Kasaba (1997)

Uitmuntende fotografie! Jammer dat er net iets te veel lange conversaties zijn, waardoor de film als langdradig ervaren kan worden.

3,5*

Inderdaad, de beelden zijn soms verschrikkelijk mooi. De scène waarin het absente scholiertje een besneeuwde berg af komt rennen bijvoorbeeld, is uniek.
Verder vond ik de conversaties doorgaans wel interessant om naar te luisteren. Het decor speelde daarbij een belangrijke rol: een familie zit in een prachtig bos te 'picknicken' tot 's avonds laat. Opa vertelt over zijn avonturen in Irak in WO I; de oudste zoon vertelt over zijn 'intellectueel' leven en zijn terugkeer naar het dorp ondanks zijn vele diploma's; de andere, losbandige zoon (M. Emin Toprak! Zie de overeenkomst in Uzak!) heeft er genoeg van om te moeten boeten voor zijn vaders daden en wil zo vlug mogelijk weg uit het dorp; de kleinzoon vergaapt zich aan de wonderen der natuur en moet in zijn droom op een bizarre maar prachtige manier boeten voor iets wat hij een schildpad heeft aangedaan (een beetje op de 'Spring, Summer...'-manier) etc.
Deze picknick neemt volgens mij meer dan de helft van de film in beslag. Het is echter zo rustgevend, dat je het gewoon wil afkijken. Net of je daar zelf zit met je gezin.
Ja, ik vind de stijl van Ceylan wel mooi.
3,5*


P.S.
Wat ik opvallend vond: op een gegeven moment zegt opa tegen zoon M. Emin Toprak: "Jij bent nog jong. Voor jou bestaat de dood nog niet."
Zoals ik al bij Uzak zei: M. Emin Toprak kwam vorig jaar om bij een verkeersongeluk. Met dit in het achterhoofd, maken die woorden nóg meer indruk.

The Small Town has a gentle, even meandering narrative, the first half of which focuses on the seemingly inconsequential experiences of a teenage girl and her younger brother as they go to school and play about in the fields and forests around their small Anatolian town; the second half has the children listening in to what becomes a slightly heated discussion between different generations as their family camps out for the night during a harvest festival. Little happens, but Ceylan subtly ensures that we become acutely aware not only of the children's perceptions of the world around them – the weather, the pace of life, the places where they can feel free – but of the social, economic and historical factors that have shaped this family and its experience of life: most notably the lure of a better, or at least, more profitable and less provincial life in the city.

Klik

Toen ik gisteren deze film aan het kijken was gebeurde er iets bijzonders: ik zette de film na ongeveer 40 minuten uit omdat ik er genoeg van had. Gewoonlijk kijk ik uit principe een film altijd af, hoe slecht ik hem ook vind. Dat deze film daarop een uitzondering is zegt genoeg over hoe boeiend ik de film vondt.

Hierboven wordt gesproken over lange conversaties. Dan moesten die blijkbaar nog komen, want in de eerste 40 minuten zitten weinig gesprekken en geen een boeiende. Maar de echte reden dat ik de film uitzette was omdat er in al die tijd niets, maar dan ook echt helemaal NIETS was wat interessant was. Er is totaal geen klap gebeurt, behalve dan dat een rotjoch een schildpad op zijn rug legde. Minuten (die uren leken) richt de camera zich op nikszeggende dingen. Wat wou de regisseur nou eigenlijk? Ons laten zien hoe de situatie in zo'n dorpje is? Als dat zo is, is het hem niet gelukt. Verder vermaakt de film niet, ontroerd hij niet, is hij niet grappig, spannend, romantisch, mooi gefilmd, is het geluid niet bijzonder, zitten er geen boeiende gesprekken in, mist het boeiende personages en dito acteurs en is er geen verhaal. Dan blijft er weinig over om verder te kijken. Ik snap gewoon totaal niet hoe iemand dit kan uitzitten en er ook nog van kan genieten. Saaiheid in zijn meest pure vorm. Gewoonlijk zou ik geen stem uitbrengen voor een film die ik niet totaal uitgezeten heb, maar hier kan ik niet anders.
0,5*

Klinkt heel interessant Snel naar opzoek.

Heel interessante film. De beeldenpracht van Nuri Bilge Ceylan is uniek en indrukwekkend.
Die "schoolscene" staat meteen als een heel indrukwekkend huis. In elk shot is er wel iets bijzonders te zien. Prachtige scenes ook op die kermis.

Ceylan's toon is zo rustig dat je bij elk shot urenlang kunt wegdromen. Die kampvuur discussie is ook erg mooi en interessant.

(ja en de raakvlakken met Uzak zijn duidelijk)

4*

Net als in Uzak, gaat de sublieme eerste helft ook in Kasaba ten onder als de (eerlijk gezegd) saaie gesproken scenes aan bod komen. Het prachtige camerawerk + mooie plaatjes verdwijnen letterlijk als sneeuw voor de zon. (oke Mug, niet overdrijven, hier en daar tovert Ceylan toch nog een prachtig plaatje uit zijn toverhoed).

Ceylan is toch meer een meester in het ongesprokene (zie zijn korte film [pareltje!!] Koza). In Kasaba zijn de monologen een redelijk onaangename zit. De bedoeling hiervan wordt wel duidelijk in de loop van de film als de monologen plaats maken voor dialogen (en daarna wél een prachtige monoloog + 'plaatje' van M. Emin Toprak), maar het kon me gewoon niet meer echt bij mijn lurven pakken.

Jammer, Ceylans stijl is prachtig. Maar er schort heel wat aan het 'gesproken script'. 3 sterren voor de eerste 40 minuten (en een paar momenten daarna). Juist de eerste 40 minuten die The One Ring bestempeld als oninteressant, dat is dan ook weer typerend.

Hopelijk brengt Mayis sikintisi wat meer zonnestraaltjes, en geen donkere wolken.

Misschien typerend, maar ze begonnen net te praten toen ik het gehad had. Deze saaie minimalitsische dialogen waren de doorslag om te stoppen.

Deze vroege film van Ceylan (maker van het uitstekende Uzak) viel me uiteindelijk nogal tegen. En het begint zo sterk, met een lang uitgesponnen scene in een klaslokaal, waar de camera de alledaagsheid met zoveel bevlogenheid vastlegt dat er meteen sfeer in de film zit. Die gaat verloren in deel twee, waar gesprekken rond het kampvuur de thematiek van de film expliciteren: verbondenheid met de geboortegrond en de moeilijkheid om daarvan los te geraken. Ceylan sleept er middels de plaatsvindende dialogen werkelijk van alles en nogwat bij (tot aan Alexander de Grote toe) en uiteindelijk kwam ik maar met mijn hakken over dat gelul van drie kwartier heen. De film eindigt heel poëtisch, alsof Ceylan beseft dat hij toch wat goed te maken heeft.

Het heeft me nooit echt lekker gezeten dat ik dit gedaan heb. Bij deze heb ik mijn stem toch maar verwijdert.

Erg mooi debuut van Nuri Bilge Ceylan. Realisme dat doet denken aan de films van Satyajit Ray. Zoals zo'n schoolscenè overgaat in die scènes buiten, hoe het jongetje met de beestjes speelt en hoe hij hier later weer over droomt. Überhaupt kwamen de droomscènes indrukwekkend opborrelen tussendoor de conversaties. En hoe die conversaties eigenlijk heel rationeel volgbaar zijn - en ja, wellicht gingen ze iets te lang door -, maar in mijn hoofd al snel verwerden tot een soort van dagdroom. Of hoe een op het eerste oog vrij simpele film zo'n fijn effect kan hebben.

Ook deze film draait in Cinema Regained programma op het IFFR dit jaar, tezamen met een kortfilm van Ceylan.

Zag het net ook, ja. Interessant. As et enigszins uitkomt, zit ik in de zaal.

Prachtig begin met een schets van het dorp, het straatleven, het klaslokaal en de "mensen met hun verhalen". Maar na drie kwartier was het wel zo'n beetje voorbij. Het gepraat, gebabbel en geruzie aan het kampvuur duurde mij te lang en was veels te expliciet en uitleggerig. De bedoelingen hadden door 'een meester cineast' op een andere manier onder de aandacht gebracht kunnen worden. Ook wat het effect was op het leven van deze individuen.

Maar met Ceylan is het nog helemaal goed gekomen (dat wist ik al). Vandaar dat ik de lat met meester-cineast ook wel zo hoog mocht leggen vond ik.

edit: ik zie dat dit zo'n beetje een herkenbare kritiek is. Ook voor mij geldt: op naar Clouds of May

O ja, en deze kan ook op de lijst van 'schildpad-martel-films'

Jaren geleden op het IFFR 'gezien' maar door vermoeidheid al heel vlug in slaap gesukkeld. Nu in de herkijk beviel Kasaba me uitstekend. Zouden meer gebruikers moeten doen. Pareltje.

Het eerste gedeelte van de film is goed te doen, vooral dankzij de fraaie fotografie. Daarna komt Ceylan met vermoedelijk de saaiste lange dialoog die ooit met een camera is vastgelegd en valt Kasaba volledig dood. Meest typerend voor Ceylan lijkt me vooralsnog, na drie films, het totale gebrek aan dramatische kracht en ontwikkeling in z'n films. Een goede scriptschrijver is geen overbodige luxe, zo blijkt.

Deze vroege Ceylan leek me vaak een regelrechte Tarkovski-imitatie. Maar om Tarkovski te evenaren, moet je al ver staan...

Eén van de eerste scènes in een klaslokaal was echt wondermooi. Poëzie voor het oog van de leraar, die zo verzonken is in de repetitie van één van de leerlingen dat hij zo'n beetje alle schoonheid mist.

Verder echt een bijzonder debuut dat uitblinkt in z'n eenvoud. Dat de film fragmentarisch is, doet minder ter zake omdat Ceylan in de behandeling van de dorpsbewoners niet zoekt naar een narratieve logica maar naar momenten en gesprekken die hun (kijk op het) leven inzichtelijk maken. Enerzijds is er de mens en zijn verhouding tot de natuur, maar natuurlijk is er ook de wens daarbuiten te treden. Dit zien we weerspiegelt in een jonge man die de vermeende 'simpelheid' van het leven smalltown niet aankan en de wijde wereld in wil trekken. Opgehaalde herinneringen aan de militaire diensttijd van één van de dorpsoudsten en verhalen over Alexander de Grote spiegelen de harde kant van de mens - veroveringsdrang, handelen ten koste van anderen - aan zijn zachte kant, een sentiment dat de toon van de film uiteindelijk tekent: nederigheid, en eigenlijk vooral ook tevredenheid.

Ik begrijp de kritiek op het tweede deel wel een beetje. De gesprekken zijn heel wat explicieter dan in latere films van Ceylan. Het maakt de film minder terloops, waar Ceylans kracht toch ook wel ligt. Maar ik kan het de film nauwelijks kwalijk nemen. Want wat gebeurt er al veel bijzonders in deze film. Vooral bijzonder fraai hoe momenten van schoonheid uitvergroot en zo ook blik van de kinderen laat zien die vaak impulsief en vol verwondering is. De kinderen zijn sowieso de sleutel hier. Ook de korte blikken van de camera op hen tijdens de gesprekken om het kampvuur. Of de verhouding tussen de tekst die de kinderen tijdens de les voorlezen, de toon waarop het wordt gelezen en de praktijk van alledag. Heel fijn.

Ik had deze week de blu ray box met het hele oeuvre van Ceylan binnen gekregen. Kan zijn latere werk wel waarderen. Begin vanochtend bij zijn debuut. Inderdaad schitterend gefotografeerd en een fijne sfeerschepping. Moet er wel voor in de stemming zijn, want het zijn vooral losstaande mijmeringen. Gelukkig was ik dat.

3,5

Op zoek naar de verloren tijd, een poging tot herschepping van het verleden, door middel van de blik van de kinderen, de focus op details; met name in de klas, op weg van school naar huis, en de droombeelden van het meisje. En tussendoor kijkt het jongetje een ezel, een schildpad, en vervolgens al zijn familieleden diep in de ogen.

Ceylan weet reeds in zijn eersteling een geweldige sfeer neer te zetten.

Een film met veel Zerkalo-momenten, al is dit debuut wel een stuk bescheidener van opzet dan dat magistrale werk.