Black Narcissus (1947)

Cinematografisch en qua production design een absolute topper. Knap hoe men in de Pinewood Studios een haast levensecht Himalaya decor heeft ontworpen.
Ook het acteerwerk van Deborah Kerr en Kathleen Byron (Sister Ruth) is prima verzorgd, maar de rest van de cast presteerde in mijn ogen maar matig. Dat vind ik ook van het verhaal. Het is allemaal wat vlakjes en er zitten weinig tot geen hoogtepunten in tot het voorspelbare moment dat het tot een clash komt tussen Moeder Overste en Sister Ruth.

Al met al een degelijke film van Powell en Pressburger, maar hij haalt niet het niveau van hun The Red Shoes van een jaar later.

Schitterende, verbazingwekkende film van Michael Powell en Emeric Pressburger die zich bijna zeventig jaar later nog kan meten met de besten van nu.

Vijf Anglicaanse nonnen, geleid door de jonge Sister Clodagh, wagen een grote stap door een klooster en hulppost op te zetten hoog in de Himalaya. Het gebouw dat zij hiervoor betrekken huisde ooit de harem van de plaatselijke heer, hetgeen de weinig verhullende muurschilderingen voortdurend aan herinneren. Al gauw wordt duidelijk dat deze vreemde omgeving een behoorlijke beproeving is voor de gezusters, met name voor Sister Ruth, die al in het moederklooster in Calcutta zorgen baarde. Bovendien is er de aanwezigheid van de Britse regeringsvertegenwoordiger Mr. Dean ter verhitting van de gemoederen.

De film stroomt over van schoonheid. Van de geschilderde achtergronden tot de tijdloze en geheel havermoutkleurige habijten die fladderen in de koele bergwind tot de fraai ‘ingelijste’ gezichten van de gezusters. Vermaard cinematograaf Jack Cardiff nam voorbeeld aan de schilderijen van de Nederlandse meesters en maakt de ene na de andere prachtige compositie, spelend met kleuren, licht en schaduw. De hoeken, close-ups en bewegingen van de camera zijn duidelijk zorgvuldig gekozen en ter grote versterking van de uitwerking van het verhaal.

Deborah Kerr is geweldig als strenge doch barmhartige Sister Clodagh – meester van haar schitterende gezicht en stem. David Farrar is meer dan geloofwaardig als de aantrekkelijke Mr. Dean en komt menig maal bijzonder droog uit de hoek.

Maar het is Kathleen Byron die de film steelt met haar vertolking van Sister Ruth. Het is haar rol waarin de motieven en thema’s van de film het sterkst tot uiting komen. Kathleen Byron maakt goed gebruik van haar felle schoonheid, indringende staren, karaktervolle lichaamstaal en een stem die op de juiste ogenblikken snijdt met spottende ondertoon. Haar Sister Ruth heeft een stormend gemoed, roerend met hevige verlangens die onder de beproevingen geheel uit de hand lopen. De vaak schokkende wijze waarop zij langzaam maar zeker buiten zinnen raakt draagt ertoe bij dat deze film een meesterwerk is.

Black Narcissus is een zinderend melodrama zonder verontschuldigingen – een zeer mooi verbeelde koortsdroom die met suggestie meer bereikt dan andere, nieuwere films met uitdrukkelijkheid kunnen. De film is des te doeltreffender zoals hij het kloosterleven serieus neemt als roeping in plaats van dat het zich verlaagt tot het belachelijk maken ervan. Een gelald spotlied van een dronken Mr. Dean daargelaten...

---

Een laatste woord over de DVD-uitgave:

Helaas bevat de Nederlandse DVD uit 2010 (in de reeks “Cinema Classics”) een niet of nauwelijks gerestaureerde druk van de film. De kleuren zijn verlopen en het beeld zit vol krassen en andere onvolmaaktheden. Niettemin is het aan te raden deze DVD aan te schaffen. Hopelijk ziet de Nederlandse markt spoedig een volledige gerestaureerde uitgave van deze film op BluRay, naar voorbeeld van de uitstekende uitgaven in de VS, zoals verzorgd door Criterion, en het Verenigd Koninkrijk, zoals verzorgd door ITV.

Deze week nog herkeken zonder dat ik het wist dat hij op tv kwam in het geweldige canvas zondag middag blok. Set design is prachtig maar het acteur werk is vaak nogal wisselvallig hierdoor kom ik ook echt niet hoger dan een kleine 3,5.

Mooie beelden en dat het een klooster betreft geeft wel wat extra mee aan de film maar eigenlijk is het een groepje vrouwen waarbij de typische vrouwendingen om de hoek komen kijken. Dingen als jaloezie, nijd, onderling wantrouwen en niet weten wat je eigenlijk wil in het leven. Ik vond het een saai drama het kon mij niet zozeer bekoren maar voor de mooie locatie toch wat punten.

Een mooie dramafilm...

Prima verhaal...

Wel ouderwetse acteerwerk...

Klassieke muziek, wel een

prima geluid (geen Dolby Digital aanwezig)...

Geen HD aanwezig, redelijk kwaliteit

breedbeeld... wel een mooi ondertiteld...

Redelijk mooi landschap (=> geen HD)...

Prima camerawerk...

Het heeft vast met die rare, ijle, winderige lucht te maken, maar wanneer er een klooster hoog in de Himalaya opgezet wordt, ontstaan er al gauw spanningen tussen de bewoonsters. Haat en nijd is bij de nonnen ook geen ongewone zaak! Echt soepeltjes verloopt het contact met de locals ook al niet, dus ze maken zich het best lastig allemaal.

Echt super vond ik de film niet, een beetje zouteloos. Behalve dan dat het einde nog wel okee werd met een Hitchcockiaanse climax! Dat had ik dan weer niet verwacht. Blijft over dat Powell en Pressburger een kei blijven in het schieten van kleurrijke decors en ook zo'n sfeer van een klooster prima neer kunnen zetten.

De locatie en de beelden zijn soms groots, indrukwekkend, op het randje van bombastisch; maar het acteren en het verhaal lijken soms kleinschalig theatraal.

Een paar sterke actrices - Byron en Kerr - leveren sterk werk; zowel visueel als door hun prestaties maken ze de film tijdloos. Farrar en zijn personage daarentegen maken gans de boel dan weer gedateerd.

Maar wat ik vooral mis, dat is de kracht die in zo 'n verhaal moet zitten. Noch de gebeurtenissen zelf, noch de (mogelijke) boodschap achter het geheel zijn sterk genoeg gebracht om de kijker te kunnen meeslepen; en daar het sterke visuele aspect helaas niks aan veranderen.

Mooi gemaakt, misschien wel heel erg mooi gemaakt.

Personages en verhaal zijn niet interessant genoeg.

Onlangs de film weer op de BBC gezien, mijn eerste kijkbeurt was misschien wel 20 jaar geleden en er stond me alleen die drama scene bij de bel nog voor de geest, dus tijd voor een hernieuwde kennismaking. Visueel is de film een topprestatie, als je bedenkt dat alles is opgenomen in de Pinewood studios dan is het des te knapper dat de makers er in die tijd in slaagden om de locaties zeer realistisch als Himalaya/India te laten overkomen.
Van overdonderende acteerprestaties moet deze film het niet hebben, Kerr en Farrar zijn ok, maar de show wordt gestolen door Kathleen Byron, bij mijn weten is zij nooit echt bekend geworden, maar als je haar oeuvre bekijkt dan vraag je toch wel waarom zij nooit bekender is geworden. In deze film spat haar personage van het doek, het verhaal is wat fragmentarisch, maar haar rol maakt het allemaal wel wat acceptabeler. Zoals zij de aandacht op zich vestigd in de film met soms haar angstaanjagende blik in haar ogen en dan de transformatie van non naar wereldlijke vrouw, adembenemend. Ik gaf al aan dat het verhaal wat fragmentarisch is, soms springen de onderwerpen van de hak op de tak waardoor sommige zaken onderbelicht blijven of totaal niet uit de verf komen, wat was nu eigenlijk de rol van Jean Simmons? Ik kreeg het gevoel dat zij als beeldvulling was gebruikt. Dat is dan het enige nadeel, maar wel een wezenlijke, aan de film. Voor de rest een geweldige film, de belichting, de effecten, denk alleen maar dat voortdurend de wind in iedere scene aanwezig is, is het niet in geluid dan in flakkerende lichtjes, wapperende gordijnen of bewegende gewaden, maar het meest angstaanjagende is dat monotone gehuil wat de neerslachtigheid daarvan voelbaar maakt. De muziek maakt het geheel af, zeer treffend en niet overheersend. Powell en Presburger leverden een prima film af die de tand des tijds goed heeft doorstaan.

(Ter aanvulling) belangrijke buitenopnames werden gemaakt in Ierland (County Galway) en Sussex-UK

Net als The Red Shoes weer echte cinema met prachtige Technicolor. Ik denk dat ik elke avond wel zulke films kan bekijken.

Na de indrukwekkende start met prachtige decors en dito camerastandpunten volgt een onderhoudend verhaal met kleurrijke karakters.

Aan dat boek moest ik gaandeweg ook zeker denken

Heel vergelijkbare thematiek.

Jammer dat de strubbelingen van de nonnen naar het einde toe nogal uit de bocht vliegen, dat had de film niet echt nodig. Brengt mij toch tot een mindere beoordeling.

Hier vond ik weinig aan. De mooie beelden konden niet verhullen dat de tegenstellingen tussen de nonnen en de vrij gevochten Mr. Dean toch vrij matig uit de verf kwamen. Het bleef maar hangen in goede bedoelingen, zonder dat er ooit sprake was van echte spanning. Het slot brengt dan nog wat leven in de brouwerij, maar uiteindelijk viel dit gewoon vies tegen.

Niet geheel boeiende film. Het is vooral jammer dat David Farrar veel tijd in beslag neemt, want dit had perfect zonder hem gekund met enkel de nonnen centraal. Zelfs een film over allemaal vrouwen heeft in Hollywood toch een haantje nodig blijkbaar. De uitwerking van de personages is best wel boeiend, maar het is wat mager op vlak van het verhaal. Wat je bij dit soort films toch wel snel zou verwachten. Weliswaar mooi geschoten met prachtige beelden. Ik blijf genieten van de warme Technicolor. Iets wat ik in films uit de jaren '80 en '90 wel mis bij veel historische films of avonturenfilms. Gelukkig zijn er altijd uitzonderingen.

Mooie film dus, maar het mist de nodige pit om een echte topper te worden.

Alweer een aangename film van The Archers met een geweldig einde. Hoewel er niet op locatie wordt gefilmd, slagen ze er toch in een overtuigende en sfeervolle setting te creëren. De grootste troef is wederom de fenomenale cast die overloopt van charisma. Hun persoonlijkheden worden goed ontwikkeld en dragen elk bij tot het geheel. De samenwerking (en het contrast) tussen de pragmatische nonnen en de nonchalante Mr. Dean, de profetische liefde tussen de prins en de 'beggar maid' en allerlei plaatselijke tradities getuigen net zoals in voorgaande Archer producties van het cliché 'opposites attract'. Het is ook duidelijk een film die meer is dan de eerste indruk doet vermoeden. Neem in acht de geschiedenis van het paleis, het verleden van Clodagh, de horrorwending op het einde met de jaloerse Ruth bezeten door de Duivel, de naam van het parfum dat vervliegt in de huilende wind, de schijnbare nutteloosheid van de missie. Het is in zekere zin een tijdelijke omarming van het absurde met Mr. Dean als absurde held en de zusters blindelings gedreven door God. Schitterend in beeld gebracht met Technicolor die belangrijke zaken accentueert en verheft. Een film die meerdere keren bekeken moet worden.

Vermoeiend.

Powell & Pressburger hebben kort indruk gemaakt bij mij, maar nu ik de derde film heb gezien heb ik het allemaal wel gezien. Ik vind het nu oninteressante regisseurs die het geluk hebben dat hun films in kleur gemaakt mochten worden. Maar veel beter worden ze er niet van.

Het verhaal is best interessant, maar oh zo braaf uitgewerkt. Je ziet bijna niets dat je maar een beetje kan raken. Afstandelijke romantiek, wat gehuil en 1 scene met een zweepslag. Verder komt het niet en ik kan het daarom vrijwel impactloos noemen. Het sloeg niet bepaald aan.

En dan krijgen we ook nog een paar compleet ridicule karakters voorgeschoteld waarvan alleen maar Farrar nog positief indruk weet te maken. Eigenlijk was dat kleine jochie nog de beste acteur. Kerr vond ik echt oliedom. Rare gezichtsuitdrukkingen. Byron was al helemaal vreselijk. Wat een abnormaal ridicuul karakter. Door een actrice gespeeld die werkelijk zo talentloos is dat ik me ongemakkelijk ging voelen. Ik heb geen enkele goede scene met haar gezien.

En om te bedenken dat de film nog zo goed begon. Die beelden boven dat bergstadje waren serieus indrukwekkend. Die gehele intro was van hoger niveau. Indrukwekkende decors en grandioze detail. Er is echt wel wat te prijzen hier, maar een hoop andere elementen laten het toch afweten.

Nog een aantal andere scenes die als een tang op een varken slaan qua uitvoering. Ik snap het idee, maar de uitvoering is vaak om te huilen. Om tranen met tuiten bij te huilen. Die dans van dat poppetje voordat de generaal binnenkomt. Het is gewoon pijnlijk te noemen.

Hier en daar dan nog wel een aantal aardige momenten. Het flauwvallen met rode gloed. Het gevecht boven de klif. En nogmaals die sterke intro. Allemaal filmisch goede momenten die compleet de das worden omgedaan door de ridicule loop. Ik wil de film best goed vinden, maar ik vind dit echt niet om aan te zien.

Ik zal mijn cijfer nog een beetje milder afstemmen, omdat deze film dan toch nog wel filmisch indrukwekkende momenten weet te vertonen. Voor de rest een grote teleurstelling.

Een oudere film die mij prima heeft vermaakt. Het acteerwerk vind ik niet slecht, maar ik vond het soms te gespeeld en het voelde soms als een toneelstuk. Qua beeld en setting vind ik het er goed uitzien. Zeker voor die tijd. Ik vind het geen bijzonder indrukwekkend verhaal, maar wel leuk om deze gezien te hebben. 3,5*

Ik vind Powell een top regisseur maar deze film voelt voor mij gewoon niet meer van deze tijd. Het gebrek aan een kritische noot over het Brits imperialisme en kolonialisme gaat op de irritatie werken. Het ontzettende Britse accent van de ene local en dan weer een ontzettend idioot accent van de ander wekt ook irritatie.

Viel mij - jammer genoeg - allemaal een beetje tegen. Had meer verwacht. Het voelt inderdaad meer als een musical zonder muziek dan een goede speelfilm.

Europeans eat sausages wherever they go

Eigenlijk had ik niet echt veel behoefte aan Black Narcissus. Ik had indertijd een "boxset' (of hoe je noem je eigenlijk een DVD met 2 films op?) gekocht met daarin Moulin Rouge van John Huston en dus ook deze Black Narcissus. Als Huston fan (The Night of the Iguana!) was het me eigenlijk vooral om Moulin Rouge te doen maar dat was een fikse tegenvaller en de DVD werd ergens in een hoekje weggestoken. Het plot van Black Narcissus sprak me helemaal niet aan maar het was met recentelijk het mooie The Inn of the Sixth Happiness te hebben gezien dat de film me opeens terug te binnen schoot.

Ik had op voorhand absoluut geen idee of dat überhaupt vergelijkbare films waren maar dus gisteren eindelijk eens opgezet. Er zit een zekere zelfde lijn in maar verder weinig raakvlakken en Black Narcissus is bovendien ook nog een stukje beter. Wat lijkt te beginnen als een film over een stel nonnen die eens eventjes beschaving gaan brengen in een verre uithoek, verandert langzaamaan in een fascinerende film over geloof, intriges en jaloezie die bovendien de nodige zelfkritiek niet schuwt. De ontwikkeling van de relatie tussen Sister Clodagh en Sister Ruth wordt bij vlagen ijzingwekkend (die ogen van Sister Ruth! Zou hier het spreekwoord "if looks could kill" vandaan komen?) neergezet en hoewel je vanaf de eerste seconde dat je de bel ziet weet dat er nog iemand van die klif gaat vallen, is de opbouw naar die aanval van Ruth heerlijk spannend. Sowieso ook één van de schoolvoorbeelden van wat voor moois Technicolor ons kon brengen. Die sets zijn werkelijk prachtig.

Daar moet dan ook onvoorstelbaar veel werk in gekropen zijn maar het is wel elke seconde waard geweest. Ik ben niet zo'n enorme fan van Oscars en vind het een nogal overschatte prijs maar kan me niet voorstellen dat er dat jaar op gebied van Cinematography en Art Direction/Set Decoration iets beter is uitgebracht. Tot nu toe enkel en alleen maar positieve geluiden dus maar qua cast loopt het wel een tikkeltje in het honderd. David Farrar lijkt als Mr. Dean een soort van tweedehands James Stewart te zijn en weet niet geheel te overtuigen en ook bij de Sisters zelf loopt niet alles even goed. Deborah Kerr en Kathleen Byron zijn overduidelijk de twee meest gelaagde & geslaagde personages en de interactie onderling is uitstekend maar de drie anderen (Flora Robson als Sister Philippa, Jenny Laird als Sister Honey en Judith Furse als Sister Briony) blijven wat onderbelicht. Verder weer de klassieke stereotiepe personages die je wel vaker in films van deze leeftijd tegenkomt maar dat moet je nu ook eenmaal in de tijdsgeest zien.

Ja, ik ben onder de indruk. Een paar schoonheidsfoutjes zorgen ervoor dat ik hier geen 4.5* aan kwijt geraak (sowieso had ik in het begin wel wat last met de Sisters op zich uit elkaar te houden, dat had toch iets beter mogen zijn) maar ik sluit niet uit dat een herziening wel eens dat halfje extra kan opleveren. Kerr blijft toch een indrukwekkend goede actrice, ik moet dringend eens wat meer van haar gaan zien.

Dikke 4*

Psychologisch drama - draagt zeker het cachet van zijn tijd - maar komt toch wel cinematografisch behoorlijk uit de verf, met goede fotografie, maar heel veel zag ik er toch niet in.

Wat hadden ze toch om Deborah Kerr in nonnekleren te steken ? "Heaven knows Mr. Allison"...

Omdat ze die rollen zo perfect speelde?

(Een actrice die van nature waardigheid uitstraalde)

Inderdaad,Brix, ze kon vele rollen aan, ook deze van non dus.

Ze was één van mijn favorieten uit het Hollywood van toen en ze had zo'n mooie stem. Ik hoor nog haar :"Mr Allison, Mr Allison..."in mijn oor klinken.

Zo traaaaaag als poppenstront maar die matte paintings, belichting en camerawerk zijn onvoorstelbaar mooi. Ruim een punt extra hierdoor.

3,5* dus.

Sfeervolle klassieker die hem vooral moet hebben van zijn prachtige decor en settting. Dat klooster zo hoog in de bergen is echt verbluffend. Telkens genieten wanneer die klok geluid moet worden. Acteerwerk is ook meer dan behoorlijk.

Qua verhaal wat traag en iets te weinig vaart om echt aan te slaan. Film ook volledig vanuit Westers katholiek standpunt gemaakt. Film raakte me nauwelijks, nogal afstandelijk en feitelijk. Nochtans een sterk en veelbelovend begin, maar ik had meer focus op het kloosterleven gewild. Die man kwam iets te nadrukkelijk op de voorgrond.