Bakushû (1951)

Wederom een erg mooie film van Ozu.
Deze (voor mij tweede) Ozu is iets lichter van toon dan Tokyo Monogatari. En nog meer zoals de Engelsen zeggen a slice of life. De film drijft wat meer op dialoog en geeft een duidelijk inkijkje in Japanse familiemanieren.

Zowat je hele omgeving is met je ongetrouwd zijn bezig en denkt mee over huwelijkskandidaten als je aan de oude kant begint te raken. Mensen onderzoeken, zonder dat de potentiele bruid erom gevraagd heeft of iemannd wel een goede partij is door eens even aan de buren te vragen wat voor iemand het is.
Ook heel mooi tot uitdrukking komen de generatiekloven. Dit alles is vaak grappig gebracht.

Erg mooi was de scene waarin , vlak voor het definitieve vertrek van Noriko er een familiefoto gemaakt wordt. Een voelbare triestheid en melancholie.

Bakushu is minder krachtig en universeel dan Tokyo Monogatari en grijpt me ook minder aan. Toch vond ik het allemaal weer erg mooi. Heb ik genoten van het rustige tempo en het mooie verhaal.

4.0*

Wat een prachtige film weer. Mn derde Ozu tot nu toe. Lijkt wel een beetje op Banshun, en is ook net zo goed. 4,5*

Niet de allerbeste film van Ozu, maar de minste zeker ook niet. Erg sterk weer hoe op zeer subtiele manier de botsing laat zien tussen de generaties. Geen botsing met vuurwerk en ongelukken, maar heel lichtvoetig, haast terloops en juist misschien daardoor wel zo boeiend.

Wel kabbelt de film me iets teveel naar het einde toe, alsof er nog wat gerekt moest worden om aan een bepaalde minimumlengte te voldoen. Dat vond ik toch wel weer jammer.

3,5*

Na Banshun is dit mijn tweede film van Ozu die ik op de teller mag zetten.

En wederom weet hij me te bekoren.

Bakushu verteld op een prachtig mooie ingetogen wijze over de Japanse cultuur vlak na WO II. We zien – op het eerste gezicht – simpel aandoende familie taferelen.

Gestaag registreerd de camera het wel en wee. Vader komt thuis, broer ook, vrouw verzorgt de thee, kinderen groeten vader. Je zou het bijna statisch kunnen noemen. Maar echter na verloop van tijd beginnen deze gebeurtenissen op je in te werken, ze vormen zichzelf tot een nieuwe dimensie.

Ik kreeg langzaam het gevoel naar iets groters te kijken, naar een op prachtige wijze vastgelegd cultureel tijdsdocument. Het ‘normale’ leven verheven tot kunst.

Hoe mensen met het leven omgaan, met hun medemens, met gevoellens, teleurstellingen, vreugde en ongeluk. Hoe een mens tevreden moet zijn met dit alles, en wanneer deze tevredenheid leidt tot levensgeluk. Daar draaien films van Ozu voor mij om. Geniaal in essentie, simpel en beschouwend van karakter, transcendent van geest.

Early Summer is mijn eerste film van Yasujiro Ozu. Als ik het zo lees is het blijkbaar een gewoonte om aan te geven, hoeveel Ozu’s je al gezien hebt.

Wat een ontdekking, Yasujiro Ozu. Met erg veel rust en een zeer fijnzinnige humor laat hij prachtige scènes uit een familieleven zien. Early Summer heeft iets weg van een oud klassiek schilderij dat toch zeer moderne opvattingen uitstraalt. Door de enorme open blik, waarmee het gezinsleven in beeld gebracht wordt, lijkt de tijdgeest van geen enkel belang meer te zijn. Ik las in één van de reacties op de film van Ozu de opmerking: "less is more", van de architect Mies van der Rohe. Met een ander citaat van Van der Rohe, “God is in the details”, zou deze Japanse film ook prima gekenschetst kunnen worden.

Het zijn o.a. de subtiele grapjes tussen getrouwde en ongetrouwde vrouwen, een opa en zijn kleinkind, die de film op een heerlijke manier aantrekkelijk maken. Het geheel is volkomen pretentieloos. Zelfs zware familiare zorgelijkheden krijgen daardoor in deze film iets lichtvoetigs.

Visueel ziet het er allemaal heel simpel uit. Maar als je goed kijkt, zie je dat de shots zeer goed uitgebalanceerd zijn. Niet alleen in zichzelf, maar ook in de relatie tot het camerashot ervoor of erna. Prachtig zijn soms de kaders in het kader door de Japanse stijl van de gefilmde interieurs. Soms doet dit denken aan schilderijen van Johannes Vermeer.

De ster van Early Summer is Setsuko Hara. In haar rol van Noriko is zij een stralend menselijk middelpunt in een verhaal dat verlegenheid steeds prachtig laat afwisselen met subtiele brutaliteit.

Gauw een tweede film van Yasujiro Ozu bekijken.

visueel simpel en mooi. Verhaal boeit voldoende maar mist toch een stukje edge. Subtiele vertellingen en situaties. Ben niet teleurgesteld in deze film maar hij mist net wat om echt goed te zijn.

Voor nu een ruime 3.5*

toch maar verhoogd naar 4*, hij blijft wel hangen

Na Tokyo Monogatari was dit dus mijn tweede film van Ozu; Bakushû bleef een hele tijd in mijn dvd-kast liggen en ik begrijp hoe dat komt. Net als in Tokyo Monogatari is het tempo bijzonder gezapig, zodat je zeker en vast fris genoeg moet zijn om de film aan te vatten. Maar je krijgt er zeker en vast een prachtige kijkervaring voor in ruil.

Ozu blinkt uit in het vastleggen van de omringende ruimte, enkele bijzonder poëtische shots die meer betekenis in zich dragen dan ze op het eerste gezicht doen vermoeden en het vertellen van een heel mooi verhaal over trouwen en tradities. Af en toe is er ook wat humor aanwezig, die voor mij persoonlijk een hoogtepunt kende in de scène waarin Noriko en haar drie vriendinnen samen eten. Maar het is vooral de eenvoud en de schoonheid van een rustgevende esthetiek die deze film voor mij bijzonder fijn maakt.

4*

Dat heb je mooi verwoord. En dat geldt voor het hele oeuvre van Ozu.

Voor de geduldige kijker, deze film! Ik kan me heel goed voorstellen dat veel mensen deze film saai zullen vinden (het plot is zo doorzichtig als wat en er 'gebeurt' eigenlijk niet veel!), maar ik hoor niet tot die groep mensen.

Ik vond de film een beetje overkomen als een mengsel van Tokyo Story en Good Morning, de vorige Ozu's die ik zag.

Schattig. Dat is het woord dat bij me opkomt na het kijken van deze lieve film. Het woord komt tevens bij me op als ik actrice Setsuko Hara (Noriko) zie. Wat een lieve uitstraling heeft zij, zeg!

Tja, helemaal mee eens en niets aan toe te voegen!

Mijn twee Ozu verschilt in feite niet veel van Banshun. Dezelfde toestanden, gebeurtenissen en penarie. Wederom ingetogen in beeld gebracht, en wederom greep het me niet volledig. Dat de essentie van Ozu´s films in hun eenvoudig zit is mij ondertussen wel duidelijk. Echter verwacht ik iets meer, iets magisch, iets waar ik mij volslagen kan identificeren met de personages en wat zich wezenlijk afspeelt. Ook twee herkenbare kenmerken in zijn films irriteren mij zo nu en dan zeer zeker: 1) De overdreven fake gelach. 2) Continu vreemde herhaling van één woord. Voor de rest, zeer rustgevende film.

Wederom genoten van deze film van Ozu. Met het rustige tempo in de film heb ik dan ook totaal geen moeite. In feite vind ik het beeld dat de meeste mensen hebben van Ozu nogal overdreven. Ik merk amper dat de camera niet beweegt. Het acteerwerk en de opbouw zijn weer van hoog niveau. Toch irriteren een aantal dingen mij wat bij de films van Ozu, en ben ik het eens met de kritiek van rokkenjager:

Daar wil ik nog het constante gebruik van dezelfde acteurs aan toevoegen. Wat mij betreft verliest de film hierdoor iets van zijn impact, en ook is het lastig om je volledig op de film en zijn karakters te concentreren. Wat dat betreft hou ik meer van de methode van Bresson, en wellicht heeft Bresson ook naar de films van Ozu gekeken om te zien dat het gebruik van dezelfde acteurs niet het optimale effect heeft.

Toch haalt deze film wederom een ruime voldoende, en heeft Ozu weer bewezen dat hij de meester is van dit soort dramafilms.

Ja, feitelijk heel simpel verhaal. En ietsiepietsie verouderd want nu trouwt bijna niemand meer voor z'n 28-ste. Desalniettemin leef je mee met het hele gezin, de vrienden, de buren.

Heerlijk landerig van tempo. Onthaastende ervaring. Prachtig mooie buitenopnamen tussen de in hoofdzaak binnen gefilmde scenes.

In de Oosterse wereld denken ze anno 2009 daar nog altijd anders er over.

En laten we het maar niet over de Islamitische wereld hebben; daar worden nog altijd minderjarige meisje aan oude viespeuken uitgehuwelijkt. Of raak ik nu een snaar?

Edit voor rokkenjager: ik neem aan dat je Azië bedoeld met Oosters?

Vind het een gebrek aan kennis om een groepering op een denkwijze af te rekenen terwijl men er wellicht niets mee te maken heeft. De een is nog ongehuwd en maagd op zijn 28ste (je zou nog eens versteld staan hoeveel dat het er zijn, zelfs niet-Oosterse mensen), de ander trouwt inderdaad op een te jonge leeftijd met een viespeuk. Wellicht denken vele Oosterse mensen ook dat alle Nederlanders maar oude viespeuken zijn die Oosterse reisjes maken voor sex met minderjarigen, maar dan zijn jullie twee waarschijnlijk op de teentjes getrapt.

Prachtige film, die een schitterend kijkje in de keuken van het Japan vlak na de oorlog biedt en geeft inzicht in drie verschillende generaties. Klinkt saai, maar is vooral erg mooi. Mensen die vinden dat je om meer info te krijgen over een cultuur net zo goed een boek kan lezen of een docu kan kijken (waarbij ik me dan hevig afvraag hoe vaak ze dat daadwerkelijk doen), missen het gevoel van melancholie, de warmte en de nostaligische sfeer. En daar gaat het om. Heerlijk! 4 sterren.

Mooie film van Ozu, die echt een meester is in het schetsen en tonen van het rustige Japanse gezinsleven.

Wie een snelle film vol actie verwacht komt hier echt bedrogen uit en veel mensen zullen deze film waarschijnlijk als saai afdoen. Saai is deze Ozu echter allerminst. Early Summer is een mooie film, waarin getoond wordt hoe men zich in Japan zorgen maakt als een vrouwelijk gezinslid op achtentwintigjarige leeftijd nog steeds niet aan de man is.

De film is rustig van aard, maar toch ook weer niet, omdat zowat iedereen zich in de film min of meer druk loopt te maken om het feit dat hoofdrolspeelster Noriko nog steeds vrijgezel is. Noriko wordt prima neergezet door de altijd goedlachse Setsuko Hara, die een ontzettend lieve en positieve uitstraling heeft. Ze straalt net als de hele film een bepaalde warmte uit, die ik zowat echt kon voelen. Daarnaast worden de relaties tussen de diverse familieleden en getrouwde en ongetrouwde vrouwen op subtiele manier getoond. Het camerawerk is rustig, maar niet opvallend. Het enige shot dat ik echt heel mooi vind is richting het einde als de familie op de foto gaat. Dat moment is zowel letterlijk als figuurlijk een plaatje.

Fijne film dus en ik heb hier best wel van genoten.

4,0*

Goeie review. .

Krijgt re-release in de bioscoop via EYE: vanaf 16 juni in de bioscoop

Typische Ozu-film over een onderwerp wat ik zelf niet zo boeiend vind. Intiem, oprecht en realistisch portret van een (boven)gemiddelde Japanse familie; pakt uit met mooie composities, voelbare tragiek, afgewisseld met leuke scènes van kibbelende dames, alsmede het gesprek in plat Japans dialect. Edoch met een bepaalde afstandelijkheid wat mij er minder bij wist te betrekken. Het gegeven om (wederom) veel vanuit het perspectief van de ouders te vertellen, draagt daar wellicht ook wel wat bij. Misschien kan ik Ozu z'n films wat beter waarderen als ik zelf kinderen van deze leeftijd heb. Ging Late Spring niet bijvoorbeeld over hetzelfde?

Ozu maakte nauwelijks gebruik van bewegende shots. Als hij het wel deed, was het puur functioneel. Zoals in Bakushû, waarin Noriko en haar schoonzus Fumiko (Kuniko Miyake) over het strand lopen. Plotseling is de beeldvoering van Ozu hyperdynamisch; de camera zweeft over de duinheuvels en volgt de vrouwen richting het strand. De scène speelt zich tegen het einde van de film af, wanneer het grootste drama achter de rug is en de beslissingen genomen zijn. Er is bezinning, en ook in de eindscène – die melancholisch is, zoals wel vaker bij Ozu – zit er plots beweging in een shot van grote schoonheid. Buiten deze spaarzame momenten is vrijwel elk shot strak gekaderd. Dit komt ook naar voren in de overgangsshots tussen scènes; in plaats van bewegingsvolle continuïteit kiest Ozu voor strakke shots van stilstaande objecten – een gebouw, een lege straat, een tafel – of shots van natuurlijk bewegende verschijnselen – de golven van de zee, een boom in de wind. Dit brengt ons bij de manier waarop Ozu de handelingen van de personages of vitale gebeurtenissen in beeld brengt, of beter gezegd; niet in beeld brengt. Het beste voorbeeld hiervan is de verdwijning van de twee kinderen in Bakushû. De kijker ziet ze vertrekken om buiten rond te gaan hangen of te spelen. Pas enkele scènes later blijkt dat de jongens niet thuisgekomen zijn. Het is uiteindelijk een plot device om Noriko in contact te brengen met Kenkichi, op wie ze verliefd zal worden. Ook deze belangrijke momenten krijgt de kijker niet mee, Ozu focust zich op de ongeruste familie die thuis op de kinderen wacht. De vele handelingen die we wel zien van personages zijn vaak triviaal en routineus. De belangrijkste functie van het tonen van deze momenten is het aanbrengen van authenticiteit. De herhaling zorgt voor gewenning. De kijker gaat steeds meer deel uitmaken van de wereld van de personages.

Lees verder op Cinema Interruptus

Dat gevoel bekroop mij gaandeweg ook. Met z’n beeldtaal weet Ozu je als kijker helemaal IN de film te zuigen in weerwil van het feit dat er niet of nauwelijks schokkende dingen gebeuren.

Voor mij vormt deze film een haast sublieme afsluiting van de Noriko-trilogie rond de bekoorlijke Setsuko Hara; beter dan het ook al fraaie Banshun (1949) en haast net zo goed dan de schitterende afsluiter Tōkyō Monogatari (1953). De films van Yasujirō Ozu komen vanaf heden sowieso hoog op mijn "nog-te-zien"-lijstje.

Het bekijken van een film van Ozu vereist veel geduld van de kijker en helaas is geduld niet mijn sterkste eigenschap. Toch slaag ik er altijd in zijn films af te kijken omdat in het laatste half uur Ozu meestal nog wel een verrassing voor je in petto heeft. Dat ervoer ik in ieder geval in zijn latere films Tokyo Twilight en The End of Summer. Helaas niet in deze film. Ik vond 'm saai tot aan het einde. Het verhaaltje over een vrouw die nog ongetrouwd was en door zijn familie toch maar aan een man geholpen moest worden deed mij ook zo weinig. Zo jaren vijftig allemaal. Met zo'n onderwerp moet je nu toch niet meer voor de dag komen. De zwart/wit fotografie maakte het op visueel vlak er ook allemaal niet mooier op. Geef mij dan toch maar de films van Ozu in kleur.

3.0*

Uit het leven gegrepen. Een Japans gezin na de oorlog dat tussen traditie en het moderne leven zit. Een statisch beeld ook, waardoor de regisseur ons nog meer een getuige maakt van dit gezin en haar personages. Noriko is vrijgezel, terwijl haar broer al een tijdje een gezin heeft. Je hebt de twee werelden die elk hun droom hebben. De vrijgezelle dames genieten van het vrijgezellenleven en zien het huwelijk als een verplichtingen. De familie heeft dan weer de hoop dat Noriko een man vindt en een gezin sticht, zoals dat hoort.

Bij het bezoek van een oude nonkel worden die twee droomwerelden wakker geschud en lijken ze ook te botsen met elkaar. Het statische camerawerk laat ons het verhaal zien en de karakters. Geen bewegende camerabeelden, waardoor de focus nog meer op de personages ligt. Op de juiste momenten zie je de camera toch bewegen, wat figuurlijk een kleine stroomversnelling veroorzaakt in het kabbelende beekje van het leven. Om terug te landen als er een 'oplossing' uit de bus komt waar iedereen zich in kan vinden. Het leven volgt terug haar gekende tempo, de nieuwe weg is ingeslagen.

Minder dan Late Spring. In wezen is dit redelijk dezelfde film, maar deze film richt zich meer op de sociale verhoudingen en Late Spring meer op de emotionele. Die andere was dus universeler en heeft ook nu meer betekenis en zeggingskracht. Deze Early Summer is op momenten minder begrijpelijk wat nu het issue precies is. Ik weet dat wel, maar de film laat het me niet voelen. Wat dat betreft is het moment van de familiefoto een zeldzaam hoogtepunt op dat vlak in deze film, korte maar schitterende scène.
Fijne film verder wel in een lekker kabbelend tempo, mooi ingetogen geacteerd al vond ik de rol van Ryû aan de magere kant, had hem graag meer gezien. Maar visueel niet heel bijzonder eigenlijk. Af en toe wel goede strakke shots, maar ik verwacht meer. 3,5*.

Zeggen dat Ozu vaak dezelfde films maakt is bijna een understatement, hij gebruikt daarnaast ook vaak dezelfde acteurs. Wederom is Setsuko Hara de ongetrouwde dochter die dringend aan de man moet, en de kijker is getuige van het gezinsleven dat zich om die kennelijk behoorlijk stressvolle situatie voltrekt. En weer slaagt Ozu er in dat boeiend en menselijk te verfilmen, en met statische shots slechts zo af en toe onderbroken door een wat dynamischer cameravoering de kijker mee te zuigen in het op het eerste oog toch niet zo bijzondere leventje van een Japanse familie zo net na WO2.

Verder wordt er prettig onderkoeld geacteerd, en is het grappig om te zien hoe de verhoudingen lagen tussen de getrouwde en ongetrouwde vriendinnen. Verder valt op dat de kinderen hondsbrutaal zijn, wat goedmoedig wordt weggelachen door de oudere gezinsleden (op de vader na dan, die niet geheel onterecht paal en perk stelt aan het baldadige gedrag van zijn verwende zoon).

Haha, inderdaad ja, die brutaliteit viel heel erg op. Niet iets wat je snel associeert met Japan of Japanse films en zeker niet uit die tijd.

Dit is voor mij de derde film uit de trilogie en waarschijnlijk daarom niet de sterkste, omdat de thematiek wel héél erg aan elkaar verwant is. Niettemin blijft het altijd fijn rustiek verpozen, deze films van Ozu.

Vandaag herdenken we in België de doden door stil te staan bij dierbaren die ons verlaten hebben (wat de marketing machine en/of uw kinderen U ook wil doen geloven) en bij wijze van 'afternoon tea' zetten we een film op van Ozu zodat de meditatie over traditie en respect nog eventjes verder kabbelt. Ozu portretteert familie waarden liefdevol maar ook kritisch. Het spanningsveld tussen familie en maatschappij is steeds aanwezig bij Ozu en in Early summer zien we de dochter in eerste helft als een vrijgevochten vrouw die bewust ongetrouwd blijft (zo lees ik het toch), zich niet wil neerleggen bij de traditie maar het leven leidt dat ze wil. Maar in de tweede helft blijkt dit toch niet zo. Uiteindelijk solliciteert ze naar een huwelijk (het is bijna zo gefilmd ook) maar de keuze voor liefde ipv status valt bij de overige familieleden verkeerd. De toekomst ziet er somber uit. De familie valt uit elkaar. Ik heb altijd het gevoel bij Ozu dat hij wil zeggen : het leven is niet eerlijk. Wat je ook doet. Het geluk ebt steeds weg. Zal het huwelijk van Noriko haar geluk brengen ? Ik vrees het. Waar is de reactie van de bruidegom ? Het is hier dat de film een steek laat vallen. Het personage ‘en haar dilemma is niet volledig in kaart gebracht, haar gevoelens en wensen zijn me niet duidelijk. Ozu toont slechts momenten. Zoals wanneer de jongetjes van huis weglopen na een ruzie met de vader. We weten niet dat het gebeurd. Pas wanneer we zien dat de vader zich zorgen maakt omdat ze nog niet thuis zijn, is er een moment van dramatiek. Dat door een telefoongesprek weer normaliseert. Of als er terloops wordt vermeld dat een zoon tijdens de oorlog is gesneuveld. Geen gesnotter, geen groot moment. Enkel een voetnoot. Als de traditie vs modern het drama moeten vormen, is dit voor mij allerminst duidelijk. Ozu toont bij momenten wel dit conflict. Bv het jongetje dat bij de oom ‘Ik hou van je” zegt bij elke snoepje maar als hij niks meer krijgt roept hij 'ik haat je'. Geen respect tgo ouderen lees traditie want handen wassen voor het eten wordt ook al niet meer gedaan. Dat de nevenpersonages lijden door het ontkennen van liefde (de baas, de vriendin) en dat bij de gehuwden evenmin rozengeur en maneschijn is (de scene na het huwelijksfeest waar de ene groep letterlijk naar de andere tafel gaat) is te veel achtergrond en had gerust voorop kunnen staan. Ozu toont met een paar penseeltrekken een familie en hun conflicten maar ik had liever het volledig schilderij leren ontdekken.

Ligt het onderwerp niet zo gevoelig als in "Tokyo Monogatari" en is er ook amper enige omwindende actie te beleven, toch weet Ozu je door zijn verbluffende beeldtaal volledig te winnen voor deze familiekroniek van gewone mensen die het eigenlijk allemaal goed menen en op de grappige kids na, maar één onderwerp op de lippen hebben.

Eenvoudige, dagelijkse handelingen en dialogen volgen elkaar op of herhalen zichzelf en vloeien in elkaar tot een gevoelig geheel dat nog meer dimensie krijgt met de beslissing van het hoofdpersonage, mooi en minzaam vertolkt door Setsuko Hara.