
Biruma no Tategoto (1956)
Alternatieve titels: The Burmese Harp | Biruma no Tatekoto | ビルマの竪琴
Japan
Drama / Oorlog
116 minuten
geregisseerd door Kon Ichikawa
met Rentarô Mikuni, Shôji Yasui en Jun Hamamura
Tijdens de laatste dag van de Tweede Wereldoorlog moet de Japanse soldaat Mizushima een garnizoen in Birma overtuigen zich over te geven. Hij slaagt daarin echter niet, en als de Britten aanvallen wordt het gehele garnizoen om het leven gebracht. Mizushima zelf onstnapt maar net, maar de ervaring resulteert in een trauma. Hij wordt opgevangen door een groep Boeddhistische monniken.
- nummer 69 in de tip 250
Trailer
https://www.youtube.com/watch?v=x1ChSdFyxnk
Wanneer je deze, als ook andere ingevoegde media op de site wilt zien, dan moet je hier even toestemming voor geven.
Met het tonen hiervan wordt er mogelijk door een andere partij cookies geplaatst en/of wordt je ip-adres geregistreerd, zonder dat MovieMeter hier invloed op heeft. Lees ons privacybeleid voor meer informatie over hoe MovieMeter met je privacy omgaat.
http://mdn.mainichi.jp/national/news/20080213p2a00m0na043000c.html
Het is niet zo vergezocht als het klinkt. Dit is een magische oorlogsfilm. De nadruk op muziek ondersteunt de pacifistische boodschap perfect en geeft een haast mythologisch gevoel aan wat we te zien krijgen. Dit in combinatie met de soft-focus cinematografie en de wonderlijke locaties (Birma's landschap is echt iets bijzonders, of ze hadden de beste locatie scout ooit) zorgt voor een van de meest unieke en lyrische oorlogsfilm bedenkbaar. Ik kan me moeilijk voorstellen dat er veel vergelijkbare films te vinden zijn. Het grootste wonder is wellicht dat het allemaal nog werkt ook. Ja, het is sentimenteel, maar wel op een goede manier. Ja, de soldaten doen soms meer denken aan een stel kleuters dan aan vechters, maar ook dat past.
Rationeel gezien is The Burmese Harp grote nonsens, maar Ichikawa brengt het met zoveel overtuiging dat ik niet anders kon dan meegesleept worden door de schoonheid van de film. Alleen het voorlezen van de brief had geschrapt moeten worden. Het probeert iets teveel van het verhaal te verklaren, waar een zekere mysterie beter werkt.
4*
De film opent sterk met de scène die The One Ring hieronder beschrijft en blijft daarna boeien met Mizushima's missie. Daarna gaat het qua plot een beetje slepen, maar het bleef mij toch boeien en ik heb geen keer op de klok gekeken.
Verder mooie plaatjes van Birma/Burma/Myanmar, vandaag toevallig ook prominent in het nieuws.
Pas voor het eerst dat ik trouwens een film van Kon Ichikawa mocht aanschouwen

Ichikawa heeft zelf ook nog een remake van deze film gemaakt zag ik op IMDB? Zal ik tzt ook maar eens toevoegen op deze site, ondanks de overbodigheid van die excercitie van Ichikawa. Kan ik meteen dit plaatje gebruiken, want die is dus van de film uit 1985!
Bovendien ook erg mooi geschoten en de film lijkt ook zelf een werk te zien van verwerking van de oorlog. Zo lang was dat in 1956 namelijk nog niet geleden. Erg bijzonder, dat zo'n thema dan al zo relativerend behandeld kan worden. Een aangename verrassing!
Zeker is het een ietwat sentimentele film, maar de nadruk ligt daar niet op. De nadruk ligt in mijn ogen vooral op de manier waarop een groep de nederlaag van de oorlog verwerkt. En in dat proces werkt de harp hier bijzonder goed. Het is een fijngevoelige film, evenals de harp en juist dat vult elkaar hier bijzonder goed aan. Ik ben op zich ook nooit zo van de muzikale intermezzo’s en als ik dan lees dat hier soldaten in zitten die volop aan het zingen zijn, vrees ik enigszins het ergste, maar dat is ten onrechte. Juist de gezongen stukken en de momenten waarop de harp bespeeld wordt zijn mooi en vormen rustpunten om net als de soldaten eens even na te denken over alle gebeurtenissen.
Cinematografisch ziet het er overigens ook bijzonder mooi uit. De locatie waar het zich allemaal afspeelt is prachtig en Ichikawa slaagt er zelfs in om de regen net zo mooi in beeld te brengen, zoals Kurosawa dat altijd kan. Ondanks de ver gezochtheid van sommige zaken, blijft het toch ten allen tijde geloofwaardig. Die papegaai past trouwens ook mooi bij alles en zelden heb ik een dier zo triest zien kijken na het lezen van een droevig bericht. Ik ben het met The One Ring eens dat het voorlezen van de brief, een klein beetje van de magie wegneemt. De film had 2 minuten eerder moeten eindigen, dan was het helemaal prima geweest.
Maar verder dus erg genoten van deze Japanse klassieker, die bij mij in ieder geval de juiste snaar heeft weten te raken. Ik wil zeker ook nog veel meer van Ichikawa zien, want dit was na Tokyo Olympiad pas de tweede film die ik van hem zag en ook die beviel goed.
4,0*
Slow-paced, maar doorwrocht met menselijkheid, is dit echt een film om over je heen te laten komen. Waar veel anti-war films nogal met ferme slagen op de boodschap hameren, pakt Ichikawa het anders aan door ons de innerlijke reis van Mizushima te tonen. Spiritualiteit, sentimentaliteit en muzikaliteit worden hier probleemloos in verweven, op een manier die bij mij het grootste respect afdwingt. De sfeervolle zwart-wit fotografie is van grote klasse, net als het indrukwekkende landschap.
Al met al een terechte plek in de tip 250, en volgens mij stijgt hij dankzij deze stem door van 3,83 naar 3,84 te gaan weer een plekje of tien, van 123 naar 113, als dat inderdaad zo simpel werkt. La Strada mag er dan met die eerste Oscar voor beste buitenlandse film vandoor zijn gegaan, maar The Burmese Harp heeft op mij meer indruk gemaakt.
Prachtige cover art van Criterion, trouwens.
4.0*
Het punt is en dat heb ik de laatste tijd ontdekt; ik ben helemaal niet meer in de stemming voor oorlogsfilms. Vanmorgen nog geprobeerd een oorlogsfilm te bekijken maar er na een half uur de brui aan gegeven.
Wel, vanmorgen heb ik die film - en dat was deze film dus! - toch maar afgekeken en dat is maar goed ook, want i.t.t. Dunkirk wist deze film mij wél te raken. Niet zo zeer vanwege die doorgaans schreeuwende Japanse soldaten maar vooral door die krachtige uitstraling van de monnik Mizushima, die de boodschap van het boeddhisme uitstekend begrepen had. De kracht van die boodschap ligt in het zwijgen. "De waarheid kan niet onderwezen worden" zo luidt een boeddhistische spreuk. Beelden zeiden trouwens meer dan genoeg en dan heb ik het vooral over die op visueel vlak schitterend weergegeven beelden van de talrijke vergane lijken van de gesneuvelde Japanse soldaten die bij mij veel meer indruk maakten dan die gevechtsscène die we in het eerste half uur te zien kregen. Ik vind deze film dan ook een zeer sterke anti-oorlogsfilm. Het einde, de reis naar huis van de Japanse soldaten over de rivier met op de achtergrond het Birmese vlakke landschap, een pagode daar boven uitstekend vond ik trouwens zeer mooi.
4.0*
Voorderest een ontzettend ontroerende film over hoe men moet of kan omgaan met lijden en verlies. Het begraven Van de doden is ook een teken van eerbied voor de doden maar ook van acceptatie van verlies . Hoelang zal het duren voordat Nederland kan omgaan, zoals Ichikawa, met het dood en verderf dat wij gezaaid hebben in Indonesie?