De legendarische wolvin die de tweeling Romulus en Remus, de stichters van Rome, zou hebben gevoed, wordt door Fellini op de poster afgebeeld als een vrouw met drie borsten. Zij heeft minder borsten dan de wolvin tepels heeft, maar voor een vrouw is drie veel. Deze overvloed aan wulpsheid, tederheid en vruchtbaarheid maakt haar tot aartsmoeder en oerminnares, maar ook hoer. Federico Fellini zegt met dit symbool meteen wat Rome voor hem betekent. Voor hem is Rome een moeder die hem heeft gemaakt tot wat hij is, als een minnares die hem betovert, als een deerne die hij veracht terwijl hij zich aan haar overlevert. Het is dus noch een documentaire, noch een autobiografie maar eerder een impressie, bestaande uit herinneringen en verbeelding, die de regisseur van zich afgooit.
Als kind had hij van deze wonderlijke stad gehoord en gedroomd. Zijn schoolse denkbeelden over de stad worden evenwel weggeveegd van bij zijn aankomst. Bij zijn intrek bij de familie treffen we de trattoria aan op straat. Met oog voor detail en een onwaarschijnlijke fantasie filmt Fellini alle elementen van het volksleven die de grenzen van het geloofwaardige forceren. Het kleine volk leeft warmbloedig, gulzig en niet zelden vulgair.
Een ander aangehaald aspect is het verkeer rond de stad, een chaos van verschrikking waar je opgesloten zit in je wagen. De overgang na deze scène benadrukt, in fel contrast, de schoonheid van de natuur van Rome. De bordelen uit de fascistische tijd, zowel de goedkope als de dure, bieden een schouwspel zo grotesk als de tronies van de astrante vrouwen die er kwijlende mannen staan uit te dagen.
Fellini zou Fellini niet geweest zijn als hij de Kerk niet zou vermelden in zijn objectieve impressie van zijn lievelingsstad. Hij acht de Kerk niet meer waard dan de potsierlijke farce van de modeshow waar hij haar de eigen gewaden als een zotskap over de oren trekt.
Voor de finale gaat Fellini dansen met Rome, dansen met zijn wolvin-moeder-minnares. In een apocalyptisch ballet laat hij een horde motorrijders oprukken door de stad, over de beroemde pleinen en langs de nog beroemder monumenten. En hij, bezeten van Rome, daartussen, rondtollend met zijn camera, in een driftige, orgastische dans.
Het was niet de bedoeling een zogenaamd objectief portret van Rome te schilderen maar ook niet een sociaal en politiek geëngageerde film. Het is het nalaatsel van 'zijn' Rome.
4,0*