Buffalo Bill and the Indians, or Sitting Bull's History Lesson (1976)

Nogal bijtend ironische film van Altman die jammer genoeg te ouderwets overkwam. Ik bedoel, het verhaal, de personages en alles wat erbij hoorde is echt goed, het doet deugd om het Wilde Westen eens van die kant te zien in een film, maar het kon mij niet echt overtuigen. Ik snap volledig wat Altman wil zeggen, en ben het compleet met hem eens, maar de film die hij errond heeft gemaakt is eigenlijk nogal dom. Eigenlijk wordt dit thema in de stripverhalen van Lucky Luke stukken beter benaderd dan in deze film (die overigens de Gouden Beer heeft gewonnen in 1976)

Het is niet dat dit een mislukte film is, hij is erg amusant (met de typische Altman-humor die je pas een minuut later doorhebt) en het personage van Buffalo Bill is leuk en goed uitgewerkt. Misschien is de film gewoon te oud, ik weet het niet.

Dit is dus helemaal geen Western zoals je ze zou verwachten. Rare film.

2,5*

Buffalo Bill and the Indians, or Sitting Bull's History Lesson Blu-ray - DVDBeaver

Robert Altmans satirische afscheid van het wilde westen, zoals wij dat kennen van de vele misleidende films die Hollywood ons heeft voorgeschoteld. Paul Newman speelt Buffalo Bill als een betweterige ijdeltuit, die grote moeite heeft met het accepteren van Sitting Bull als onderdeel van zijn show en de waarheid die de indiaan met zich meebrengt. Pas als het grote opperhoofd dood is, kan Cody zijn visie van het verhaal laten zien.

Saillant detail (Zit niet in de film): Toen Buffalo Bill’s Wild West Circus op tournee was in Europa, sprak Sitting Bull (Ik meen in Engeland) het publiek toe in het Lakota. De Engelsen bedankte hem met een spontane staande ovatie, niet wetende dat het eminente opperhoofd hen zojuist in zijn moedertaal de huid vol had gescholden.

Mijn 22e Altman

Altman een van de weinige regisseurs die meer dan een handvol meesterwerken heeft gemaakt, wat mij betreft. Laat ik met de deur in huis vallen: daar hoort deze (nog) niet bij.

Buffalo Bill is een vrij aparte film. Ik kijk een film het liefst zonder enige voorkennis en laat me overrompelen. Maar bij deze eigenzinnige western, of is het theater?, werd mij in het begin totaal niet duidelijk waar ik naar zat te kijken. Dus 10 minuten in de film toch maar even de synopsis gelezen. Dat hielp. Het bleek een satirische kijk op Amerika en Hollywood zoals we dat wel vaker gewend zijn. Ditmaal is de setting een wild westshow ten tijde van het Wilde Westen. Een soort voorloper van Disney World en Hollywood in een. Buffolo Bill, een geweldige rol van Paul Newman, is de ster en baas van de show. Hij is omgeven door meelopers en constant in aria uitbarstende dames. Altman zal dat laatste vast heel grappig hebben gevonden en ergens is het dat ook wel, maar mij werkte het ook op de zenuwen. Wat we vooral meekrijgen is het narcisme van Bill en de intriges achter de schermen. Dat veranderd als ze Sitting Bull, de laatste nog levende grote Indiaanse krijgsheer, weten te strikken voor hun show. Dan krijgen we ook de nodige politieke satire (of is het vooral ironie) en laat Altman weinig heel van het moderne (blanke) Amerika.

Zo werd het toch nog een hele vermakelijke film, waarin op z’n Altman’s heel veel tegelijk gebeurd. Wat dat betreft zeker een rijke en bijzondere productie waarvan ik me kan voorstellen dat die een tweede kijkbeurt beter wordt.

Voor nu 3,5

Geschiedenis wordt geschreven door de overwinnaars. Soms resulteert die werkwijze in het weglaten, verfraaien of verdraaien van gebeurtenissen. En ach. Als bewerkte gebeurtenissen maar vaak genoeg worden verteld, dan worden ze op den duur als de waarheid gezien.

Robert Altman houdt zich in deze film ook bezig met het fenomeen van de valse geschiedschrijving. De film centreert zich rondom de circus show van Buffalo Bill. De show waarmee hij vanaf het einde van de 19e eeuw door Amerika en Europa tourde om de wereld van zijn heldendaden te vertellen en zo zijn eigen versie van de geschiedenis als de waarheid te verkondigen. De mythische Buffalo Bill is geboren.

De film is een satirische komedie. Af en toe wat taai. Een heuse dramaturgie heeft de film niet. Het is een episodisch werk. Dat Buffalo Bill een fantast is die zijn verhaal zo polijst dat er van het werkelijke verhaal niets meer overbijft, is de kijker al na een paar minuten duidelijk. In alle episoden die volgen komt dat gegeven steeds terug. De film blijft daarin hangen en voegt amper elementen toe die heel erg verrassen. Het is desondanks vermakelijke kost. Dat komt vooral door de merkwaardige surrealistische zweem die over bijna iedere scène hangt. Het komt ook omdat sommige fragmenten gewoon grappig of vermakelijk merkwaardig zijn.

De film is niet de beste film van Robert Altman. Toch is het geen slechte film. Het is vooral wennen aan een continue aaneenschakeling van momenten. Het is een lange film. Om twee uur doorlopend naar merkwaardige en grappige of niet zo merkaardige en niet zo grappige momenten te kijken is een vermoeiende bezigheid. Daar wreekt zich het gebrek aan dramaturgie toch wel.

De aankleding is schitterend. Het circus vormt een prachtig decor. Ook aangenaam is de hoeveelheid bekende acteurs die meewerkt. Sommige maken weinig indruk (Burt Lancaster). Andere zijn irritant (Harvey Keitel). En weer andere zijn nietszeggend (Shelley Duvall). Sommige personages zijn in aanzet interessant en verdienden meer body (Will Sampson). En sommige zijn intrigerend (Geraldine Chaplin). Gelukkig is de hoofdrol van Paul Newman die in praktisch elke scène voorkomt, een uitstekende hoofdrol.

Gemengde gevoelens aan het einde van de film. Ik werd niet meegesleept, maar werd wel voldoende bediend met een paar leuke episoden, goed acteerwerk en een fantastische entourage.

Wat vond ik dit een draak van een film! Het beeld was van begin tot eind doordrenkt in een bruine gloed. De kleur groen was zo goed als verdwenen en dat lag niet aan mijn TV-instellingen. Vreselijk irritant om aan te zien en erg deprimerend. Paul Newman leek zijn teksten regelmatig schreeuwend en routinematig op te lezen vanaf een stuk papier dat buiten beeld was opgehangen. Zonde, want hij kon véél beter. Het verhaal raakte kant noch wal. Geen enkele spanning, geen enkele emotie, geen enkel gevoel. Ik voelde opluchting, blijdschap en een gevoel van overwinning dat ik deze twee uur durende kwelling tot het einde had weten te doorstaan. Jammer van de 17,99 £ die ik er aan uitgaf bij Powerhouse Films, alwaar men echt hun best deed om er een mooie gerestaureerde uitgave van te maken. Deze blu-ray disc zal niet gauw nog eens in mijn speler worden gedraaid.