Fantasia (1940)

De beelden zijn prachtig alsook de muziek. Sommige beelden zeggen echter weinig tot niets. Dit is zo een film die je niet in één ruk door moet kijken, want anders gaat het te snel vervelen. Iedereen kent natuurlijk wel het stukje waarin Mickey Mouse als tovenaarsleerling met geen enkele mogelijkheid de ijver van de steeds reproducerende bezems kan stoppen. Ik neem aan dat dit het stukje is dat de mensen het meest zal bijblijven omdat het zowat het enige stukje is met een verhaaltje. Het bijbehorende deuntje komt steeds spontaan in mijn hoofd als ik aan Fantasia denk.

Een hernieuwde kennismaking.

De eerste (en enige andere) keer dat ik deze film zag, was toen ik stomdronken op een slaapfeestje was. Zo dronken dat ik de avances van iemand op het feestje compleet niet doorhad, zo heb ik later vernomen, dus van de film is ook niet veel blijven hangen. Het schijnt ook een erg fijne film te zijn als je stoned bent. Nu heb ik nog nooit drugs gebruikt, maar ik geloof dat ik me op dat feestje wel met die film vermaakt hebt, dus volgens mij werkt alcohol ook.

Maar goed, afgezien van het gedeelte van de tovenaarsleerling, dat iedereen ongetwijfeld wel eens gezien heeft, kwam de hele film op me over als compleet onbekend. Het eerste dat me opviel als klassieke muziek fanboy was het slechte geluid. Erg schril af en toe. Na nog eens even nagedacht te hebben over dat de film wel uit 1940 komt, moet ik tot de conclusie komen dat het geluid eigenlijk best goed was voor opnames uit die tijd. Ik ken opnames van het Concertgebouworkest uit dezelfde tijd die een stuk slechter klinken. Desalniettemin, het klinkt erg gedateerd.

Aardige keuze van stukken verder. Op één na (dat stuk van Ponchielli, die vooral in Italië en in de VS bekend schijnt te zijn) kende ik alles. Een aantal stukken, te weten De Tovenaarsleerling van Dukas, Le Sacre du Printemps van Strawinsky en De Nacht op de Kale Berg van Moessorgski heb ik zowaar zelf gespeeld met amateurorkesten. Opmerkelijk om te beseffen dat Strawinsky nog lang niet dood was toen deze film uitkwam, wat de keuze voor Le Sacre toch een beetje bijzonder maakt. In Fantasia 2000 is namelijk geen enkel stuk van een componist die toen nog leefde uitgebracht. Ik was na afloop ook wel nieuwsgierig naar wat Strawinsky zelf van zijn segment vond. Het blijkt dat hij bij het uitkomen van de film het geweldig vond, maar later verklaarde dat hij het verschrikkelijk vond. Beetje jammer.

De animatie is over het algemeen wel interessant. Het wisselt een beetje met hoe geluid en beeld geïntegreerd worden. Bij het stuk van Bach (waarvan het trouwens twijfelachtig is of hij wel de componist was) vond ik het maar matig, terwijl de animatie bij Tsjaikovski, met name bij het gedeelte met de elfjes, de muziek heel erg goed volgt. De beelden bij De Nacht op de Kale Berg waren misschien wel het meest hallucinatoir. De achtergronden zijn wel af en toe erg kaal, daar merk je toch aan dat de film gedateerd is. De keuze van muziekstukken werkt over het algemeen goed. Veel balletmuziek, is toch vaak ideaal bij dit soort projecten. Af en toe een paar rare arrangementen, en knip en plakwerk in de muziek (het slot van het eerste deel van Le Sacre wordt bijvoorbeeld weggeknipt, en tegen het einde van het fragment er weer in geplakt, waarna het echt eindigt met de beginmaten van het stuk, wtf). Maar ik begrijp dat bij dit soort projecten coupures haast niet te vermijden zijn. Toch een beetje jammer.

Tenslotte, de introducties met de spreker hadden van mij niet echt gehoeven, al vond ik de intermissie met de geluidsband nog wel best aardig.

Uiteindelijk leuk nu eens in nuchtere toestand gezien te hebben, maar ik denk dat ik de voorkeur geef aan Fantasia 2000, die in mijn herinnering veel minder gedateerd klinkt, en ook wat lolliger is (met name met de flamingo's). 2*.

Disney Classic #3

Een Disney product waar ik als kind nooit in aanraking mee ben gekomen maar gelukkig heb ik weinig gemist. Apart dat ik overal zulke hoge scores tegenkom want ik vind het maar zo zo. Op IMDb wordt Fantasia zelfs hoger beoordeeld dan Sneeuwwitje. Het is eigenlijk niet meer dan een bonte verzameling eenvoudige filmpjes begeleidt door muziek.

Hoewel ik over weinig kennis van klassieke muziek beschik kwamen vrijwel alle stukken mij bekend voor. Gevoelsmatig heb ik overigens wel eens strakkere versies gehoord maar misschien komt het hier iets minder goed uit de verf omdat het afgestemd dient te worden op de animaties. Dat is alleraardigst gedaan maar verre van geniaal.

De orkestleider die alle fragmenten aan elkaar praat had er voor mij uit geknipt mogen worden, het komt bij mij een beetje oubollig over. Tegen het einde van de film was ik zo gaperig geworden van al die klassieke stukken dat mijn aandacht al aardig begon af te dwalen. Favoriet is voor mij de bezem vegende Micky. Hier lijkt heel stiekem ook wel een boodschap in te zijn verwerkt in
tegenstelling tot het gros van de overige filmpjes.

3*

Wie Fantasia kijkt voelt zich weer als een kind; een kind dat verlekkerd door een snoepwinkel loopt of van een Chinees vuurwerk aan een nachtelijke hemel geniet; een caleidoscopisch schouwspel vol exotische kleuren en steeds veranderende vormen en patronen.

De muziek is magistraal! De Notenkraker van Tjaikovsky: de feeën met het sterrenstof, het goudvisje dat zich verlegen verschuilt achter haar sierlijke staart, de paddestoelen die een dans opvoeren die bijna dreigt te mislukken door het kleine paddestoeltje; het lijken wel synchroonzwemmers. Beethoven, Stravinsky, Bach... alsof al die oude composities speciaal geschreven zijn voor deze film.

Een van de hoogtepunten in de film: Mickey Mouse als tovenaarsleerling die met behulp van wat toverkracht de bezem alles laat schoonmaken zodat hij zelf lekker kan gaan liggen luieren. Dat loopje van Mickey, precies op de maat van de muziek, boem.. boem.. boem.. Dat dansje! Die veel te grote rode mantel die hij draagt, die lieve euh.. tja, wat zijn het eigenlijk? Het zijn geen schoenen, eerder slofjes of iets te grote sokken.

De balletuitvoering met de struisvogels, de nijlpaarden en de krokodillen is hilarisch, en zo zijn er meer dingen op te noemen die van deze tekenfilm een heus meesterwerk maken. Fantasia is een ode aan de fantasie, een feest voor de ogen, een film die kinderen op speelse wijze kennis laat maken met klassieke muziek.

Een Lanterna Magica...

Fantasia mag gezien worden als het grootste experiment van Walt Disney na de film Snow White. Een ambitieus project waarbij klassieke muziek en animatie met elkaar versmolten worden. Het resultaat is echter een film die voor de helft kunst met een hoofdletter K is, en voor de andere helft kitsch met een hoofdletter K. Met een speelduur van 2 uur is de film ook veel te lang en na vijf muziekstukken heb je het eigenlijk allemaal wel gezien.

De muziekstukken zijn onderverdeeld in drie categorieën: muziek dat een duidelijk verhaal vertelt, muziek dat geen duidelijk verhaal heeft maar toch met bepaalde beelden tot leven komt en dan is er nog de muziek die alleen bestaat omwille van de muziek zelf. Het is met name die eerste categorie die de hoogtepunten uit Fantasia vormen. The Sorcerer’s Apprentice, Le Sacre du Printemps en Night of the Bald Mountain zijn sterke staaltjes van animatie en ook het komische The Pastorale is erg vermakelijk. De overige muziekstukken zijn ofwel behoorlijk kitscherig, danwel saai en langdradig.

Op animatiegebied is Fantasia wellicht het beste wat Disney ooit heeft uitgebracht. Zelfs het niveau van Pinocchio wordt moeiteloos overtroffen. Fantasia is op dat punt dan ook baanbrekend. Ook het geluid werd speciaal voor de film ontwikkeld en omgedoopt tot Fantasound.

Een ambitieuze film, maar hij had wat mij betreft best 40 of 50 minuten korter gemogen.

Al wie deze film te traag vindt is een productie van en is gekweekt door MTV.

En al wie over de MTV generatie spreekt is geboren in de 19e eeuw.

Hehe. Spreken over een MTV- of videoclipgeneratie is zo 2004 (edit: 1994).

Ik voel me dan ook ouder dan ik daadwerkelijk ben.

Disney plant langspeelfilmbewerking van Fantasiasegment.

Zo eens een remake van tijd tot tijd is best verfrissend. Maar de reeks die Disney nu plant is lachwekkend.

De derde film uit de Disney classics reeks is me behoorlijk tegengevallen. De verschillende filmpjes die vergezelt worden door muziek zijn regelmatig niet leuk en interessant. De speelduur helpt voor mij dan ook niet mee want naar mijn idee duurt het veel te lang en raakte ik mijn interesse langzaam maar zeker kwijt, waardoor ik de film met moeite heb uitgekeken.

Je kunt zeker niet ontkennen dat dit echt een "work of art" is.

Want de schoonheid, complexiteit en de pijn, liefde en moeite die het animatieteam in Fantasia heeft gestopt is dan ook echt zichtbaar. De animaties in elk segment ziet er werkelijk schitterend uit. En dat in combinatie met de vele effecten en technieken die, meestal voor het eerst waren toegepast, maken Fantasia vanuit een audio/visueel perspectief een waar kunstwerk.

Waar gaat het dan mis? Hoewel de muziek natuurlijk ook deel uitmaakt van dat kunstwerk moet je er wel van houden. En twee uur is dan net even wat te lang al je niet helemaal into lange klassieke stukken bent. Maar dat is het niet alleen. Als de muziek in de juiste context wordt geplaatst heb ik daar nog wel vrede mee. Probleem is ook wel een beetje dat de losse segmenten ook echt los zijn/voelen. Er zit geen enkele cohesie in en het is dan ook moeilijk om je ergens emotioneel aan vast te klampen. Het doet niet veel om het publiek te raken op een dusdanige wijze waarop het team dat met hun andere verhalende animatie films wel deden. Misschien hadden ze beter wat langere segmenten kunnen maken waar nog iets van een verhaal/ontwikkeling in had gezeten om meer in mee te kunnen gaan.

Wat overblijft is een waar audio/visueel kunstwerk wat gewoon wat leeg voelt. Fantasia is een film die ik nu voor het eerst zie en ik waarschijnlijk om de juiste redenen lang heb ontweken. Ben wel benieuw hoe een eventuele herziening zal uitpakken. En om de schoonheid zal dat het zeker geen straf zijn om deze nog eens op te zetten.

Van deze overbekende Disneyklassieker had ik toch veel meer verwacht. Ik stapte er blanco in en wist dus niet dat het een soort van verzameling van korte Disneyfilmpjes is die gemaakt zijn als beelden voor klassieke muziekstukken. Een leuk idee, dat wel, maar ik kan me voorstellen dat dit in 1940 veel meer indruk maakte dan tegenwoordig, helemaal omdat het geloof ik destijds ook in kleur werd vertoond. Sommige stukken waren erg knap, zoals over het ontstaan van het leven op aarde, en ik vraag me af of de oude screensavers e.d. niet deels op het "personage" van de "soundtrack" uit deze film zijn geïnspireerd. Aardig om een keer gezien te hebben, puur omdat het een stukje uit de filmgeschiedenis is. 2,5*

Nog altijd een worstelend thema: hoe laat je een breed publiek kennis maken met moeilijke kunst? Walt Disney wist in 1940 volle zalen te trekken met muziek van Stravinsky. Geen muzikale consessies en zelfs een verplichte pauze. Ik bedenk zelf nog steeds mijn eigen tekenfilm bij muziek die ik in eerste instantie niet helemaal snap en geloof me: het helpt. Van begin tot eind fantasia-tisch. Duh.

Heerlijke animatiefilm. Helemaal iets anders dan de twee voorgaande films. Beelden neerleggen op bekende klassieke muziek van een aantal meesterlijke componisten.

Het helpt wel dat ik een ongelooflijke interesse heb voor klassieke muziek om van deze film te houden. Het begint heel abstract en , zoals de film ook zelf aangeeft, absoluut met een compositie van Bach. Daarna wordt het interessanter met een paar werkjes van Tsjaikovski en Disney toont ons een aantal zeer mooie geanimeerde stukjes die mooi overeen komen met de muziek. Vooral de Valse Des Fleurs is prachtig.

Fantasia laat ons kennismaken met een nieuwe Mickey Mouse. Hij onderging voor de film een complete metamorfose (iets langer lichaam en echte ogen in plaats van de zwarte pupillen). Dit stukje behoort tot mijn favorieten. Zeer aangenaam om te kijken , verveelt helemaal niet en de animatie is prachtig.
Dan volgen er twee verhalen die van mij iets korter hadden gemogen. Alle lof om op Le Sacre Du Printemps een paar geloofwaardige beelden te maken want het is echt een moeilijk en zwaar stuk. Hier begin ik het persoonlijk wat moeilijker te krijgen om mijn aandacht erbij te houden, maar de animatie maakt het wel meer dan goed. Die is namelijk heel grauw en realistisch. Het stukje met de T-rex is lekker afschrikwekkend.

De pastorale van Beethoven mocht ook wat korter (eigenlijk wel tegendraads om dit te zeggen want ten eerste hebben ze het al ferm ingekort en ten tweede is Beethoven mijn favoriete componist). Ik vind het tweede stuk , namelijk de romance met de mythologische figuren, iets te langdradig en te zoet.
Dance Of The Hours is dan weer juist van lengte en geweldig om naar te kijken. Waar de vorige twee composities veel ingewikkelder maken weet Disney met deze precies wat ze willen. Hele kale vormgeving wel, gecombineerd met wat snellere beelden.

De film kan onmogelijk beter afsluiten dan de laatste twee stukken. A Night on The Bald Mountain gecombineerd met Ave Maria is een genot om naar te kijken. Het eerste stuk is lekker donker, de duivel is prachtig en kwaadaardig geanimeerd en sommige geesten zien er warempel griezelig realistisch uit. De Ave Maria is dan weer een meesterlijke afsluiter.

Fantasia is een film die ik niet gauw weer zou opzetten, maar toch telkens koester als ik het nog eens bekijk. Het totaalpakket voelt echt aan als iets waar Disney ongelooflijk hard heeft aan gewerkt. De prachtige animatie en dito muziek maken van Fantasia een waar genot om naar te kijken. Het had alleen iets korter gemogen van mij, neen sorry ik neem het terug , sommige stukken mochten ze volledig weglaten en dan doel ik vooral op het stukje met de geluidssnoer en dat moment wanneer er iemand klunzig met zijn instrument omgaat... Filler die ongetwijfeld weg mocht

Voor de rest , een dikke 4,5*

Het was blijkbaar de legendarische Dracula-acteur en all-round gekkerd Bela Lugosi die de rol van Chernabog voor de Disneytekenaars volledig ten toon bracht.

Deze Disney-klassieker kon ik niet echt waarderen. Met de klassieke muziek is niets mis, maar de combinatie met de animaties begint al erg snel te vervelen. De animaties an sich zijn niet echt boeiend en veel samenhang zit er ook niet in. Met een beduidend kortere speelduur was het wellicht beter te pruimen geweest, maar het duurde mij nu echt veel te lang.

Klassieke tekenfilm uit de tijd dat Disney nog toonaangevend en vooruitstrevend was.
Het idee om klassieke muziek aan animatie te koppelen pakt goed uit, al zijn niet alle stukken even interessant.

Qua animatie vond ik, naast de de tovenaarsleerling - het bekendste en ook beste deel, lekker kort ook- de "serieuzere" stukken het mooist. Sacre du Printemps zegt me muzikaal niet zo veel maar met de animatie van het ontstaan van het leven op Aarde was het zeer genietbaar. Ik verbaasde me trouwens over het evolutie-thema, onwillekeurig schaar ik Disney altijd onder het rechts-religieuze Amerika. Ook het einde met Night on Bald Mountain (niet geschikt voor kleine kinderen) en Ave Maria was een hoogtepunt.

Helaas waren er ook delen die wat langdradig waren (de opening, Pastorale, La Danse des Heures) en de introductie van elk stuk had wel wat creatiever gekund. Al met al een van de betere en zeker een van de meest avontuurlijke Disney-films.

Njah.

Een film die ik toch wel dankbaar ben, al is het maar omdat het de geanimeerde omnibus op de kaart heeft gezet. Een geweldig format, waaronder veel van m'n favorite anime projecten. Sowieso een gedurfd project voor Disney, dus kudos dat ze die challenge toen zijn aangegaan.

Minder is de uitwerking. Qua animatie valt er uiteraard helemaal niks te klagen, zelfs toen al was alles extreem vloeiend en uitbundig geanimeerd. Toch apart dat ze dat vak zo snel en zo secuur onder de knie gekregen hebben. Da's met de meeste nieuwe filmtechnieken toch vaak een ander verhaal.

Maar de combinatie klassieke muziek en Disney stijl is niet meteen erg geslaagd. De muziekstukken klinken erg zwaar, terwijl de tekenstijl veel te fleurig en kinderlijk is. Daarbij is er ook maar weinig wisselwerking tussen beiden. Ik had toch verwacht dat er met beeld en geluid iets meer gedaan zou worden.

Het duurt dan ook echt wel wat te lang, al helpt het wel dat je telkens weer naar een nieuwe short kan uitkijken. De tussenstukken met de concertmeester zijn overbodig, laatste filmpje vond ik het best, stuk met Mickey veruit het minst.

1.5*

Ter ere van mijn Disney+ abonnement deze stinkerd maar eens herbekeken. Ik had er nog geen cijfer aan gehangen omdat ik hem als kleuter had gezien en me niet genoeg meer kon herinneren. Hetgeen wat ik me nog wel kon herinneren waren verschrikkelijke nachtmerries die ik had van de tovenaar uit Mickey's verhaal, maar vooral de demon uit Night on Bald Mountain.

Fantasia is gewoon een veel te vreemde eend in de bijt waar geen enkel kind op zit te wachten lijkt me. Daar stond die vroeger dan, de prachtig kleurrijke videoband met Disney-held Mickey op de cover, te pronken naast Belle en het Beest en Aladdin. Maar de film zelf is allesbehalve je dagelijkse portie Disney-vermaak. De intro begint met een echt persoon, iets waar ik vroeger zo'n hekel aan had, echte mensen in tekenfilms. Maar wat volgt is nog veel erger: nietszeggende beelden begeleid door verschrikkelijke klassieke muziek! Dat is wat ik vroeger dacht, en ik denk er nog steeds zo over.

Als het om vermaak gaat is dit erg slecht. Het is niet mijn ding, maar ik heb ook geen hekel aan klassieke muziek. Zo'n klassiek stuk hoor je wel vaker in de hedendaagse films of series onder scenes geplakt en dan gaat het er best in. Maar om er nu twee uur de focus op te leggen gaat mij veel te ver. De animatie is dan wel goed, hetgeen wat er op beeld getoverd wordt is oersaai. Is het niet oersaai, dan is het wel eng. Ik snap wel waarom ik vroeger, en nu nog steeds kinderen, wakker lag van Bald Mountain... in dat opzicht is het wel geslaagd. De duistere muziek versterkt de beelden waardoor je naar een nachtmerrie zit te kijken. Eigenlijk was dat wel het hoogtepunt, maar da's anderhalf uur te laat.

Als groot Disney-fan en animator is het vreemd om dit te zeggen, maar ik heb nooit echt een goede "relatie" gehad met Fantasia. Ik heb het altijd allemaal vrij saai en té serieus gevonden.

Echter, ik verschiet toch een beetje van de score die ik vijf jaar geleden heb gegeven... is het dan écht allemaal zo "slecht" als ik aanvankelijk dacht? Misschien moet ik 'm toch nog eens met open mind een kans geven.