Kursk (2018)

Hm.. dat is een nogal een cast en crew voor zo'n nogal eenvoudig waargebeurd verhaal.

Geborgen door het bedrijf van Hans van Seumeren (Voorzitter FC Utrecht)

Ik weet nog heel erg goed dat ik het Kursk drama toentertijd intensief heb gevolgd, hopende dat ze de bemanning levend naar boven zouden halen. Ik ga deze zeker kijken!

Met een dergelijke cast en crew, krijg je een serieuze uitnodiging om te gaan kijken.
Het is niet de eerste verfilming van dit verhaal, Vinterberg heeft toch wel met een eigen versie willen komen.

Ook Max von Sydow is van de partij. |
Inderdaad een sterrencast. Hopelijk maakt Vinterberg er een even beklemmende film van als o.a Das Boot.

Ik had hem oorspronkelijk op mijn 2017 watchlist staan, maar het wordt 2019 als ik IMDb zo bekijk.

Het is alsnog 2018 geworden.
Vandaag première op TIFF.

Vanaf 6 december in de bioscoop (Independent Films)

Trailer geplaatst!

Kijk eens aan, toch nog.

Ik ben wel benieuwd wat Vinterberg met zoiets doet.

Koekebakker: je bent de enige met een stem tot op heden. Je filmsmaak ligt in de buurt van die van mij. Wat beviel je niet aan Kursk? Desalniettemin zal ik hem op het filmfestival van Gent toch zelf aanschouwen (en uiteraard beoordelen).

Vinterberg (en nogal wat acteurs) hebben zich laten strikken om een jaren zestig propagandafilm voor het Westen te maken met alle populaire ingrediënten die hierbij horen. Het siert ze niet.

Natuurlijk zijn alle Russen slecht - ok, op een na en die delft, zoals het hoort in een propagandafilm, het onderspit. Slecht, omdat ze geen mensen zijn, maar nationalistische roergangers voor wie een mensenleven niet telt. Daar kunnen smeekbeden van wanhopige vrouwen en kinderen niets aan afdoen. Lees hierin gerust het cliché.

Het Westen daarentegen ... etcetera.

En dan de film. Anno 2018 laten we Russen rond het jaar 2000 toch niet Engels spreken? Machthebbers, duikbootpersoneel, echtgenoten en kinderen, ik ben jaloers op hun Engelse taalvaardigheid. Zo wordt de propagandistische boodschap in taal weer gladgestreken en zitten we hoofdschuddend de strapatsen aan te zien van die rare Engelssprekende Russen ....

Ach, wat maak ik me druk. Weer zo'n genrefilm die spannend wil zijn, terwijl de afloop bekend is, die met vette verfstreken een ongenuanceerde boodschap erin wrijft, zonder enige compassie. Ik keek er naar en haalde vervolgens mijn schouders op.

Jammer, dat Vinterberg een talentvolle auteur is die blijkbaar het hoofd niet boven water kan houden en zich dus moet laten strikken om gladde studiofilms te maken..

Klinkt nog niet heel positief, helaas.

Deze pik in dinsdag mee. Ik hoop via het cinemagevoel de beklemmende sfeer te mogen ervaren, maar een Das Boot-verwachting mag ik er misschien niet aan vastknopen.

Tijdje geleden dat ik zo'n europudding zag.

Waargebeurde historische films spreken me sowieso aan en de ramp met de Koersk kan ik me in ieder geval nog levendig voor de geest halen. Ik stelde vooraf mijn verwachtingen niet te hoog in en ging niet uit van een Das Boot-script. De film begint wel met een feestje en vervolgt dan met de uitvaart uit de havengeul in de Barentszzee. Het betreft overigens een Belgische film, hoofdzakelijk ook gedraaid in België en met verschillende Vlaamse acteurs in een bijrolletje (bvb Eva van der Gucht) en uiteraard Matthias Schoenaerts.

Vinterberg en Schoenaerts kennen elkaar nog van de film Far from the Madding Crowd (2015) en beiden vonden elkaar opnieuw in deze film. Centraal staat de ramp met de kernonderzeeër Koersk die destijds in 2000 de media haalde toen voor de bemanning de verdrinkingsdood (of dood door gebrek aan zuurstof) dreigde toen de duikboot de bodem opzocht na een aantal ontploffingen. Wat volgt is een stuntelige poging om de bemanning te bevrijden, maar van Russische zijde loopt dit niet van een leien dakje door gebrek aan coördinatie, communicatie en vooral verouderde technologieën.

Andere landen bieden hun hulp aan - een mooie rol overigens van Colin Firth - maar worden aan het lijntje gehouden wegens de vrees voor imagoschade en prijsgeven van militaire geheimen. De tol die hiervoor betaald werd is groot. We zien een ingetogen inkijk op de laatste uren van de bemanning, maar echt aangrijpen deed het nooit. Het kwam allemaal nogal klinisch en afstandelijk over - en niet alleen betreft de bemanning, maar ook van de familie. Acteerprestaties zeker meer dan geslaagd, maar ik miste de beleving die ik verwachtte van dergelijk drama. De uitvaart uit de haven daarentegen was wel geslaagd.

Oja, allergrootste teleurstelling waren overigens de beschamende Engelssprekende Russen, van zeelui tot familieleden. Enorm storend en verwarrend bij momenten. Jammer en dat kost de film minstens 0,5*. Al bij al zeker nog een nipte voldoende van eigen bodem zonder er echt bovenuit te springen.

Kursk is een Belgisch-Luxemburgse film, geregistreerd door een Deen, met allerhande Europese acteurs die Russische zeelieden vertolken en daarbij hun beste steenkolenengels bovenhalen. Logisch toch?

Voor Eurofielen moet dit een natte droom zijn (no pun intended). Niet alleen vanwege de duidelijke Europese stempel, maar ook omdat de Russen er stevig van langs krijgen. Als nuchtere filmliefhebber heb ik hier echter mijn bedenkingen bij. Het verhaal mag dan wel op waargebeurde feiten gebaseerd zijn, de aanpak is heel erg zwart-wit. Zo lijkt de Russiche bevelhebber wel uit een foute James Bond-film weggeplukt. Voor de rest zijn de dialogen bijzonder klef. Vreemd dat een ervaren cineast als Vinterberg daar blijkbaar geen probleem in zag.

Is deze film dan een volledig misbaksel? Nee, want Kursk doet uiteindelijk wat een goede duikbootfilm hoort te doen: een spannende, claustrofobische sfeer creëren. De actie is best spectaculair en de onderwaterscènes vervelen geen moment. Tot er opnieuw overgeschakeld wordt naar het vasteland, dan daalt het niveau sneller naar de bodem dan de Kursk zelf.

Een film met twee gezichten dus. 2.5*

Gisteren deze film gezien. Vanaf minuut 1 irriteerde ik me dood dat blijkbaar alle russen anno 2018 vloeiend engels spreken. Dan klopt gewoon heel de film niet meer wat mij betreft. Na mate ik was gewend aan de taalvaardigheid van deze oostblokkers kon ik de film opzich nog wel waarderen. Het heeft daarnaast ook een gedurfd en verrassend einde wat het kopen van het kaartje het voor mij wel waard maakten. Al met al geef ik deze film een 6,5.

Grootste minpunt van deze film is dat je geen moment het idee hebben naar Russen en een Russische onderzeeër te kijken. De 'Russen' spreken Engels (met allerlei verschillende accenten) en komen totaal niet als Russen over. Het is dat Colin Firth met een erg stevig Brits accent spreekt, anders was het onderscheid nog lastig te maken. De film weet dus niet te overtuigen. Op zich wordt het verder niet onaardig uitgewerkt. Met name de onderwaterscènes met of in de duikboot zijn wel de moeite waard. Het plot lijkt wel erg vanuit een Westers perspectief de gang van zaken te belichten, maar het zal op hoofdlijnen wel redelijk kloppen met de werkelijke gang van zaken.

Matthias Schoenaerts levert opnieuw een voortreffelijke vertolking af, hier als de kapitein van de Russische nucleaire onderzeeër Kursk die na een enorme explosie aan boord alles op alles zet om zichzelf en het handjevol overlevende bemanningsleden in leven te houden in afwachting van een reddingsoperatie. Het scenario (van Robert Rodat) zet de belangrijkste karakters zo sterk neer dat de onvermijdelijke ramp als een schok komt, mede door de indrukwekkende manier waarop dat ongeluk is gereconstrueerd. Bovendien erkent het hoe belangrijk humor is om de moraal hoog te houden in de meest afschuwelijke omstandigheden. Uiteraard draait de film vooral om de ontberingen van de bemanning - er is een onvergetelijke duikscène - en weet Vinterberg de barre omstandigheden zeer realistisch in beeld te brengen, daarbij beholpen door subliem acteerwerk en cameraman Anthony Dod Mantle. Deze scènes worden afgewisseld met de pogingen van de vrouwen van de bemanningsleden om duidelijkheid te krijgen van een regering voor wie gezichtsverlies belangrijker lijkt dan de verlies van de Russische bemanning. Colin Firth verleent veel autoriteit aan zijn rol als de Britse kapitein die de Russen aanbiedt te hulpen en de 89-jarige Max von Sydow is perfect gecast als het kopstuk van de Russische regering. Een uiterst indringende reconstructie van een veelal vergeten ramp uit de Koude Oorlog vol momenten die nog lang op je netvlies blijven branden.

Thomas Vinterberg slaat een nieuwe weg in met Kursk, niet geheel tot tevredenheid van mijn kant. Kursk is gebaseerd op het boek 'De Koersk' (2002) van Robert Moore, een op feiten gebaseerde thriller. Het verhaal is bekend: in 2000 zinkt de Russische atoomonderzeeër Kursk na een serie ontploffingen aan boord naar de bodem van de Barentszzee. Ruim 20 personen overleven in eerste instantie in een afgesloten compartiment in het achterste deel van de onderzeeër, maar worden uiteindelijk niet gered als gevolg van een combinatie van, vooral politieke, factoren.

Hoewel de afloop dus bij aanvang al bekend is, weet Vinterberg de spanning toch aardig op te bouwen. Er zijn verschillende verhaallijnen die steeds worden afgewisseld: de kameraden in de onderzeeër die proberen de moed erin te houden, de vrouwen en kinderen van die mannen aan land die steeds moedelozer en bozer worden door de non-informatie die zij van de Russische autoriteiten krijgen en, tot slot, de Engelse marine (een rolletje voor Colin Firth als admiraal) die dagenlang wachten op toestemming van de Russische autoriteiten om een reddingsoperatie uit te voeren. Grootste minpunt van de film is dat geen van deze verhaallijnen écht weet te raken of overtuigen. Het helpt dan ook niet dat in een film waarin merendeels Russische personages worden opgevoerd louter Engels wordt gesproken, hoewel dat op zichzelf nog iets is waar doorheen te kijken valt. Het had bovendien erger gekund: Russische kameraden die met een vet Slavisch accent Engels spreken.

Naar eigen zeggen wilde Thomas Vinterberg politieke statements vermijden. Ik geloof hem daarin en zie in Kursk ook geen politieke boodschap of zelfs propaganda, zoals door enkele mede-recensenten is genoemd. Feit is nu eenmaal bij dit drama dat de Russen om politieke motieven lange tijd weigerden om hulp te aanvaarden, terwijl andere (Westerse) landen die hulp wel aanboden en ook de technische mogelijkheden hadden om wellicht een rol van betekenis te kunnen spelen (al zullen we nooit weten of er dan ook mensen levend naar boven waren gehaald). Niet meer, niet minder.

In 2000 was *de* Koude Oorlog toch echt al een tijdje afgelopen. Toen kwam net Poetin aan de macht, die in de afgelopen jaren wellicht een nieuwe Koude Oorlog aan het ontketenen is. Hoe dan ook was het jaar 2000 ongeveer het meest relaxte jaar tussen Oost en West sinds 1914.

Gezien in Praag. Verschrikkelijke 118 min anti Rusland propoganda betaald met EU gemeenschapsgeld. Waardeloos acteerwerk en niet 1 moment het gevoel gehad dat het om Russen gaat.