Lillian (2019)

Hier ben ik wel heel benieuwd naar. Heeft gedraaid op FFO, kan Verhoeven misschien een beargumenteerde gok doen over de kansen in NL?

Distributeur Contact Film heeft hem aangekocht. Nederlandse première lijkt me t.z.t. op het IFFR.

Nice!

Eén van mijn favoriete films van het jaar op dit moment.

12 maart 2020 zie ik. Nog een ogenblikje geduld.

Bij mij ook makkelijk bij mijn 5 beste van 2019.

Had je zo weinig 2019 titels gezien? Ik zat op 60+ films met 4* en enkele 4,5*. Maar ik ben erg benieuwd.

Ik geef sowieso niet zo vaak heel hoge quoteringen tbh. Heel veel films gezien in 2019, das het probleem niet, maar heb er maar 3 (denk ik) een 4* gegeven

En Lillian hoorde bij de allerbeste 3.5* - je moet dat ook niet interpreteren als een letterlijk zeventje trouwens, aangezien een 4* bij mij begint bij 8/10 dan is een 7.8 of 7.9 ook nog 3.5* - dat aantal sterren is dus meer een indicatie maar geen exacte quotering

Voorpremière: Lillian - Hartlooper Utrecht - Zaterdag 7 maart 19 uur

In de schaalverruimende odyssee Lillian zoekt een Russische immigrante de lange weg terug van New York naar Siberië. Haar blikveld vangt een door schande ontgonnen land, dat zijn onschuld al lang is verloren.

De echte Lillian Alling doorkruiste de Verenigde Staten en Canada halverwege de roaring twenties. De meest basale, praktische omstandigheden zullen ongeveer gespiegeld zijn geweest aan de reis die de Oostenrijkse filmmaker Andreas Horvath (Helmut Berger, Actor, 2015) zonder scenario met zijn Lillian (Patrycja Planik) aaneen improviseerde: de taal spreekt ze niet, bagage heeft ze nauwelijks en het verloop van haar trektocht is ieder moment onzeker. Het belangrijkste verschil? Horvath situeert zijn hypothetische versie van Lillians reis in het verscheurde Amerikaanse heden. En anders dan de bronnen weggeven, komen we er nu wel achter hoe die reis uiteindelijk is geëindigd.

verder lezen (uitgebreid)

Een voettocht van een jaar door een zielloos VS. Het resulteert in deze prachtige maar troosteloze roadmovie. (geproduceerd door Ulrich Seidl)

Als dit niet hoog in mijn top 10 2020 komt, belooft het een mooi filmjaar te worden.

4,5*

'Zielloos VS'? Die indruk had ik niet bepaald. Eerder vervreemdend, en onwezenlijk. Het verschijnen, het 'zijn' van dit personage, de ultieme buitenstaander zonder taal, bezit en verleden, in het 'landschap' van de Verenigde Staten resulteert in een welhaast buitenaardse blik vol verwondering op dat enorme land, dat hier verbeeld wordt als merkwaardige mixture van desolate rafelranden, aangeharkte kleinburgerlijke saamhorigheid en een ontzagwekkende, meedogenloze natuur.

De film is op zijn sterkst met dat gekantelde perspectief op concrete situaties dat Horvath weet te creëren door middel van  zijn registrerende camera. Dit van alle menselijke banden verstoken personage - een soort Woman who fell to earth, sans toit ni loi -  loslaten tussen de Amerikanen, in dat landschap: het levert herhaaldelijk een licht absurdistisch schouwspel op. Zie Lillian in haar sheriff-jasje onbekommerd haar kostje bij elkaar scharrelen te midden van de Dakota's, een marginale groepering toch, maar wel met een stevige identiteit in haar grieven tegen de roof van haar land en rechten. Het oneindige verschil tussen de rand van de samenleving, en daar volledig buiten staan.

Minder onderscheidend is de film dan wel in de verbeelding - hoe fraai en indrukwekkend ook - van de natuur; een echt vervreemdende abstractie is er slechts bij momenten.  Daarnaast permitteert Horvath zich af en toe misschien iets te veel constructie:  die watermeloen tussen de benen bij een demolition derby, dat is net effe te lollig naar mijn smaak. En ook dat poppehoofd vind ik er net een tikkie teveel aan.

Maar dat zijn slechts bescheiden kanttekeningen bij een film die ik als geheel gewoon heel goed vind werken.

Een land waar je inderdaad in kunt verdwijnen. Ja, dat kan overal ter wereld, zeker als 'illegal alien' zonder enige connectie; dat is van alle plaatsen en tijden.  Lillian schuifelt vrijwel onopgemerkt over dat continent, en er zijn mogelijkheden te over waar dan precies die verdwijning eh... plaatsgevonden zou kunnen hebben: langs één van de vele eindeloze highways of backroads, in de Rocky Mountains, of zowat tussen de toeristen in Yellowstone Park; de wildernis van Alaska, of misschien wel één of ander maïsveld..

In ieder geval een mix van. De film opent met het gegeven dat Lillian een baan misloopt. Een baan in de SM/bondage harde porno om precies te zijn. Wellicht dat de hand van Ulrich Seidl hier merkbaar is, maar in ieder geval geeft de film mij naast alle indrukken en inkijkjes in de samenlevingen, ook het beeld van een zielloos (deel van de) VS.

Ik vond het een beetje in de leegte blijven hangen, maar dat heeft zijn voordelen. Ik vond de achtergronden (situaties waar ze in kwam, gesprekken en radio op de achtergrond) niet een heel overtuigend of bijzonder beeld van de VS geven, de bijna-verkrachting met achtervolging een beetje obligaat. De natuur was/is prachtig, maar dan waren de keuzes van de koppige Lillian niet altijd even logisch, beetje dom. Dat geeft dan wel weer een soort van spanningsboog in een stille film die verder eigenlijk enkel een lopende dame biedt (waarschuwing voor mensen die een spannende film met plotwendingen verwachten). Het einde moest ik echt even in halfslaap een nachtje over mijmeren voor ik denk dat ik begrijp wat er mee gezegd wil worden. Een erg heldere metafoor vond ik het niet, en ik lees ook in geen enkele recensie er over terug, wat mij influistert dat het waarschijnlijk niet aan mij ligt. De kracht van de film vond ik uiteindelijk vooral zitten in het meditatieve van lopenlopenlopen wat heerlijk kan meezuigen als je je er ontspannen in kunt laten gaan, en de vorm met op de achtergrond de VS cultuur en natuur die wij als mede-"alien" medebeschouwen. Genietbare reis, maar had wat mij betreft wat opvallender en sterker/strakker uitgevoerd mogen worden. En met een creatievere, eigenzinniger cinematograaf.

Nog net op tijd gezien voordat Forum op coronaslot ging

Vanaf 1 juni waarschijnlijk opnieuw in de bioscoop (Contact Film).

Uitermate intrigerende film die zich net als het hoofdpersonage Lillian maar moeilijk laat doorgronden.

Qua beeldtaal deed het me denken aan Sharunas Bartas in wiens films (met name Few of us, Freedom en The House) we ook veelal zwijgende personages ontmoeten in hun confrontatie met het overweldigende, onverschillige landschap. Een dergelijke filmstijl nodigt je uit de gesloten gezichten en de open landschappen te lezen als waren ze syntactische elementen van een audiovisueel taal. Ook Robert Bresson is wat dat betreft niet ver weg, met diens gebruik van de expressieve kracht van de gezichten van non-acteurs. Ze lijken niet meer te acteren, maar slechts te zijn. Op deze gezichten valt niet veel af te lezen, waardoor je als kijker constant bezig bent met interpretatie en projectie. Als je wat van Lilian wilt maken, zul je net als haar enigszins volhardend moeten zijn en verwachtingen moeten durven loslaten. Het kijken van de film is een ontdekkingstocht op een wandeltempo, waardoor je het filmische landschap op een hele nieuwe zintuiglijke manier zult gaan ervaren.

Tegenover deze menselijke dimensie staat de natuur, even mooi en ontzagwekkend als onverschillig en afschrikwekkend. Subliem in een woord. Het sublieme als esthetische ervaring kenmerkt zich door spanning tussen enerzijds harmonie en schoonheid en anderzijds het tegendeel van chaos, het ongrijpbare en overweldigende wat de menselijke ervaring en het bevattingsvermogen overstijgt. De natuur in Lillian is mooi gefilmd en kan een gevoel van intense schoonheid oproepen, maar tegelijkertijd geeft het een ongemakkelijk gevoel. Alsof je op een mooie zomeravond naar de sterrenhemel kijkt en wordt overvallen door een melancholiek besef van je eigen nietigheid. Kijken naar en met Lilian is als de blik van de eenzame figuren in de Romantische schilderijen van C.D. Friedrich over wiens schouders je meekijkt.

Of eigenlijk houdt de mens-natuur tegenstelling op te bestaan, wanneer Lillian steeds meer op lijkt te gaan in het landschap, steeds dierlijker wordt, tot ze uiteindelijk verdwijnt. Deze confrontatie met het grote niets is misschien angstaanjagend, maar uiteindelijk louterend en een manier om jezelf te overstijgen.

Fascinerende roadmovie met memorabele scenes die op de een of andere manier veel indruk weten te maken. Voor mij is dit echt cinema in pure vorm, spannend, met daarin een ongrijpbaar hoofdpersonage omdat ze elke dialoog of contact met de omgeving uit de weg gaat, maar ook talloze visuele vondsten of bijzondere locaties en de prachtige natuur en ook deels een aanklacht tegen het onverschillige en vijandige Amerika van nú. De uitstekende muziekkeuze/score, zo nu en dan over de top, voert de spanning op en de lokale radioweerberichten zijn dan weer functioneel grappig.
Een uit de vele filmlocatie heb ik even nagezocht, in het écht woont daar in het plaatsje waar de scene is opgenomen slechts één inwoner (monowi, nebraska). Het is n.b. de scene waar een vrouw haar te hulp wil schieten met koekjes en drinken, maar dat neemt Lillian dan niet aan.

Het zijn vooral de mooie beelden die het ‘m doen bij dit waargebeurde verhaal. Hoofdpersoon zegt geen woord deze film en komt soms bijna doofstom over. Het gehele tafereel kijkt lekker weg en als kijker voelt dit zeker ontspannend aan. Echter mist te film voor mij teveel inhoud om een hogere waardering te kunnen geven dan 3 sterren.

Ben nu toch echt wel nieuwsgierig geworden naar deze film.

Het verhaal spreekt mij wel aan.

Wat een drama. Als dit een van je favoriete films van 2019 is ben ik wel benieuwd naar de amdere films.

Oei.

In het eerste deel zien we hoe Amerika is - zielloos, zonder eer, doelloos, zonder belangstelling of aandacht voor iets buiten de eigen kring. En voordat iemand daar wat over roept - het komt volledig over met wat ik daar zelf meegemaakt heb. Wat een mooi land - jammer en triest dat al die Amerikanen er wonen.

En dan het tweede deel. Ik weet niet heel zeker of ik dat een juiste keuze vind - maar allez, het is daar, en wellicht vertelt het het verhaal juist. Of wellicht dat het al daarvoor tot een einde kwam, we weten het niet echt.

Wel een erg, ernstig mooi gefilmd verhaal dat - alweer - een niet al te positief beeld geeft van de VS. En geheel in lijn met mijn ervaringen daar, ook - al moet ik zeggen dat ik nooit in het midden geweest ben, maar wat ik daarover lees...

Wonderschone film, over een prettig onaangepaste vrouw die alleen en zonder geld een voettocht onderneemt dwars door de Verenigde Staten, Canada en Alaska, om haar vaderland Rusland te bereiken. De mooie Poolse Patrycja Planik speelt deze Lillian als een zelfstandige en onverzettelijke vrouw, die de hitte van de woestijnen en de kou van het hoge noorden trotseert op deze zwijgzame voettocht.

Een roadmovie die je op het puntje van je stoel houdt, mij althans. De beelden van die vrouw, ook met haar intieme momenten, gecombineerd met de prachtige beelden van het schitterende landschap maken van deze film een adembenemende ervaring, die ook na het zien nog in je hoofd blijft rondspoken. Maar, dat moet ook gezegd, ik vond het slot, een parabel over de jacht op walvissen, niet het sterkste deel van de film. Maar daar is veel moois aan voorafgegaan.

De film van 2020 voor mij.

Niet zomaar een roadmovie die voor iedereen is weggelegd denk ik. We volgen een van Rusland afkomstige vrouw die geen toekomst meer ziet in de Verenigde Staten en beslist om te voet terug te keren naar haar thuisland door de trip van New York richting Alaska te voet af te leggen.

Het bijzondere aan de film is dat het hoofdpersonage de hele film door niet spreekt of geen gedachten heeft via een voice-over ofzo. Ze is ook mensenschuw waardoor de contacten daarmee erg beperkt zijn. Meer ligt de focus vervolgens op het landschap en de omgeving.

Daar krijgen we het mooiste en het lelijkste van de Verenigde Staten te zien. Industrie en braakterreinen langs autosnelwegen staan in schril contrast met de wonderbaarlijke natuur die om de 1000 kilometer een gigantische metamorfose ondergaan. Ook het einde met de parabel over de walvissen sprak me het minste aan, maar de rest is zeer de moeite. Eentje om tot rust mee te komen.