The Grapes of Wrath (1940)

Mooie film over een niet zo'n mooie periode. Veel armoede en gejammer maar ook (ijdele) hoop. Acteerwerk sukkelde tussen uitstekend (Fonda, de moeder) en klassiek over-the-top (de opa). Schitterende scène in de winkel waar de vader brood probeert te kopen, emotioneel zonder overdreven gebaren of muziek. Ook mooie speeches op het einde van Fonda en de moeder.

Prima film, kan me alleen absoluut niet vinden in de politieke kleur die hier op ook nog eens enorm clichematige wijze wordt neergezet: overheid is goed, kapitalisme slecht, arme mensen zijn goed die echter door de slechte rijken worden uitgebuit. En oh ja, eerlijk zullen we alles delen. Bah.

Desalniettemin

3.5 *

Ontroerende en meeslepende film met vele sterke punten. Het acteerwerk van Fonda, maar vooral een UITSTEKENDE rol van z'n 'moeder' mogen er ook zijn.

Vermakelijke film van John Ford, die hiermee duidelijk een politieke boodschap wil overbrengen. Deze is moeilijk te missen, maar verdwijnt toch wat op de achtergrond door de vrolijke familie Joad.

De familie krijgt tegenslag na tegenslag te verduren, maar houdt vol en gaat met volle moed door met haar reis naar Californië. Zelfs het overlijden van een familielid lijkt de volgende dag al compleet vergeten te zijn. Dit doet toch wat afbreuk aan de ernst van de film.

Ondanks het theatrale acteerwerk en de te overduidelijke boodschap blijft de film toch twee uur lang vermakelijk. Feel-good kun je de film natuurlijk ook niet noemen, maar onbedoeld heeft de film hier soms toch wat van weg. Tenslotte bevat de film nog wat mooie zwart/wit shots, bijvoorbeeld wanneer de familie Joad met haar auto arriveert bij een opvangkamp voor arbeiders.

Ik kan wel begrijpen waarom deze film als klassieker aangeschreven staat. Zelf vind ik 3,5* echter meer dan genoeg voor Grapes of Wrath.

Vrij bijzonder dat deze 'linkse' film in 1940 gemaakt kon worden onder censuur van de Hayes commissie, en dan ook nog door conservatieven Zanuck (producent) en Ford (regisseur).
Dat hield wel in wel dat het oorspronkelijke verhaal zeker naar het eind toe behoorlijk is omgebouwd. In het boek is geen sprake van het redelijk optimistische einde van de film, en zijn ook de socialistische ondertonen veel duidelijker.

Toch blijft er nog genoeg over om van een politieke film te kunnen spreken die met name de verschrikkelijke omstandigheden van boeren in de Mid-West rond de jaren dertig op een schrijnende manier in beeld brengt.

Ik kan me ook goed voorstellen dat de Italiaanse neo-realisten deze film heel goed bekeken hebben, waarbij ik vooral regelmatig aan Ladri di Biciclette van De Sica moest denken. Een zelfde droge registratie van 'hoe het is' zonder al te veel opvallende toeters en bellen.

Helaas gaat het op het eind een beetje mis als het oorspronkelijke heftige einde uit het boek toch een wat verwaterde Hollywood interpretatie krijgt. Gezien de omstandigheden in die tijd onvermijdelijk, maar toch jammer.

Fonda, Darwell en Carradine spelen trouwens erg goed, waarbij vooral het natuurlijke spel van Fonda, zeker voor die tijd, behoorlijk opvalt.

Van Zanuck weet ik niets maar Ford is toch zeker niet echt het prototype van een oer-conservatieve Amerikaan



Het einde zoals het in het boek is zou zelfs nu nog vrij schokkend zijn, in 1940 was het al helemaal ondenkbaar. Toch vind ik persoonlijk dit einde ook niet slecht, het stemt hoe dan ook tot nadenken en dat lijkt me nu juist de kern.

Ik heb het dan ook niet over 'oer-conservatieve Amerikaan' John Ford was een nogal ingewikkeld figuur, die gedurende zijn leven politiek nogal leek te dwarrelen van liberale naar conservatieve principes, Met conservatieve waardes bedoel ik hier dat Ford een traditionalist was die heilig geloofde in de klassieke American Way of Life. Maar daar hoorde ook een absoluut geloof in vrijheid van meningsuiting en overtuiging bij. Hij was in ieder geval altijd een fel anti-communist, en in dat opzicht is het opmerkelijk dat juist hij Grapes of Wrath verfilmde.

Hier vind je een interessant en uitgebreid stuk over de vragen rond John Ford's politieke overtuiging.

Precies. Ford was een non-conformist, een rebelse macho die degelijke Amerikaanse waarden als persoonlijke vrijheden hoog in het vaandel had staan. Waarschijnlijk eedrer iemand die liever helemaal niet ergens in het politieke spectrum werd geplaatst.
Dat hij anti-communist was maar tegelijkertijd de heksenjacht van McCarthy veroordeelde zegt al veel.

Nu weet ik welke film in ga opzetten als ik zin heb in een rustig en ontspannend filmpje. Precies, The Grapes of Wrath dus!. Had de film al erg lang klaarliggen, maar altijd maar uitgesteld. Maar na mijn interesse in John Ford wat verhoogt was, heb ik deze dan ook maar gekeken.

Niet dat de film zo enorm spectaculair was hoor. Het tempo ligt soms wel erg traag en ook is niet alles even boeiend. Maar toch, het lekkere sfeertje, de goeie muziek en een geweldige Fonda maken dit best een aangename film.

Vooral het spel van Henry Fonda is erg goed, en dan bedoel ik ook echt goed. Zeker een van de betere rollen uit zijn zeer indrukwekkende carriere. Het verhaal was ozo simpel, maar toch best goed. Personages waren in ieder geval best boeiend. Zo was dit dus best een aangename film met erg goed spel van de acteurs en een lekker sfeertje.

3*, ben benieuwd hoe het met de herzieningswaarde is.

Geweldige film over een zeer trieste gebeurtenis: 4,0

Tragische familiekroniek van Ford. De film is van meet af aan zeer mooi vanwege zijn prachtige cinematografie, die duidelijk als inspiratie diende voor Kurosawa. Maar naar het einde toe wordt het zelfs echt spannend en aangrijpend. De film wordt 'romantisch' verteld, in de zin dat het als een ouderwetse parabel aanvoelt. Het is natuurlijk een boekverfilming voor iets. Uniek aan Ford is hoe zo een oubollig sentiment toch zo pakkend en 'echt' overkomt.

Ik kan trouwens best begrijpen dat de film indertijd controversieel was, want de anti-kapitalistische boodschap (tegen scheiding van arbeid en kapitaal) ligt er vingerdik op. Het wordt vooral duidelijk wanneer de Joad familie van een strak geordende politiestaat naar een soort communistisch utopia trekken.

Ik vond de film bovenal erg pijnlijk en triest.

Een intens melodrama dat grimmig realistisch is, en ver verwijderd van conventioneel film entertainment. Ford's regie met zijn typische trage pacing is zoals altijd fantastisch, en Gregg Toland's visuele compositie brengt de film naar een hoger niveau.

Het is misschien geen totaal meesterwerk, maar het blijft een mijlpaal in de filmgeschiedenis.

De scène in het wegrestaurant (het brood) is briljant.
Hier een aardige korte clip om het geheel wat in perspectief te plaatsen.

Socialistisch pleidooi voor staking. Steinbeck is wat Emile Zola is in Frankrijk, een voorvechter van het gewone werkvolk. Hij maakt in Grapes of Wrath brandhout van de California dream, "land of milk and honey", waar alle problemen opgelost worden. De wildste dromen van de Joads veranderen snel in ontgoochelingen wanneer ze de realiteit zien : opvangkampen met uitgehongerde kinderen, een aanbod van arbeid dat hoger is dan de vraag, boerderijen die meer op concentratiekampen lijken, corrupte agenten die onder een hoedje spelen met rijke landeigenaars en opa en oma die onderweg het loodje leggen nog voor ze hun bestemming bereiken . Niet bepaald wat ze voor ogen hadden. De film ligt ergens tussen sociaal drama en roadmovie (de route 66) en toont echte mensen. Ze zijn arm, hebben niks, maar proberen er met de kracht der wanhoop toch iets van de maken. De film kwam traag op gang maar na afloop had ik het aangename gevoel dat ik zonet een erg goede klassieker had gezien die ik onder geen beding gemist zou willen hebben.

They're working away at our spirits.
They're trying to make us cringe and crawl, working on our decency.

Een hele mooie, maar depressieve film, gebaseerd op het prachtige, maar depressieve boek van John Steinbeck over de Grote Depressie. Over de achterkant van 'The American Dream'. De hartverscheurende scènes rijgen zich aaneen. Te veel om op te noemen, maar als ik er dan toch een moet kiezen: de hongerige kinderen in het eerste opvangkamp.
Schitterende rollen van Henry Fonda en de onweerstaanbare Jane Darwell, volgens mij een van beste actrices, die ooit in Hollywood rondgelopen heeft. Beiden kregen destijds terecht een Oscar voor deze film. En niet te vergeten natuurlijk John Carradine, de vader van de Carradine-‘dynastie’.
Een oudje, die ik al vele malen gezien heb, maar die mij (net als Steinbeck’s boek) nog steeds ontroert. Vooral in de wetenschap, dat er heden ten dage nog steeds mensen zijn die op dezelfde beestachtige wijze behandeld worden en in dezelfde hemeltergende omstandigheden moeten leven. Ronduit schandalig.

Aardig familiedrama.

Het verhaal bevat 2 hoofdlijnen: het familiegebeuren en het politieke aspect. Dat eerste aspect komt niet altijd geloofwaardig over. In het eerste uur sterven grootmoemoe en grootvava, maar daar wordt nogal luchtig mee omgesprongen. Het belang van een samenhangende familie wordt ook nogal uitdrukkelijk naar voren gebracht. Toch zijn enkele banden (nl die tussen Tom Joad en zijn 'Ma') interessant om te zien. Het politieke aspect is rechtlijnig. Het heeft een duidelijk standpunt en wijkt daar niet van af.
Tot slot is er nog het persoonlijke subplotje met Tom Joad, wat tot een mooi einde leidt. De film had m.i. ook mogen stoppen met Tom die in de verte, aan de horizon, wegwandelt.

Henry Fonda acteert zoals altijd sterk. Zijn manier van gaan heeft ook iets mysterieus. Hij was eigenlijk ook een beetje een vreemde eend in de bijt, aangezien er in de jaren 40 en 50 heel theatraal geacteerd werd - Fonda komt altijd veel meer naturel.
Ook de bijrollen zijn minder theatraal dan verwacht. Jane Darwell is goed op dreef.

Het zwart-wit zorgt zo nu en dan voor sfeervolle taferelen, maar soms klopt de belichting niet en is het wat te donker - iets wat ik graag door de vingers zie aangezien de film reeds 71 jaren geleden uitkwam.
De muziek is minder bombastisch dan verwacht, maar past heel goed bij de boerse gezichten.

3,5

Ben het hier helemaal mee eens!

Erg vermakelijke roadmovie! Zeer goed gespeeld, en met de middelen van die tijd erg goed gemaakt. Film richt zich erg op het drama gedeelte, maar de afwisselende scenes maken de film erg boeiend. Ik ga toch een halfje meer geven dan simonvinkie

Regiovrije blu-ray review
Met Nederlandse ondertitels, ziet er erg goed uit, de film is niet zo donker meer.

The Grapes of Wrath moest gewoon een goeie film worden. Grote namen in cast en crew, sociaal drama, boekverfilming en naar de recensies hier te lezen was het een goed gemaakte en geloofwaardige film. En toch...

De film is in elk geval mooi gemaakt, John Ford brengt je zo mee naar Amerika in de jaren '30 (al is dat nog geen 10 jaar later niet helemaal een kunst) maar hij speelt wel met het zwart-wit en kan de sfeer deels wel overbrengen. Deels, omdat het niet altijd even goed werkt. En daarin speelt ook de cast mee parten. Henry Fonda - sterke acteur, maar niet mijn absolute favoriet zullen we maar zeggen - speelt de rol zeer goed. De ster van de film is echter Jane Darwell in de rol van ma. Zij weet meer dan de rest de armoede en de sfeer over te brengen. Enkele figuren als grootvader en de priester zijn een pak minder en ik heb me er met momenten zelfs in geërgerd.

Ik zeg zelf al lachend wel eens dat Vlaanderen vroeger maar goed was in één ding: boerendrama's. Maar anderzijds moet ik wel toegeven dat ik daar meer sfeer en geloofwaardigheid in kon terugvinden dan in deze film. Niet zo lang geleden zag ik Daens en dat is toch van een heel ander niveau. Daarin zie je zeker het verschil in klasse, de armoede en de sprankeltjes hoop die mensen hebben met kleine dingen.

The Grapes of Wrath kent in elk geval wel een goed verhaal, is op dat vlak zeker geloofwaardig maar mist met momenten wel de sfeer. Voor één keer als liefhebber van ouwe theatrale Hollywoodfilms moet ik echter toegeven dat ik dit in tegenstelling tot velen hier net geen topfilm vond. Het is zeker geen Gone with the wind, maar wel een gewoon goed gemaakte drama.

Het blu ray beeld is prachtig en een must voor deze prachtig gefotografeerde road movie. Leuke personages, geweldige art direction, sterk spel van Fonda en enkel anderen, maken dit voor mij met afstand de beste socialistische film. Nergens wordt het sentiment vals of gedragen de hoofdpersonen zich als klagende zieligers, zoals wel meestal bij de Italiaanse counterparts. Die ik dan ook stukken minder waardeer. De duistere fotografie is meesterlijk.

4*

The Grapes of Wrath geeft een aardig beeld van de Grote Depressie uit de jaren '30, maar is ook regelmatig nogal langdradig. De personages spreken bovendien niet echt tot de verbeelding. Vooral de opa en oma waren gewoon ronduit irritant, maar zij verdwenen gelukkig vrij snel uit beeld. Verder waren er iets te veel personages, waarvan het merendeel nauwelijks aan bod kwam. De monologen aan het eind van de film kwamen wel erg misplaatst over, zeker gezien de achtergrond van de personages. Alles bij elkaar niet al te overtuigend, maar ook weer geen al te vervelende film.

Mooie film, maar het boek weet het beter te verwoorden. Bruce Springsteen baseerde er wat nummers op.

Bijzonder familiedrama, gebaseerd op een boek dat de ervaringen van de Grote Depressie beschrijft. En waarom die periode een "depressie" wordt genoemd, wordt uit The Grapes of Wrath wel duidelijk. Zo'n abrupte verdrijving als onder andere de familie Joad in deze film moet doorstaan, moet immers een depressieve uitwerking hebben gehad. En het is John Ford behoorlijk goed gelukt deze deerniswekkende belevenissen op een mooie maar toch ook vrij sombere manier in beeld te brengen. Wat hierbij erg meehielp is dat ie voor de familie precies de goede acteurs/actrices lijkt te hebben gevonden. Met name Henry Fonda, John Carradine en Jane Darwell blinken uit in deze goede klassieker.

Goede film deze 'Grapes of Wrath', met een zeer sterke en charismatische Henry Fonda die de rest van de cast op sleeptouw neemt. Regisseur Ford neemt ons mee op een road trip naar Californië, waar de familie Joad denkt werk te kunnen vinden. Niet zo makkelijk als wordt verkondigd op de flyer. Ford zorgt vooral voor een uitermate sfeervol geheel, vol met prachtige plaatjes die tijdens de trip voorbij komen en de prent / overlevingstocht blijft boeiend tot het einde. De film raakte me echter niet echt op emotioneel vlak.

Ja, de film kent een paar scenes die er dicht bij komen, maar ik wordt als kijker nooit echt over de streep getrokken. Dat komt vooral doordat zo'n beetje alles in en om de familie Joad heen vrolijk wordt gebracht en een overlijden van opa of oma de volgende dag alweer vergeten is. Misschien lig het aan de stijl en het zou best kunnen dat me dit bij een 2e kijkbeurt meer raakt, maar voor nu vind ik dit vooral een hele mooie, regelmatig meeslepende en sfeervolle film, met een duidelijke boodschap. Dikke voldoende.

Ik heb hetzelfde bij deze film als bij een film als The Great Escape dat ik het eerste uur een beetje langdradig vind en het tweede uur heel afwisselend. Maar naar mijn mening is deze film wel veel beter dan die tweede. Nu kun je dat eerste uur ook wel een mooie opbouw noemen.

Er was sprake van paniek als je je zorgen moet maken of er de volgende dag wel brood op de plank is. Een film over een arme boerenfamilie die, ten tijde van de grote depressie, huis en haard in de steek moet laten en, samen met duizenden anderen, noodgedwongen naar Californië moest emigreren. Een verhaal, zonder een greintje hoop, over onderdrukte en uitgebuite boerenpachters; visueel mooi, maar het had meeslepender, spannender gemogen; nu waren er scènes die ik ronduit saai vond. In de huisvesting zag ik overeenkomsten met de huidige vluchtelingenkampen. De cast speelde meer dan goed.

Gemengde gevoelens. Een aantal mooie (panorama)shots en op cinematografisch vlak scoort deze film punten. Deze punten worden tegelijkertijd ingeleverd door een flinterdun, ietwat gedateerd plot en bovenal een erg gefragmenteerd script. Wellicht inherent aan de tijd, maar er zaten nogal wat overbodige scènes in of die in ieder geval weinig toevoeging boden.

Uiteindelijk kom ik tot de conclusie dat dit een aardige wegkijker is. Ongetwijfeld een diskwalificatie van zulks een klassieker, maar meer kan ik er niet van maken.

John Ford was dan wel voornamelijk bekend om zijn coyboy-films maar met zijn verfilming van het een jaar eerder verschenen Steinbeck-boek maakte hij zijn meesterwerk. Prachtige beelden ondanks de ellende die het verhaal schetst. En dan te bedenken dat de producenten nog eisten dat er een soort positieve draai (die in het boek ontbreekt) aan het einde moest worden gegeven. Dat is gelukkig niet helemaal gelukt, want vrolijk word je er niet van.

Het sociaal drama van Steinbeck's boek overtuigend en aangrijpend weergegeven door John Ford, een grootmeester voor dergelijke epossen.
Onthutsend hoe de boeren uit Oaklahoma (hadden ze jaren voordien daar geen stuk grond toegewezen gekregen ? - cfr "Far and Away" - de Oklahoma Land Rush van 1893) uit hun huizen werden gezet en met loze beloften naar Calofornia gelokt en het slachtoffer werden van slecht beleid, uitbuiting, corruptie en geweld.
Sterke vertolkingen in deze film. Heel subtiel worden gevoelens gaande van hoop, over twijfels en ontgoocheling, naar "kunnen we nog ooit eens het geluk vinden" weergegeven.
Naast een als altijd overtuigende Henry Fonda, Oscarwinnares Jane Darwell, is vooral John Carradine, in de rol van de ex-priester, een interessant en betekenisvol personage.
Een film die je perfect een niet zo stichtend brok Amerikaanse geschiedenis doet beleven en eigenlijk, zo lang geleden is het allemaal niet...