Een film van Jack Arnold. De regisseur die in de Jaren 50 de wereld verblijdde met geweldige science fiction films als
It Came from Outer Space (1953),
Tarantula (1955) en
The Incredible Shrinking Man (1957). Prachtfilms, gemaakt met geringe financiële middelen, maar met hele behoorlijke scripts, aangename speciale effecten en gemaakt in stemmige zwart-wit cinematografie.
Uit 1954 stamt The Creature from the Black Lagoon. En deze film hoort zeker in het illustere rijtje van hierboven thuis. Een klassiek verhaal dat natuurlijk in de eerste plaats spannend amusement is, maar dat tevens iets de diepte ingaat als de film de ambivalente verhouding tussen monster en mens (laaghartig versus nobel) af en toe aan de orde stelt. Een avonturenfilm met een snufje psychologische beschouwing, die je overigens niet hinderlijk door de strot wordt geduwd.
Het monster dat eigenlijk eerder als een vergeten richting in de evolutie van de mens wordt voorgesteld, doodt mensen die zijn territorium bedreigen. Hij acteert vanuit een overlevingsdrang. Daartegenover staat de mens als toppunt van de evolutie. De mens die zich parasitair gedraagt en heel arrogant een leefgebied infiltreert uit hoofde van de wetenschap. In de zwarte lagune zijn zij de indringers, terwijl het monster zich slechts verdedigt. Nou ja, in beginsel dan, want het monster raakt zeer gecharmeerd van het vrouwelijke personage in het wetenschappelijke gezelschap. Opeens blijkt het overlevingsmechanisme niet meer de enige drijfveer van het creatuur te zijn, maar wordt er een menselijke beweegreden aan toegevoegd. Het monster maakt in de film als het ware een minieme evolutie door. Een beetje als King Kong, maar dan in de zwarte lagune.
De film krijgt vanaf dat moment zweempjes melancholie en romantiek te verwerken. Het verlangen naar liefde en gezelschap bepaalt meer en meer het gedrag van het monster. Logisch, als je jarenlang in je eentje wat op en neer hebt gezwommen in een zwarte poel. Ik begrijp dat monster wel. Zijn hartstocht manifesteert zich in (voor mij) de mooiste scènes van de film als vrouw en monster zich op balletachtige wijze synchroon in het water voortbewegen. De scènes onder water zijn zonder uitzondering trouwens erg mooi om te zien. De scènes verlenen de film, die verder behoorlijk recht-toe-rechtaan is, een magisch en bijna vrolijk tintje.
De onderwaterscènes zijn overigens niet het werk van Jack Arnold, maar van James C. Havens. Een man die gespecialiseerd was in (onder)watersequenties en als partieel regisseur een aardig lijstje films achter zijn naam heeft staan, waaronder '20.000 leagues under the sea (1954)' en 'Mutiny on the Bounty (1962)'.
The Creature from the Black Lagoon is een leuke film. Ik heb hem eerder ooit eens op een Duitsche zender gezien. Nagesynchroniseerd. Ik vond hem toen wel ok, maar focuste mij toen heel erg op het monster, dat ik niet eng vond. Ik was daar lichtelijk teleurgesteld over. Ik vond de film zelfs aan de saaie kant. De herziening na al die jaren in de oorspronkelijke taal en aangevuld met een filmische interesse die nu gelukkig verder reikt dan de focus op een monster, beviel mij bijzonder goed.