Stella Dallas (1937)

Als je echt wilt huilen, ga dan deze film kijken.
Het beste zakdoeken drama dat er is.

Supersoap ! Met (naar algemene opinie) de beste rol van Barbara Stanwyck.
Remake : Stella (1990)

Het is min of meer mijn introductie aan Barbara Stanwyck. Ik had al eerder films met haar gezien, maar ze was nooit eerder opgevallen. Dat doet ze zeker wel in deze film. Ze acteert geweldig, met haar gebruik van emoties is ze haar tijd ver vooruit. Ze speelt meeslepend, maar een zakdoekenfilm wil ik het nou ook weer niet noemen. Het verhaal was leuk, misschien zou het een stuk beter kunnen zijn als het in deze tijd nog een keer wordt gemaakt. Het was nogal stijf, houterig, oubollig en gedateerd en dat kon Stanwyck niet goedmaken.

De synopsis sprak nooit zo tot de verbeelding, maar Stella Dallas staat hoog op de Barbara Stanwyck-lijstjes. En terecht zo blijkt nu. King Vidor is op lijstjes afgaande ook geen kleine jongen, maar daar zag ik tot nu toe nog geen films van waarvan ik écht ondersteboven was. The Crowd zag ik immers nog niet. Dit is voorlopig zijn beste.

Genoeg lijstjes, status en feiten, de film... Snijdend. Allen dat einde al zeg, wow. Sterk gedaan. De eerste tien, vijftien minuten deden trouwens de wenkbrauwen fronsen. We maken kennis met Stella Martin (Stanwyck) een enorme lellebel en daarna - het gaat in moordend tempo, The One Ring schreef volgens mij al eens dat hij zich stoorde dat in die oude Hollywood romantiek mensen na één ontmoeting al met elkaar trouwen, nu hier is het niet anders. Een minuut later is er zelfs al een kind. Het is dan één jaar na de ontmoeting.

Onmiddellijk ontpopt Stella Dallas, zoals Stanwyck inmiddels heet (of eigenlijk Mrs. Stephen Dallas - dat heb ik altijd zo idioot gevonden) zich als een vreselijk mens. Een egocentrische, grofgebekte tokkie, zij het wat stijlvoller gekleed. Of kleding gesproken: in de categorie bizarre jurken (en hoedjes) scoort deze film toch ook wel hoog. En toch, al snel krijgt het personage diepte, vooral vanwege de mooie rol van Anne Shirley als haar dochter. Het wordt mooi opgebouwd. Jammer dat John Boles hier niet tegenop kan. Beetje vlakke figuur. Dan zie je toch liever George Brent. Het tweede helft van de film is behoorlijk vinnig en het personage van Stanwyck scheert over hoge toppen en diepe dalen. Ze is echt meeslepend.

Het zal bekend zijn dat Bette Davis mijn nummer 1 actrice is uit de Jaren 30/40/50, maar Stanwyck staat nu definitief op 2. Niet verrassend, want dit was heel erg een Davis rol - dit type film is echt wel favoriet bij mij - zeker als er een kind in het spel is.

Beide dames zijn geen natural breauties, maar compenseren dat met een enorme uitstraling. Geweldig, er staan nog 13 films van Stanwyck op mijn wensenlijst, ik heb er nu 20 gezien.

Voor de DVD-details: de film is (zoals veel Hollywood-classics) alleen uit in Spanje, met Engelse audio en dit geval zelfs ook Engelse subs. Iets voor de pakketservice, denk ik.

O ja. moest natuurlijk ook nog even een Sirk referentie doen. Dat snijdende toontje heeft deze film ook. Stanwyck speelde later tweemaal bij Sirk, want Sirk was dol op Stanwyck (en Vidor was dol op Sirk zo zou later blijken). Al zei Sirk dat Stanwyck ten tijde van There's Always Tomorrow (1956) al werd beschouwd als actrice op haar retour, die stond toen niet meer in de belangstelling. Sirk was zelf ook niet zo dol op die film. Vreemd - is nu toch een van de écht Sirk-classics. Hier op MoMe ook zijn hoogst gewaardeerde film.

Een echt oud Hollywoodmelodrama, nogal typisch voor zijn tijd. Niet mijn favoriete genre van het tijdperk, want ik trek drama vaak niet zo goed als het al te dik aangezet wordt. Dit is eigenlijk al een volbloed soap, met personages die nogal gemakkelijk karaktereigenschappen krijgen en verliezen. Ook steunt de breuk tussen meneer en mevrouw Dallas er heel erg op dat meneer telkens precies langskomt op het moment dat Stella iets verkeerds lijkt te doen (wat ze niet doet). Je moet van dat soort dingen houden. Helemaal mijn smaak zal het nooit worden, al lijkt het op basis van wat ik van hem zag wel echt de smaak van King Vidor te zijn.

Tussen alle typische soap-onhebbelijkheden en momenten die enorm om je tranen lijken te bedelen zit echter nog genoeg moois. Als film over klassenverschillen heeft dit nog altijd enige bijt. Hoe gemakkelijk het ook is, de eindscènes zijn effectief en een tikkeltje ontroerend. Een bijkomend pluspunt wat dat betreft is ook nog dat geen van de personages veroordeelt wordt. Stella, haar man en zelfs de lompe Ed Munn worden toch allemaal sympathiek belicht, zelfs al maken ze onsympathieke keuzes.

Stanwyck is ook wel onmisbaar voor een rol als deze. Net als Davis of Crawford heeft ze het voordeel dat ze niet bang is om zich compleet te storten op wat veel andere actrices wellicht als een "lelijke" rol gezien zouden hebben. Hoe meer Stella zich voor schudt zet hoe meer Stanwyck zich uitleeft en dat past bij het personage. Alan Hale, zo'n acteur die in de jaren '30 in iedere film leek te zitten, is ook erg goed als de potentiële minnaar van Stella.

Ach, ik keek dit vooral voor Stanwyck (en ook wel omdat hij nog wel eens in lijstjes op wil duiken) en zij stelde niet teleur. Zeker geen slecht melodrama, maar ook geen uitschieter voor mij.
3*

Ik heb een paar jaar geleden de remake uit 1990 gezien en dat is een nadeel, want nu kende ik jammer genoeg het verhaal. De beide films lijken sprekend op elkaar. Deze versie teert vooral op het niet geringe talent van Barbara Stanwyck als de altruïstische moeder. De andere personages worden nogal vlak ingevuld, met uitzondering van Alan Hale die op zijn eigen vertrouwde wijze invulling geeft aan de rol van vulgaire huisvriend.

Een groot deel van de klasse nuances zal me ontgaan omdat de film bijna 80 jaar oud is. Maar de film wist me zeer te raken. Ik moest inderdaad ook aan Sirk denken, maar evenzozeer aan Mildred Pierce en Imitation of Life '34. Alhoewel die kinderen wat minder zoet zijn.

Wat me opviel was dat Stanwyck dusdanig geschminkt en gekleed is, dat ze naar het einde van de film toe een pak dikker en pafferiger lijkt. Geen idee hoe ze dat gedaan hebben, maar het is echt een duidelijk verschil, ook in het gezicht. Dun & dik