Boccaccio '70 (1962)

Fellini' s deel is het leukst !

Dit soort episodefilms, dat werkt toch meestal niet echt lekker - maar aan deze heb ik wel goeie herinneringen. Loren op een gigantische poster, met daaronder een kinderkoor dat zingt 'Buvete Piu Latte'...

Er was nog een vierde episode trouwens.

Dat was Anita Ekberg op de gigantische poster !

Stom ! Niet op dat gezicht gelet.

De dame op de foto is Sophia Loren of bedoelde dit niet?

De vierdelige versie is enkel in Argentinië en Italië uitgebracht. Het vierde deel werd vermoedelijk geschrapt vanwege de onbekendheid van de regisseur. Geen kuisheidsredenen o.i.d. Zie daarover:

"Ponti bracht het project terug tot vier episoden. Het vierde deel, RENZO E LUCIANA, was regisseerd door Mario Monicelli. Het werd kort voor de première in Cannes geschrapt vanwege de lengte, de onbekendheid van zowel regisseur als acteurs, en mogelijk ook vanwege zijn sombere sfeer die uit de toon zou vallen." (http://www.filmmuseum.nl/actual/nl/cat/boccaccio.html).

Leuke lichtvoetige komische verhaaltjes over relaties en zeden. Fellini's deel is duidelijk het leukst en het grappigst. De andere drie halen Fellini's niveau niet, maar zijn ook erg goed te kijken. DeSica's deel is erg leuk vanwege de dorpssfeer. Visconti en Monicelli hebben een iets serieuzere ondertoon, waarbij die laatste ook nog een aardig tijdsbeeld schetst. Maar toch is dit alles bij elkaar een fijne film. Zeker voor liefhebbers van Italiaanse cinema.

3.5*

Nogal erg wisselend geheel. Dat van Monicelli was op zich een aardig tijdsbeeld, maar kende nogal nare karakters, een hele zit om dat uit te zitten, zeg !

Fellini's stuk is aardig, leuk gedaan, maar altijd heb ik 't gevoel bij hem dat cinema niet serieus is, ik kan erg weinig met die man. Visconti's deel is vrij indrukwekkend, vooral door een zeer sterke Romy Schneider. Die advocaat in 't begin is ronduit irritant. Een verlossing als ie uit beeld is.

Het allersterkste vond ik het laatste part van De Sica. Sophia Loren schudt moeiteloos een dame van "lichtere" zeden uit de mouw alsof 't niks is. Ze straalt, ze imponeert. Prachtig.

Omgerekend 2, 3, 4, 5 = 14/4 = 3.5* Jammer, had er meer van verwacht.

De episodes van Fellini en De Sica zijn erg goed, die andere twee zijn helaas vrij matig.

‘Boccaccio ‘70’ is de visie van de “Grote Vier” van de Italiaanse cinema op vrouwen en erotiek. Hoewel ik nooit van Monicelli of De Sica had gehoord, ben ik zeker geneigd om bovenstaande benaming uit ‘De Telegraaf’ van destijds voor lief te nemen. Stuk voor stuk tonen de cineasten zich meester van hun medium, en ondanks het wisselende succes waarmee dat verloopt, hebben alle kortfilms iets intrigerends. Er broeit altijd wel wat onder het oppervlak…om nog maar te zwijgen van de zwoele vrouwenlichamen die hier verheerlijkt worden. U hoort het, elke man die wat potentie in zijn broek hangen heeft kan niet anders dan smullen…

Vreemd is dat de NRC Handelsblad-uitgave van ‘Boccaccio ‘70’ opent met de film die de selectie geruime tijd niet heeft gehaald. Het gaat om de geestige bijdrage van Monicelli, die typische huwelijksbesognes met de nodige flair ontzettend charmant vastlegt. Veel staat er na het kijken van dit filmpje niet meer voor de geest (behalve misschien de ongelofelijk aanstekelijke jazz-soundtrack), en het tempo had beter gekund; maar al bij al is ‘Renzo e Luciana’ zeker amusant.

(2,75*)

Dan is het de beurt aan Fellini, die van de gelegenheid gebruik maakt om zijn collega’s grandioos te overklassen. In zijn absurde aanklacht tegen de zedendictatuur die eigen was aan zijn tijd kan het allemaal: van een brullende regisseur (kwestie van zichzelf te relativeren), tot een stel dansende negers of een oerkatholieke moraalridder die stiekem het haar van zijn secretaris streelt. Het zit hem hier – tussen de groteske situatie-humor door – vooral in de fijnzinnige details. Ook ‘Le Tentazioni del Dottor Antoni’ sleept echter veel te lang aan, en langzaam ebt de vaart weg uit wat een meesterlijke kortfilm had kunnen worden. Spijtig.

(3,25*)

En toen was er Visconti, in een vreemd verhaal met een stel ontwrichte karakters die zich tergend langzaam door het lot laten overmeesteren. Het uitgangspunt biedt veel kansen, het vrouwelijke karakter (een onweerstaanbare Schneider) staat perfect op punt en haar wispelturigheid heeft iets hypnotiserend, maar Visconti vergaloppeert zich door het ritme wel erg laag te leggen. Ondanks enkele komische “running gags” of fijne details voor opmerkelijke ogen (de man in het verhaal leest bijvoorbeeld ‘Der Leopard’, ongeveer simultaan met deze productie door Visconti verfilmd), wordt het filmpje saai en is de aandacht tegen het einde totaal verslapt.

(2,25*)

Het is de voor mij evenzeer onbekende De Sica die een slot mag breien aan ‘Boccaccio ‘70’. Hij vertelt over de collectieve euforie van een dorpje waar eens in het jaar een prostituee opduikt. Na het nogal zwaarmoedig ingestelde verhaal van Visconti is het luchtige karakter van ‘La Riffa’ meer dan welkom, maar De Sica heeft wat mij betreft gewoon te weinig te vertellen. Een vleugje liefde met een stevige scheut humor, dat is wat we in 3 kwartier krijgen voorgeschoteld. Een hongerig cinefiel wil echter meer voer, zeker na 3 thematisch verwante kortfilms die een stuk meer vlees aan hun botten hebben hangen.

(2,5*)

De teneur die overheerst bij alle kortfilms is er trouwens één van “lange speelduur, weinig plot”. Dat gegeven wreekt zich op elk van de 4 stukken, al blijven ze afzonderlijk overeind dankzij hun fijngevoelige karakter. ‘Boccaccio ‘70’ is vooral een geestige bundeling erotisch getinte kortfilms, meer dan een belangrijk stuk filmgeschiedenis. Op zijn tijd dus best genietbaar…

3*

Dat is gewoon omdat de film ook vooraan hoorde, voor hij eruit werd geknipt.

Dat vermoeden had ik al, wat niet weg neemt dat ik het nog steeds een vreemde beslissing vind...

Het eerste segment van Monicelli kwam me zo bekend voor. Is daar een remake van of zo? Of ooit apart gezien op tv? Of een onverklaarbare deja vu? Iemand enig idee of raaskal ik in het wilde weg?

Alleen de versie van 3 episoden gezien. Deel 1 : 3.0 Deel 2 : 1.0 Deel 3 : 2.5

Episodes 1 en 2 lijken mij binnen het genre van de zedenkomedie elkaars tegenpolen: de eerste (Monicelli) is die van de anecdotische, hyperrealistische 'petite histoire', de tweede (Fellini) die van de uitvergrote, surrealistische theatraliteit. Maar juist die tegenstelling maakte het voor mij nog leuker en interessanter. Ik geef ze allebei minstens 4 sterren.

De derde episode (Visconti) vond ik wat te lang en te traag, zodat de spanning soms echt verslapte. Het einde was wel terug heel knap... Minstens 3 sterren.

De laatste episode (De Sicca) was de leukste en meest onderhoudende, maar wellicht van minder artistiek en film-historisch gewicht dan Fellini. Ook minstens 4 sterren.

Vooral na de laatste kortfilm begrijp ik beter ik waar bijvoorbeeld Almodovar zijn stillistische mosterd haalt...

De Vier gaan de erotische toer op

Ik heb altijd enorm veel spijt gehad dat ik Boccaccio '70 indertijd niet had meegenomen. Het was een periode waarin ze in Mediamarkt/Saturn met de Italiaanse Meesterwerken reeks naar je kop smeten, maar ik wou eerst wat volledige films van Visconti zien en de drie andere regisseurs zeiden me niets. Gelukkig kon ik de film een tijd geleden overkopen van een user hier op MovieMeter en heb ik me er vandaag maar eens voor neergezet.

Mario Monicelli mag de film aftrappen met Renzo e Luciana. Zijn segment is er lange tijd niet bij geweest, maar in de NRC Handelsblad uitgave wordt zijn deel in volle glorie herstelt. Monicelli was de enige van de vier regisseurs van wie ik nog niets had gezien en deze kennismaking overtuigt me niet meteen om achter meer van zijn werk te gaan. Hij levert op zich wel een interessant tijdsbeeld af uit een periode waar vrouwen hun werk verliezen mochten ze trouwen of zwanger worden, maar het probleem bij dit segment is dat de film maar wat voortkabbelt en nooit echt een climax bereikt. Het contrast tussen de jeugd en hun ouders hebben we al menig keer gezien in films en er is een ruim aantal dat het thema beter aanpakt. Misschien had dit toch beter gewerkt als volwaardige film.

Dan is het de beurt aan Fellini. Een regisseur die ik toch wel een tijdje heb gemeden na het teleurstellende Otto e Mezzo. We zijn ondertussen 5 jaar verder en ik was wel benieuwd wat dit ging geven. Le Tentazioni del Dottor Antonio is een merkwaardig filmpje. Het contrast met Monicelli had niet groter kunnen zijn, maar het werkt wel. De voluptueuze Anita Ekberg helpt natuurlijk om het erotiek gehalte omhoog te halen, maar het is vooral Peppino De Filippo die langzaamaan doordraait vanwege een reclamebord die de show steelt. Vooral visueel af en toe erg leuk, Fellini komt regelmatig inventief uit de hoek.

Il Lavoro van Visconti was de reden waarom ik Boccaccio '70 wou zien. De verwachtingen waren wel vrij hoog gespannen en die komen helemaal uit. Visconti weet de aristocratie altijd zo treffend in beeld te brengen (al ben ik uiteindelijk net iets meer fan van zijn neorealisme) en waar Fellini kon rekenen op het charisma van Ekberg, kon Visconti rekenen op Romy Schneider. Tomas Milian doet ook nog mee, maar heel dit segment is een kolfje naar de hand van Romy Schneider. Visconti moet gewoon zijn camera laten rusten op Schneider en zij doet de rest. Leuk ook dat Ottavio Der Leopard is aan het lezen. Toch wel mijn favoriete Visconti.

Vittorio De Sica is een naam die ik pas recentelijk heb ontdekt, maar die met Ladri di Biciclette een serieuze indruk achterliet. Hij mag met La Riffa het slotstuk regisseren en het is een einde om U tegen te zeggen. Ik sprak daarjuist al over het contrast tussen Monicelli en Fellini, maar dat tussen Visconti en De Sica is zowaar nog groter. De Sica concentreert zich in zijn segment op een volkse kermis waar de hoofdprijs van de loterij een avondje met een prostituee is. Hij pakt het op humoristische wijze aan en Sophia Loren heeft zo'n uitstraling dat je meteen begrijpt waarom elke vent in het dorp er alles aan doet om het winnende ticket te bemachtigen.

Hoewel de film is gemaakt in '62, kreeg hij als jaartal '70 mee. Dit in het gedacht dat het 8 jaar zou duren eer de censuurcommissie de film zou vrijgeven. Vandaag de dag is er van de erotiek niet veel meer sprake maar dat schoonheid van alle tijden is, dat bewijzen Schneider, Loren en Ekberg vanaf de eerste minuut.

3* + 3,5* + 4* + 4* = 3,5*

Fellini is veruit het beste, daarna de laatste (de Sica), daarna Monnicelli (eerste) en als laatste het tergend langzame en ook ronduit saaie deel van van Visconti.

Vier korte films zonder al te veel samenhang. Vrijwel iedereen noemt Fellini’s deel als beste maar ik vond De Sica’s bijdrage veel beter. De grap bij Fellini was er wel snel af en ik kijk ook liever naar Loren dan naar Ekberg. De delen van Visconti en Monicelli zijn serieuzer maar niet slecht. Dat van Monicelli viel me zelfs erg mee. Visconti houdt het heel klein en intiem.

Akelige lachjes hadden de dames Schneider en Ekberg trouwens, gedubd mag ik hopen.

Leuk om gezien te hebben maar daar blijft het dan wel bij. De bijdragen van Visconti en Fellini waren voor mij de beste al duurt het gedoe met Ekberg iets te lang. Ook leuk om Schneider weer eens te zien en Romolo Valli als adhd advocaat

Al van jongs af aan heb ik de gewoonte om van elke film die ik zie de belangrijkste gegevens op een systeemkaartje voor mijn alfabetische filmarchief te noteren: titel, jaartal, regisseur, acteurs, overige bekende namen (scriptschrijvers, cameramensen, componisten), en grappige anekdotes of behartenswaardige citaten. Boccaccio '70 heb ik denk ik zeker veertig jaar geleden in een filmhuis voor het eerst èn voor het laatst gezien, en nu ik de DVD toevallig tegenkwam in de al eerder genoemde Italiaanse Meesterwerken-reeks van de NRC kon ik de kennismaking eindelijk hernieuwen. Maar op mijn altijd trouw bewaarde systeemkaartje stonden maar drie episodes van drie regisseurs... en nu kom ik er dus achter hoe de vork in de steel zit. Dat Carlo Ponti het deel van Monicelli al vóór de internationale release uit de film knipte is natuurlijk niet goed te praten, maar eigenlijk vraag ik me sowieso af hoe hij een film van 3 uur en 20 minuten in de markt had willen zetten, en Monicelli's bijna neorealistische bijdrage lijkt me ook in 1962 al praktisch achterhaald, dus als er íéts had moeten sneuvelen vind ik Ponti's keuze wel te billijken.
        Toch vind ik Monicelli's deel (met overigens prachtig camerawerk) niet eens het slechtste: die eer is weggelegd voor Il lavoro. Visconti is nooit mijn man geweest, van de twaalf films die ik van hem heb gezien vond ik alleen Ossessione indrukwekkend, en zijn bijdrage aan Boccaccio '70 zou ik zelfs uitgesproken vervelend willen noemen, met vervelende mensen in een vervelend gesprek op een vervelende lokatie. Mijn grote held Antonioni (nummer 2 in mijn top-10 van favoriete regisseurs) kon zich ook vermeien met het ennui van levensmoede upper-class-personages, maar deed dat met zóveel meer stijl en (voor mij) zóveel meer punten van herkenning dat ik het eigenlijk geen vergelijk vind. Het talent dat sommige gebruikers hierboven aan Romy Schneider toeschrijven kan ik in haar vertolking ook niet ontwaren, maar dat ligt misschien aan mij.
        Gelukkig zijn de overige twee episodes wèl van niveau. De bijdrage van De Sica is een mooi komisch portret van een kudde geile mannen die er hun hele maandsalaris voor over hebben om een nachtje met Sophia Loren te mogen doorbrengen, en het is natuurlijk de brave koster die er met de hoofdprijs vandoor mag gaan, maar mijn plezier om de enigszins kluchtige plot wordt op het einde opeens bruut verstoord door de merkwaardige moraal: eerst zet Loren de misschien wel liefste en onbeholpenste winnaar (zeg maar klant) die ze ooit zal mogen ontvangen botweg buiten de deur, en daarna werpt ze zich in de armen van de man die haar een paar minuten eerder nog een pak rammel heeft gegeven. Je hoeft echt niet bijzonder woke te zijn om daar je vraagtekens bij te zetten.
        Maar Metalfist, wat maak je me nou! "Vandaag de dag is er van de erotiek niet veel meer sprake", schrijf je op 31-5-2014, en ik geef toe dat je achter je computer met een paar muisklikken aanzienlijk meer uitdagends kan vinden dan deze film je kan bieden, maar de sensualiteit van Sophia Loren en Anita Ekberg en de belofte die ze beiden uitstralen zul je op internet toch niet gauw aantreffen. Niet voor niets zit in de trailer op mijn DVD ook het fragment waarin Sophia Loren haar rode bloesje uittrekt om er voor de stier niet al te verleidelijk uit te zien – hoe ze er in haar zwarte beha vervolgens voor de kijker uitziet laat zich raden. En Anita Ekberg, ach, die is en heeft eigenlijk van alles nèt te veel, maar in de bekwame handen van Fellini (nummer 3 in mijn top-10) komt ze in de scènes met de hilarische Peppino de Filippo volledig tot haar recht. Het is allemaal klassiek-Felliniaans, van het rijtje kardinalen in hun vermiljoenrode soutanes tot de hoogwaardigheidsbekleder die de hele tijd maar zijn neus en zijn oren loopt op te wrijven, en wanneer op het einde Ekberg van haar billboard stapt en Mazzuolo tussen haar ampele borsten propt gaan alle remmen los – fatsoensrakkers aller landen verenigt u en gaat deze episode zien, het hoeft niet eens in een zaaltje met maximaal 49 stoelen. Geweldig, waren alle vier de episodes maar van dit niveau...
        Moeilijk om hier een cijfer aan toe te kennen. Als ik het gemiddelde van de individuele waarderingen zou nemen zou ik uitkomen op 2* + 5* + 1* + 3½* = 11½ gedeeld door 4 = 3*, maar voor het plezier dat ik heb gehad bij de delen van Fellini en De Sica geef ik er toch een half sterretje bij. (Veel te lang bericht dit, ik geef het toe, maar er is kennelijk toch een hoop te zeggen over deze eveneens veel te lange film.)