Malpertuis (1971)

Ik vond het een erg goede film. Vooral prachtig vormgegeven. Stijlvol gefilmd vanuit bijzondere camerahoeken, zeer sfeervol en kleurrijk, met een voortdurend contrast tussen rood en blauw.

Auditief is de film wat minder, de geluidseffecten waren nogal knullig en de Nederlandstalige dub kon ook beter.

Het scenario zit vernuftig in elkaar, maar is wat onevenwichtig. Er zitten verschillende meesterlijke scènes in, maar ook wat dooie momenten, vooral in het middenstuk - al kan dit ook te maken hebben met de versie die ik zag (de lange).

Maar op een halfuur voor het einde begint Kümel plots in sneltreinvaart vooruit te gaan (die scène waarin Jan door die tunnel loopt om dan plots om, na een prachtige, kleurrijke carrouselrit, wakker te worden in het bordeel - verbluffend!). Alle vragen worden beantwoord, alle stukjes vallen op zijn plaats. Ja, het laatste stuk is werkelijk een genot om naar te kijken.

Die minpunten zullen snel vergeten zijn en ik zal ongetwijfeld positieve herinneringen overhouden aan Malpertuis.

niet bepaald een goede film naar mijn smaak, gelukkig heb ik ook de extra's op de DVD gezien en blijkt dat Orson Welles nogal wat gecommandeerd heeft bij het maken van deze film, had ik niet van hem verwacht, zal de film vanaf nu door andere ogen zien

Je hebt wellicht je oordeel gebazeerd op de Nederlandse versie. Geef de Franse versie eens een kans. Die is veel beter hoor, wat Kümel er ook van mag zeggen.

Goed nieuws, deze film is (nog steeds als 2-disc met beide versies) op DVD ge-rereleased bij Cinematek (Royal Belgian Film Archive). Dus eindelijk op DVD kunnen kopen vandaag.

Inmiddels drie versies bekeken. Ben begonnen met de Cannes-versie, vervolgens de re-edit van Kümel en vervolgens de commentaartrack van Kümel.

Die laatste is zeker aan te bevelen, hoewel zijn bewondering voor Gerry Fisher wat vermoeiend wordt (en zijn afkeer van Richard Marden ook) - al is de cinematografie wel hetgene dat de film zo boeiend maakt.

Ik zou er veel over kunnen schrijven, maar er staat hier al veel wat ik alleen zou kunnen herhalen. Ik zou wel een ieder aanraden om ook in elk geval beide versies te zien (en de commentaartrack ook nog voor de duiding en de verhalen over Welles uiteraard).

Het gevoel overheerst in elk geval dat een mix van beide versies de meest ideale film zou hebben opgeleverd. De Nederlandse versie is gewoon niet ideaal qua audio en de muziek van Delerue wordt node gemist (door de re-edit was er geen passende muziek meer te maken), maar het verhaal klopt wel meer in de lange versie en op de DVD is de lange versie mooi opgepoetst (al is de nieuwe begingeneriek nauwelijks leesbaar en mist de Margritte-verwijzing).

Fraai einde en Susan Hampshire is overigens ook indrukwekkend in al haar rollen. Ben veel minder gecharmeerd van Mathieu Carrière.

Met de verhalen en versies toch wel een klassieke Lage Landen-film die ik niet snel zal vergeten en wellicht (hoger) zal herwaarderen.

Juist de Nederlandse versie gezien maar vooraleer ik een stem wil uitbrengen zou ik de Cannes versie ook nog wel willen zien. Ga ik dan best voor de Engelse of de Franse versie? Ik neig meer naar de Engelse omdat ik graag Welles wil horen maar Mac Hammer Fan blijft maar doorhameren (no pun intended) over de Franse versie en de bijhorende muziek.

Life, what is it but a dream - Lewis Caroll

Ik moet eerlijk bekennen, ik had tot voor kort nog nooit van Malpertuis gehoord en ook de naam van Kûmel was me redelijk onbekend. Nu ben ik sowieso al niet thuis in het oeuvre van de Belgische film (Robbe de Hert is de enige die me interesseert) maar toch leek het me vreemd dat ik nog nooit eerder iets van de Antwerpse regisseur had gezien. De film (die prachtige editie van het Belgisch filmarchief) vond ik met pure chance in een kartonnen doos op een rommelmarkt voor een paar euro maar toen ik erachter kwam dat er verschillende versies van de film waren temperde mijn goesting een beetje. Ik ging de film pas opzetten wanneer ik de kans had om elke versie te zien en dat was dus de afgelopen twee dagen.

Malpertuis (1973) - 119 minuten

Vermits er zowel op de hoes als in het bijhorende boekje werd aangeraden om Kümel's gemonteerde versie te zien heb ik eerst deze opgezet. Met schrik in het hart want ik vreesde voor de Vlaamse dub maar dat valt eigenlijk erg goed mee. Zelfs een iconische stem zoals die van Orson Welles komt nog vrij degelijk tot zijn recht dus daar geen reden tot klagen. Nog geen reden om te klagen is de visuele pracht waarmee de film geschoten is. Interessant zijn de vele documentaires die als extra op de DVD staan en daaruit blijkt dat er veel gebruik werd gemaakt van schilderijen. Die zijn zo getrouw dat er werkelijk geen verschil lijkt te zijn tussen realiteit en tekening. Eerste kennismaking met de regisseur dus maar als hij dit soort barokke schaduwspel in zijn overige films weet te benaderen, dan weet ik dat ik nog een mooie tijd tegemoet kan gaan. Het probleem met de film is echter het verhaal. Nu is dit sowieso een film waarbij je nooit alle dubbele bodems vanuit de eerste kijkbeurt kunt zien dus ik heb waarschijnlijk wel wat gemist maar langs de andere kant legt Kümel het einde teveel uit. Ik denk dat het voor iedereen wel duidelijk was dat het hier om Goden ging, al was het wel leuk om namen te kunnen plakken op de verschillende personages want ik had ze er niet allemaal uitgehaald, maar ook de ontknoping was me iets teveel twist na twist.

Orson Welles, schijnbaar een eikel op de set maar ik blijft het toch een enorm fascinerend persoon vinden. Ook dit doet hij toch weer erg leuk en de rol van Oom Cassavius is hem werkelijk op het lijf geschreven. Degene die echter compleet de show weet te stelen is Susan Hampshire. Zij speelt 3 grote rollen (5 als je de twee minieme rollen erbij telt) maar in geen enkel opzicht stoort dit. Hampshire is gewoonweg 3 keer een compleet ander persoon (zowel in uiterlijk als in acteren) en ze toont een grote klasse in haar spel. Over Mathieu Carrière ben ik iets minder te spreken. Zeker in de Vlaamse dub komt hij erg geforceerd over. Leuk ook om opeens nog een aantal Vlaamse acteurs te zien, had nooit gedacht Dora van der Groen in een film met Orson Welles te zien maar die weten zich erg goed staande te houden.

Malpertuis (1971) - 100 minuten

Ik twijfelde eerst nog even om voor de Franse versie te gaan maar vermits deze geen ondertiteling heeft was die optie al snel weggevallen omdat mijn Frans echt niet goed genoeg is om een hele film zo te kunnen volgen. Engelse versie dus en ik was wel benieuwd naar wat voor verschillen er tussen beide versies zitten. Visueel zitten er inderdaad wel wat verschillen in (onder andere de begingeneriek is veranderd en ten goede want die in de Vlaamse versie is werkelijk onleesbaar) maar vooral het verhaal is een stuk onduidelijker geworden. Ergens logisch natuurlijk vermits deze versie zo'n 20 minuten korter is. Over het algemeen is dit dus inderdaad een mindere versie maar er zit één groot pluspunt aan en dat is de muziek van George Delarue. Enorm zonde dat die in Kümel zijn versie ontbreekt.

Als het aan mij ligt dan kun je best voor Kümel zijn eigen gemonteerde versie gaan. De Vlaamse dub is misschien in het begin wat vreemd maar je geraakt er vrij snel aan gewend. Vooral qua verhaal is het een stuk aangenamer om te zien. Toch is Malpertuis niet de film geworden die ik had gehoopt en lijkt het beter te zijn geweest indien er een samensmelting van beide versies was geweest. Ben wel benieuwd naar een herziening maar ik heb even genoeg gehad van Malpertuis. Wel chapeu voor de DVD trouwens!

3.5*

Het verhaal lijkt al behoorlijk vergezocht, maar Kümel maakt het mij er niet echt gemakkelijker op.

Belangrijke plotelementen houdt hij te vaag en het tragikomische van het verhaal wordt niet helemaal uitgebuit. De film wil te veel een gothic horror zijn, terwijl kümel hier(!) helemaal niet zo goed is met suspense. Wel met sfeer, decors en camerawerk. En op dat punt is de film wel genietbaar. Maar misschien had Orson Welles de hele film moeten regisseren. Zijn eigen scene zette hij volledig naar zijn eigen hand, en die scene springt er ook wel bovenuit.

Ook had ik deze film het liefst in het Frans willen zien, met nederlandse ondertitels. Vooral vanwege Michel Bouquet, die wil je gewoon in zijn eigen taal te keer horen gaan.

De Nederlandse versie was trouwens wel beter, door de montage, en de redelijk goede nasynchronisatie.

Moeilijk altijd als een film meerder versies heeft, vooral als je hem voor het eerst gaat kijken. Ik heb nu de Nederlandse dub van 119 minuten (met veel moeite) gevonden, zal die eerst dan toch maar kijken.

Ik vind de Nederlandse versie niet goed. De Franse Cannes versie is echter een meesterlijke romantische gothic horror, met de schitterende sfeerscheppende muziek van Georges Delerue die ontbreekt in de Nederlandse dub. Probeer zeker die Franse versie te zien.

Wat mij vooral afschrikt aan de Nederlandse versie is dat Orson Welles en Susan Hampshire dan gedubt zullen zijn door iemand anders. Zit die muziek en gotische sfeer ook in de Engelse versie? Overigens vreemd dat Moviemeter geen overzicht heeft van de verschillende versies. Ik heb nu de Nederlandse al, maar ik ga dan toch maar die Franse erbij zoeken, want dat sfeertje vind ik toch belangrijk.

De Engelse versie bevat ook de gotische sfeer en de schitterende muziek van Delerue.

Je zit onmiddelijk vanaf het begin in de juiste sfeer:

Malpertuis 1971 - Cannes version, Part One - YouTube

De 5 delen

Die versie is al meteen heel anders dan de Vlaamse. Bedankt voor het delen .

Binnenkort dan maar bekijken, en dan later die Vlaamse nog eens (ter vergelijking).

Nog voordat de pater familias (Orson Welles) zijn laatste adem heeft uitgeblazen, staan de erfgenamen in de rij om zijn materiële goederen te ontvangen. Zeeman Jan (Mathieu Carrière) wil ontsnappen met de zus wiens voluptueuze lichaam hij al meermaals geproefd heeft. De rest van de familie staat al in de nek van de stervende te hijgen; allemaal zien zij hun verlangen weerspiegeld om te ontsnappen aan het grijze muizenbestaan van alledag. Het zijn carnavaleske figuren, ogenschijnlijk ontsnapt uit de grote Russische romans. Venijnige, elkaar hatende gluiperds die zich bij voorbaat rijk rekenen bij het sterven van hun oom. Maar de stervende voorvader heeft een laatste troef achter de hand: zijn testament bindt iedere nazaat aan huize Malpertuis. Voor eeuwig.

Malpertuis is een labyrintische locatie vol gangen, trappen, nissen, verborgen ruimtes en plekken om elkaar te bespieden. Een beklemmende plek waar dode beesten je aanstaren; waar onzichtbare ratten knagen, ratelen, kermen, kruipen. Overal plekken om te gluren of begluurd te worden. Demented Hogwarts. Malpertuis is een carnavaleske, boertige plek. Waar familiebanden een façade zijn van kleinburgerlijkheid en preutsheid. Waar men slechts in gemene toespelingen met elkaar spreekt, onmachtig om liefdevolle banden te hebben. Malpertuis is een zwoele, sensuele plek van verboden liefde, perversie, opwinding en (onderhuidse) seksuele spanning. Het is geen film die het moet hebben van een logisch coherent plot of een psychologische ontwikkeling, maar het weet de gotische locatie uit te buiten voor een surreële, associatieve trip door het onderbewustzijn. Een film als geen ander: boertige komedie, horror, satire over de menselijke conditie, erotiek en mythe. Krankzinnig en vreemd, maar volstrekt eigen.

Malpertuis zag ik voor het eerst op zeventienjarige leeftijd in een filmzaal zonder dat ik wist welke film er zou gaan komen of welk genre ik überhaupt kon gaan verwachten, en ik werd behoorlijk weggeblazen door de geweldige sfeer, het spel, de kleuren en bovenal het briljante uitgangspunt van de als huisdieren gehouden Griekse goden. Ik weet niet meer welke versie ik toen zag (het was een 16mm-print, vermoedelijk dan Kümels versie?), wel dat ik de magnifieke muizenvalscène bij mij flink effect sorteerde. Later heb ik Malpertuis nog via een televisie-uitzending op een VHS-band kunnen vastleggen, maar tussen de laatste keer dat ik de film heb bekeken en de recente aanschaf van de Cinematek-dubbel-DVD lagen vele, vele jaren, waarin ik overigens de bronroman van Jean Ray wel enige malen heb gelezen.
        De film heeft inmiddels nog niet veel van zijn fascinatie voor mij verloren. Van Orson Welles ben ik niet meer zo onder de indruk (ook los van zijn beroerde gedrag op de set zoals gedocumenteerd op de uitzonderlijk rijke DVD), van Susan Hampshire in al haar drie rollen (maar vooral als Euryale) des te meer, en ook Michael Bouquet als de geslepen Dideloo is ijzersterk. Als de naïeve Jan is Mathieu Carrière onwaarschijnlijk mooi en dromerig; hij beweegt zich bijna als een ballerina, en hij moet ook zo'n beetje het lijdend voorwerp zijn, de wassen tablet waarop het huis als het ware zijn indrukken nalaat. Dat zijn enigszins wezenloze spel andere mensen ergert of tegenstaat kan ik begrijpen, maar ik vind het wel passen bij de droomachtige sfeer van de film, net zoals de af en toe wat onbeholpen nasynchronisatie mij deswege niet stoort (en ook omdat ik het onrealistische effect daarvan al gewend ben bij bijvoorbeeld de films van Fellini). Gelukkig is de gecompliceerde vertelstructuur van de roman door Jean Ferry en Harry Kümel al in de scenariofase vereenvoudigd, en in combinatie met de fantastische set-design en de superbe fotografie levert dat nog altijd een intrigerende en bijna obsederende film uit die wat mij betreft onbeperkte te herzien is, ondanks alle tekortkomingen waar Kümel in zijn audiocommentaren ongegêneerd op wijst. In één van de extra-features vertelt hij dat hij het vaak meemaakt dat mensen na het zien van de film rare dromen hebben gehad, en ja, dat is ook mij overkomen bij het doorspitten van alles wat er op deze DVD te zien en te beluisteren valt (maar vraag me niet om de droom na te vertellen : toen ik wakker werd wist ik alleen nog maar dat ik heel wat gangen belopen had).
        Overigens, ik weet het wel : sfeer is belangrijker dan plot, aan de herziening van een echt goede film kun je ook wanneer je de oplossing van het mysterie al weet nog net zo veel plezier beleven, en misschien weten de meeste mensen die aan deze film beginnen sowieso al wel wat de clou is, maar toch maakt zowel de Nederlandse wikipedia-pagina ("Een zeeman erft het huis van zijn oom. In het huis blijken de vroegere goden van de mythische berg Olympos te wonen") als de allereerste zin van de tekst achterop de DVD ("Groots opgezette visualisering van Jean Ray's roman over het spookhuis Malpertuis waar oom Cassavius de oude Griekse goden gevangen houdt" het qua spoilers wel tamelijk bont.
        Iets anders is dat Hubert Lampo, auteur van de Vlaamse vertaling van Malpertuis, blijkens zijn nawoord daarbij nog met een vraag is blijven zitten : wie heeft Mathias Krook vermoord? In de verfilming maakt Kümel wel duidelijk wie (volgens hem) de dader is, maar wat is diens motivatie? Elders oppert Lampo wel een mogelijkheid daarvoor, maar heeft iemand hier een idee?
        En tenslotte nog een paar aardige anekdotes en details voor wie ze nog niet kent : Eisengott wordt gespeeld door Walter Rilla, de vader van Wolf Rilla, de regisseur van de oorspronkelijke Village of the damned uit 1960, en Lampernisse (de man onder de trap) door Jean-Pierre Cassel, de vader van Vincent Cassel. En voor die laatstgenoemde rol hadden ze oorspronkelijk Jacques Brel benaderd, dat was ook wel een mooie keuze geweest...

Malpertuis is een dromerige, surrealistische en enigszins absurdistische Gothische Horror-film van Harry Kümel. Matroos Jan keert naar jaren weer terug naar zijn familie in Gent. Hij verneemt dat zijn oom Cassavius op sterven ligt en dat daarom de voltallige familie zich in Malpertuis heeft verzameld, wachtend op zijn dood en hun erfenis. Het huis Malpertuis is een eindeloze doolhof en Jan is vastbesloten het geheim ervan te doorgronden. Gebaseerd op het boek van de Gentse schrijver Jean Ray.

Harry Kümel wilde het boek al lange tijd verfilmen maar kon dit pas na het succes van de Vampier-film Daughters of Darkness. Malpertuis werd al snel een ambitieus internationaal project. Franse acteur Mathieu Carrière speelt de hoofdrol van de film en verder speelt ook Jean-Pierre Cassel een rol. De Britse actrice Susan Hampshire speelde diverse vrouwelijke rollen in de film. En tot slot heeft Kümel zijn idool Orson Welles gevraagd voor de rol van Cassavius. Welles accepteerde de rol, maar was een ramp om mee te werken. Hij was regelmatig dronken en nam de regie van zijn eigen scènes vaak over. Daarnaast gaf hij continu de indruk ieder moment weg te kunnen lopen van de film.

De productie van de film verliep een beetje zoals bij de Italianen, veel verschillende nationaliteiten op de set. De regisseur was Vlaams, de crew voornamelijk Frans en Engels. Twee acteurs zijn Engels, een aantal Frans en de rest Vlaams. Tijdens de opnames werd voornamelijk Engels en wat Frans gesproken. Omdat de film echter grotendeels door Vlaamse filmbonden is gefinancierd werd de film in het Vlaams gedubd voor hij werd uitgebracht.

Tijdens de post-productie ontstond er onenigheid tussen Kümel en editor Richard Marden (Hellraiser) over de montage. Kümel monteerde zelf de Vlaamse versie van 119 minuten en Marden maakte de Engelse en Franse versie van 100 minuten die op Cannes zijn vertoond. De Vlaamse versie is dus langer en heeft daarmee ook wat meer samenhang qua verhaal. De stemmen doen een beetje aan als in een tekenfilm, maar het went al gauw. Een nadeel is dat deze versie nauwelijks muziek heeft en Welles en Hampshire zijn gedubd. De Cannes-versie zit erg vreemd in elkaar qua montage (personages verschijnen uit het niets) maar heeft wel de originele stemmen van de meeste acteurs en een prachtige sfeervolle soundtrack van Georges Delerue.

De film is opgenomen in Gent en Brugge, erg mooi in beeld gebracht door cinematograaf Gerry Fisher (Highlander, Exorcist III). Gent wordt een labyrintische spookstad en het Malpertuis een oneindige vesting. Op veel vlakken wordt de film een soort dromerig geheel en de manier waarop het gefilmd is helpt daarbij enorm. Enerzijds is de film vooral een familie-drama met wat erotiek, maar anderzijds is het ook veel gotische horror.

Uiteindelijk blijkt Jan tot twee keer toe de hele geschiedenis te hebben gedroomd, maar aan het einde blijkt hij toch niet van Malpertuis verlost te zijn. De ontknoping dat alle familieleden eigenlijk Griekse goden zijn, gevangen genomen door Cassavius van een Grieks eiland en door diens assistent in menselijke gedaantes gevangen. Enerzijds klopt het door de subtiele aanwijzingen in de film, maar anderzijds is mij onduidelijk waarom Cassavius zo'n hekel aan ze heeft gekregen en waarom ze zich gedragen als een kleinburgerlijke familie die koste wat het kost een erfenis wil bemachtigen.

Al met al een erg bijzonder Belgische film van Kümel. Je wordt als kijker in de mysterieuze sfeer gezogen naar deze spookachtige droom, of eerder nachtmerrie.

Net gezien op aanraden van Quentin.

Fantastische fantasy film van hoog niveau en dat uit België!! ? begin van de film deed me een klein beetje aan A Clockwork Orange denken, Kümel is een fantastiache regisseur!

De kleuren en het camerawerk is ook erg goed gedaan! Zou Orson Welles echt Nederlands gesproken hebben of zou het gedubbd zijn?

Hij werd natuurlijk gedubd.

Leuke tidbits van baspls . Ik herinner me dat ik als kind van een jaar of 10 stukken van deze film had gezien. Maar mama en grote zus vonden me toch wat te jong. Het was te eng en ik zou het toch niet begrijpen, hetgeen achteraf bekeken wel klopt. Overigens denk ik niet dat zij de film zelf hebben uitgekeken. Het is eigenlijk pas onlangs dat ik te weten ben gekomen dat Malpertuis de titel is. Zodoende kon ik op zoek en zo een 30 jaar later dan eindelijk weten waar de film nu eigenlijk over gaat.

Door de veelheid aan karakters is het soms wel moeilijk te achterhalen of onthouden wat al hun onderlinge verhoudingen zijn, maar uiteindelijk wordt de geduldige kijker beloond. Ik had het plots door op het moment dat Lampernus door de roofvogel werd belaagd. Natuurlijk Prometheus en ik begreep dan dat al die anderen ook goden moesten zijn. Plots snapte ik waarom die man zijn oude vrouw steeds Venus noemde, waarom Euryale nooit mensen recht in de ogen wilde kijken. Eigenlijk zou je de film opnieuw moeten kijken om te zien of de activiteiten die ze doen stroken met hun goddelijke alter ego. Zit best wel leuk in mekaar en er wordt knap gebruik gemaakt van de setting. Residentie Malpertuis dat een eindeloos labyrinth lijkt van gangen, trappen en kamertjes. Het zorgt voor een beklemmende, donkere sfeer.

Het einde is voor mij ook een beetje een vraagteken. het vertelt mij dat er misschien ook niet 1 interpretatie van het hele gebeuren is maar meerdere en misschien mag je als kijker zelf kiezen.

Typisch eentje die ik wel eens wil kijken met audocommentaar als er zo een versie bestaat natuurlijk.

Op mijn dvd-versie zat ook audiocommentaar. Zeker een aanrader. Vooral heerlijk om Kümel over Welles te horen klagen haha.

Hij werd gedubd door Harry Kümel himself.

De versie die ik bekeken heb is de in het Nederlands gesynchroniseerde director’s cut van Harry Kümel. Eerst wilde ik de Engelse (Cannes)versie bekijken maar omdat deze niet de goedkeuring van Kümel had, heb ik dan maar zijn wens gerespecteerd, al ben ik geen liefhebber van gedubde toestanden.

Absoluut genoten van dit fantasy verhaal, dat zich kenmerkend afspeelt in lange gangen en barokke kamers van Malpertuis, een niet nader omschreven huis/slot waarin alles in eerste instantie draait rond de stervende Cassavius, vertolkt door Orson Welles. Orson Welles is te zien in de eerste helft van de film, en trekt gelijk alle aandacht naar zich toe. De echte hoofdrol wordt dan weer gespeeld door Mathieu Carrière. Maar misschien is de werkelijke ster van de film voor mij wel Susan Hampshire. Ik had het eerst zelfs niet door maar ze heeft drie uiteenliggende vrouwenrollen op zich genomen. Toen ik daarachter kwam dacht ik effe: briljant!

Het scenario komt warrig over maar dat is ook een beetje de bedoeling aangezien logica niet per se van tel is in het hele opzet. Qua setting en insteek van het scenario deed het me eigenlijk nog wel denken aan Dario Argento, ook al omdat er zelfs gore te zien valt.
En al wordt er met geen woord over gerept in de extra’s op de dvd, en is de film gebaseerd op een boek van Jean Ray, toch heb ik hard moeten denken aan Le Procès (1962) - MovieMeter.nl, met Orson Welles als regisseur en ook acteur. In diezelfde film ligt hij eveneens vanuit bed de boel te leiden, te midden van een labyrinth, wat overeenstemt met Malpertuis.

De prachtige fotografie van Gerry Fisher betekent zeker een grote meerwaarde. Jammer dat de lancering van de film verprutst werd door de eerste montage, nadien rechtgezet door Kümel, maar intussen heeft de film toch een soort cultstatus verworven en ben blij dat ik hem nu zelf ook gezien heb.

Bobbejaantje, jouw verklaring klinkt aannemelijjk. Op zijn commentaartrack zegt Kümel ook al dat Mathias volgens hem door Dideloo is vermoord. En in De zwanen van Stonehenge, een boek over magisch-realistische literatuur, zegt Hubert Lampo in zijn hoofdstuk over Jean Ray: "Matthias Krook als de lichtgod Apollo [zou] ook met het Messias-archetype kunnen verwant zijn, wat meteen de stervende verfhandelaar met de gekruisigde Christus, en het Hooglied in de reeds dode mond met Jezus' boodschap van liefde in verband brengt." Voor wat het waard is...

Apart filmpje van Belgische bodem, met een nogal mysterieuze, sprookjesachtige sfeer. Pater familias Cassavius ligt op sterven, en al bij leven wordt er naar hem gerefereerd als een duivel en naar zijn huis Malpertuis als een helse plek. Het is in ieder geval een bizar groot labyrint, vol met oneindige lijkende wenteltrappen, rare kelders en zolders, en vol met een brede cast aan vreemde familieleden en typetjes. Het is wel een interessant sfeertje, maar echt heel samenhangend vond ik het allemaal niet. Na de aankondiging van Cassavius dat de erfenis aan de laatste overlevenden toe zou komen had ik ook een soort van Battle Royale achtige onderlinge strijd verwacht, maar daar blijkt niks van waar. Of althans, weinig. Maar wat die figuren allemaal wel een het uitspoken zijn kan ik ook weinig chocola van maken. Zeker in het middenstuk begint het daardoor ook wat te slepen; ook omdat het wel échte typetjes zijn die zo uit een sprookje weg te lijken zijn gelopen, maar niet echt als personen met begrijpelijke motivaties zijn te vatten. Wat gezien het verhaal logisch blijkt, maar goed. Dat fantasy-achtige karakter was ik na een tijdje ook wel wat klaar mee. Al wordt het tegen het einde gelukkig nog een beetje donkerder en maakt het eindelijk z'n horrorlabel nog een beetje waar.

Wat een bevreemdende ervaring was dit. Deze valt onder het label van horror, maar echt horror is het niet natuurlijk. Hooguit erg mysterieus. Een Belgische film zowaar, geheel ook gefilmd in het Middeleeuwse Brugge en Gent met hun pittoreske geplaveide straatjes. De cast zei me niet zoveel, maar blijkbaar waren het veelal buitenlandse acteurs. Je ziet inderdaad af en toe dat er gedubd werd.

Een rariteitenkabinet is het wel die bonte bende die gehuisvest is in Malpertuis en wordt geregeerd door de stervende pater familias Cassavius. Jan voelt er eigenlijk niets voor om terug te keren of om er te verblijven, maar blijft toch. Hij ervaart vreemde dingen in het huis met zijn talrijke deuren, verdiepingen en gangen.

Fascinerend en sfeervol, dat zeker. Maar verder dan dat ging het voor mij niet. Ik vond het bij momenten te theatraal, maar ook enerverend met die hoogdravendheid. Het einde verraadt eindelijk het opzet en het mysterie. Leuk uitje naar de Griekse mythologie, maar naar het hoe en waarom bleef ik toch op mijn honger zitten.

Een verdienstelijke poging om een Belgische horrorfilm te maken. Alhoewel, de horrorfans zullen misschien wat bedrogen uitkomen aangezien dit eerder een psychologisch drama met wat horror-invloeden is. Malpertuis moet het vooral van de sfeer en dialoog hebben. Men spreekt in cryptische zinnen waardoor je als kijker niet echt weet waarover er de afgelopen vijf minuten werd gebazeld. Interessant en toch vermoeiend, zo blijkt.

Jammer dat de rest van de film een uit de hand gelopen verkleedfeestje met extravagante pruiken, kostuums en overarticulatie is geworden. Orson Welles komt dan ook even een goeiendag zeggen voor hij dan weer verdwijnt voor de rest van de film. Heel vreemde keuzes die werden gemaakt. De film duurt ook veel te lang en enkele personages haalden het bloed van onder mijn nagels.

Het helpt waarschijnlijk ook dat ik deze zomer twee van Stephen Fry's boeken over de Griekse mythologie heb verslonden. Dit maakte de kijkervaring net wat leuker.

2,5*