
Apan (2009)
Alternatieve titels: The Ape | Ape
Zweden
Drama / Thriller
81 minuten
geregisseerd door Jesper Ganslandt
met Olle Sarri, Lennart Andersson en Samuel Haus
Een man die Krister blijkt te heten, wordt bebloed wakker in een badkamer. Wat is er gebeurd? Van wie is het bloed? Terwijl de man probeert te doen alsof er niets aan de hand is, begeeft hij zich door Stockholm naar zijn werk, met moeite de blinde paniek wegstoppend en wanhopig proberend orde te scheppen in de chaos in zijn hoofd.
Trailer
https://www.youtube.com/watch?v=ODc7XgLKxx0
Wanneer je deze, als ook andere ingevoegde media op de site wilt zien, dan moet je hier even toestemming voor geven.
Met het tonen hiervan wordt er mogelijk door een andere partij cookies geplaatst en/of wordt je ip-adres geregistreerd, zonder dat MovieMeter hier invloed op heeft. Lees ons privacybeleid voor meer informatie over hoe MovieMeter met je privacy omgaat.
Het eerste half uur is nog een beetje gissen wat er is gebeurd, maar al gauw wordt het duidelijk wat er is gebeurd.
Wat is er dan precies gebeurt?
Toch moet ik wel zeggen dat ik het soms wat langdradig vind worden. De beelden zelf zijn nogal grauw en het hoofdpersonage zelf vind ik nogal een grijze muis waardoor mijn interesse af en toe inzakte, hoe goed hij zijn angst ook overbracht. Het gedeelte met dat tennispartijtje begreep ik ook niet zo. Wat was zijn lijnk met deze jongen ? Blijkbaar hadden ze wel een band want anders zou de jongen niet zo boos zijn geworden in de douche. Ik vond dat niet helemaal duidelijk.
Al met al toch wel een film die het waard is om te bekijken. Je blijft er achteraf toch nog even over nadenken.
Als je op het einde van een film met de vraag blijft zitten: "Waarover ging dit eigenlijk?", kan dat geen goede film zijn.
Verwarrend, saai en inhoudsloos dat is het enige wat ik over deze prent kwijt kan.
Een halve ster, omdat ik iets moet geven, en eigenlijk voor mezelf is bedoeld, omdat ik er toch in geslaagd ben hem uit te kijken.
Als je op het einde van een film met de vraag blijft zitten: "Waarover ging dit eigenlijk?", kan dat geen goede film zijn.
Dan ben ik benieuwd naar je argument hiervoor, want ik vond júist dat de onwetendheid en de ambiguïteit de film zo geslaagd maken. Ganslandt verheft de kijker tot bepalende factor in het filmmaken. In plaats van alles voorgekauwd aan de kijker te serveren, krijgt deze vrijwel niks en wordt hij of zij gedwongen de film te voorzien van een narratief ipv dat dit al door de maker gedaan is. Wat is er gebeurt? Ganslandt vraagt de kijker, alsof het een interactief spel betreft, de film af te maken door het van een verhaal te voorzien.

Dat niet alle Scandinavische filmproducties hoogstandjes zijn à la 'Millennium Trilogie' of 'The Killing' bewijst deze prent wel overduidelijk.
Hoogstandjes alà de Millennium trilogie? Waar heb je het over? Dat is wel het meest ver-Amerikaniseerdste product wat Scandinavië heeft uitgepoept over de jaren, ergeniswekkend voorspelbaar en cliché. deze film is ook niet fantastisch, maar origineler dan die boekjes van Stieg.
Verderop worden symptonen van meervoudige persoonlijk en alter ego's zoals het kind dat in hem naar bovenkwam op de zolder, daarna gelijk omslaan in de moord van zijn moeder
Ga kijken, liefst zonder al te veel voor-informatie. Grappig feitje is: de film is ook in chronologische volgorde gefilmd en acteur Sarri kreeg ook pas voor een scene te horen wat hij moest spelen, de complete plot wist de hoofdrolspeler dus ook pas bij de laatste takes.
Ik moest gaandeweg denken aan David Lynch, die met een hele reeks van dit soort ideeën een film als bijvoorbeeld Lost Highway fabriceerde. Ook bij films als Mulholland Drive en Inland Empire heb ik het gevoel, dat met de afzonderlijke elementen daarin een heleboel verschillende films gemaakt zouden kunnen worden.
Maar dat er óók niets op tegen is – het zelfs prima kan uitpakken - om iets te bouwen op één idee (en het daarbij te houden), bewijst Ganslandt hier.
Misschien dat de film niet helemaal ontkomt aan de sfeer van een eindexamen-project, maar als dat al zo is, dan is het wel geslaagd met vlag en wimpel.
Want zoals hier van de kennelijke (economische) nood een deugd wordt gemaakt, getuigt van vakmanschap; niet in de laatste plaats omdat het goedkope spektakel consequent buiten de deur wordt gehouden, en de schijnbare ambiguïteit nooit ontaardt in vage richtingloosheid.
Mooi opgebouwd ook met een aantal prima scènes, die enerzijds getuigen van een alledaags realisme, maar er tezamen toch de suspense in houden.
De droom van dat jochie is bovendien een aardige pay off, die de film op de valreep nog een raadselachtige, poëtische touch geeft.
En o ja:
Met een lelijk ding in het oor gaat de man af en toe doelgericht, maar meestal als een kip zonder kop, zijn situatie uit de weg.
Dat is nog eens een mooie zin!

‘Doelgericht zijn situatie uit de weg gaan’
Het lijkt de menselijke conditie wel

Maar verder zijn dit soort films wel mijn ding, is het acteerwerk uitmuntend, het einde érg sterk, en al bij al gewoon de volle 80 minuten boeiend. Zeker genoeg voor 3,5*.

Overigens bevat de Filmfreak-DVD ook een korte "teaser" waarin het gezin van Krister bij een fotograaf mooie individuele en gezinsportretten laat maken. Dat fragment is niet ondertiteld, maar wanneer je het ná de film zelf kijkt lijkt het toch boekdelen te spreken – met name in de laatste lang aangehouden blik van Krister lees ik meer dan er misschien in is gelegd.
2,5*