Les Plages d'Agnès (2008)

Prachtig en een integer gemaakte documentaire. Wat een leven heeft deze kunstenares annex filmregisseuse achter de rug en 'stil going strong' zoals haar Amerikaanse collega/vrienden filmmakers zouden stellen.

Zonder enig spoor van zelfingenomen houding en gevrijwaard van schaamte graait Agnès Varda in haar grabbelton des levens; rijkelijk gevuld aan herinneringen om deze voorts vakkundig op film te monteren.

Picasso, Dégas, Morrison, Godard, de illustrator Sempé en natuurlijk haar grote liefde, de beroemde filmmaker, Jacques Demy passeren de revue. Documentaires waarbij de autobiografische richtlijn niet verzand tot een pedanterie bestaande uit scènes die de maker louter de hemel in prijzen zijn redelijk schaars; autobiografische documentaires die voorts boven zichzelf uitstijgen zelfs een zeldzaamheid.

4*

Draait nu in de filmhuizen. Pas Le Bonheur gezien en zeer benieuwd naar deze.

Waarschijnlijk wat meer interessant wanneer je meer films van Varda kent en meer informatie hebt omtrent haar omgeving, omdat het zo nu en dan wat te veel in crowd was. Desalniettemin grotendeels een uiterst sympathiek portret over een sympathieke vrouw die op een zeer inventieve en innemende manier deze documentaire maakt, maar tegelijkertijd met deze innemendheid ook alle aandacht naar haar toetrekt. Ook had het geheel net wat korter gekund, omdat met name naar het einde toe de film een beetje begint te trekken...

3,5*

Bijzonder hoe iemand net zo’n CV nooit is verzand in zelfgenoegzaamheid.
Juist dat maken haar presetaties dubbel zo gedenkwaardig.
Kan een hele facebook generatie iets van leren.

Biografische stranden

Les Plages d'Agnès was zo'n film die ik al geruime tijd had liggen maar aangezien dit een biografische documentaire, wou ik eerst wat meer van de regisseuse zelf zien. Het resultaat staat na een aantal jaar echter nog altijd op 0 geziene films, dus dan werd het hoog tijd om maar eens de spits afbijten met deze film. Absoluut geen idee wat ik moest verwachten, ik kende Varda schandalig genoeg enkel maar van haar huwelijk met Jacques Demy, maar dat het een interessant iemand is staat buiten kijf.

Al denk ik wel dat dit het soort documentaire is dat beter wordt wanneer je wat bekend bent met het oeuvre van Varda, dan krijg je toch net iets meer details binnen vermoed ik. Aan de hand van veel beeldmateriaal uit haar films schetst Varda haar leven en keert ze terug naar onder andere bepaalde plekken uit haar jeugd. Ze blijft zelfs op 80-jarige leeftijd nog altijd gebrand om iets speciaal te maken en laat hier ook wel wat fijne dingetjes zien. Mooi ook dat het geen ophemelende documentaire is geworden. Het getuigt van een zekere arrogantie wanneer je besluit dat je over jezelf maar eens een documentaire moet gaan maken (iets wat ze zo'n 10 jaar later met Varda par Agnès nog eens doet) maar Varda blijft een erg innemende persoonlijkheid die geen greintje arrogantie lijkt te bezitten. Altijd even respectvol naar haar collega's en de manier waarop ze over Demy en haar kinderen spreekt.. Het heeft iets enorm aandoenlijk dat ze 20 jaar na de dood van Jacques nog altijd zo liefdevol over hem spreekt.

Varda doet dus regelmatig haar eigen ding qua stijl in deze documentaire en dat heeft als resultaat dat er leuke dingen tussen zitten (het idee van die spiegels op het strand vond ik erg leuk of ook dat kleine strand dat ze daar in het midden van een winkelstraat hebben opgebouwd voor hun productiemaatschappij) maar dat de documentaire ook regelmatig wat de bal mis slaagt. Zo zijn de stukken met illustrator Sempé (die letterlijk zijn kat stuurt) echt niet aan mij besteed. Verder dus vooral Varda die de aandacht opeist en over haar leven verteld en gelukkig geen floating heads met bijvoorbeeld filmcritici die vertellen hoe geweldig ze is. Daartegenover staan mensen die effectief iets in het leven van Varda hebben betekend en zo hoort het in een documentaire als deze.

Die Varda par Agnès ga ik denk ik laten schieten, of toch op zijn minst eens wat meer reguliere films zien. Want dat doet Les Plages d'Agnès ook wel, je krijgt wel zin om wat van haar films op te zetten als je ziet met wie ze allemaal heeft samengewerkt.. Alleen zonde dat haar films precies niet zo enorm makkelijk te vinden zijn.

3.5*

Agnes Varda blikt terug op haar leven in deze nostalgische docu waarin ze meandert van haar kindertijd naar haar films en haar grote liefde, Jacques Demy. Varda is innemend en zit nog steeds vol ideeën, iets wat ook al te zien was in Villages Visages die ik onlangs zag, en wat ik in die film een beetje miste komt in deze film ruimschoots aan bod: herinneringen aan de groten en iets-minder-groten van de Franse cinema. Van Godard moeten we het doen met het shot wat ook al te zien was in Visages Villages: een shot zonder zonnebril. Chris Marker wordt op bijna South Park-achtige wijze verstopt achter een tekening van een kat en robot-stem. Hij staat overigens niet bij de cast, het zal een grapje geweest zijn. Verder gaat het veel over de doden, niet zo gek aangezien Varda vooral de jaren 50 en 60 herbeleeft en haar oude kennissenkring voor een aanzienlijk deel het tijdelijke voor het eeuwige heeft verwisseld.

De film springt ondanks een redelijk chronologische volgorde van gebeurtenissen prettig van de hak op de tak, zoals het herinneringen betaamt, en de Fransen hebben een naam hoog te houden met associatieve kunst. Varda zelf is te zien als kind op foto's maar ook als jonge en iets oudere filmmaker, gesprekken uit het verleden worden afgewisseld met die uit het heden (uit 2008 dan), figuranten uit haar oude films blijken inmiddels zelf op leeftijd, en Varda's eigen kinderen worden voor het oog van de camera ouder en krijgen zelf een gezin. Het is het portret van de filmmaker in de diepe herfst van haar carrière en leven, maar Varda wordt wel wee- maar nooit zwaarmoedig. Steeds weer komt er een herinnering of shot dat de ernst lijkt te relativeren, waardoor het redelijk "licht" blijft (ik schreef eerst luchtig maar dat is toch niet het goede woord). Varda is openhartig over haar verdriet -en over de steek van jaloezie als ze een bevriend koppel dat al 45 jaar samen is interviewt- en mooi is ook de trots als ze een straatje in Pointe Courte ontdekt dat haar naam draagt.

Los van het persoonlijke verhaal kent Les Plages d'Agnes leuke anekdotes, over de beginjaren van de Franse New Wave bijvoorbeeld (Zeg Jean-Luc, ken je niet nog wat filmmakers die een goedkoop zwart-wit filmpje kunnen schieten die geld opleveren?), over haar eigen films en die van haar man, maar ook over het activisme -niemand protesteert meer, wordt ergens nog verzucht.