De Noorderlingen (1992)

Mijn eerste kennismaking met een film van Alex van Warmerdam. Ik had me gelukkig vooraf iets verdiept in deze regisseur en dat is maar goed ook.

Zo las ik dat hij bekend staat om zijn absurdistische films waar de zwarte humor in domineert. Als ik dit vooraf niet had geweten dan had ik na een half uur de film afgezet waarschijnlijk.

Want absurd is het allemaal zeer zeker. Alleen de setting al.

Een woonwijk met twee huizenblokken tegenover elkaar, omgeven door zand en een groot bos. In dat bos gebeuren de gruwelijkste dingen, al is wat er in de woonwijk gebeurt ook niet echt normaal te noemen.

De personages mankeren ook allemaal iets wat er voor zorgt dat er de meest gekke dingen voorvallen.

Ik vond het niet allemaal geslaagd, zeker naar het einde toe gaat het totaal helemaal nergens meer over.

Toch is het als geheel genomen weliswaar absurd, maar wel vermakelijk en komisch. Zeker de boswachter, postbode en slager (leuke rol weer van Wouterse) komen goed uit de verf.

Ga zeker eens wat meer opzoeken van deze regisseur, voor deze film 3*

Warmerdams beste IMO. Nu K.Schippers dood is, is het goed om weer eens te realiseren dat het absurdistische in NL vooral schuilt in het alledaagse waar niemand bij stil staat, zoals een galerijflat.

Van Warmerdam liet zich duidelijk inspireren door Jacquest Tati voor deze satire op de kleinburgerlijkheid van Nederland in de jaren ’50. Speelt zich af in de enige (en nog onverharde) straat in een nieuwbouwwijk in een kaal en saai zandlandschap, afgezien van een uiterst donker productiebos. Van Warmerdam speelt zelf de postbode die niet schroomt de brieven die hij dient te bezorgen eerst zelf te lezen, maar de hoofdpersoon is beginnende tiener Thomas [Leonard Lucieer] die in de ban is van de Kongolese politicus Patrice Lumumba die regelmatig in het nieuws is. Er is een seksueel gefrustreerde slager [Jack Wouterse] wiens vrouw [Annet Malherbe] hem afwijst en zich probeert vergrijpen aan zijn winkelmeisjes, er is een bijziende jager [Rudolf Lucieer], de zonderlinge Dikke Willie [Theo van Gogh] die de straat onveilig maakt met zijn motorfiets en de aantrekkelijke Agnes [Veerle Dobbelaere] die Thomas lijkt te willen verleiden, maar waartoe? Voortreffelijk geregisseerd met perfecte pantomime en uitgekiende beeldcomposities en vol bekende gezichten (o.a. Loes Luca, Beppie Melissen, Olga Zuiderhoek) en vaak erg grappig, maar iets aan de lange kant.

Van Warmerdam bewijst hier opnieuw dat je buiten een creatieve geest niet veel nodig hebt om een goede film te maken. Het decor is erg eenvoudig gehouden met een dorp dat uit twee woonblokken bestaat en een bos. De kleine Thomas en de postbode die elk op hun beurt en elk op hun wijze de mayonaise zijn tussen alle personages van het dorp.

De sterkte van de film zit in hem de personages, zoals zo vaak heb ik de indruk bij van Warmerdam. Zichtbare antipolen lokken vreemde en grappige gebeurtenissen uit. Best amusant allemaal, maar ik miste wat samenhang, een duidelijke lijn, ook al hebben we te maken met een absurdistische film.

Prima acteerwerk ook alweer. Van Warmerdam heeft het allemaal mooi onder controle. Echt wel een verrijking voor de cinema in de Lage Landen.

Even schrikken als ik de samenvatting las. Het leek me een nogal gedateerde foute komedie te zijn. Maar gelukkig de film toch gezien en enorm van genoten. Het verhaal van een klein conservatief volks dorpje in de jaren '60 met enkele foute figuren. Ergens doet het denken aan Dogville. Het dorp in De Noorderlingen is amper 1 straat groot met een bijliggend bos. En vooral dat bos was mooi gedaan. Visueel is het een heerlijke warm kleurenpalet, aangekleed met zwarte humor. Je moet denken aan regisseurs zoals Wes Anderson of Roy Anderson. Al is het uiteindelijk toch een van Warmerdam.

De film is heerlijk om te zien en de humor is misschien niet heel de film op topniveau, maar heeft zeker haar momenten. Eén van de betere Nederlandse films en vooral eentje die qua stijl haar eigen stempel drukt.