Tôkyô Boshoku (1957)

Dit schijnt Ozu op zijn donkerst en meest pessimistisch te zijn. Zou het daardoor komen dat deze film wat onbekender is?

Zeker de meest duistere film uit Ozu's oeuvre, tevens 1 van zijn beste.

Als dit nog vier stemmen krijgt, kan deze in de tip 250 Ik zet 'm op mijn verlanglijstje!

Pfff.... Onbegrijpelijk dat dit meesterwerk van Ozu (notabene!??) zo onbekend is hier op MoMe (en verder overal wel ) Prachtig tragisch verhaal met een nogal pessimistisch eind waarop een mooie en moedige keuze wordt gemaakt, maar waarvoor nogal een wrange doch indrukwekkend gebrachte aanleiding voor nodig was. 4,5*

Heb deze al een tijdje in m'n top 10 staan, Dan kan ik 'm net zo goed verhogen naar een 5/5...

Van alle Ozu’s die ik tot nu toe gezien heb, is dit wel degene met het zwaarste drama. Bij elke andere Ozu had de luchtigheid vaak de overhand. Hier is dat niet het geval. Het is een familiedrama, dat vooral gaat over geheimen en leugens, die aan het licht komen. Daarnaast is het een ontzettend goede film, die gemakkelijk meekan met de allerbeste Ozu’s en die wat meer aandacht verdient.

Ozu maakt bij deze Tokyo Boshoku weer eens gebruik van zijn vaste groepje acteurs. Dat is fijn, dat is herkenbaar, maar daarnaast zijn het vooral erg goede acteurs, van wie Setsuko Hara en Chishu Ryu toch wel mijn persoonlijke favorieten zijn. Vooral Ryu heeft een geweldig fijne uitstraling en speelt hier de vader. Ozu opent de film met hem rustig Sake drinkend aan een bar met een vriend. Dat is gelijk al een erg fijne scène, waardoor ik meteen al goed in de film zat. Hara speelt de oudste dochter, een rustige vrouw die ook de nodige tegenslag in haar leven kent, maar desondanks een behoorlijk positieve levensinstelling heeft.

Langzaam maar zeker slaat de film om en wordt het drama in deze familiekroniek meer en steeds wat zwaarder, al overdrijft Ozu het gelukkig nooit. Wat me ook opvalt, is dat de mensen hier altijd een enorm respect voor elkaar hebben, vaak lachen en positief zijn, waardoor hun echte gevoelens en emoties vaak opgekropt of weggestopt worden. De echte emoties komen niet of vaak later en dat levert hier uitermate boeiende cinema op. Zo heb je bijvoorbeeld de moeder, die ineens weer van zich laat horen en stiekem best benieuwd is, hoe het met haar dochters en zo gaat. Als ze op een gegeven moment weer afscheid neemt en haar oudste dochter vaarwel zegt, houdt ze zich groot, en doet net alsof ze er niet door geraakt wordt. In de trein kijkt ze enkele minuten later echter wel een aantal keren wanhopig uit het raam, hopende dat haar oudste dochter haar toch nog achter komt, wat echt niet gebeurd. Dat vond ik een uitermate sterke scène, waarbij Ozu op een mooie manier speelt met de emoties van de kijker.

Zo zitten er nog wel meer mooie en meeslepende momenten in, waardoor ik toch behoorlijk geraakt werd. Daarbij wordt vaak gebruikt gemaakt van een fijne, rustige soundtrack, die goed past bij de scènes en de inhoud. Ook de manier waarop de parallellen worden getrokken tussen de oudere en de jongere generatie is mooi. De jongere generatie verwijt hier de ouderen geheimen te hebben en leugens te vertellen, maar ondertussen doen zij in feite precies hetzelfde. OZu werkt het allemaal op subtiele wijze uit en voor ik het wist waren de 140 minuten alweer voorbij.

Tokyo Boshoku is een prachtige meeslepende film. Het is wel een relatief zware film en als je eens wat van Ozu wilt zien kun je beter eerst met een andere film van hem beginnen. Hier zit wat minder humor in, en daarnaast is het een stuk minder luchtig. Dat maakt het echter niet minder goed. Ozu bewijst hiermee immers ook een zeer goed uitgewerkt drama van zwaardere proporties te kunnen maken. Een toppertje als je het mij vraagt.

4,5*

Ik kan haast één op één kopiëren wat ik bij Tokyo Monogatari geschreven heb. Ik vond deze film werkelijk oersaai. Het drama wil maar niet op gang komen. Pas na anderhalf uur had ik het gevoel dat de kaarten eindelijk echt op tafel lagen en dat het spel kon beginnen, maar zelfs toen vlotte het nauwelijks. Uiteindelijk in stukken gekeken, waardoor ik bijna twee keer zo lang over de film heb gedaan.

Het helpt ook nauwelijks dat de beeldtaal van Ozu me totaal niet aanspreekt. Het lijkt niet meer dan simpel registreren. Veel dialogen zijn - net als bij Tokyo Monogatari - gefilmd door mensen afwisselend tegen de camera te laten spreken. Het ziet er enigszins apart uit, maar eigenlijk vind ik het een irritante wijze van filmen.

De intromuziek was aardig en zet een sfeer neer van een zwoele avond in Parijs. Curieus om dan deze muziek ook te horen bij de wat zwaardere scènes waarbij personages elkaar confronteren. Wat wel leuk is om ook hier pachinko automaten aan te treffen, en dat men toen ook al mondkapjes droeg, wist ik ook niet.

Ik heb nu twee films van Ozu geprobeerd, afgaand op de cijfers op deze site de populairste en de hoogstgewaarderde, maar hij lijkt duidelijk niet mijn regisseur te zijn. Misschien dat ik Ohayo nog eens probeeren, maar ik denk dat ik hem voorlopig maar links laat liggen. 1*.

Na ongeveer een uur en vijf minuten blijft ook deze DISC van het BFI haperen / stotteren. Hetzelfde verhaal als hier. Mag nu wel langzaamaan concluderen dat het een fabrieksfout is. Erg vervelend want ik zat helemaal in de film. Plus de 'klik' was er eindelijk tussen Ozu en mij.

Sterke film. Dit is de meest deprimerende Ozu die ik tot nu toe heb gezien. Het spel van licht en schaduw, dag en nacht, doet de titel alle eer aan. Setsuko Hara is triester dan ooit en je wordt maar zelden getrakteerd op haar prachtige, melancholische glimlach. De vader heeft goede bedoelingen, maar slaagt er niet in om door te dringen tot de belevingswereld van zijn dochters. En dan is er nog het personage Akiko... .

Zeker een van de betere Ozu's. 4,5/5

Sterk drama van Ozu maar daar zag het aanvankelijk niet naar uit. Na een uur heb ik even een pauze ingelast en mij serieus afgevraagd of ik 'm wel af moest kijken. Het wilde maar niet vlotten en op visueel vlak viel er ook niet veel te genieten. Maar net zoals bij Tokyo Story vereist deze film veel geduld van de kijker en als je dat geduld op kunt brengen wordt je niet teleurgesteld. Althans, dat was mijn ervaring. Toen deze film pas echt drama werd wist deze film mij helemaal mee te slepen. Het laatste half uur was zelfs ijzersterk. De scène in de trein met op het perron soldaten óf studenten die op commando een marslied aan het zingen waren vond ik de sterkste scène van dit Japanse drama dat ik simpelweg bekeken heb omdat Mochizuki Rokuro deze film op plaats # 4 had staan van zijn persoonlijke toplijst van (300) Japanse films. Ook de muziek die je telkens op de achtergrond hoorde vond ik zeer geslaagd.

4.0*

Mooi ingetogen drama met de typische Ozu kenmerken nl pillow shots (stil leven), statische camera, ingehouden emotie, banale momenten. Narratief ook weer schijnbaar simpel maar zeer ingenieus in elkaar geknutseld (bv vader zegt na een ruzie dat zijn dochter niet meer van hem is en dit begint in het hoofd van de dochter een eigen leven te leiden met dramatische gevolgen). De fabuleuze zwart wit fotografie heeft een noir tintje en ook het verhaal is noir (visueel uiteraard in het schemerdonker maar ook inhoudelijk). Het drama komt zeer traag maar zeker binnensijpelen (na schijndrama nr 1 nl de eenzame vader en schijndrama nr 2 nl huwelijksproblemen van oudste dochter) in de vorm van een ongewenste zwangerschap. Vanaf het eerste shot (vader in halfdonker door een steegje) is die sfeer aanwezig waarin dood zal binnentreden. Onmacht in communicatie zal er toe leiden dat een tragedie losbarst. Enkel de laatste sequentie heeft hoop.

Zwaarmoedig familiedrama met veel oude bekenden uit andere films van regisseur Yasujirō Ozu. De film kabbelt aanvankelijk heel rustig voort, maar geleidelijk aan word je helemaal meegezogen in de tragiek die de introverte familieleden over zichzelf en hun naasten afroepen.

De film haalt niet het hoge niveau van de films uit Ozu’s eerdere "Noriko Trilogie", maar komt wel dicht in de buurt, niet alleen inhoudelijk maar ook qua stilering.

Veel bekende namen (of liever, gezichten) inderdaad, niet alleen uit Ozu-films overigens. Het is zo'n beetje de voorhoede van het Japanse acteursgilde uit de jaren 50 bij elkaar, als Mifune en Shimura er ook nog bij hadden gezeten was het helemaal feest geweest. Hara en Ryu zijn altijd fijn om naar te kijken maar ook de wat minder bekende Ineko Arima doet het uitstekend als diep ongelukkige dochter. Maar dat geldt eigenlijk voor alle rollen, tot de bijrollen van de noodleverkoper en de laffe Kenji aan toe. Ook het eenvoudige muzikale thema sprak mij aan, en dan zijn het subtiele scenario en de prachtige fotografie nog niet eens genoemd. Een meesterwerk kortom, en na die andere Tokyo-film mijn favoriete Ozu.

Vanaf 3 februari 2022 in de bioscoop (EYE, re-release)

Ozu wordt erom geroemd dat hij heel goed het verdriet en de vreugde van het gewone leven overbrengt en dat doet hij ook in deze film, maar net als in Tôkyô Monogatari die wel wordt beschouwd als de beste film aller tijden blijft dat alledaagse ook wel erg alledaags en weet de film me niet echt te pakken. Saai wordt de film ook niet en mede omdat de film zo lang duurt ga je toch ook wel meeleven met de personages en in dit geval dus ook met de tragiek van Akiko. Tegelijk houdt de film afstand, hetgeen mischien als een verbetering kan worden opgevat ten opzichte van de vaak sentimentele en overdreven ‘heftige’ Hollywood-films, zodat je echter – net als de personages – niet echt aangedaan wordt. De film gaat over de band tussen ouder en kind en de pijn van het in de steek gelaten worden en alhoewel de film zeker goed is gemaakt is het geen film die me bij zal blijven.

Hoewel ik het meesterschap van Ozu best kan volgen, begeesteren zijn films me iets te weinig. Die minimalistische cinema uit het alledaagse leven maakt het tot een extra uitdaging wanneer deze lang uitgesponnen worden in tijdsduur en bovendien de kijker veronderstellingen laat doen van wat er zou kunnen gebeurd zijn. Want bepaalde onderwerpen worden vermeden en worden verhaald met enkel scènes van wat vooraf en wat erna gebeurt.

Dit gezegd zijnde zeker wel op een bepaalde hoogte genoten van Tokyo twilight. Een film in de lijn van de andere producties die ik al van hem zag. Het leven zoals het is tussen families met alle tragedies, verwachtingen en emoties die daarmee gepaard gaan. Geen sentimenten, integendeel zelfs. Het maakt dat het allemaal wat afstandelijk wordt beleefd. Sereniteit en ingetogenheid staat dan ook centraal in vele films van Ozu.

De miserie en het lot wordt gedragen, vooral door de vader dan. Een film met wat saaiere momenten die het geduld van de kijker op de proef stelt, dit afgewisseld met rake scènes zoals die van de trein. Wisselend succes voor mij, maar eentje die ik wellicht moet herzien om hem volledig te waarderen of te beoordelen.

De stijl van regisseur Ozu blijft toch prachtig. Mooi shots en hij brengt steeds de nodige rust in zijn films, zodat beelden en acteurs voor zich kunnen spreken. En in de cast zien we enkele gekende gezichten. En wat een mooie muziek! De man is toch één van de betere cineasten.

Tokyo Twilight is een iets zwaarder thema dan andere films van hem. Maar het blijft om mensen draaien en de verhoudingen tussen hen. Het is zeker niet mijn favoriete Ozu, maar het is wel een sterke film.