The Great Escape (1963)

A Bridge Too Far is volgens mij geregisseerd door Richard Attenborough en is niet van John Sturges. Sturges heeft wel The Eagle Has Landed geregisseerd.

De dvd die ik nu heb (MGM War)is beter dan die ik eerst had. Daar ging het beeld steeds op en neer. Bij deze is het beeld grotendeels stukken beter wel heeft het boven en onder een zwarte balk, ook niet zo geweldig maar geeft wel sfeer mee van ouderwetse weekend / schoolvakantiefilm. De ondertitels zijn niet optimaal, want regelmatig zijn niet alle dialogen voorzien van ondertitels. De making off die er ook opstaat is niet ondertiteld. De Blu-ray heb ik korte tijd gehad maar aangezien er steeds minder vermaak aan de film overbleef die maar weggedaan want loonde niet echt. Wat dat betreft voldoet de dvd ruim voldoende. Hoewel vaak meestal gedeeltelijk gezien had ik hem nu graag in mijn favorietenlijst willen hebben maar helaas toch weer niet gelukt.

De film begint (en eindigt) met een vrolijke Great Escape mars van Elmer Bernstein en hiermee, denk je, is eigenlijk de toon gezet. De film is grotendeels opgenomen in Duitsland (Bavaria). Wil je een oude oorlogsfilm met lekker veel actie, kun je deze beter niet kijken want dat wordt niks. Het is eigenlijk ook geen echte oorlogsfilm maar meer een film over een ontsnapping dat speelt tijdens WO2 en dat weer gebaseerd op een ware gebeurtenis uit die tijd. Wat een belachelijk lange speelduur toch, dit had best in anderhalf à twee uur gekund.

Geallieerde gevangenen worden opgesloten in een streng bewaakt kamp met moderne technieken. Sommigen zijn al een aantal keren gevlucht, anderen al heel vaak. En ze zullen het nu ook niet laten om weer te vluchten.

De eerste 25 minuten zijn best goed en grappig. En het leek of ik de film gisteren nog had gezien. De Duitsers worden eigenlijk neergezet als gekken, maar laat gaan het waren in die tijd toch schurken. Tot en met Richard Attenborough door Gestapo mishandeld is in het kamp gearriveerd blijft het goed. Hij krijgt nog één kans, als hij weer ontsnapt is het afgelopen.

Daarna, Attenborough nog nauwelijks in de barak heeft al meteen groots opgezette vluchtplannen (?)en McQueen en Angus Lennie (bekend van 633 Squadron) zijn al te brutaal tegen de Duitse officier en worden voor 20 dagen in de bunker opgesloten maar komen er daarna uit of ze de hele dag lekker muziek hebben kunnen luisteren ofzo. Slordig dit. Er volgt lang een nogal matig gedeelte met dialogen die nauwelijks iets bijdragen aan het verhaal. Maar er zijn ook wel wat goede momenten, de Duitse soldaat als de dood voor de leiding en bang om naar het Oostfront te worden gestuurd, Garner die portefeuille steelt, Bronson die aan het graven is allemaal best goed en McQueen die latten verzamelt waardoor die ander in zijn bed naar beneden stort, best grappig. Maar acteurs zijn verder matig aan het spelen (als je ziet hoe ze het later doen). Maar kan ook zijn dat Sturges de regietouwtjes te strak heeft waardoor ze niet goed kunnen laten zien wat ze waard zijn. Het dieptepunt is toch wel de viering van onafhankelijkheid, waarom is zo'n scène nodig?. Wel heeft ondertussen de Duitse officier een vermoeden dat ze weer bezig zijn met ontsnappingsplannen, hierdoor wordt het ook weer spannend en dit betekent de ommekeer in de film.

Na wat tegenslagen wordt vervolgens de titel waar gemaakt maar dit gaat best wel langszaam en te gedetailleerd. Het wachten wordt wel beloond met veel actie, vaak spannend soms grappig en vaak erg mooi in beeld gebracht. Ook wel triest, maar ach het is maar een film. En wordt daarom toch nog vrolijk afgesloten en met duidelijke aftiteling wie speelt wie. Maar het laatste gedeelte van de film staat in geen verhouding met de rest van de film en de veel te lange speelduur is daarvan de oorzaak.

En weer eentje van de stapel klassiekers die ik voornamelijk aanschafte omdat deze film me maar 2 euro extra zou kosten in een of andere actie. Het klinkt alsof ik de film niet hebben wilde, integendeel, maar ik wist ook wat ik binnen haalde en daar had ik geen grof geld voor over. Gisteren was ie dan aan de beurt voor een herkijk en uiteraard is het een vermakelijke film maar super is het allemaal niet.

Het verhaal mag duidelijk zijn rond een stel ontsnappingskunstenaars die allen te samen gebracht worden in dit speciale kamp dat 'escape proof' zou zijn, het is uiteraard aan de gevangen het tegendeel te bewijzen. Het lijkt allemaal een beetje op Colditz en wat dat betreft lijkt Colditz een stukje realistischer met en kasteel waar in ieder geval de klassieke ontsnappingstunnel uitgesloten is. Toch lijkt het kamp in The Great Escape niet echt super zwaar beveiligt voor gasten van dit kaliber. Je zou dan toch een extra prikkeldraadversperring verwachten, landmijnen misschien rondom, meer wachttorens en heel wat meer patrouilles en 'shackdowns'. Maar The Great Escape lijkt toch niet minder waar te zijn met de pogingen, het aantal ontsnapten, en het aantal dat wegbleef. Jammer dan weer dat dit en Nederlander en twee Noren waren en niet wat het in deze film betreft met een Australiër, Pool en Amerikaan.

Uitgebreid wordt de tijd genomen voor de locatie, bewakers, gevangen, reputatie en het opstarten van de daadwerkelijke plannen. De cast is groots met heel veel bekende namen uit die tijd met McQueen, Coburn, Garner, Bronson, Pleasence, de niet zo heel bekende Attenborough en de jonge David McCallum beter bekend als Ducky uit NCIS. De toon van de film is vervolgens zoals men kan verwachten van een oorlogsfilm uit '63, namelijk met een licht komische sfeer. Hoewel dat misschien zwak uitgedrukt is, er is wel erg veel humor. En hoewel vermakelijk zoals het inpalmen van Werner, of de 4de Juli viering met het van aardappelen gebrouwen goedje, is het mij toch allemaal wat te jolig en slaat bij mij niet echt aan. Aardig is toch zekere alle moeite, de tegenslag, de uitvindingen, de opbouw naar de uiteindelijke ontsnapping en de pogingen van verschillende mannen om uit handen van de jagende troepen te blijven.

The Great Escape is zonder twijfel een prima toevoeging aan mijn collectie, en vermakelijk is de film ook zeker, en kijkt gemakkelijk weg voor zijn drie uren. Toch raakt de film mij niet in het bijzonder, dan vind ik Stalag 17 of Colditz de serie beter. De sfeer en humor is net wat te vrijblijvend wat dat betreft. Maar een prima film is het zeker wel.

Een oorlogsfilm, al lijkt de oorlog wel ver van mijn bed show te zijn. Het is eerder een spel tussen de Duitse kampbewakers en de Britse en Amerikaanse gevangenen. Het wordt er nog eens extra dik op gelegd met de nodige humor. Een film vol entertainment dus, ook dankzij de grote sterrencast met vooraan de charismatische Steve McQueen. De basis van het verhaal is wel echt gebeurd, maar uiteraard is veel aangepast voor de Hollywood versie.

Als oorlogsfilm maakt het niet echt indruk, maar als avonturenfilm is het best de moeite. Er is genoeg vertier en spanning, ook al kan je grotendeels wel raden hoe het allemaal verloopt. De film duurt wel lang en de laatste blok is wat te lang uitgetrokken.

Leuk, een film die ook na 60 jaar nog serieus spannend is: wie gaat het redden en wie niet? Van de (ons nu) bekende acteurs krijgen Steve McQueen, Richard Attenborough, James Garner en Charles Bronson dankzij hun goed geschreven rollen de meeste kans om zich te onderscheiden, terwijl James Coburn helaas niet genoeg te doen krijgt om zijn definitieve doorbraak te bewerkstelligen. Maar uiteindelijk is dit toch een strakke en goed geschreven ensemblefilm die zoals gezegd nog altijd fris aandoet en eigenlijk de volle drie uur blijft boeien.

Zo werden spannende films in die jaren gemaakt: een goed, liefst waar gebeurd verhaal, een sterke cast, lekker in het gehoor liggende muziek, over moedige soldaten in de Tweede Wereldoorlog, opgesloten in een strafkamp in Duitsland, van waaruit ze willen ontsnappen. En dat bijna drie uur lang. En het begint bijna altijd, zoals gebruikelijk was in die jaren, met dikke vette rode credits. Ik heb er vele gezien. En ook deze kijkt lekker weg. Maar echt spannend? Misschien bij vlagen. Er gebeurt genoeg, dus je hoeft je niet te vervelen. Het is wel weer eens leuk, zo'n film uit de oude doos. Maar op het puntje van m'n stoel krijg je me er niet meer mee.