Frenzy (1972)

"Mr. Rusk, you're not wearing your tie."

Voor het eerst sinds Jamaica Inn (1939) keert Hitchcock weer terug naar Engeland. Helaas alweer de een-na-laatste film die hij ooit heeft gemaakt.

Londen wordt geterroriseerd door een seriemoordenaar die vrouwen met stropdassen wurgt. Als zijn ex-vrouw ook vermoord wordt is Richard Blaney opeens verdacht. Samen met zijn vriendin verschuilt hij voor de politie, maar de moordenaar heeft zo zijn eigen plannen.

In deze Hitchcock een keer geen hele grote namen, hoewel hij oorspronkelijk wel Michael Caine en Helen Mirren had willen casten. Jon Finch zette een goede hoofdrol neer (al had ik soms moeite hem te verstaan omdat hij zo snel praat). Naast hem deed Alec McCowen het erg leuk als de Detective die de kookkunsten van zijn vrouw verafschuwt. Ook Barry Foster, Billie Whitelaw (The Omen) en Anna Massey (Midsomer Murders) zette goede rollen neer. Alle gezichten kwamen me wel bekend voor, maar kon ze zo snel niet aan namen verbinden. De café-eigenaar wordt gespeeld door Bernard Cribbins (Doctor Who, Midsomer Murders).

Hoewel de film heel duidelijk van de hand van Hitchcock is en veel typische Hitchcock elementen heeft, is het toch een vrij onvoorspelbare en orginele film. Het meest onverwacht was wel dat de moordenaar al vrij snel bekend wordt gemaakt en we de onschuldige Blaney volgen als hij de waarheid probeert te achterhalen. De film was mischien spannender geweest zonder vroege onthulling, dat een beetje in het midden werd gelaten wie het nou was, maar op deze manier was de film nog steeds spannend en vermakelijk.

Het script en de dialogen vond ik wel erg Amerikaans en Hollywood-achtig. Britten uit London zouden zulke dingen nooit zeggen, dat vonden de acteurs ook al. Uiteindelijk wilde Finch zoveel dingen aan het script veranderen dat Hitchcock geïrriteerd raakte. Verder komt de film ook een beetje ouderwets over voor 1972. Hitchcock is dan ook al erg lang in het vak en in de jaren '50 en '60 was hij nog erg vooruitstrevend. Het ouderwetsige kan ik dan opzich ook wel waarderen.

Toch probeerde Hitchcock zeker wat modernisering uit. Zo is er voor het eerst in een van zijn films naakt te zijn tijdens de moorden en is het ook een stuk meer macaber met de lijken. Als London was vervangen door Rome en er wat meer wat bloed zou vloeien zou het een film van Argento geweest kunnen zijn. Het is dan ook duidelijk dat de Italiaanse filmmaker destijds onder de indruk was van Frenzy.

De cinematografie was de hele film lang erg degelijk met enkele erg sterke uitschieters. Bijvoorbeeld het beroemde shot van de op de trap naar achter bewegende camera die zo op straat komt en andere leuk bedachte dingetjes, zoals de deur bij de rechtbank.

De muziek van Ron Goodwin was wel goed. Vooral later in de film werkte de muziek uitstekend. Henry Mancini had al eerder een soundtrack voor de film gecomponeerd, maar Hitchcock heeft die afgewezen. Bij het luisteren van de tapes werd hij kwaad en zei hij dat als hij een Bernard Hermann-soundtrack had gewild hij Bernard Hermann wel had ingehuurd. De main theme van Mancini's soundtrack is nog te vinden en persoonlijk vind ik hem vele male beter dan de uiteindelijke main theme.

Frenzy is mischien niet Hitchcock's beste film, maar toch wel erg leuk om gezien te hebben. De film is erg vermakelijk door de subtiele humor en de manier waarop Hitchcock je laat meeleven met zowel de hoofdpersoon als de moordenaar. Jammer, dat Hitchcock niet meer films maakte in de jaren '70.

Spannende thriller met nogal wat bloot voor een Hitchcocker en met een flinke portie humor en ironie (tov politie bijvoorbeeld).

Zoals nogal dikwijls bij Hitchcock is de ware dader reeds vroeg in de film gekend maar Hitch slaagt er toch in het boeiend te houden. Hoe zal het recht zegevieren blijft dan de vraag en het antwoord op die vraag houdt steeds enkele verrassingen in waarbij het toeval meestal een belangrijke rol speelt. Goede Hitchcock-film.

En ik zie dit idd. als een giallo variant

Voor mijn profielwerkstuk vergelijk ik de films van Alfred Hitchcock met de Giallo (voornamelijk Argento, Bava en een beetje Fulci). Frenzy is een belangrijke film voor die vergelijking, persoonlijk denk ik zelfs dat Hitchcock zich door gialli heeft laten inspireren.

Hitch had ook wel door dat het minst interessante aspect van de giallo, het whodunnit-aspect is. Aangezien in de Italo giallo alles draait om sleaze en stijl, en de verhalen toch onnavolgbaar blijken. Dus hij maakte een en sterk spannend verhaal en vermoordde de whodiddid. Briljant toch?

In 1970 las Hitchcock het boek “Goodbye Piccadilly, Farewell Leicester Square” van Arthur La Bern. Hij besloot het boek te bewerken en de filmversie “Frenzy” in Engeland te filmen met een volledig Britse cast. Voor deze film, waarin voedsel een zeer prominente rol speelt, keerde Hitchcock terug naar zijn geboortestad Londen waar hij in 1899 was geboren als zoon van een groenteboer. Tijdens de opnames ontmoette hij een stokoude man die Hitchcocks vader nog had gekend. Het is tekenend voor deze film, die Francois Truffaut omschreef als ‘een film gemaakt door een jonge man’. Het is een film waarin Hitchcock, net als in zijn allereerste films, visuele stunts uit durfde te halen en daardoor liet zien nog steeds innovatief te kunnen zijn. De film was een succes en deed Hitchcock zichtbaar goed, al zou zijn fysieke gezondheid in de jaren hierna wel dusdanig afnemen dat hij nog maar één film zou maken [Family Plot, 1976] en kort nadat hij zijn plannen om “The Short Night” te maken had gestaakt zou komen te overlijden. “Frenzy” is Hitchcocks ‘last hurrah’ en na “Rear Window” en “The Man Who Knew Too Much” mijn favoriete Hitchcockfilm.

Jon Finch speelt de rol van Richard Blaney, een voormalig RAF-officier die nauwelijks kan rondkomen van zijn baantje bij een pub. Wanneer de eigenaar [Bernard Cribbins] hem met een slap excuus ontslaat, vindt hij alleen steun bij zijn collega en vriendin Babs [Anna Massey] en zijn vriend Bob Rusk [Barry Foster], een groenteverkoper op de Covent Garden Market. Ten einde raad besluit hij zijn ex-vrouw Brenda [Barbara Leigh-Hunt], die een succesvol datingbureau runt, om hulp te vragen. Na een ruzie in een restaurant belandt Richard echter bij een daklozenopvang. De volgende dag bezoekt Bob Rusk Brenda’s bureau, waar hij onder een valse naam op zoek is naar vrouwen die ‘houden van bepaalde eigenaardigheden’. Wanneer hij nul op rekest krijgt, verkracht en vermoordt hij Brenda. Kort nadat hij diens kantoor heeft afgesloten en verlaten, komt Richard langs in de hoop Brenda zijn excuses te kunnen bieden. Net wanneer hij het kantoor verlaat, keert Brenda’s secretaresse [Jean Marsh] terug. Zij ziet hem weglopen en ontdekt Brenda’s lichaam. Uiteraard is Richard de hoofdverdachte, maar Blaney probeert uit alle macht uit handen van de politie te blijven.

Het openingsshot is spectaculair: het prachtige, imposante thema is te horen onder een helikoptershot van de Theems waarbij de helikopter onder de geopende Tower Bridge doorvliegt. Het lijkt de triomfantelijke terugkeer van Hitchcock in te luiden, maar meteen daarna zien we een lijk drijven in de Theems. De reactie van publiek dat aanwezig is bij De Theems (op de plek waar nu een McDonald’s staat] bevatten de heerlijke zwartgallige humor die zo typerend was voor Hitchcock en die een aangenaam vormt in deze film. Vivien Merchant heeft een hilarische bijrol als de vrouw van Hoofdinspecteur Oxford [Alec McCowen], die allerlei vragen stelt over de zaak van ‘the necktie murderer’ terwijl ze hem trakteert op allerlei experimentele gerechten die hij walgelijk vindt. Het contrast tussen haar enorme enthousiasme en Oxfords constante pogingen om te verhullen hoe vies hij het eten vindt zijn hilarisch. Ondanks het feit dat Foster het filmen van de verkrachtingsscène omschreef als een emotioneel loodzware periode omschreef, is het nog steeds een indrukwekkende en schokkende scène. Eéntje die Hitchcock weer tot in detail had uitgewerkt en aantoont dat hij nog steeds tot huzarenstukjes zoals de douchescène uit “Psycho” in staat was. Een soortgelijk huzarenstukje, maar dan met een zwartkomische insteek, komt tegen het einde van de film wanneer Bob Rusk een kleine vrachtwagen met een lading aardappels in klimt om belangrijk bewijsmateriaal tegen hem terug te vinden. Hitchcock maakt ook gewaagde keuzes qua camerapositie: de ontdekking van Brenda’s lichaam zien we helemaal niet. De camera registreert dat de secretaresse het gebouw binnen loopt en blijft vervolgens bewegingsloos, vlak buiten het gebouw staan. Een uiterst ongewone, maar zeer effectieve keuze. Hitchcock durft vaker dit soort onconventionele keuzes te maken en dat maakt deze film dat deze film de tand des tijds uitstekend doorstaat.

Frenzy was de laatste (en negende) Hitchcock die ik nog moest bekijken van de marathon die op zaterdagavond op CAZ liep. Het waren fijne weken en ik blij dat Frenzy me een beter gevoel gaf dan Topaz, Marnie of in mindere mate Torn Curtain.

Frenzy is een echte detective- of politiefilm en Lt. Columbo-gewijs weet de kijker (bijna) vanaf de start wie de dader is. Wat volgt is een boeiend kijkstuk dat nauwelijks verveelt. Geen hoogstaande topper, maar wel met de nodige suspense en spanning. Voor het eerst – voor mij althans – wat vrouwelijk naakt in Hitchcock’s films, maar vanaf de jaren 70 is de preutsheid toch wat verdwenen in Hollywood. De uitstekende tongen van de slachtoffers zijn misschien net wat minder, maar voor de rest zag het er allemaal goed uit.

Het begint allemaal erg goed met de mooie helikoptervlucht boven de Thames. Verder ook één hoogstandje op het camerawerk wanneer de camera uitzoemt op de appartementskamer van de dader en achteruit gaat de trap af tot buiten.

Frenzy bevat ook de nodige humor. Het (Franse) avondeten van de vrouw van de inspecteur was komisch. En ook de laatste zin van de film is lekker satirisch en blijft je volkomen bij. Leuk om ook eens Clive Swift te zien die verlost is van Hyacinth Bucket.

Oef eindelijk terug een echte typische Hitchcock topper! Na het zwakke Marnie en vooral Torn Curtain en Topaz.. fantastische sfeer,muziek en goed acteerwerk, komt zeker in mijn top 5 van Hitchcock’s beste films ! 4*

“You're my type of woman.”

Sterke film. Frenzy is één van de laatste films van Hitchcock, en de film laat zien dat de legendarische regisseur ook tegen het einde van zijn carrière nog genoeg inspiratie had om een interessant misdaadverhaal af te leveren. Vanaf het begin met het schitterende overzichtsshot van Londen is dat al duidelijk. Het plot rond een seriemoordenaar zit goed in elkaar en de vroege bekendmaking wie de moordenaar is, is een trucje waar Hitchcock om bekend staat. Er zit ook verassend veel humor in de film, en de scènes tussen rechercheur Oxford en zijn vrouw zijn hoogtepunten. Frenzy is één van Hitchcock’s laatste maar ook beste films.

Goeie film waarin Londen geteisterd wordt door een moordenaar die vrouwen wurgt met een stropdas. Het duurt even voordat het plot goed op gang komt. Een aantal typische Hithcock-momenten (zoals de moordenaar die op zoek gaat naar zijn dasspeld). Echter is het allemaal net wat minder memorabel dan een aantal van zijn andere films. Een aantal grappige dialogen met wrange humor (zoals de kookkunsten van de vrouw van de politiechef).

Nipte onvoldoende voor mij. Voelt wat te veel als formulewerk. De spanningsboog is matig, met name doordat je al snel weet wie de dader is en doordat de film vaak te voorspelbaar is. Slecht wordt het nergens, maar voor mij toch echt een mindere Hitchcock.

Sterke film. Van de Hitchcock films die ik tot nu toe gezien heb, springt deze er meteen bovenuit als de a-typische. Het bruisende, grijze Londen als locatie zet meteen een stijlbreuk met zijn werk uit de vorige decennia, en dat vond ik erg verfrissend overkomen. Maar ook is Frenzy een stuk gewelddadiger en duisterder dan zijn vorige films. Hier en daar zelfs wat naakt, maar bon, het was intussen natuurlijk ook al de jaren '70. All in all fris en verrassend, en ook het plot zat weer sterk in elkaar. Het is enorm straightforward en meteen weet je als kijker wie de werkelijke seriemoordenaar is, maar juist dat vond ik een erg goede keuze. Geen vermoeiende plottwisten of een gerekt whodunit mysterie, maar wèl focus op een goed in elkaar stekend plot. Daar zouden een hoop moderne regisseurs wat van kunnen leren. Mysterie staat niet per se gelijk aan goed schrijfwerk.
Jon Finch vond ik niet zo indrukwekkend acteren, maar speelde wel een interessant personage. Barry Foster daarentegen steelt volledig de show als de charmante doch afschuwelijke psychopaat. Erg goede rol van hem. Nog een groot pluspunt vond ik de Britse droge humor. In het begin met die opmerkingen over het lijk, of die stukjes met de politie-detective die het eten van zijn vrouw niet lekker vindt. Geweldig is dat.

4*

Om twee redenen neemt deze een speciale plaats in in het oeuvre van Hitchcock. Ten eerste keerde de tweeënzeventigjarige meester terug naar z'n geboortestad Londen. Als zoon van een groenteboer kon hij niet nalaten er wat locale kleuren in te verwerken met de fruitmarkt van Covent Garden, een boer die klaagt dat z'n aardappelen te weinig opbrengen en regionale accenten die aan Cockney grenzen. De openingsbeelden tonen de Theems vanuit een neerstrijkende helikopter. Ten tweede was er minder censuur, zodat hij z'n meest expliciete moordscène vast kon leggen, met inbegrip van wurgseks. Hiervoor maakte hij een montage met korte shots en een body double.

De intrige grijpt terug naar de bekende Hitchcockformule van de dubbele achtervolging, met een onschuldige die vlucht voor de politie terwijl hijzelf de echte dader achternazit. Dit verhaal wordt vanuit verschillende standpunten getoond. Er zijn reacties van het op sensatie beluste Londense publiek. Na de moord op Mrs. Blaney draait de camera op straat mee met de frigide secretaresse, een misleide ooggetuige. Tijdens de moord op Babs verlaat de camera de plaats van de misdaad, zodat een en ander aan de verbeelding overgelaten wordt. Na een korte flashback ga je meeleven met de psychopaat, die er graag goed gekleed bij loopt. Tijdens de kolderieke scène met de aardappelzakken weet je meer dan de argeloze chauffeur. De titel ("razernij") kan zowel op de dader slaan als op Blaney, die met z'n driftbuien, z'n financiële perikelen en z'n dipsomanie de schijn tegen zich heeft.

Humor komt erin via de nevenpersonages. Het is ironisch dat Mrs. Blaney na haar echtscheiding een succesvol huwelijksbureau opgericht heeft. De hoofdinspecteur speelt vals bij het dieet van z'n vrouw. Deze laatste heeft het met haar vrouwelijke intuïtie steeds bij het rechte eind, daar waar politie en justitie dwalen. Wanneer haar man vertelt over de gebroken vingers, breekt ze een koekje met die vorm. Net als haar Margarita is deze macabere thriller een uitgebalanceerde cocktail met alle noodzakelijke ingrediënten.

De laatste tijd al aardig wat Hitchcock films gezien, maar dit is de beste tot dusver. Gaaf verhaal en die vrouw die steeds Frans kookt is hilarisch!!

Klassieker, al een paar keer gezien.

Blijft goed, top film

Ah, tea and a biscuit! Wat een aangenaam wederkeren voor Hitchcock naar merry old England, na 30 jaar verderfelijk Hollywood. De majestueuze openingsscène, met helikoptershot langs de Tower Bridge, heeft echt het gevoel van tastbare nostalgie, niet anders dan bv. Jurassic Park. De oorspronkelijke score van Henry Mancini paste eigenlijk veel beter bij de griezelige sfeer van de film, maar wat ben ik blij dat Hitch alsnog voor dat bombatisch orkest is gegaan - het voelt veel persoonlijker en tegendraadser aan. Hoewel Hitch zijn thuisland na Jamaica Inn in '39 verliet, lijkt het alsof hij nooit is weggeweest. Hij filmt anachronistisch, het pre-gesaniteerde Londen van zijn jeugd als kruidenierszoon, met roetzwarte gevels, kasseien steegjes, aardappelstof en platgetrapte druiven. Reeds in de openingsscène krijgen we te horen dat Hitch opteert voor een ultra-oubollige vorm van Britse humor; de dialogen zijn rijkelijk gelardeerd met cockney wisecracks en archaïsch taalgebruik ("charmed I'm sure!'). Dat botst nogal met de nadruk op expliciet en visceraal geweld, wat Frenzy een lichtjes ongemakkelijke kijkervaring maakt. Zelfs tijdens de 'gemoedelijke' momenten heerst een permanente sfeer van afstotelijkheid. Hitch legt bijvoorbeeld erg de nadruk op voeding, in al zijn vormen en texturen. Het is een film die je op de maag blijft liggen, als een full english breakfast. Dat bedoel ik uiteraard als compliment. Bovendien voelde ik me echt verbonden met het personage van Jon Finch, die de laan uitgestuurd wordt voor een slokje brandy en hierna van de regen in de drop raakt. Hij is geen sympathieke held en zelfs niet de typisch Hitchcockiaanse onschuldige 'wrong man', maar een wat laakbare vrijbuiter die zijn eigen ondergang delft. Zo is er een heerlijke digressie in de film waar hij, met een plots aantal toevallige ponden, zijn kinloze kroegscharrel 'Babs' meelokt naar een hotelkamer in The Coburg (ondertussen helaas refurbished als zielloze Hilton) voor wat amoureuze namiddagsverpozing. De echte Jon Finch hield er een gelijkaardige liederlijke levenswandel op na en spendeerde de herfst van zijn leven in badplaatsje Hastings, waar hij een geliefde habitué was in menig Old Town pub. Dat slokje brandy is je geheel gegund, Finchie!

Deze film is ruim 50 jaar oud. Wat in die tijd als erg goede film werd beschouwd is dat met de ogen van vandaag niet per definitie. Deze film verdient echter nog steeds het label ''uitstekend''. Het einde is niet geheel logisch en doet wat gehaast aan, iets wat niet vreemd is voor Hitchcock: de vermeende dader zit opgesloten en de seriemoordenaar gaat een paar dagen later gewoon verder op de zo kenmerkende wijze. Maar goed dat mag de pret niet drukken.

En maar weer eens aan de Hitchcock op klassiekerzondag, en met deze Frenzy een titel die ik nog nooit gezien had en uiteraard benieuwd wat het zou zijn vanwege de behoorlijke beoordelingen.

En zoeken is het best wel even rond de opvliegende en humeurige Richard en dingen die eventueel staan te gebeuren. In die beginfase is het toch zeker zijn dag niet en dat lijkt alleen maar erger te worden met als kers op de taart de verdenkingen met klopjacht tot gevolg. Jammer vind ik toch wel dat je als kijker wel erg snel weet wie de seriemoordenaar wel is, en dat had wat mij iets gelaagder in elkaar mogen zitten met een moordenaar die tot op het laatst geheim blijft en de mogelijkheid dat het Richard op een slinkse manier mischien toch wel is. Dat is eigenlijk hoe ik Hitchcock ken en waardeer, en iets dergelijks mis ik toch in deze film.

Niet dat Frenzy een slechte film is, integendeel. Frenzy schijnt Hitchcock's eerste Rated R film te zijn en het moet gezegd dat de moorden, maar ook hoe het laatste lijk er bij ligt, weinig voor de verbeelding overlaat en misschien best wel gewaagd was in de beginjaren '70. Prima is eigenlijk de cast met de nodige onbekende gezichten maar ook een paar die ik wel ken zoals de kinderoppas uit The Omen en Richard Bouquet uit Keeping up Appearences. Buiten dat is er nog het nodige aan zwartgallige humor met de inspecteur en de kookkunsten van diens vrouw, de arme man.

En zo is, zoals ik al een beetje liet doorschemeren, Frenzy eigenlijk niet heel erg bijzonder maar wel uitermate degelijk. Van Hitchcock heb ik zeker beter gezien en eigenlijk viel het allemaal een klein beetje tegen vooral omdat de moordenaar zo snel al bekend is en er weinig mysterie is en dat voelt voor mij toch een beetje als een gemiste kans. Maar desondanks is Frenzy absoluut geen vervelende zit.

Herziening en dit is een veel betere film dan ik me kon herinneren. Het is een clevere combinatie van black comedy en suspense wat Hitchcock als geen ander beheerste. Visueel start het met een grandioos hoogte shot op Londen en er zijn nog wel meer leuke visuele momenten. De eerste gesproken scene van de film met de speech van de official over de vervuiling van het water en net daarop de ontdekking van het lijk is dan weer een staaltje van Hitch zwarte humor op zijn best.

Inhoudelijk fijn dat Hitchcock de kijker in eerste instantie manipuleert en op het verkeerde been zet. Uiteindelijk zal het ook weer gaan over the wrong man. Al wordt het hier ook gekoppeld aan het verhaal van de echte moordenaar. Het contrast tussen de persoonlijkheden van moordenaar en vals beschuldigde valt ook op door een omkering van waarden. De onschuldige is openlijk een driftkikker met gewelddadige neigingen terwijl de moordenaar mister charming zelve lijkt.

En er zijn nog wel meer zaken die we elders zien terugkeren in het oeuvre van Hitch. Er wordt regelmatig gegeten bijvoorbeeld. Vooral de maaltijden van de inspecteur zijn kostelijk met de gesprekken die hij daarbij met zijn vrouw voert en waarbij zij voor hem zijn politiezaak oplost. Naast eten is er sowieso ook veel te doen rond de koppels in deze film - getrouwd of gescheiden of … - die de moeilijke gradaties van samenleving tussen man en vrouw lijken weer te geven. Hoe cynisch wordt het wanneer de kantoorhoudster van een huwelijksbureau belaagd wordt door een seksuele pervert.

Er is humor, suspense en er is toch ook een moment van grof geweld bij de eerste moord. Het neemt zijn tijd waardoor het realistisch overkomt. Natuurlijk zijn we vandaag veel erger gewend maar voor die tijd is het toch wel vooruitstrevend genoeg.

De film heeft toch wel een viezere uitstraling dan we gewend zijn van Hitchcock. Hij is hier aan het begin van de seventies met zijn tijd meegegaan en dat leverde een R rating op. Maar toch blijft het op en top Hitchcock.

hitchcock challenge # 19

Verrassend sterke Hitchcock. Omdat deze film nauwelijks genoemd wordt als een van zijn hoogtepunten waren mijn verwachtingen niet zo hoog. Maar vind het met gemak zijn beste post-Psycho film. Frenzy heeft humor, spanning, een slim scenario en ook de nodige inventieve shots. De Britse setting en acteurs maken het ook weer meer vintage Hitchcock. Dit bevalt mij toch wel een stuk beter dan meer gelauwerde films als North by Northwest of The Lady Vanishes. Ook al zitten er de nodige niemendalletjes tussen, het blijft toch een genoegen zijn oeuvre door te spitten.