012), de tsunamifilm uit 2012 met Naomi Watts en Ewan McGregor. Die beviel míj in tegenstelling tot redelijk wat anderen wél goed, waardoor de wens om zijn 'doorbraakfilm' te kijken wat sterker werd.

El Orfanato is een van de hoogst gewaardeerde recente films met horror als een van de genreaanduidingen op MovieMeter, en ook op ICheckMovies keert de film op drie lijstjes terug. Horror is over het algemeen niet het lievelingsgenre van veel critici, maar deze heeft een 87% fresh rating op Rottentomatoes. Een gelauwerde film dus, en ik snap waarom. Vanaf het begin neemt Bayona rustig de tijd om het verhaal en de karakters op te bouwen, waarbij de sfeer langzamerhand steeds benauwender wordt. Visueel ziet alles er goed uit en ook de score mag er wezen. Zeker bij een horrorfilm niet geheel onbelangrijk. Het geluid speelt bij deze film sowieso een grote rol, van onheilspellend gekraak tot plots klinkende kinderstemmen. Bélen Rueda speelt overtuigend als de geplaagde Laura, die door de gebeurtenissen in de film tot wanhoop gedreven wordt.

Een typische horror is het dan ook niet, al ben ik een paar keer mild geschrokken. Wel (en belangrijker) hebben meerdere malen de haren op armen en benen rechtop gestaan. Een goed teken. Ik zou El Orfanato typeren als een psychologisch dramamysterie met horrorelementen. Zijn moderne klassiekerstatus maakt hij voor mij echter net niet helemaal waar. Voor een 4* waardering zakt hij net wat teveel in rond het midden en vond ik het einde niet sterk genoeg, maar een welverdiende (ruime) 3,5* krijgt hij zeker.

Ik ben eigenlijk niet zo een horrorfan. Maar hoewel deze film zeker zijn enge momenten kent waarbij ik het wel eens benauwd kreeg, bied de film ook een interessant mystery element waardoor ik toch ook graag bleef doorkijken. Film en acteerwerk is verder ook gewoon goed maar wordt nergens echt bijzonder. De film eindigt nog enigzins verassend maar kende niet echt een grote climax.
Al met al echter wel een goed gemaakte film die het kijken zeker waard is geweest.

Deze film is bij mij jaren lang buiten beeld gebleven omdat ik hem verwarde met Orphan, ook uit 2007.

Over het verhaal ben ik zeker te spreken, maar ik vond het té tergend langzaam gebracht zonder al te veel objectieve actie of visuele hoogstandjes. De ontknoping heb ik jammer genoeg voortijdig zien aankomen en vind ik wat te groot open invulling hebben. Over die Laura (Rueda) zal ik uit respect liever voor me houden wat ik denk, maarre.. geef me nou toch eerder zo'n Nicole Kidman om naar te kijken!

Gisterennacht gezien. Verhaal zit goed in elkaar, al is het soms wat mysterieus maar uiteindelijk wordt alles wel duidelijk. De achtergrondmuziek levert een nog spannendere sfeer op dan er al was. Camerawerk is ook zeer goed net als de acteerprestaties. Soms gingen de haren op mijn armen er wel van rechtstaan, dus wat spanning betreft is deze film zeker geslaagd. Het middenstuk is wel een beetje traag en saai, beetje jammer misschien, anders zou ik deze film 4.5* geven nu blijft hij toch op 4*.

zeer teleurstellend vond ik persoonlijk,had ik meer van verwacht 0,5*

Waarom?

Mooie film eigenlijk 3,5 ster , maar door het mooie droevige einde een volle ster erbij , en de muziek is erg mooi .

Mooie aangrijpende film met een klein horror sausje.

Hoewel soms een wat trage film, de sfeer die neergezet wordt in combinatie met de muziek maakt het toch spannend c.q. creepy. Het einde vond ik wat slapjes overigens.

Een combi tussen the Elephant Man, The Others en Insidious, die het vooral moet hebben van haar sfeer.

En die sfeer is er ook wel, met name door een sterke score (en idem geluidseffecten) en een klassiek en haast idyllisch production design. Qua verhaal is het echter wel minder; ik miste originaliteit en een stukje spanning. De beste stukken van de film zijn het begin en het einde. Daartussen vond ik het bij vlagen vrij matig.

Nu goed, Bayona betoont zich wel een goede regisseur in dit debuut. Coherent en sfeervol geschoten. Ik ben benieuwd naar ‘a Monster Calls’.

3*

Best goed weeshuis-horror van de Spanjaarden. Wel een beetje braaf, maar het kan er zeker mee door.
Je zou het een standaard verhaal kunnen noemen, maar de uitwerking weet de kijker nog wel te boeien. Moeder trekt met haar man en zoontje naar een oude Weeshuis waar ze de beste tijd van haar jeugd heeft meegemaakt en probeert, met behulp van haar nostalgie, de boel daar op te knappen. Maar zoals je al kan weten spookt het in dat huis en heeft die entiteit vermoedelijk het zoontje te grazen genomen; agressief gedrag, denkbeeldige vriendjes en waarschijnlijk weer zoiets wat met een vergeten verleden te maken heeft. De sfeer is inderdaad beklemmend en voornamelijk het Uno, dos, tres, quatro.. scene was zenuwslopend. Bij de locatie zou je in eerste instantie denken dat dit zich vijftig jaar terug in de tijd afspeelt, maar tevergeefs...

Het einde was erg anders, in vergelijking met de meeste horrorfilms.

Maar al met al, sterk spookhuizenfilmpje... Volgens mij een inspiratiebron geweest van de vele Blumhouse producties.

4,0*

El Orfanato

Heerlijke Spaanse horror waarbij een grote betrekking naar ‘geestenkindjes’ zijn. Ik begin een aardig fan te worden van de Spaanse horror’s, heerlijk hoe ook J.A. Bayona hier toch wel degelijk een meesterwerk achterlaat die zozeer niet eng was (ik schrok me 1 keer helemaal de lazarus) de sfeer die de film kende was toch echt wel aangenaam en dan word het lekker wegkijken met deze Spaanse horror/thriller film.

Toch is het begin wat slapjes, althans ‘slapjes’ op een andere manier. De spanning zit er al goed in, aparte dingen gebeuren er in het huis en het zoontje van Laura raar gedrag vertoont: er is niet van dat onnodige spanningsopbouw die ik gewend ben van al dat Amerikaanse zooi van tegenwoordig. En dan is dit best tegenstrijdig: “De spanning zit er goed in” en “onnodige spanningsopbouw” want je zult toch zeggen dat dat wel een beetje moet.. Niet echt, sinds Laura zo’n oude tange in het huis ziet schrok ik me helemaal kapot waar Bayona dan toch maar laat zien dat hij zo’n trucje niet nodig heeft, het komt gewoon uit het niets: heerlijk! Het is niet voorspelbaar, ik had nooit verwacht dat er bij het verstopspelletje in het huis opeens kinderen achter Laura zou staan, in een Amerikaanse productie staat er dan opeens een lelijke demon achter haar, nu niet, wat was ik blij!

Deze horror geeft weer een hoofdrol aan Belén Rueda, misschien dat ik wel een beetje weg ben van haar maar het is de ideale persoon om in dit soort films mee te spelen. Ik ken haar onder andere ook van de top film ‘ Los Ojos de Julia (2010) ’ die ik misschien een tikkeltje leuker vond dan ‘El Orfanato’. Dit betekend niet dat ‘El Orfanato’ slechter is ‘ Los Ojos de Julia (2010) ’ keek naar mijn mening gewoon iets lekker weg.

Het verhaal is leuk. Laura was ooit een weeskindje bij een weeshuis en word uiteindelijk geadopteerd. Ze moet haar vriendjes en vriendinnetjes missen en besluit op latere leeftijd terug te keren met haar gezin naar dit weeshuis om precies te doen wat voor haar ook een gelukkige jeugd heeft gebracht. Wanneer ze daar eenmaal zijn begint haar zoontje vreemde dingen te doen, tijdens de natuurwandeling in de grot ontdekt hij een ‘jongetje’ die hij wel graag mee naar huis wil nemen. Dit mag natuurlijk niet en eenmaal thuis beginnen ook de vreemdste dingen, zo moeten ze spelletjes spelen als een soort raadsel. 6 geestenkindjes (volgens mij) hadden allemaal een voorwerp vast dat weer verder naar een raadsel leed. Eenmaal begonnen met deze geintjes raakt haar zoontje zoek en probeert Laura er van alles aan te doen hem te vinden.

Ze merkt dat het de weeskindjes zijn die ze achtergelaten heeft. Ze wil haar zoontje graag terug en besluit een prima leefomgeving te creëren zoals hij vroeger ook was. Tijdens het verstoppetje spelen staan ze daadwerkelijk achter haar en tijdens het rennen ontdekt ze een geheime kamer, een kamer waar ze haar zoontje terug vind. Eerst levend maar dat bleek een hallucinatie te zijn, hij ligt daar gewoon mors dood op de grond. Na hier en daar wat drama smeekt Laura of ze haar zoontje terug mag hebben. Ze komt weer in de geesten wereld en ziet haar zoontje weer bewegen, hij leeft niet.

Het sfeertje in deze film doet het hem, een uitstekend sfeertje met een aantal beangstigende scenes maken een top avond. De beste scene voor mij was toch het geestenjager met een crew, oef wat een heerlijke spanning gaf dat af: “Ik hoor iets, het zijn kinderen” – opent deur: er ontstaat een ware drama. Daarna was de scene dat Laura de zakken opent en de botten vind ook prima, en er zat een leuke hint in verwerkt: de prothese van een weeskindje zat er bij, volgens mij waren dat de lijken van de geestenkindjes. Zoals deze film laat zien, je hoeft niet onnodige schrikscenes op te bouwen, als de film goed is word hij vanzelf wel eng, en dat laat Bayona hier ook weer zien en Belén Rueda natuurlijk . Toch ondanks de lovende woorden is de zit mij bevallen maar, je concentratie raakte ik soms wat kwijt. Het verhaal was leuk maar niet bijzonder.

3.5

Dat de naam Guillermo del Toro opzichtig wordt vermeld als producent van deze film van de toen onbekende Juan Antonio Bayona mag niet als een marketingtruc worden weggehoond. De wonderboy van de Spaanse fantasy heeft in de debuterende regisseur een authentiek talent ontdekt. Bayona's film schrijft zich onopvallend in de traditie van spookhuisverhalen in, maar vouwt gaandeweg open tot een meesterlijke combinatie van psychologische studie en pure fantasy.

We trappen af met een Sixth Sense-gevoel wanneer Simon geheel onverwacht verdwijnt en zijn moeder middelen zoekt om de jongen terug te vinden, schuiven we op richting The Others. Zeker wanneer een mysterieuze sociaal werkster zonder zinvolle aanleiding haar diensten in het huis komt aanbieden. Ondanks deze voorspelbare referenties slaagt Bayona erin een geheel eigen stempel te drukken. Hij zweert overdreven special effects en agressieve schrikeffecten af, maar creëert tegelijk een sfeer die overdadiger en explicieter fantasy is dan de gestileerde soberheid van de genoemde voorbeelden. De regisseur toont zich een meester in het opbouwen van spanning, getuige onder meer de scène waarin beroep wordt gedaan op een medium dat, gevolgd door infraroodcamera's, door het huis dwaalt en met geesten in contact treedt.

Bayona geeft nauwelijks hints om erop te wijzen of hij nu sympathiseert met de hysterische moeder die bereid is in geesten te geloven om haar zoon terug te vinden, dan wel met de meer realistische vader die zijn vrouw tracht te overtuigen dat men de moed moet opbrengen om voort te leven. Dat evenwicht maakt van El Orfanato bijzonder boeiende en adembenemende cinema, die bedwelmt met zijn wondermooie en lichtjes surreële beeldtaal, maar tegelijk van ene gewichtige ernst getuigt wanneer hij vertelt over het verwerken van een groot verlies. Na de intense en grimmige ontknoping van het mysterie klinkt de sentimentele epiloog dan ook een klein beetje vals, maar na 100 minuten integere en welafgewogen emoties nemen we deze softe er zonder morren bij.

4,0*

Mogelijk de beste horrorfilm ooit – zo mogelijk nog beter dan The Babadook (2014) - MovieMeter.nl – en in ieder geval een volmaakte horrorfilm. De film combineert verschillende klassieke horrorelementen; aan de oppervlakte is het uitgangspunt vooral dat van het spookhuis (‘the haunted house’) maar op een dieper niveau is vooral Peter Pan het uitgangspunt waarbij de film erin slaagt je – net als Laura – in een kinderfantasie te laten geloven. De film is intelligent in elk detail zonder één fout of zwak moment waarbij het onder meer zeer knap is bedacht hoe Laura en Simon elkaar spiegelen in hun fantasie, hun spel en ontmoeting tussen de levenden en de doden. Alles is wonderschoon en sfeervol gefilmd maar ook superspannend uitgewerkt en in elkaar geweven waarbij de film zowel zeer eng met een gestage opbouw naar de climax als (uiteindelijk) zeer ontroerend is. De film heeft aldus alles wat je van horror kunt verwachten.

Ik heb een beetje door de vorige berichten gebladerd en twee dingen vallen op:

1) Veel mensen snappen niet waarom deze film onder horror wordt gecategoriseerd. Mijn reactie: als deze film geen horror is dan weet ik niet wat wel telt als horror. Waarschijnlijk moet ik dan een aan domme zombiefilm denken waar men moet vluchten voor hersenetende monsters. Maar dat vind ik weer geen horror maar (letterlijk) hersenloze pulp.

2) Veel mensen hebben vragen over het plot waarmee zij onbewust aantonen dat de film werkt want die vragen gaan er alle vanuit dat de fantasie de waarheid van de film is. In werkelijkheid spelen er geen dode kinderen in het huis, maar kan Laura niet leven met het feit dat Simon zomaar is verdwenen en gaat ze ten einde raad geloven dat de denkbeeldige vriendjes van Simon echt zijn en Simon hebben ontvoerd en gaat ze uiteindelijk ook het spel van Simon en de kinderen meespelen in de hoop Simon te vinden. Zij is namelijk Wendy van Peter Pan die achterblijft bij de levenden en opgroeit terwijl het kind dood is en dat daarom altijd kind blijft en kan blijven spelen zolang je gelooft (dat past bij de christelijke traditie dat je elders - bij Peter Pan 'Neverland' geheten - een nieuw leven krijgt na je dood als je daarin gelooft). En net als in Peter Pan is het spel een piratenspel waarbij een schat (voor Laura is dat Simon) moet worden gevonden. Een en ander culmineert in het einde waarbij Simon en Laura beiden hun schat hebben gevonden en daarom een wens mogen doen: Laura wenst dat Simon en de andere dode kinderen weer leven en Simon wenst dat Laura bij de kinderen blijft dus dat zij ook sterft. Zo ontmoeten de doden en levenden elkaar (en de parapsychologie van Jung e.d. in het midden van de film is zo beschouwd een pseudowetenschappelijke dwaalweg naar hetzelfde punt).

Inderdaad een prima griezelfilm maar voor mij zal op die eerste plaats altijd The Shining (1980) / The Shining (1997) blijven staan. (De eerste is met Jack Nicholson) Heerlijke opbouw en langzaam maar zeker verliest onze hoofdpersoon de realiteit in de waanzin om hem heen. Dit alles gaat ten koste van zijn baan en natuurlijk het belangrijkste in zijn leven; zijn gezin!