Juventude Em Marcha (2006)

Prachtige, sombere, poetische, claustrofobische film. Al is-ie wel te lang.

De plotbeschrijving hierboven zegt al heel veel. Dat saaie, monotone leven van wachten, hoop en machteloosheid is gevat in strak gekadreerde, stilstaande shots van ruimtes die altijd worden begrensd door muren. De film is traag en bevat heel veel herhaling, wat de saaiheid en eentonigheid van Ventura's leven benadrukt. Iets te veel, wat mij betreft. Volgens mij was met 100 minuten en iets minder herhaling hetzelfde effect wel bereikt. Maar evengoed vond ik het erg mooi.

In de film zit 1 camerabeweging, aan het einde, zowaar met beelden uit een park, die de film een klein beetje lucht verschaft.

Dinsdag 13 februari, 22.45 uur, te zien op ARTE [OmU]. [het is niet voor niets een ARTE produktie natuurlijk]

Ik had het kunnen weten toen ik eraan begon. Pedro Costa maakt hermetische ontoegankelijke films en mijn eerdere pogingen, onder andere bij Ossos waren me niet goed bevallen. Toch hou ik best van langzame onbegrijpelijke films, maar de gekunsteldheid en de totale lethargie in de films van Costa staat me tegen. Toch wordt hij door sommigen omarmd en werd ik verleid om het weer eens te proberen. Zoveel films heeft hij immers niet gemaakt.

Ook in Juventude em Marcha is het weer te veel van het zelfde. De statische shots om de eenzaamheid en vreugdeloosheid weer te geven etc. Geen enkel moment heb je het moment naar echte mensen te kijken die ik daar in Lissabon zou kunnen aantreffen als ik erheen zou gaan. Costa maakt alles extra lelijk en zielig om ons met onze neuzen op de feiten te drukken. Zonder enige subitiliteit hamert hij op ongelijkheid, uitbuiting etc: de macht van de regisseur! En dat twee-en-een-half uur lang.

Willen jullie mij de volgende keer behoeden dat ik er nog een keer intrap en tóch weer een film van Costa ga bekijken? Het halfje extra is voor de locatiescout die samen met de DoP een paar fraaie locatieshots ontwikkelde.

Dat vond ik ook, ja. De film duurt te lang.

Geen idee, ben nog nooit in die buurt geweest, maar ik kan me wel voorstellen dat zo'n situatie zich ergens werkelijk voordoet. Maar belangrijker is dat ik wel werd getroffen door dit personage.

Dat zal idd vast en zeker een onderliggende gedachte zijn van de regisseur, maar vond je het 'hameren'? Ik zag vooral een tragische, maar ontroerende schets van eenzaamheid, eentonigheid en hoop.

Mee eens, de film zou voor mij ook niet zonder kunnen, denk ik.

Komt in 2009 uit op het Britse Masters of Cinema label!

Geweldig nieuws!! Erg onbekend pareltje.

Iemand info of die Masters of Cinema-release nog doorgaat?

Of op een ander dvd-label?

Of enige andere manier om de film te zien?

Iemand ervaring met films kijken op theauteurs.com, waar hij blijkbaar beschikbaar is?

Die MOC-release gaat door, maar het zal 2010 worden.

Eindelijk via criterion..

criterion label

MoC zal deze alleen op Blu-Ray uitbrengen. Ik wacht daar wel op!

De 21ste eeuw-tegenhanger van de beruchte TSPDT-lijst is best oke en heeft opmerkelijke niet-alledaagse titels. De opname van een titel echter, Colossal Youth, snap ik totaal niet. Mên, wat een saaie bedoening: een Portugeze ouwe, arme man is op zoek naar woonruimte en de film zelf heeft veel saaie stiltes of anders veel saaie dialogen tussen saaie mensen.

Ik snap best dat een filmmaker zonder opsmuk een film wil neerzetten en het leven wil laten zien zoals het is, maar dit ging echt te ver. Er was hier echt niks aan, behalve wat sloeberige, aardige decors. Daardoor kreeg ik wel het idee eerder naar een film te kijken die zich afspeelt in Angola ipv Portugal. Ik wil heus aannemen dat de levensstandaard in Portugal minder hoog is, maar dit paupere gedoe leek me weer zwaar onrealistisch. Enfin, uiteindelijk heb ik gekeken naar een heel vervelende geforceerde film.

Soms moet je onbekende wateren bevaren, om te weten te komen hoe het vaart en met films en regisseurs is dat niet anders. Het enige wat ik vooraf wist, is dat dit contemplatieve oftewel trage cinema zou zijn en verder zou ik het wel ervaren.

Dat van die contemplatieve cinema klopt in ieder geval als een bus, want het is bij vlagen uitermate traag. Verder is behoorlijk ontoegankelijk en zeer lastig om in de film te komen, iets wat mij uiteindelijk zelfs niet gelukt is. De hoofdrolspeler leidt een saai en ontzettend herhalend leven, waar nauwelijks meer enige spanning of opwinding in terug te vinden is. Regisseur Pedro Costa beeldt het verhaal op zich erg realistisch uit, met veel statische shots en een soms behoorlijk deprimerende sfeer. Het grote probleem is echter, dat de kijker dezelfde ervaring krijgt, tijdens het kijken van de film, tenminste dat was bij mij wel het geval.

Dat heeft als resultaat dat het uiteindelijk een erg lange zit wordt, waar behalve de soms wel mooie shots, verder niet veel uit te halen is. De personages blijven veel te afstandelijk, de dialogen zijn vaak nietszeggend en het herhalende begint op den duur zelfs lichtjes te irriteren. Het gevoel van Ventura wordt dan misschien wel goed overgebracht, maar boeiend is het allemaal niet. Visueel is het bij lange na niet goed genoeg en inhoudelijk wordt er iets verteld, wat ook in anderhalf uur verteld kon worden.

Een paar aardige momenten en een paar mooie shots zijn dan ook veel te weinig, voor een film met zo’n tijdsduur. Ik heb daarnaast ook het idee dat Costa in ieder geval geen regisseur voor mij is.

1,0*

Na al die negativiteit wordt het misschien eens tijd voor een positieve noot. Mag ik?

Juventude Em Marcha / Colossal Youth is het laatste deel uit de Fontainhas-trilogie. Vraag me af of er überhaupt iemand hier de moeite genomen heeft om de delen chronologische te bekijken want tussen Ossos en deze film zitten veel veranderingen en ontwikkelingen. Echter wel overduidelijk van de hand van Pedro Costa. Dit deel zit ergens tussen de 'speelfilm' van Ossos en de 'documentaire' In Vanda’s Room in. Maar hier is het bijna alleen nog maar audiovisueel schilderen. Het deed me het meest denken aan het werk van Francisco de Goya. Kennen jullie onderstaande schilderijen van hem?

Vagabonds Resting in a Cave & Plague Hospital

De link met het schilderijen zit hem ook in het museum waar als ik het goed heb o.a. werk van Peter Paul Rubens en Rembrandt van Rijn zag hangen en waar de hoofdpersoon werkzaam is. Althans dat vermoed ik. Volgens mij nodigt Pedro Costa ons hier uit om vergelijkingen te maken tussen de twee verschillende kunstvormen. De overeenkomsten en de verschillen. Wanneer gaat 'film' over in 'schilderen'? En andersom. En wat betekent iedere kunstvorm voor elkaar?

In het schilderij Plague Hospital komt alle licht voort uit dat ene raam. Net als in Juventude Em Marcha / Colossal Youth waar de hoofdpersoon binnenskamers steeds ingekaderd wordt tussen deurstijlen en ramen. Opgesloten in duisternis. Hij lijkt steeds op zoek naar dat 'licht'. Licht = Leven. In dat perspectief kunnen we ook wel spreken dat de hoofdpersoon in het vagevuur leeft en op zoek is naar zijn plek in de Hemel. De vraag is dan natuurlijk of dat de nieuwbouwwijk is want een groter contrast kan bijna niet.

Gewoon wat gedachtes.

Eindelijk, een houding van welwillendheid.

Dramatisch geslaagd en wat dat betreft zijn de personages interessant en overtuigend genoeg om de volle twee-en-een-half uur te boeien. Cinematografisch is het statisch en vaak onderbelicht, sommige scenes lijkt er wel met een video-cam geschoten te zijn. Qua sfeer past het ook wel, een soort van Sokurov-wereld zonder magie en schoonheid. Schots, scheef, soms ronduit lelijk.

Malick vroeg of er al iemand was die de moeite heeft genomen de drie films die tezamen de Fontainhas-trilogie maken, in chronologische volgorde te bekijken. Ik zal vast niet de enige zijn, maar ben er nu in elk geval ook een van. Ossos beviel me behoorlijk, ik kon er met gemak 3,5* aan kwijt. Maar met het tweede deel No Quarto da Vanda (2000) kon ik beduidend minder. Van 35mm en een echte crew naar een basic digicam; het wordt er allemaal niet mooier van. Plus het strippen van zowat iedere vorm van narratief. Nu is dat geen noodzaak, maar het moet wel gecompenseerd worden; wat de film voor mij niet deed.

Wellicht had ik beter Cavalo Dinheiro (2014) of Vitalina Varela (2019) moeten kijken met hun hogere gemiddelde waardering, maar aangezien ik een lijstje van Cahiers du Cinéma aan het ontdekken was, werd het deze titel.

Malick moest wat aan Goya denken, maar die werkte zo te zien met beter materiaal dan de armetierige Panasonic AG-DVX100 waar Pedro Costa mee koos te werken; een voor consumenten betaalbare digitale Mini DV cam uit 2002. Hetzelfde medium waar Vanda mee geschoten is. Had dan op 166 mm geschoten desnoods; hoe dan ook zijn dit bepaald ook geen camera's om mooi contrast en natuurlijk, minimaal belichte scènes mee te vangen.

Als ik het visueel wat aantrekkelijker vond en het geen 155 minuten duurde, was er een hoger cijfer uitgerold. Ik plaats hem tussen Ossos en Vanda's gore rochelhoest in. Al was ik toch ontgoocheld toen die brokrochels ook hier hun bepaald niet verkwikkende intrede deden.

3*