The Manxman (1929)

Bij het bekijken van dit soort stille films wordt pas echt duidelijk dat de intrede van het geluid en de gesproken dialoog het medium film op een veel veel hoger niveau tilde.

Ongelooflijk dat Hitch, de meester van grootse spektakels zoals north by northwest, nog in zijn vroege jaren dergelijke films heeft gemaakt en vooral dat hij zich heeft kunnen aanpassen aan een volledig nieuwe stijl.

Want dit is toch wel echt een typische opsomming van alle tekortkomingen van de stomme film. De overdreven gelaatsuidrukkingen van de acteurs (grijnzen, loenzen, hysterisch lachen, scheel kijken, overdreven bedroefd zijn, dansen van vreugde) zijn er zover over dat het gewoon lachwekkend wordt. Vreugde moet steeds gepaard gaan met een uitbundig de handen in de lucht werpen. Bij een triest moment hoort altijd een ingetogen houding die zelfs de meest geoefende begrafenisondernemers niet evenaren. En als men van iemand houdt moet dat steeds gepaard gaan met het obstinate grijpen naar het hart en dromerig kijken naar de hemel.

Bovendien heeft de (super-naieve) tegenspeler nooit door wat er omgaat bij zijn collega, terwijl dit voor het ganse filmpubliek (inclusief de 5-jarigen) overduidelijk is.

Het verhaal van de film is bovendien niets meer dan datgene wat we tegenwoordig in elke soap dagelijks krijgen voorgeschoteld. Ik had nergens sympathie of antypathie voor een van de karakters. Gewoonweg een stom verhaaltje met weinig om het lijf.

1.5*

80 jaar oud.

En nog steeds prettig kijkvoer.

Al moet je er waarschijnlijk wel een kleine voorliefde voor de stomme film op nahouden.

Erg goede beeldkwaliteit van de double feature DVD, overigens. En, mijns inziens, vermakelijker dan The Farmer's Wife. Toch benieuwd naar wie dit alles opnieuw inpingelde.

Het drama verveelt soms een beetje, hetgeen ook te maken heeft met enige gedateerdheid. Toch zit er best een aardige vaart in het e.e.a. en wordt er goed geacteerd. Althans, voor een ieder die het schmieren een beetje als inherent aan de stomme film ziet. Op dat gebied verbeterd Brisson menig ander.

Het verhaal verdient geen schoonheidsprijs, want mager is het wel. Maar de wanhoop bij de characters is met name in het laatste deel goed voelbaar bij de kijker. En wederom mooi gefilmd.

Goed.

leuk toch die oldies. gezellig op de bank (dagje niksen) of een griepje, dan is zo'n filmpje toch een prettige afwisseling. Al kijk je niet voor de inhoud van de film. maar naar het decor, da's even terug blikken in de tijd van toen.

Het eerste half uur van The Manxman is echt prima, de driehoeksverhouding wordt geïntroduceerd en de scene met de binnenlopende schippersbootjes vond ik echt prachtig. Daarna gaat het geheel wat meanderen om toch nog sterk te eindigen, met best wat depressieve momenten. Een aardige vroege, stomme Hitchcock.

2,5*.

Het viel me allemaal reuze mee dit.

Een weekje gelden heb ik The Farmer's Wife gezien, de eerste stomme film van Hitchcock, die ik dan nu toe zag, maar vanmiddag dan deze mogen aanschouwen en dit bevalt toch net wat beter.

De driehoeksverhouding in de film wordt goed neergezet, al ontkomt de film verder niet aan het feit dat het allemaal redelijk gedateerd overkomt. Toch heeft de film zijn charme, door de goede hoofdrolspelers, die de emoties goed weten weer te geven. Vooral bij Philip en de vrouw zie je de wanhoop op een gegeven moment haast letterlijk van hen afstralen.

Verder is ook deze film best mooi gefilmd en kijkt het door het goede begin en dito einde verder vrij makkelijk weg.

3,0*

Grappig eigenlijk als je er over nadenkt, het tijdperk van de stille/stomme cinema. Vanwege technische tekortkomingen, is het eigenlijk een ander soort kunst geworden dan de kunst (want dat is film toch gewoon) dan we nu kennen. Niet te vergelijken in zijn geheel. En juist dat is zo leuk aan dat tijdperk. Ik ben heel blij dat geluid zijn intrede deed, maar die eerste decennia van de cinema zijn toch wel heel bijzonder. Deze films hebben het vaak uitvergrote en vaak zelfs bombastische dat bijvoorbeeld sommige toneelstukken en de meeste opera’s ook hebben. De overdreven nadrukkelijk en altijd aanwezige instrumentale muziek (niet voor niets was er vaak een live orkest aanwezig bij vertoningen). Het camerawerk is veel opzichtiger en minder vloeiend. Overdreven inzoomen onder begeleiding van nog harder wordende muziek. Dat komt door de techniek en omdat het natuurlijk veel grotere en loggere dingen waren, maar wat de reden ook is, het past bij de stijlvorm. Het theatrale acteren, wat nodig was om het gebrek aan woorden te compenseren. Je moet al je eisen die je nu hebt laten gaan. Niet naar beneden bijstellen, maar gewoon wijzigen. Het is namelijk gewoonweg wat anders. Leuk vind ik ook het tijdsbeeld. Als je nu een historisch drama over de jaren ’20 ziet, krijg je het beeld te zien waarvan de makers denken dat het zo was. Nu krijg je gewoon te zien hoe het was. Je wordt letterlijk mee teruggenomen. In deze film wordt je meegenomen naar de onmogelijkheid om voor je liefde uit te komen onder de pressie van burgerlijke bekrompenheid. See if anyone cares nowadays.

Ik vind cinema leuk, om de gebruikelijke redenen. Lekker een film kijken als escapisme. Een film die spannend is, grappig is, avontuurlijk of ontroerend en je een bepaald gevoel geeft. Vermaak op wat voor gebied dan ook. Een klein stap verder (maar voor de gebruikers hier vast niet onbekend) is dat je ernaar kijkt als een kunstwerk. Je wilt zo nu en dan wat meer uitgedaagd worden dan alleen vermaak. Een goed verhaal in combinatie met prachtige cinematografie is bijvoorbeeld iets waar je gewoon blij van wordt, feelgood film of niet. Nog een stapje verder is de interesse in Film in het algemeen. En daar komt een film als deze kijken. Ten eerste omdat stomme cinema in het algemeen om o.m. bovenstaande redenen mijn interesse verdienen. Ten tweede omdat ik een hobbyist ben. Het is te vergelijken met die maffe postzegelverzamelaars. Waarom zou je dat sparen, als je geen brieven hebt om te verzenden? Gewoon. Omdat het leuk is. Ik wil alle Hitchcock’s op dvd hebben (voor zover mogelijk). Waarom? Omdat ik fan ben van het werk van de beste man, maar ik wil ook zijn wat minder aansprekende werk hebben om te hebben. Gewoon omdat ik het leuk vind. Zonder echte verdere reden. Normaal gesproken zou ik deze film dan ook waarschijnlijk nooit hebben gezien. Een wat vergeten film uit 1928, die op papier weinig aansprekend is en ook nauwelijks nog gewaardeerd wordt.
Wie zonder voorkennis de hand van Hitchcock in deze film herkent is of een ongeëvenaarde kenner of liegt gewoon. In bijna al zijn films zit een liefdesromance, maar dat is de enige connectie. En eigenlijk is deze film ook daarin verschillend omdat dit de eerste film die ik van hem zie is, waar de liefdesinterest een doel op zich is. Waar het bij zijn andere films zelfs een beetje erbij geraapt lijkt, is het hier een lyrisch romantisch drama en vooral niets anders. Halverwege dacht ik dat er misschien nog geswitched zou worden naar een thriller, aangezien het opruimen van het derde wiel in andere films van hem de enige reëele mogelijkheid zou zijn geweest. Maar de film bleef hetzelfde van toon. Daar komt direct de enige echte min kijken; het sleepte allemaal wel wat voort op een gegeven moment.

Maar Manxman is dan ook een dramafilm pur sang, zoals er niet veel zijn. Of eigenlijk zijn er talloze vergelijkbare werken, maar die zijn bijna allemaal later. Bij weinigen is het drama echter zo sterk aanwezig. Ik moest denken aan Borzage die ook zo lekker ongecomprimeerd zijn karakters kon laten dwepen met emoties. Eigenlijk is het er te veel aan, maar bij de stille cinema past het wel, juist vanwege de kunstvorm die het noodgedwongen eens was. Vertel dit verhaal nu nog eens (buiten beschouwing gelaten dat er inmiddels tal van drama’s met dergelijke driehoeksverhoudingen zijn) en in de hedendaagse cinema werkt het niet meer. Juist vanwege de uitvergrote emoties van het stomme tijdperk, juist vanwege het verschil in benadering om het gebrek aan nog niet te voorziene mogelijkheden te compenseren, werkt dit erg goed. Toegegeven, zijn ontwikkeling in de jaren ’30, ’40 en als hoogtepunt in de jaren ’50 los van de techniek is evident. Maar zijn kwaliteiten zijn aanwezig. Dat klinkt misschien wat flauw; een fan die ook zijn onbekendere niemendalletje prijst vanwege de kwaliteiten van de filmmaker die de reden was deze film überhaupt een kans te geven. Maar ik was juist wat verrast zo gecharmeerd te zijn van dit oude werkje. Ik heb hem gelukkig niet het voordeel van enige twijfel hoeven geven. Het is niet zo meesterlijk als zijn beste werk, maar wel verfrissend om iets compleet anders te zien van hem. En daarnaast ook ontzettend degelijk.

Apart is de ontknoping. het loopt allemaal uitermate zuur af. Het sympathiekste personage Pete blijft alleen achter, gedoemd tot een eenzaam bestaan. Het ‘gelukkige’ stel wordt verstoten en verketterd, met alle verzonken gunstige toekomstperspectieven erbij. En ook daarin is de film allesbehalve Hitch. In (bijna) al zijn films kwam het goed. Hier niet. Nu ik toch terug ben gekomen op de stijlkenmerken van de beste man, schiet me een scene te binnen. De overgang van de zelfmoord, naar de rechtbank. Hierin zien we een sprong van het geborrel van water, waarin we denken dat de hoofdrolspeelster ligt te verdrinken, naar het borrelende potje inkt van Philip, die net zijn carrière boven Kate heeft verkozen. Dit soort simpele, maar uiterst effectieve trucjes om de kijker op het verkeerde been te zetten, zijn natuurlijk kenmerkend gebleven voor zijn latere films.

Ik denk dat 90% van de bezoekers hier op MM beter ver bij deze film kunnen wegblijven. Als je je ook maar een klein beetje herkent in de eerste alinea en/of geïnteresseerd bent in een type Hitchcockfilm die je niet eerder zag, zou ik dit zeker de kans geven. 3,5 sterren vanwege allerlei redenen waarop ik veel hedendaagse films al heb afgestraft.

[edit] wat legt Guyke in de eerste alinea goed uit wat ik bedoelde. Jammer dat hij bij mijn genoemde 90% hoort, maar het zijn juist die punten die deze film de charme geven waar ik over sprak. [/edit]

Omdat ik op termijn alle Hitchcockfilms gezien wil hebben, kwam ook deze aan de beurt. Mijn verwachtingen waren laag. Ik ging ervan uit dat van zijn stomme films vooral The Lodger interessant was. Daarin herken je al een beetje de latere master of suspense, wat hier niet het geval is. Het is een romantisch drama over een driehoeksverhouding.

De plot is vrij eenvoudig. Het sterke zit hem in de goed uitgewerkte verhouding tussen de drie personages. De visser en de advocaat groeiden op als jeugdvrienden en de advocaat zet zich in voor een zaak van visserijrechten. Onvermijdelijk bestaat er echter een sociale kloof tussen hen. De visser is te arm om met haar te mogen trouwen. Hij trekt naar Afrika om zich op te werken. In de tijd van the British Empire was dat ongetwijfeld mogelijk.

Het boek van Hall Caine is van 1896, het victoriaanse tijdperk, vergelijkbaar met Thomas Hardy. Je moet er rekening mee houden dat in die tijd een buitenechtelijke relatie en een bastaardkind een veel groter schandaal waren dan nu.

Met name twee momenten getuigen van de verbeeldingskracht van Hitchcock. De visser ziet in zijn fantasie een voor twee personen gedekte tafel, maar dan ziet hij dat ze eigenlijk slechts voor hem alleen gedekt is en dat er een afscheidsbrief ligt. En dan is er die match cut van het donkere water naar de inkt.

Het dagboek is ook slim gebruikt. Eerst schrijft Kate over Pete, dan is die naam doorstreept, dan is het Philip en dan het meer vertrouwelijke Phil. Zo worden haar veranderende gevoelens duidelijk.

Ik ben ervan overtuigd dat de titel naar de visser verwijst en niet naar de advocaat. Bij het woord Manxman denk ik spontaan aan een volksfiguur, wat de visser is. Hij is ook het personage waarvoor je sympathie voelt.

Een minpunt is dat we weinig te zien krijgen van de locatie, het eiland Man. De film is dan ook in Cornwall geschoten.

Beste stille film van Hitchcock die ik tot nu toe heb gezien. Het eerste halfuur is best vermakelijk en het eindigt echt ijzersterk. Verder zitten er genoeg leuke ideeën in van de grootmeester, waarbij je sowieso merkt dat de man vrij visueel is ingesteld (en dat overigens jaren later met al zijn goed geschreven scripts nog steeds had). Maar dit soort stomme films blijf ik niet geschikt vinden voor drama, of om echt een verhaal te vertellen. De manier van acteren en beeld alleen maakt het een compleet andere kunstvorm waar ik gewoon minder mee heb. Film is voor mij even ergens anders zijn, maar met dit soort films lukt dat niet en slaat ook snel verveling toe. 2,5*.

Niet zo goed als The Lodger maar alleszins degelijke stomme film van Hitchcock. Het verhaal is een klassiek drama dat al tientallen zo niet honderden keren is verteld, maar de visuele stijl maken het toch zeker de moeite waard, met als hoogtepunt de onverwacht knappe scene als Kate naar het strand rent, waar Philip haar opwacht om haar het nieuws van Pete's thuiskomst te vertellen. Daarna zakt het iets in en duurt het tot de mislukte zelfmoordpoging (kennelijk een strafbaar feit) dat de film zich herpakt voor een boeiende zij het ingetogen finale.

Malcolm Keen is wel een fijne acteur die van getergd kijken zijn handelsmerk lijkt te hebben gemaakt, terwijl Carl Brisson zo lijkt te zijn weggelopen uit Mary Poppins. Anny Ondra is een leuke verschijning.

Your father married beneath him, let his ruined career be a warning to you

De laatste tijd ben ik weer wat in een silent films periode met het kijken van wat Harold Lloyd of Ernest Lubitsch werk en ik realiseerde me opeens dat ik eigenlijk nog iets had liggen van Alfred Hitchcock. De vorige silent die ik van zijn hand had gezien (The Farmer's Wife) viel jammer genoeg lelijk tegen dus hopelijk was het 2e deel van de double feature DVD een betere zit. En zowaar, hier kon ik echt wel wat mee.

Het kan zich niet meten met het beste werk dat hij in zijn latere jaren zou draaien, maar The Manxman mag zich gemakkelijk tot één van de beste films uit zijn silent periode scharen. Het was de laatste silent van zijn hand en het mag duidelijk zijn dat hij zijn titel van Master of Suspense hier nog niet verdiend had. We krijgen een driehoeksverhouding voorgeschoteld die vooral een beetje last heeft van een zekere gedateerdheid. Niet zo moeilijk aangezien het hier gaat om een film die ondertussen al meer dan 90 jaar oud is (die beeldkwaliteit van de DVD is trouwens wel subliem, je zou dit veel recenter schatten) maar zelfs dan nog is Pete wel een erg goedgelovig personage. Zijn naïviteit geeft wel een aantal interessante scènes in wederdienst maar het voelt toch niet echt aan als een man van vlees en bloed. Dan lukt het Hitch veel beter met de relatie tussen Philip en Kate die gewoon veel beter in elkaar zit. Mooiste scène is misschien nog wel het afspraakje op het strand, al heeft het einde ook nog wel zijn charme.

Fijne cast ook wel. De film steunt voornamelijk op de driehoeksverhouding tussen Pete, Philip en Kate en die interactie zit gewoonweg goed. Carl Brisson heeft een beetje een ondankbare rol om redenen die hierboven al zijn uitgelegd, maar Malcolm Keen en Anny Ondra spelen erg sterk. Ontzettend mooie vrouw ook, die Anny Ondra. Het verbaast me niet dat er direct 2 mannen op haar verliefd worden, al zou ik ook wel schrik hebben van Randle Ayrton die haar vader Caesar speelt. Visueel ook nog wel een aantal leuke dingetjes eigenlijk. Ik was het meest gecharmeerd door het doorbladeren van het dagboek van Kate waarin ze de eerste dagen Christian schrijft, daarna wordt dat Philip en nog wat later is dat Phil geworden. Een eenvoudige doch doeltreffende manier om haar verschuiving in gevoelens op een vlotte en snelle manier te tonen.

Tof! Had hier al veel langer aan moeten beginnen, zoveel is duidelijk. Ik blijf een wat wisselend gevoel hebben bij silent films maar dat ligt soms eerder aan mezelf dan aan de film vrees ik. Het is toch het type cinema waar je even voor moet openstaan, al kan het ook gewoon zijn dat ik er nog niet genoeg heb gezien. Hoog tijd om me eens terug wat te verdiepen in Hitchcock, is al veel te lang geleden.

3.5*

Het ontbreekt aan humor in dit onvervalste melodrama dat zich afspeelt op de Isle of Man maar gebruik maakt van locaties in Cornwall. Vriendelijke reus Carl Brisson is de naïeve visser Pete die zich heeft verloofd met barmeisje Kate [Anny Ondra] en zijn beste vriend Philip [Malcolm Keen] vraagt een oogje in het zeil (!) te houden terwijl hij lange tijd op zee verblijft. Een onvervalste liefdesdriehoek met soapachtige taferelen is het resultaat. Prachtig gefilmd, maar het is een niet al te interessant verhaal.