La Notte (1961)

Mooi drama, dat de moeite neemt om zich volledig te ontwikkelen en daarmee de mogelijkheid geeft met het verhaal mee te groeien. Lydia Pontano (een voortreffelijke rol van Jeanne Moreau) en haar man en gevierd schrijver Giovanni Pontano (een goede rol van Marcello Mastroianni), leven grotendeels langs elkaar heen in een huwelijksrelatie die de beste tijd heeft gehad.
In het eerste deel heeft zij nog wel gevoelens voor hem en probeert hem terug te winnen. Bijvoorbeeld door een middag lang zoek te blijven, terwijl zij alleen terugkeert naar de plaats waar zij elkaar in Milaan ontmoet hebben. Daar vandaan belt zij hem uiteindelijk om haar op te halen. De vervallen toestand van de omgeving daar, is een goede toespeling op de toestand van hun relatie. Of door hem proberen te verleiden in bad of later met een nieuwe jurk. Hij reageert daar niet op, blijft afstandelijk.
In het tweede deel gaan zij beiden naar een avondfeest van de miljonair Gherardini, liefhebber van het werk van Giovanni. Giovanni begrijpt niet alleen zijn echtgenote niet, maar lijkt nauwelijks zichzelf te begrijpen. Of het om zijn relatie gaat, of om zijn carrière. Tegen de achtergrond van de leegheid en de decadentie van het feest, stelt hij Lydia opnieuw teleur door avances naar een ander te maken. Deze keer naar de dochter van de miljonair, Valentina Gherardini (een goede rol van Monica Vitti). Die heeft haar eigen problemen om een relatie aan te gaan.
Het derde en laatste deel heeft een opvallend einde. Het is gematigd positief. Lydia en Valentina komen, ondanks hun verwachte rivaliteit, op het feest overeen. Uit de gesprekken tussen hen tweeën en met hen afzonderlijk, lijkt Giovanni een iets beter inzicht in zichzelf en in zijn relatie met Lydia te krijgen. Die is daar, gezien de slotscènes (zijn slordige reactie op de brief die zij hem voorleest en haar verzoek afstand te houden), niet direct van overtuigd. Het vervolg blijft daarmee open.
Goede beelden en aangename jazz-muziek maken het verhaal compleet.

Mooie film van Antonioni, misschien nog wel beter dan l'Avventura, met sterk spel van zowel Mastroianni als Moreau. Antonioni wordt wel eens verweten intellectualistisch te zijn, of kil, maar in deze film is daar toch geen sprake van. Goed, hij schermt wat met literaire referenties maar die kun je als kijker ook naast je neer leggen- ik zelf kende noch de schrijver Broch, noch zijn titels- ik beschouw dat soort verwijzingen voor ingewijden en kenners, en stoor me daar verder niet aan.

Het huwelijk in crisis is natuurlijk een Bergmaniaans thema, en terecht dat die hier al genoemd is. De crisis wordt niet uitgebeeld met grote woorden of ruzies, maar met kleine subtiele bewegingen, blikken, terloopse gebeurtenissen, lege straten.

Mastroianni is een schrijver die net een boek heeft uitgebracht, en hij is een charmeur die flirt en vreemdgaat, maar daarmee vooral de innerlijke leegte probeert te vullen. Want een ongelukkig mens met ambitie kan nog ergens naar toe werken, maar wat te doen als die ambitie is vervuld? Dan blijft er weinig over, en hij krijgt geen letter meer op papier. In het korte tijdsbestek van een dag en nacht heeft hij een onhandige flirt met een meisje in een ziekenhuis (nota bene net nadat hij zijn stervende vriend heeft opgezocht)- een flirt die hij na lang twijfelen opbiecht aan zijn vrouw, die het laconiek terzijde schuift. Ze heeft zelfs geen sprankje jaloezie meer, toch het diepst begraven teken van liefde. Dan op het feest papt hij aan met de mooie jonge rijkeluisdochter Valentina, die hem uiteindelijk afwijst. De rol van Vitti is me niet geheel duidelijk, ze is de tegenpool wellicht van Moreau, iemand naar wie hij op kan kijken, die hij wil veroveren, tegenover de veroverde, de vrouw die naar hém opkijkt.

Hoewel hij net als zijn vrouw weet dat hun huwelijk verloren is, zit hij nog in de ontkenningsfase. Het moment dat hij vraagt wie de romantische brief schreef aan zijn vrouw, terwijl hij dat natuurlijk zelf was, tekent de volkomen teloorgang van hun liefdesleven- een uiterst pijnlijk moment.

Zijn vrouw beleeft die dag volkomen anders, nadat ze in de smachtende blik van de stervende Tommasso herinnerd werd aan hoe liefde er uit hoort te zien. Ze is duidelijk aan het peinzen, probeert de verloren liefde nog wel terug te vinden door op plekken te komen waar ze vroeger graag kwam met Giovanni, maar deze hebben hun charme verloren- ze komt er geweld tegen en leegte. Ze is alleen, vrijwel de hele film, een toeschouwer, overgeleverd aan haar gedachtes. Die leiden dan tot de laatste scene, die opvallend genoeg als (gematigd) positief wordt benoemd door sommigen, wellicht een verschil van interpretatie, maar ik zag zelden zo'n overduidelijke afstand tussen twee personen die in elkaars armen lagen.

De schitterende zwart-wit fotografie (deze film is niet eens voor te stellen in kleur) wordt ondersteund door een coole soundtrack. En ook de acrobatentour met een wijnglas mag niet onvermeld blijven.

'La Notte' is het sterkste deel van Antonioni's trilogie die verder uit 'L'Avventura' en 'L'Eclisse' bestaat. De ondraaglijke leegheid van een huwelijk in jetset-kringen komt tot een beklemmende climax in de slotscene waarin het misverstand van de belevenis van sex bij man en vrouw met een fileermes wordt ontleed. Ik kan er ook niks aan doen, mensen. 'La Notte' stemt niet vrolijk, ondanks de stoet aan rare types die in deze nacht voorbij komt.

Trage cinema die je het gevoel bezorgt dat tijd en ruimte om je heen langzaam verdwijnen - in het geval van La Notte is dat zeker een positief gegeven. Hoe verder de film vordert, hoe meer het sentiment in het hart van het narratief haar weg naar het doek vindt. De scène in de regen is een geweldig hoogtepunt.

Antonioni brengt met dit sfeerstuk een bezwerend spel van sluimerende schaduwen, prozaïsche dialogen en alledaagse taferelen. De dromerige beelden maken echter dat die taferelen zich hullen in een ander licht - een beetje op gelijkaardige wijze als in La Dolce Vita. Dit mag dan m'n eerste Antonioni zijn, ik heb nu al sterk het idee dat de parallellen met het werk van Fellini in de toekomst alleen nog maar zichtbaarder zullen worden.

Initieel is het lastig door te dringen tot de psyche van de afstandelijk gepresenteerde personages, maar wees geduldig; met het verstrijken van de tijd wordt die afstand een tragisch thema, dat haar ware betekenis in de climax onthult.

Dat lijkt me nogal sterk. Vind hun films eerder tegengesteld aan elkaar.

McSavah puur hypothetisch. Dat laat ik dus graag weerleggen - zoals ik al zei is dit m'n eerste Antonioni en ben ik ook niet iemand die alles al opzoekt over andere films voor 'ie ze ziet.

Wel blijf ik erbij dat ik met name qua tempo - maar ook visueel wel, qua sfeer, fotografie, soms ook setting, veel gelijkenissen zag met LDV. Puur inhoudelijk inderdaad nog wel het minst. Dank voor het delen van de bronnen

Heerlijke film uit de na-oorlogse Europese cinema. Dit is voor mij de eerste Michelangelo Antonioni, al heb ik wel al andere films uit het genre gezien. Het doet in elk geval smaken naar meer. Een film die draait rond sfeer, maar ook visueel uitpakt. Een intrigerende film die je de mens voorschotelt. Het doet soms wat denken aan de film Before Sunrise. De oude cinema geeft je emoties weer als liefde, haat, verdriet, ... terwijl deze film je eerder persoonlijke emoties laat zien als verveling, twijfel, achterdocht, opwinding, jaloersheid, ...

Een film over de dingen die NIET gezegd worden en net voor die onderhuidse spanning zorgen. Dat met een soort façade op de achtergrond in de vorm van een literair feestje met de beau monde die samen feest zonder echt aanwezig te zijn. Marcello Mastroianni, Jeanne Moreau en Monica Vitti passen mooi in de film en door de heerlijke montage die het geheel op een rustig tempo weergeeft blijf je met volle aandacht kijken tot de ochtend aanbreekt.

Schets van een Italiaanse (snobistische) klasse. Een film over verveling, onvoldaanheid, eenzaamheid, onverschilligheid en oppervlakkigheid in een decadent sfeertje met de tanende relatie van de twee hoofdpersonages als verhaallijn.

Een typische Antonioni waarbij op acteursvlak vooral te genieten valt van Monica Vitti en een werkelijk sensuele Jeanne Moreau, op haar best.

Het is echter vooral het subliem zwart-wit camerawerk dat van deze film zal bijblijven. Ontelbare knappe beeldcomposities en heel veel oog voor detail.

Niet bepaald een meesterwerk, naar mijn gevoelen, maar de Italiaanse cinema bracht toen toch iets vernieuwend en schril afstekend tegen wat uit de Hollywood-studios kwam, wat toch in de smaak viel.

Haha die trailer. Die geeft echt zó veel weg. Ik snap niet dat men (ook hedendaags) bij dit soort kunstzinnige films het na laat gewoon een flink stuk van een scene te laten zien. Iets wat de sfeer van de film weergeeft. De autoscene na het ziekenhuis lijkt me bijvoorbeeld geschikt. Alles beter dan zo'n trailer opzet die te veel op een standaard actie/avontuur narratief leunt (call to action/conflict/de confrontatie etcetera).

Het had zomaar gekund, ze scheelden maar 3 jaar zie ik nu. Wel echt 2 prachtvrouwen overigens. Mooie film die ik vandaag zag en nu al schreeuwt om een herziening met whiskey erbij.

Weet niet waar het heengaat met Antonioni en mij maar de stijgende lijn gaat nog een beetje door. Wat een film. Intens en zeer ontroerend. Als Mastroianni vraagt van wie de brief is die ze voorlas en het antwoord is Van jou, weet je hoe intens het was en hoe leeg het nu is en hoe verschillend dat is.

Heerlijke moody jazzy film, waarin we een echtpaar een dag en een nacht volgen. Het is zoals eigenlijk altijd bij Antonioni vooral een innerlijke reis die z’n personages afleggen. De ligt depressieve Moreau is fantastisch. Mastroanni net iets minder, maar zijn personage beleeft de wereld ook wat oppervlakkiger. Schitterend sfeervol in beeld gebracht door een al eerder genoemde fijne jazzy soundtrack.

Begin die Antonioni toch wel fijn te vinden.

Dikke 4*

La notte komt alleen tot uiting door zijn sterke cinematografie die werkelijk prachtig is. Vele scènes zijn een pareltje voor het oog. Inhoudelijk spitst de film zich toe op het bloedeloze huwelijk van een koppel en diens fantasieën of werkelijkheden om daaraan te ontsnappen. In de scène aan het ziekenhuisbed wordt al snel duidelijk dat men een verstandshuwelijk heeft alleen al door de personages te observeren.

Opgebiechte slippertjes maken geen indruk en het huwelijk maakt plaats voor een soort gevangenis waaruit men niet kan ontsnappen. Wegmijmeren over het verleden of hoe de toekomst geweest zou kunnen zijn, scheppen een soort melancholisch gevoel. Veel geblaat hier door de personages hoewel non-communicatie observaties voor de kijker misschien toegankelijker waren geweest.

Thematisch en visueel zeker een prima film, maar ik kon me niet altijd 100% inleven in het verhaal.

Een film uit 1961 die zo modern oogt dat hij ook vandaag gemaakt zou kunnen worden. Alleen Vitti en Moreau zijn natuurlijk niet te vervangen, wat een charisma hebben deze actrices toch. La Notte is een tijdloos meesterwerk en een genot om te kijken. Dank aan Kino Rotterdam voor het 4 delige retrospectief van Monica Vitti.

Eindelijk deze klassieker nu eens gezien.

Wat een pijnlijke zit. Vooral omdat Moreau en Mastroianni elkaar praktisch de hele film ontwijken.

Het is toch masochisme van het hoogste soort om maar op dat 'feest' te blijven hangen. Als je weet dat er zoveel bad vibes in de lucht hangen, blijf je toch niet tot ochtendgloren hangen. Ik dacht steeds, nu gaan ze vast eens verstandig zijn, en naar huis. Ik kon het allemaal maar moeilijk aan zien. De personages hebben allemaal zo'n hoge mate van melancholiek in zich. Op papier is het allemaal pracht en praal en rijkdom, maar als je je niet kunt vermaken ga je toch niet als een tiener op een schoolfeest tot zo laat blijven hangen.

Voor mij zijn Moreau en Mastroianni de sterren van de film. Ze waren toen respectievelijk slechts 37 en 36 jaar oud, maar ze ogen hier als een 50+ stel met een huwelijk achter de rug van 20 jaar.

De film is magnifiek gefilmd. Ik was opgelucht dat de film voorbij was, omdat de melancholiek zo groot is, ik ken weinig films die bitterder smaken.

Bijna on-Italiaanse film als ik dit mag zeggen. Geen schreeuwereige passie en drukte alom, maar net onderkoelde vervreemding, toneelmatige dialogen. Moreau's personage Lydia zwalkt slaapwandelend door het verhaal. Pontano zelf kan daar niet veel tegenover zetten. Bijna willoos wordt hij aangezogen door het andere geslacht, maar zelfs dan blijft het heel passief en van alle passie verstoken.

Zelf heb ik nooit de hype rond Jeanne Moreau echt begrepen, want is dit nu een uitzonderlijk mooie vrouw? Maar ondanks die nadrukkelijk afhangende mond, begon ik gek genoeg net in deze film er toch een beetje van te begrijpen. Fascinerende vrouw… Van Monica Viti heb ik het dan weer wel altijd geweten, wat een unike schoonheid. En van mastroianni uiteraard ook: met al zijn kwetsbaarheid toch echt een onvervalste oldskool filmster. Wat een prachtige man. Zo was het toch genieten van deze koele vertelling.

Heb wel een vreselijk kopie gezien in De Studio met heel de tijd gebrom en gesnor in de geluidsband.

Dat het huwelijk van de twee hoofdpersonages is uitgeblust is al snel duidelijk. Helaas levert dat ook een werkelijk doodsaaie film op. Ik kan hier qua personages, verhaal of dialogen werkelijk niets boeiends uit halen. Hier en daar wat aardige zwart-wit fotografie, maar ik had het eigenlijk al snel gezien en dan is twee uur wel erg lang. Mijn eerste film van Antonioni en als dit maatgevend is voor zijn werk, dan blijft het daar ook bij.

Slow cinema met veel klasse. Prachtig hoe Antonioni met zijn kunst op een organische manier een sfeer van vervreemding en onbehagen weet te creëren zonder dat het er allemaal dik op moet liggen. De kijker heeft het recht om het al of niet onder de huid te laten kruipen. Oppervlakkig gezien is het een plot van niets maar daar draait het niet om. Het gaat om de diepere psychologie van de personages, hun onderlinge relaties en hoe ze in het leven staan. Het gaat om een existentiële kijk op het leven van les riches en binnen mijn eigen kijkervaring deed het me dan denken aan La Dolce Vita die ik een tijd geleden gezien heb. La Notte is blijkbaar het tweede deel van een existentialistische trilogie en het nodigt in elk geval uit, ondanks het thema van onbehagen. De film verleidt namelijk - paradoxaal genoeg - via de visuele stijl, de prachtige b&w fotografie, de fancy zij het lege karakters die het scherm bevolken, de jazzy soundtrack.

Deze La Notte is best een moeilijke film om helemaal in te komen, daar de 2 hoofdpersonages moeilijk te doorgronden karakters zijn. Ik begrijp de hoge waardering wel en vooral het eerste deel heeft me kunnen bekoren. De rustige sfeer die de film uitademt, is erg aangenaam en op zich is het allemaal boeiend wat er gebeurd. Je voelt Lidia ergens mee in de knoop zit door haar triestige gemoedstoestand, waardoor ik wel geïnteresseerd was om te ontdekken wat er juist speelt tussen Lidia en Giovanni. Ook de dwaaltocht van Lidia in haar oude buurt was best fascinerend om te volgen met het gevecht tussen de jongens waar ze plots toeschouwer van wordt en de kinderen die vuurpijlen in de lucht schieten. Op zich is het allemaal niet zo bijzonder, maar er valt wel veel te observeren. Het hoogtepunt is zonder meer de scène in de nachtclub met Lidia en Giovanni. Antonioni weet hier een erg aangenaam sfeertje neer te zetten met de jazzy soundtrack. Eens aangekomen op het feest van de miljonair vind ik het allemaal net iets minder, lustelozer en afstandelijker worden. Het zal allemaal wel zo bedoeld zijn, maar het pakte mij minder dan het eerste deel waar Lidia en Giovanni ook erg afstandelijk zijn tegenover elkaar.

Interessante film, zeker en vast, maar het tweede deel kan het sterke niveau niet vasthouden.

3*