Boy Meets Girl (1984)

Carax heeft al enige tijd mijn interesse, maar waarom weet ik eigenlijk niet. Zijn films genieten hier op MM weinig bekendheid, en bij mijn weten zijn er ook weinig gebruikers echte fan van zijn werk. In eerste instantie trok alleen Amants du Pont-Neuf mijn aandacht, maar bij nader inzien blijken ook zijn andere films enige status in filmland te hebben. Dan maar rustig zijn oeuvre aflopen, te beginnen bij langspeeldebuut Boy Meets Girl, een film met een bijzonder plot.

Dat plot ontvouwt zich zeer langzaam. Pas na driekwart van de film werd mij duidelijk wat nu precies de bedoelingen van de personages zijn, daarvoor zien we vooral sfeerbeelden van het door “verloren zielen” bevolkte Parijs.

Carax was pas 22 toen hij deze film afleverde, en dat is te zien. De film oogt niet opvallend onprofessioneel – integendeel, de zwart-wit beelden zijn dik in orde – maar af en toe wordt er wat uitgeprobeerd. Zo doemen personen die een rol spelen in de gedachten van de personages op als schimmen uit de achtergrond. Andere keren worden bepaalde gedeelten van het beeldvlak zwart gemaakt, terwijl andere juist geaccentueerd worden.

Hoe dan ook, ik ervoer de film vooral als fragmentarisch. Waar gaat het nou eigenlijk over? Bijpersonages verschijnen en verdwijnen zonder enige indruk te maken, de voice-over strookt niet met de beelden en alles komt een beetje geforceerd intellectueel over ofzo.

Misschien heb ik het ietwat abstract en onbegrijpelijk omschreven, en dat is eigenlijk wel toepasselijk. De film wordt vooral opgebroken door het gebrek aan binding met de personages omdat die nooit aanvoelen als mensen van vlees en bloed. Dat blijkt alleen al uit kleinigheden als de scène met de flipperkast. Ik bedoel, zo slecht is niemand.

1.5*

Het is allemaal een beetje heel erg Godard achtig maar dan met een tiener achtige blik op de wereld.

Nu ik het hele oeuvre van Leos Carax in de tegenovergestelde weg heb afgelegd valt me op hoe hij iedere keer weer de Cinema dood verklaart en ook weer stiekem niet. In zijn debuut doet hij dat bijvoorbeeld in de vorm van de man die doof is. Hij geeft een hele lofrede op de 'Zwijgende Cinema' en wat doet Denis Lavant ermee? Loopt gewoon weg zonder iets te zeggen.

Making movies on location, oefening 1

Een monoloog verzinnen, ‘laten uitspreken’ door iemand in een intercom, gericht aan diens geliefde. Terwijl hij duidelijk wat anders zegt. ‘Spontaan’ uit te spreken teksten van tevoren opschrijven en instuderen. Een paartje in innige omhelzing aanschouwen, onder begeleiding van David Bowie op de koptelefoon. De sterrenhemel zien in het behang, of in het vloerzeil. Een sjaal behorend bij een andere verloren liefde wordt toegeëigend als de dierbare herinnering, de talisman, van de eigen, verloren liefde.

Alex leeft zijn leven als een te maken autobiografie (die onafgemaakt blijft omdat de schrijver voortijdig overlijdt), als een film, en Carax toont het maken van die film als een work in progress. Waarbij je je kan afvragen of het medium film niet altijd tekortschiet in het uitdrukken van ‘het leven’. En het leven van de mens op zijn beurt in die zin dat Alex met het omhelzen, het vastgrijpen, van zijn object van verlangen, dat ‘object’ doodt... en dat is dan tegelijkertijd weer een goede uitdrukking, misschien.

Wat dat ‘leven als een acteur in een film’ betreft lijkt er al vanaf deze eersteling een directe lijn te lopen naar het geweldige Holy Motors. Met dien verstande dat Carax met Boy Meets Girl, en trouwens ook met - het overigens zeker zo sterke – Mauvais Sang, nog wel in zekere mate stond op de schouders van reuzen (Godard, Resnais?).

Ik moet Pola X nog zien, en Les Amants du Pont-Neuf herzien. Maar momenteel vermoed ik dat Carax iemand is die in wezen steeds weer dezelfde film maakt. Een film die steeds beter wordt.

Olijk debuut van Carax. Mooie, contrastrijke zwart-wit fotografie, met zoals we van Carax gewend zijn wat singuliere, uitbundige scenes. Toegegeven, soms plachten de personages wat teveel door te draven in hun ongetwijfeld-intelligent-bedoelde-praatjes-die-eigenlijk-best-banaal-zijn, maar het belemmerde mijn kijkervaring gelukkig weinig.

Tweede gedeelte op het feestje en erna is allemaal wat minder interessant, waardoor de film jammer genoeg toch nog wat begint te slepen naarmate het einde in zicht komt. Verder is Lavant ook weer van de partij; toch een acteur die zich steevast goed weet te handhaven in dit soort rollen. 3,0*.

Donderdag 22 en vrijdag 23 november te zien in Filmhuis Cavia, Amsterdam.

Een film vol ideeën. Soms zeer geslaagd, soms wat minder. Kon het sfeertje wel waarderen, maar vooral op het eind duurde het ook wat te lang. De uiteindelijke ‘boy meets girl scene aan de keuken tafel vond in nog het minst. Maar de stijl en het talent van Carax openbaarde zich wel met deze film. Hij is er met de jaren steeds beter in geworden.

Kleine 3,5

Visuele verbluffende schoonheid, door een Godard geïnspireerde werkje (fabuleuze zwart wit fotografie, spelen met filmconventies, veel dialoog, als kern een tragisch liefdes verhaal) maar hier veel grappiger en gelukkig minder filosofisch. Eerste helft is zelfs meesterlijk maar eens we op de fatale boy meets girl verhaallijn afsteven op het feest (maar eerst nog een prachtige ode aan de 'stille film’) verliest de film ritme (een euvel in al de films van Carax) en wordt het zwaar dialoog gericht. Het einde is dan wel weer op niveau. Zeker ook een beetje studentikoos met het onderwerp ‘gebroken hart’ maar Carax creëert mooi stilisme en pure poëzie (die sequentie waarin Lavant naar het bovenste kamer van een appartement gaat - prachtige tracking shots - terwijl overspel reeds hoorbaar is op de geluidsband). Knappe one liners (eenzaten vind je nooit alleen in een bar) doen de rest. Zeker de moeite waard omdat hier cinema inventief wordt aangewend en misschien ten koste van een boeiend verhaal maar dat nemen we er bij.