Lawrence of Arabia (1962)

Thy mother mated with a scorpion

Zo worden ze nier meer gemaakt tegenwoordig....

...en terecht want dit was een veel te lange zit.

Gezien op groot scherm (Kino) en voor de bioscoopervaring komt er wel dik 1* bij: een episch audiovisueel spektakel. De inhoud is helaas een stuk minder episch: er had zeker 75 minuten uit deze film geknipt kunnen worden, neem nou dat hele stuk waar Lawrence teruggaat in woestijn om een van z'n "bedienden" te redden dat had er zo uit gekund. Verder vallen de actie scenes tegen -die zitten er sowieso te weinig in- en zitten er wat sullige dingen in zoals het verliezen van het kompas en de ontstekingsplug. Tegen het einde wordt de film ook helaas steeds minder. Alec Guiness was wel vaak hilarisch met z'n "Awrence" en droge maniertjes.

Er zijn ergere manieren om een druilerige zondagmiddag door te brengen en ik ben blij dat ik 'm -eindelijk- gezien heb vandaar 2.5* + 1,2* voor de bioscoopervaring = 3.7* zeg 7,5.

Lawrence of Arabia is zo’n epos, zo’n klassieker die je als filmliefhebber minstens één keer in je leven moet gezien hebben. Het verhaal is sterk, spreekt tot de verbeelding en T.E. Lawrence had voldoende persoonlijkheid om het boeiend te houden. Uiteraard is zijn personage wat geromantiseerd, maar zijn rol in het Midden-Oosten tijdens WOI kan niet onderschat worden. En toch is er veel controverse rond zijn personage. Ook dat item komt aan bod op zijn begrafenis.

Lawrence of Arabia is desalniettemin een erg lange zit met zijn drie en een half uur. Voor het eerste gedeelte van de film is erg sterk met de tocht door de woestijn, de overlevering aan de hitte en de woestijn. David Lean schiet op een prachtige manier zijn meesterwerk met prachtige beelden en mooie locaties. Ook de acteerprestaties van Omar Sharif, O’Toole en Guinness zijn uitstekend. Vervelen doet het nooit helemaal, maar in het tweede gedeelte van de film liep ik wat verloren.

De film wordt te pas en te onpas ondersteund met zijn gekende soundtrack. Uiteraard nogal typisch bombastisch, maar het geeft wel iets met die weidse woestijnlandschappen. Lawrence of Arabia is een trage film en kent een uitstekende regie. Ook de actie is knap met de vele figuranten.

niet slecht als je veel tijd hebt, heel trage film

De muziek in deze film is prachtig net zoals de prachtige landschappen. Het verhaal duurt m.i. veel te lang. Daarvoor een punt in aftrek, verder een mooie film.

Avontuur tegen een historische achtergrond, een gesmaakte blik op het oorlogsleven van een Britse luitenant die uiteindelijk de geschiedenis inging.
Vlot en indrukwekkend, cinematografisch van de bovenste plank, met een evenzeer knappe sound track en met een bezetting om U tegen te zeggen. Toch was ik aanvankelijk wat verbaasd een Peter O'Toole en ook wel Alec Guinness in dergelijke rol aan te trefffen. Maar het wende wel. Omar Sharif en Anthony Quinn zijn dan wel heel sterk gecast.
Tand des tijds doorstaan.

This is the suns anvill...

Eentje uit het rijtje Ben Hur, Gone with the wind en Giant. Een klassieker die een 'moetje' is, maar waar geen hele positieve review op gaat komen net als de drie eerder genoemden. Overigens ooit al eens in delen gezien ergens in mijn jeugd en wat me daar van bij bleef was het ondankbare na afloop aan Lawrence zijn taak.

Het meeste van het gebruikelijke klassieker genre is aanwezig. De vele figuranten, wijdse shots, veel oog voor detail, goed wordt het harde leven in de woestijn gebracht met de zon, zandstormen, uitdroging en drijfzand. Daarnaast lijkt het trage tempo het leven wat dat betreft nog beter te benadrukken op die kalle vlaktes waar tijd en andere banale zaken geen rol spelen, slechts zon, schaduw en water. Een aantal grote gevechten komt voorbij en de strijd tegen de Turken met op de achtergrond de bemoeienissen van de Engelse bekakte legerleiding wordt prima gebracht. Wel een foutje, een Browning M1919 .30 die vol in beeld gebracht wordt maar toen nog niet bestond in pas in de aanloop naar WO2 werd ontwikkeld.

Toch haalt het trage tempo, en het teveel aan gebeurtenissen, het boeiende van de film totaal onderuit. En is 3,5 uur toch wel een hele lange ruk. De film heeft dan ook erg veel moeite te boeien en een enkele keer schrik ik bij de gevangenname, marteling, gevechten en afdanking op het einde even op uit een soort lethargie.

Neen, klassieker? Vast. Epos? Ook vast en zeker. Boeiend? Voor sommigen. Mooie film? Bij tijd en wijlen. Iets voor mij? Nee, niet echt...

Goed.

Episch. Dat is volgens mij de meest treffende omschrijving van Lawrence of Arabia. Regisseur David Lean weet op elk moment waar hij mee bezig is en het knappe is dat het epische gehalte het verhalende niet in de weg staat. Het siert Lean dat hij een evenwichtige film heeft kunnen maken. Met een speelduur van 3u30 is dat niet evident.

Maar Lean doet het dus prima. Hij brengt visuele hoogstandjes wanneer Lawrence zijn survivaltochten door de woestijn houdt, eindigend met de cavaleriecharge. Die vind ik trouwens geweldig in beeld gebracht met dat wijde shot. Dat is voor mij ook meteen het sterkste gedeelte. T.E. Lawrence krijgt als hoofdpersonage trouwens genoeg aandacht en zijn karakteruitdieping gebeurt ook redelijk doordacht. Peter O'Toole is niet 's werelds grootste acteur, maar ik vind hem op de meeste momenten wel oké. De nichterige vibe die hij Lawrence geeft gaat hem wel af. Met o.a. Anthony Quinn en Omar Sharif in de bijrollen is hij wel goed omringd. Sowieso is dat nodig om zo'n film te dragen.

Hoe langer de film duurt, hoe meer Lawrence een antiheld wordt. Zijn ommezwaai is niet altijd even secuur geacteerd door O'Toole. Het maakt de film er wel niet direct slechter door, want Lean behoudt de balans, met o.m. wat meer politieke spelletjes in kleine kamertjes (nu ja, klein...). Af en toe vallen daarbij wat bijrolacteurs door de mand, met dat typische ouderwetse geroep en getier. Niet alles heeft de tand des tijds dus doorstaan. Dergelijke stuntelige intermezzo's doen de film geen goed.

Ik ben blij dat ik hem eindelijk gezien heb, maar ook blij dat ik het niet 10 jaar eerder gedaan heb. Een hele zit en verre van de beste film die ik ooit gezien heb, maar al bij al wel eentje die het waardig is om als "klassieker" en "epos" bestempeld te worden.

3,5

Avontuurlijke antiheld.

Het uit 1962 afkomstige Lawrence of Arabia kan ondanks zijn hoge leeftijd nog steeds goed mee. Het moet wel gezegd dat de 4K restauratie zo goed gedaan is, dat dit wellicht de meest opvallende disc is qua HDR (Dolby Vision in dit geval). Nadeel is dat de sporadisch gebruikte green screens opvallend worden, evenals de nepneus van Anthony Quinn. Ook Alec Guiness’ schmink wordt pijnlijk duidelijk. Je moet het kunnen zien in de juiste tijdsgeest, maar heden ten dage probeert men dat gelukkig niet meer zo te doen. Neemt niet weg dat dit bijna 4 uur durende spektakel nog steeds weet te boeien. Met dank aan vakman David Lean, die er dus de tijd voor nam.

Het is de karakterontwikkeling van de debuterende maar ijzersterke Peter O’Toole die langzaam van verveelde kazerneofficier verandert in een avontuurlijke antiheld en na ijdeltuiterij zelfs barbaars wordt. Niets qua menselijkheid is hem vreemd en juist dit, inclusief de telkens terugkerende desillusie, heeft niet aan kracht ingeboet in de tegenwoordige tijd. Voeg daaraan toe de werkelijk waanzinnig mooie beelden in de woestijn, het sterke tegenspel van Omar Sharif en rondt het af met een van de meest mooie filmscore’s ooit. Je ziet een jonge Spielberg bijna letterlijk tegen het doek aangeplakt, dromend van films maken. Het zaadje was geplant.

***½

De 4K restauratie van Lawrence of Arabia, die deel uit maakt van de Columbia Classics 4K Ultra HD Collection box, is misschien wel de meest geslaagde van de zes films. Het 65mm origineel werd gebruikt als basis voor al het werk. Dit formaat staat gelijk aan 8K en de scan werd derhalve gereduceerd naar 4K vanwege het simpele feit dat dit nu eenmaal de hoogste standaard voor fysieke discs is. Ondanks sommige 8K-schermen is content nog verre toekomstmuziek. Voor deze release werd de 50th Anniversary Restauration gebruikt als blauwdruk voor de HDR-versie, die dus nog nooit eerder was gedaan. In eerste instantie leek de uit 1988 afkomstige 6-kanaals stereo geluidstrack ongeschikt voor Atmos, maar door middel van moderne audiotechnieken werd dit alsnog gerealiseerd. Maurice Jarre’s geweldige soundtrack heeft nooit beter geklonken dan nu, al blijven Atmos geluidssporen vreemd bij klassiekers als deze.

Met dank aan Columbia Pictures voor het recensie-exemplaar.

Beter dan verwacht.

Na het zien van The Bridge on the River Kwai had ik lage verwachtingen van Leans tweede klassieker. TBOTRK viel me namelijk erg tegen en dan is de zin om nog een hele lange klassieker vanuit dezelfde regisseur te bekijken niet al te veel. Gelukkig was LoA een betere film dan verwacht.

De film is inderdaad lang, en er hadden wat dingetjes weggelaten mogen worden. Vooral de wat typerende twijfelgevallen van het hoofdpersonage zelf. Denk maar aan O'Toole nadat deze verkracht is en niet meer mee wil doen. Vermoeiende rekker van de speelduur . Verder weet deze film zijn 210 minuten nog best aardig op te vullen, ook al zijn de beelden wat traag.

Ik had het vooraf niet verwacht, maar O'Toole was best sterk aan het acteren. Toen ik de afbeeldingen zag van deze film met een O'Toole in zo'n wit kleed kon ik de film al niet meer serieus nemen, maar niets is minder waar. Zijn acteerwerk was sterk en pakkend met enkel een paar kleine neigingen naar theatraal acteerwerk.

Verder ziet de film er goed uit. De trage beelden van de woestijn zijn magistraal in beeld gebracht. Erg mooie landschappen die voor zo'n tijd heel goed benut zijn. De bombastische muziek die er in het begin overheen wordt gegooid had niet perse gehoeven van mij, maar verder ziet het er erg fraai uit. Ook de grootse sets zien er goed uit en het is duidelijk dat het budget goed gespendeert is.

Soms valt de boel een beetje dood maar het grote deel van de film weet te boeien. Toch vond ik in tegenstelling tot enkele andere gebruikers het tweede gedeelte waar O'Toole gek aan het worden is boeiender dan het meer avontuurlijke eerste gedeelte. Dat avontuur vond ik wat saai en net wat te zwaar aangezet. O'Toole die zijn weg naar waardering vanuit dat volk aflegt is niet aan mij besteed.

Film is groots opgezet met grootse beelden maar die vond ik niet zo heel speciaal. De bestorming van Akaba zag er apart uit, maar uiteindelijk viel het me allemaal wat tegen. De echte gekte kwam niet echt los en een goed sfeertje ook niet. Vooral een grote stofwolk eigenlijk wat er voor zorgde dat je vooral weinig kan zien.

Personages buiten O'Toole om vond ik ook wat saai en eentonig, maar het voldoet wel. De film zelf is erg boeiend en best afwijkend van de Hollywood-normen. Knap camerawerk en goede timing doen ook z'n werk op een behoorlijke manier. Dit klassiekertje mag lang duren, maar vervelen doet het zelden. Het kakt weleens in, maar die momenten zijn gelukkig relatief schaars.

Op zich geen slechte film die gezien het jaar van uitgave nog niet sterk verouderd aanvoelt. Echter veel te lang, waarbij de spanningsboog helemaal om zeep wordt geholpen en het wel een lange trip wordt finaal.