Eye Filmmuseum

Koolhoven en Simons zijn terug! Als vanouds buigen de twee zich over de ins & outs van de genrefilm en presenteren niet eerder in Eye vertoonde titels binnen niets verhullende thema’s. Denk aan avonden rond de Truckerfilm, Grindhouse of de Wraak van de Natuur. Een ode aan zelden vertoonde trailers en vergeten klassiekers, waar mogelijk op 35mm, met films uit de Eye-collectie.

De zomer moet nog een beetje meewerken, maar Eye vertoont vanaf 20 augustus onder de titel Sunsets zes avonden films in het park bij het museumgebouw. Zes uiteenlopende films: van To the Moon, een hypnotiserende ode aan de maan, tot aan de cultklassieker Cha Cha met Herman Brood en Nina Hagen.

Eye begint deze maand met een langlopend programma rondom aanstormend talent Films spelen uiteraard een grote rol. Badlands is volgens Eye-programmeur Ronald Simons een soort “Zomergasten voor de nieuwe stemmen in filmend Nederland”.

Badlands gaat op 2 september van start met drie weken lang iedere dag een film of evenement. Vanaf 10 november wordt het een serie van avonden waarop om de maand twee talenten aan bod komen. De koppels zijn zodanig samengesteld dat ze elkaar iets nieuws kunnen bieden. Ze komen van verschillende academies en sommigen zijn zelfs autodidact. Als gast mogen ze iemand die ze als inspiratiebron beschouwen, uitnodigen voor advies en vragen. Zo wil C.T.H. Fransen graag van Peter Greenaway horen hoe hij er altijd in is geslaagd zo groot te denken.

Yasujiro Ozu, Masaki Kobayashi, Takeshi Kitano: het zijn de grootmeesters van de Japanse cinema. Maar wie weet dat hun werk mogelijk is gemaakt door Shochiku? Eye Filmmuseum staat stil bij het meer dan honderdjarig bestaan van een van de oudste en grootste filmmaatschappijen van Japan.

In 2020 vierde Shochiku zijn honderdjarig bestaan. Als filmstudio is de firma niet meer actief, maar het jubileum is aanleiding voor een terugblik op de roemruchte geschiedenis.

Shochiku werd opgericht in 1895, als producent van kabuki-theater. Vanaf 1920 waagde de directie de sprong naar de filmwereld. In 1921 vestigde de studio meteen de aandacht op zich met de mijlpaal Souls on the Road, waarin regisseur Minoru Morata westers-modernistische avant-gardetechnieken liet samengaan met Japanse esthetiek. Shochiku tekende ook voor de eerste Japanse geluidsfilm, -kleurenfilm en de eerste Japanse Oscarwinnaar, Departures (2009). Ook was Shochiku verantwoordelijk voor ’s werelds langst lopende filmserie, Tora-san (1969-1995).

Om de bijzondere betekenis van Shochiku voor de Japanse film te verhelderen, presenteert Eye een jubileumprogramma met veertien titels uit de Shochiku-stal. Een aantal van de films is niet eerder in Nederland vertoond; de films zijn te zien op 35mm en als digitale restauraties, met live muzikale begeleiding bij de stille films en inleidingen door Japan-kenners.

Sandra den Hamer heeft aangekondigd deze herfst te stoppen als directeur van Filmmuseum Eye. In de vijftien jaar dat zij de functie heeft vervuld is de instelling verhuisd naar de nieuwbouw aan ’t IJ en is Eye uitgegroeid tot internationaal vermaard museum.

Vorige week kondigde Sandra den Hamer aan komend najaar te stoppen als directeur van Eye. In gesprek met De Filmkrant keek zij terug op vijftien jaar filmmuseum: de verhuizing, de fusies, hoogte- en dieptepunten, en het verschil tussen een museumzaal en een filmzaal.

De Oekraïense cinema heeft een lange traditie van filmmakers die zich niet in een ideologisch keurslijf laten persen. Eye Filmmuseum vertoont onder de titel Kino Ukraïna met zeven films de rijkdom van de Oekraïense cinema in heden en verleden.

Een keer per jaar presenteren Eye's collectiespecialisten bijzondere vondsten en restauratieprojecten. De toegang is overdag gratis. Dit jaar o.a. aandacht voor Knockin' on Herman's Door en Vrouwen van Suriname.

Ze speelden nooit samen in een film, maar krijgen toch een gezamenlijk zomerprogramma van Eye: de Afro-Amerikaanse acteergiganten Sidney Poitier en Denzel Washington.

Eye Filmmuseum heeft bekendgemaakt wat er zoal te gebeuren staat volgend jaar. De meest in het oog springende namen aan wie tentoonstellingen en filmprogramma's worden gewijd zijn die van Werner Herzog, Krzysztof Kieślowski, Andrea Arnold en Lynne Ramsay. En op de valreep van 2022 biedt de nieuwe interactieve installatie Film Catcher gratis vertier.

Filmmuseum Eye heeft een nieuwe directeur. Journalist en documentairemaker Bregtje van der Haak neemt het stokje over van Sandra den Hamer, die per 1 april 2023 stopt. Daarmee heeft de Raad van Toezicht gekozen voor een kandidaat met zowel bestuurlijke ervaring als een ‘makers-cv’.

De films van Kieślowski - Krzysztof Kieślowski (1941 – 1996), 18 januari t/m 1 maart 2023 in Eye Filmmuseum

Eye presenteert een retrospectief van het veelzijdige oeuvre van Krzysztof Kieślowski. De Poolse regisseur brak internationaal door met de tiendelige filmserie Dekalog, waarin hij de betekenis van de Tien Geboden voor de moderne mens onderzocht. In zijn succesfilms La double vie de Véronique en de Trois couleurs-trilogie, met Franse sterren als Irène Jacob, Juliette Binoche en Julie Delpy, spelen verwantschap, identiteit en toeval een grote rol. Deze zijn nu voor het eerst in gerestaureerde versie in Nederland te zien.

https://www.eyefilm.nl/kieslowski

Bij de gouden periode van de Italiaanse cinema denken we aan Fellini, Bertolucci, Scola en Visconti. Maar de minder bekende Alberto Lattuada hoort ook in dit rijtje thuis. De in Italië zeer succesvolle filmmaker was al lang voor zijn dood in 2005 simpelweg vergeten. Een retrospectief in Eye laat zien hoe onterecht dat is.

Ontdek de magie van bewegend beeld en de kunst van het kijken. Speel met film, maak film en kijk film. Voor kinderen is tijdens de meivakantie extra veel te doen in Eye, van een creatieve filmworkshop tot een interactieve videotour.

Meivakantie in Eye | Eye Filmmuseum - eyefilm.nl

Eergisteravond werd in filminstituut Eye de grote overzichtstentoonstelling van de Duitse cineast Werner Herzog feestelijk geopend. In The Ecstatic Truth zijn persoonlijke documenten, rekwisieten en heel veel memorabele filmclips van de geliefde maar ook controversiële regisseur te zien. Een voorbeeld van dat laatste: een van de 11.000 ratten die hij losliet in Delft tijdens de opnamen van Nosferatu, Phantom der Nacht (1979) ligt in een vitrine. Daarnaast vertoont Eye de komende maanden een ruime selectie uit diens zeventig speelfilms, shorts en documentaires.

Voor het programma heeft Eye dertig films geselecteerd, waaronder bekende titels als Grizzly Man, Nosferatu, Herz aus Glas, Rescue Dawn en Cave of Forgotten Dreams. Vier films zijn beschikbaar voor de bioscopen: Aguirre, Kaspar Hauser, Fitzcarraldo en de nieuwe documentaire Radical Dreamer. Zeer aan te raden is ook de vriendelijke geprijsde catalogus die het instituut bij de tentoonstelling verkoopt.

'Written and Directed by Preston Sturges'

Voor het eerst in Nederland: retrospectief van het genie van de screwballcomedy

Preston Sturges geldt als een van de briljantste scenarioschrijvers én regisseurs van Hollywoods Gouden Tijdperk. Tussen 1940 en 1945 maakte hij een achttal titels die de screwball komedie een ander aanzien gaven: behalve komisch zijn de films ook sociaalkritisch. Eye Filmmuseum toont het werk van een regisseur die in één adem mag worden genoemd met Billy Wilder, Ernst Lubitsch en Frank Capra. De films zijn in Nederland niet eerder in een retrospectief vertoond.

Written and Directed by Preston Sturges, Eye Filmuseum, IJpromenade 1, Amsterdam, 21 september – 15 oktober, eyefilm.nl/sturges

Als hoogtepunt van het retrospectief en de tentoonstelling die Eye aan de levende legende wijdt, vereerde Werner Herzog het filmmuseum met een bezoek en een gesprek over z’n ruim zeventig titels tellende oeuvre. Over dat leven acteren is, over het belang van dromen en de wens te kunnen vliegen. “Als iemand over moeder natuur begint, weet ik dat het een oplichter is.”

Claire Denis (1948) groeide op in verschillende landen in West-Afrika. Ze werkte als assistent-regisseur bij onder andere Jim Jarmusch en Wim Wenders en regisseerde daarna korte films, documentaires en speelfilms zoals Chocolat (1988), Beau travail (1999), 35 Rhums (2008), High Life (2018) met Robert Pattinson en Stars at Noon (2022).

In Eye is een omvangrijk retrospectief te zien rond Claire Denis, een van de belangrijkste filmmakers van Frankrijk. Claire Denis onderzoekt in haar films de gevolgen van kolonialisme en het gevoel een buitenstaander te zijn, met bijzondere aandacht voor familiale spanningen, sensualiteit, verlangen en het lichaam. Met nieuw gerestaureerde films, met Chocolat (4K) en haar meest gewaardeerde film Beau travail (4K) voor het eerst in de Nederlandse bioscoop.

Met Bregtje van der Haak koos Eye Filmmuseum voor een directeur die “met haar poten in het bluswater” heeft gestaan. Na iets meer dan een jaar in functie vertelt de documentairemaker over haar ervaringen, ambities en de kracht van cinema.

Deze zomer staat Eye in het teken van Joel en Ethan Coen, de bekendste buitenbeentjes van Hollywood. Het programma opent met de 4K-restauratie van hun debuutfilm Blood Simple (1984), precies 40 jaar geleden gemaakt.

Eye toont achttien speelfilms van de broers, evenals hun korte films en de films die ze solo maakten. Daarnaast zijn vijf films te zien met hun terugkerende actrice Frances McDormand, films met een scenario van de Coens, films die door hun werk zijn geïnspireerd en films die de Coens zelf hebben geïnspireerd. Verschillende gasten zorgen voor verdieping bij speciale voorstellingen.

Michael Powell en Emeric Pressburger vierden grote successen met films als The Red Shoes (1948), Black Narcissus (1947) en I Know Where I’m Going! (1945). Eye Filmmuseum presenteert het eerste grote overzicht van het werk van Powell en Pressburger in Nederland; het retrospectief omvat vijftien films, waaronder zelden vertoond vroeg en laat werk van Michael Powell. Eerbetoon aan een invloedrijk Europees filmduo, dat ook makers van nu blijkt te inspireren.