Sorcerer (1977)

De cirkel is rond. In 2012 had ik weliswaar 11 jaar een IMDb account, volgde ieder film vak dat ik kon vinden op de Letteren faculteit, en deed met veel enthousiasme mee aan iedere filmquiz, maar ik was hier in geen velden of wegen te bekennen. Via via leerde ik Cwk kennen, en die vond het een schande dat ik Clouzots Le Salaire de la Peur (1953) nog niet had gezien. Ik werd uitgenodigd voor een hapje, drankje en het rechtzetten van die onverteerbare lacune in mijn opvoeding. En voor we gingen kijken liet hij even MM zien, een site die ik eigenlijk altijd links had laten liggen. Ben ik dankbaar voor, want ik heb er een hoop lol uitgehaald in de bijna tien jaar dat we inmiddels verder zijn. Hij is niet zo actief meer, maar ik des te meer. Hoe dan ook hoog tijd dat ik de Engelstalige remake van Friedkin een keer zag, aangezien mijn MM avontuur met de Franse versie van dit verhaal begon.

Wat de film betreft, Wages of Fear duurde best even om op gang te komen. Ik herinner me goed dat ik dacht: ‘moest ik dit nou zo nodig zien? Het enige dat hier nagelbijtend aan is, is mijn afwachting…’. Maar toen begon het, en oioi wat werd dat geduld beloond. Friedkins Sorcerer tapt uit datzelfde vaatje, het begint wat gefragmenteerd. Nergens saai, maar het voelt wel wat richtingloos. Zodra de twee duo’s echter in hun vrachtwagens stappen om het zwetende dynamiet door de jungle te transporteren, zijn die staven niet het enige dat zweet. Phew, wat een spanning.

Mooi gerestaureerd, mooi gefilmd, goed gemonteerd, fijne Tangerine Dream score, en prima rollen van Scheider en Cremer.

De scenes in de regen op die touwbrug zijn filmgeschiedenis. Oh la la.

4*

Hier is de cirkel ook rond met mijn laatste top250-film. De remake dus van Le salaire de la peur uit 1953. Opmerkelijk dat beide films in de top250 staan. Zowel hier als in de oorspronkelijke versie duurt het wel even vooraleer het op gang komt. De beste stukken zijn nu eenmaal de vrachtwagenscènes. Te mager voor een goede film? Niet bepaald. Toch niet wanneer scènes er zo bovenuit springen dat ze haast legendarisch zijn. De spanning is echt te snijden.

Friedkin doet eigenlijk weinig mis en behoudt de ijzersterke elementen van de film uit 1953. Vraag die natuurlijk gesteld kan worden, hier en bij elke remake, is vaak welke meerwaarde dit biedt. Eerste gedeelte vond ik minder interessant, vanaf de jungle gaat het alleen maar crescendo.

Toch wel merkwaardig dat deze film nooit op tv komt en ook nergens op een VOD-dienst te vinden is...

Van alle gritty films uit de jaren 70, steekt er een er met kop en schouders bovenuit. William Friedkin’s meesterwerk Sorcerer.

Gritty-er of spannender wordt het niet.

In korte vignettes worden de vier hoofdrolspelers geïntroduceerd. Een Zuid Amerikaanse hitman, een Israëlische terrorist, een Franse witteboordencrimineel (soort Sywert van Lienden) en een Ierse gangster uit New York. Allen moeten ze onderduiken en komen ze terecht in een niet nader genoemd Midden Amerikaans land. De Hel zou een passende benaming zijn voor het gehucht ergens midden in de jungle. Een sompige vuilnisbelt van hoeren, criminelen en verderf. Zelfs de muren zweten er. Daar zitten ze klem tussen de corrupte overheid en de petroleummaatschappij die ze uitbuit voor hun gewin.

Als de boorlocatie wordt opgeblazen, een geweldige sequence met een indrukwekkende vlammenzee worden 4 manben gerecruteerd voor een van de meest nagelbijtend spannende missies ooit. De verhalen over deze geweldige remake van het ook al meesterlijke Wages of Fear zijn al even berucht als de film zelf. Dit is Cinema van het ultieme niveau!

De film flopte overigens genadeloos. Onder andere omdat het op dezelfde dag uitkwam als Star Wars. Amerika had toen meer zin in kinderlijk vermaak dat cynisch realisme. Maar Sorcerer is ongeveer 500 keer beter!

5* En een van de beste films uit de jaren 70, zeg maar gerust, beste ooit!

Had het niet beter kunnen verwoorden, Wat een film, zo worden ze niet meer gemaakt.

TOP

die vrachtwagen was in het echt al minstens drie keer ontploft, en dat met die brug lijkt me onmogelijk. Ik heb gesproken.

De horrorklassieker "The Exorcist (1973)" is één van de weinige films die ik van regisseur William Friedkin heb gezien, die vorige week overleed op 87-jarige leeftijd. Daarom wilde ik een andere film van hem zien en al snel kwam ik uit op deze Avontuur / Thriller film welke een hoog gemiddelde heeft op MovieMeter als ook op IMDb. Maar ondanks wat spectaculaire scènes in het tweede gedeelte van de film, pakte de film me nergens en vond ik het ook nergens echt spannend. Ik vond het vooral saai en langdradig en zeker het eerste uur van de film had men makkelijk kunnen inkorten tot circa 30 minuten en dan had ik waarschijnlijk de film beter gevonden.

In dit verhaal draait het om vier gezochte criminelen, te weten Nilo (Francisco Rabal), Kassem (Amidou), Victor Manzon (Bruno Cremer) en Jackie Scanlon (Roy Scheider), houden zich armoedig schuil in een afgelegen dorp in Ecuador en gebruiken daar andere namen en valse papieren, waardoor ze het land niet meer uitkomen. Wanneer een oliebron in brand is gevlogen en alleen geblust kan worden met gevaarlijke explosieven die enkele honderden kilometers verderop liggen opgeslagen in de jungle, is men op zoek naar chauffeurs om de gevaarlijke explosieven te transporteren. De vier criminelen krijgen hierdoor de kans om geld te verdienen en een nieuw paspoort te krijgen, door met twee oude vrachtwagens met een lading instabiel nitroglycerine (oftewel dynamiet) door kilometers jungle naar de brand te rijden, waarbij er onderweg verschillende gevaren loeren.

De opening van de film vond ik veel te lang duren en in het eerste kwartier wordt er ook geen Engels gesproken. Sterker nog, in de eerste zeven minuten wordt er helemaal niet gesproken. In dat eerste kwartier worden namelijk drie van de vier criminelen geïntroduceerd en dat doet men op de locatie van het land. Zo wordt Nilo als eerste geïntroduceerd in Veracruz te Mexico, waar hij een man liquideert, daarna maken we kennis met Kassem in Jerusalem waar hij samen met anderen een bomaanslag pleegt en daarna maken we kennis met Victor Manzon in Parijs, waar er ook voor het eerst gesproken wordt (in het Frans), die beschuldigd wordt van fraude en die op de vlucht slaat en zijn vrouw Blanche (Anne-Marie Deschodt) gewoon achterlaat.

Na circa 17 minuten bevinden we ons in New Jersey en horen we voor het het eerst Engels en maken we kennis met Jackie Scanlon, die samen met drie anderen mannen een kerk overvallen en daarbij een priester doodschieten. Als ze daarna met de auto op de vlucht slaan, waarbij Jackie de bestuurder is, botsen ze vanwege ruzie in de auto op een vrachtwagen en komen daarbij de andere drie mannen om het leven. Terwijl Jackie op de vlucht slaat, zweert een zekere Carlo Ricci (Cosmo Allegretti) wraak op hem, vanwege het doden van de priester (Jackie was overigens niet degene die op de priester schoot).

We zijn dan inmiddels 25 minuten verder in het verhaal, als we ons opeens in Ecuador (althans ik ga er vanuit dat het Ecuador was, omdat daar namelijk gefilmd is geworden) bevinden waar de vier criminelen zich schuil houden en sommigen werken ook daar, waaronder op een Amerikaanse olieboring die na circa 40 minuten ontploft en in brand vliegt en gedoofd dient te worden met een lading instabiel nitroglycerine. Waarom de lading nitroglycerine instabiel is krijgen we ook te weten en dat heeft vooral te maken met slecht onderhoud. De lading nitroglycerine ligt enkele honderden kilometers verderop opgeslagen in de jungle en kan vanwege de instabiliteit niet vervoerd worden met een helikopter en dient daarom vervoert te worden met twee oude vrachtwagens, waarvoor men opzoek is naar geschikte chauffeurs. Die worden dan beloond met tienduizend dollar de man en krijgen een nieuw paspoort en dat laatste is belangrijk voor de criminelen om uit Ecuador te komen.

Uiteraard worden de vier criminelen uiteindelijk gekozen voor de job (eentje moet daarvoor wel iemand anders vermoorden) en worden de twee oude vrachtwagens gerepareerd en wordt de gevaarlijke lading instabiel nitroglycerine geladen. Jackie en Nilo rijden samen in een vrachtwagen en Victor en Kassem rijden samen in de andere vrachtwagen, waarbij Jackie en Victor de chauffeurs zijn en Nilo en Kassem de navigators. We bevinden ons dan in de 65e minuut (eigenlijk was ik toen al klaar met de film), als men eindelijk vertrekt met de gevaarlijke lading en de film eindelijk ook wat vermakelijk wordt, want hetgeen wat ervoor wordt getoond is vooral saai en langdradig.

Onderweg krijgt men daarbij te maken met gevaarlijke bergpaden, de lokale bevolking, gevaarlijke bouwvallige houten bruggen, de jungle, bomen die op de weg liggen, het weer (regen) en guerrillastrijders. Vooral de scène (na circa 75 minuten) waarin beide vrachtwagens vol explosief materiaal in de stromende regen over een wiebelende houten hangbrug (zie ook de filmposter) moeten rijden, met daaronder een woest kolkende rivier, is uiterst memorabel en duurt ook circa 10 minuten. Als men dat obstakel heeft overwonnen, stuit men gelijk op het volgende obstakel, namelijk een enorme boom die op de weg is gevallen. Die boom wordt uiteindelijk op creatieve wijze met een doos nitroglycerine opgeblazen, waardoor men weer kan verder rijden.

Dat waren gelijk ook de twee beste scènes in de film die ook nog enigszins spannend zijn (met name natuurlijk die met de wiebelende houten hangbrug. De laatste 20 minuten van het verhaal zijn helaas weer wat flauw en daarbij ontploft ook één van de vrachtwagens, namelijk die met Victor en Kassem, i.v.m. een klapband op een bergweg die daarna in het ravijn stort en explodeert. De andere vrachtwagen wordt daarna vrij snel overvallen door drie guerrillastrijders, waarbij er een (schiet)gevecht ontstaat en waarbij de guerrillastrijders alle drie omkomen en Nilo zwaar gewond raakt. Nilo sterft uiteindelijk in de vrachtwagen en Jackie komt daarna in een steenvallei vast te zitten en gaat dan te voet verder met een doos nitroglycerine.

Hij komt dan uiteindelijk na circa 112 minuten in het donker aan bij de brandende oliebron, waarna we ons opeens in de volgende dag bevinden. Hoe de brandende oliebron wordt gedoofd met de nitroglycerine, wordt dus niet getoond. We zien dan nog hoe Jackie in een bar een nieuw paspoort krijgt, een cheque ontvangt van tienduizend dollar, een afscheidsbrief ontvangt geschreven door Victor (bedoeld voor de vrouw van Victor) en danst met een lokale vrouw (die Victor geluk heeft gewenst voordat ze vertrokken), te weten Agrippa (Rosario Almontes). Daarna zie we een taxi aankomen waaruit Carlo Ricci en nog een ander man uitstapt en die dan de bar binnenlopen, waarna we een schot te horen krijgen. Oftewel Jackie wordt doodgeschoten uit wraak! Daarna is de film ook gelukkig na circa 120 minuten afgelopen.

Van de cast was alleen Roy Scheider voor mij een bekende en hij blijft voor mij ook altijd mister "Jaws", wat tevens zijn beste rol ooit was in een film. Ik vond hem in deze film vanwege zijn baardje overigens wat lijken op sportverslaggever Jan Joost van Gangelen. Roy Scheider deed het opzicht verdienstelijk, maar blinkt niet echt uit (de rol was ook eigenlijk bedoeld voor Steve McQueen, maar die wilde niet reizen naar Zuid-Amerika omdat hij pas getrouwd was met zijn nieuwe vrouw Ali Mcgraw) en hetzelfde geldt voor de overige cast. Eigenlijk blinkt niets uit in deze film en ook krijg je geen band met de cast en vrouwen komen ook nauwelijks aan bod. Tijdens de opening zien we eventjes Anne-Marie Deschodt op bed liggen (helaas niet naakt) die de vrouw van Victor speelt en hem een horloge geeft als cadeau voor hun 10-jarig huwelijk (een paar minuten later zien we haar nog een keer tijdens een etentje) en in Ecuador zien we nog Rosario Almontes als de lokale bewoner Agrippa.

Al met al kan ik me goed voorstellen dat deze remake van "Le Salaire de la Peur (1953)" door William Friedkin destijds in 1977 flopte (opende ook in dezelfde week als het "kleine" bestempelde "Star Wars" en ook de titel van de film was een beetje verwarrend voor de fans, die een meer fantasie-achtige film verwachtte i.p.v. deze gruizige en zweterige thriller), ondanks fraaie filmtechnische hoogstandjes en enkele spectaculaire scènes. Deze film pakt gewoon niet echt en is vooral saai en langdradig (zeker het eerste uur) en over de geloofwaardigheid kunnen we het beter niet hebben. "Sorcerer" wordt tegenwoordig beschouwd als een waar verloren gewaand filmisch meesterwerk, maar ik deel die mening helaas niet en ik ben deze film waarschijnlijk ook weer snel vergeten.

Goed dat je de hele quote intact kon laten, was nauwelijks terug te vinden…..

Wat een smerigheid. Wat een lelijkheid. Wat een spanning. Amai, wat een film.

Maar deze film heeft zoveel meer dan enkel spanning. Een heerlijk groezellige sfeer en die brugscene is fenomenaal. Eind is ook sterker hier.

Ja dat snap ik. Eind was wel ok ja. Dat vond Koolhoven blijkbaar niet.

Het is te lang geleden dat ik het origineel zag om nu alle verschillen tussen de films te kunnen duiden, maar hij maakte op mij destijds veel meer indruk.

Ik vond juist Wages of Fear iets minder sterk bij herziening, waar deze juist elke kijkbeurt aan kracht wint.