Eyes Wide Shut (1999)

Persoonlijk zie ik een opgaande lijn bij Kubrick (zijn films werden steeds beter). Hoewel ik het moeilijk kiezen vind tussen 2001, eyes wide shut en alles wat daar tussen zit.

Kubrick, de oude snoeper.

Deze film laat zich niet makkelijk in één zin samenvatten. Ik hou het maar op een bizarre nachtmerrie-achtige ervaring. Iets tussen kunst en kitsch.

Kubrick drijft de spanning stukje bij beetje op tot aan het beruchte “hoogtepunt” in de mansion. Een tafereel dat de geschiedenisboeken ingaat als de laatste iconische scène van de regisseur. Dat betekent toch wel wat. De film zelf is helaas net iets minder iconisch, want na het verkleedfeestje daalt de spanning aanzienlijk. Begrijp me niet verkeerd, het blijft degelijke cinema, maar Kubrick slaagt er simpelweg niet in om het drie uur lang te laten knetteren.

Voorts is Tom Cruise, zelf lid van een sekte, de geknipte figuur voor de rol van Dr. Harford. Het zou me niet verbazen als de belevenissen in deze film onbeduidend zijn in vergelijking mat wat hij in het echte leven meemaakt.

Nog twee tips om af te ronden: begin hieraan met zo weinig mogelijk voorkennis en bekijk deze film niet met het hele gezin erbij. 3,5*

De laatste film van grootmeester Stanley Kubrick, en ook de laatste post-1960 film die ik nog moest zien van hem. Ondanks de relatief minder lyrische kritieken ging ik er met hoge verwachtingen in, en die werden voor mij absoluut waargemaakt. Misschien voor mij persoonlijk zelfs wel een top 4-Kubrick.

Eyes Wide Shut is op visueel vlak Kubrick op de toppen van z'n kunnen, en dat zegt natuurlijk heel wat met zo een oeuvre. Vanaf de eerste scène word je onderdompeld in een mooi warm kleurgebruik (contrasterend met het bijna altijd aanwezige koele blauw), en dat prachtige kleurgebruik en de geperfectioneerde beelden blijven 160 minuten aanwezig. Heerlijk lange en trage scènes ook. Er zit weinig forward drive in, het plot is veeleer intuïtief of gevoelsmatig, maar dat creëert net de hypnotiserende en beklijvende sfeer die mijn aandacht en fascinatie tot de aftiteling vasthield. Het eerste anderhalf uur is wel beter dan het laatste uur, en het onbetwiste hoogtepunt van de film is de lange scène in het landhuis. Surreële sfeer, geluid, beeld, opgebouwde spanning; het komt in deze scène tot een wervelend hoogtepunt. De orgie-scènes zijn nog redelijk mild en smaakvol in beeld gebracht, maar dragen wel bij aan het bijna absurdistische karakter van deze momenten. Je kijkt praktisch in hypnose tot Bill het landhuis verlaat en de dag weer aanbreekt. Dit hele stuk moet met gemak eén van de beste scènes zijn uit Kubrick's volledige carrière, op elk vlak. Het uur daarna haalt dit niveau niet meer, maar de spanning blijft er wel subtiel inzitten, voornamelijk door de erg effectieve muzieknoten. De verklaring op het einde dat de 'sekte' Bill slechts angst wilde aanjagen, en helemaal niet zo luguber is, wel, daar zou ik eigenlijk nog niet zo zeker van zijn. Er wordt in ieder geval genoeg ruimte opengelaten om dat in twijfel te trekken. Die uitleg aanvaarden zonder erover na te denken is natuurlijk wel het makkelijkste wat de kijker kan doen, net zoals dat het makkelijkste is voor Bill.

Daarbuiten om biedt Eyes Wide Shut ook nog veel ander interessant denkvoer; over het onbewuste en de droom en het effect daarvan op het verhaal zou ik nog wel een paragraafje kunnen vullen, evenals over het interessante thema van seksuele frustratie en jaloezie. Cruise en Kidman (die in feite een verrassend kleine, maar wel effectieve, rol heeft) doen het beide ook erg goed, maar het sterkste punt ligt echt wel bij het visuele aspect en de hypnotiserende sfeer die daar door wordt opgewekt. Op dat vlak heeft Kubrick zichzelf voor een laatste keer toch nog overtroffen.

4.5*

Wat een ge-wel-di-ge film is dit.

Een van de betere van Cruise met zijn ex. Heerlijke sfeer ook. Top!

9/10

Opnieuw bekeken, nu 10 jaar na de tweede maal.

En nu wel weer iets minder tevreden, dus wederom een halve ster minder

Kubricks erfenis die zich niet gemakkelijk laat vangen, ik hou wel van een wazige dubbelzinnige film, ook zeker van Kubrick in die zin, toch blijft Eyes Wide Shut een fenomeen die ten onder lijkt te gaan aan ongrijpbaarheid en verwachtingen.

Onder het motto: iedereen knijpt de kat in het donker, doet Alice een voor Bill nogal schokkende biecht. Samen met een soort dubbelzinnigheid ontstaat meteen de vraag, is Bill nu zo naïef of is Alice anders dan ze zich voordoet. Een roerige nacht ontstaat daarna, waar Bill met grootse plannen verschillende obscure plekken aandoet geplaagd door het beeld van zijn vrouw met een ander. Echter, in plaats van 'bevrediging' komt Bill in een erg mysterieuze wereld waar niets lijkt wat het is en achter de meeste schijn en spanning bittere teleurstelling en nuchterheid schuilt.

Waar gaat Eyes Wide Shut nu eigenlijk om? Iets dat niet heel duidelijk wordt. Is het de ontdekkingstocht van Bill, aangewakkerd door het verhaal van zijn vrouw, zelf toch opeens een zucht naar overspel en spanning krijgt? Een psychologische reis langs duistere kiertjes en hoekjes van de menselijke geest waar dierlijke begeerte en duistere fantasieën zorgvuldig zijn verstopt? Een reis die hem niet bepaald in de koude kleren gaat zitten. Of is het de tweespalt tussen fantasie en realiteit? Die avond in het donker alles spannend en mooi, de volgende dag juist een grauw soort ontnuchtering en de conclusie dat onder dat beetje glans een treurige dofheid zit. De tweespalt kan ook terug gevonden worden in het spreekwoordelijke dragen van een masker. Bill dacht zijn vrouw te kennen maar had geen idee wat er onderhuids speelde. Iets wat ook geïnterpreteerd kan worden als een vals gezicht. Het gezicht dat we richting de buitenwereld presenteren en de ware innerlijke gedachten, wensen en lusten. Een tweedeling die ook te vinden is in enerzijds de ontboezeming van Claire, maar van de andere kant weer de schaamte vanwege de droom, of juist de onwetendheid en daarna zoektocht van Bill. Wat wel duidelijk is dat beide ondanks de wens en lust gebukt gaan onder wroeging en geweten. Het verstand wint van het dierlijke...en uiteindelijk blijken Claire en Bill slechts een doorsnee stel die een hobbel overwinnen.

Interessante thematiek en filosofie, toch slaat de film nergens helemaal aan, iets dat deels komt door Cruise die nergens echt in de rol lijkt te zitten. Daarnaast is er wel wat een onderhuids spanning van het keurslijf en de drang te ontsnappen, vooral vlak na de biecht, toch kakt die vreselijk in, en vooral in The Mansion waar het zou moeten zinderen van de spanning, verzakt de film in een soort karikatuur met de nodige soft porno beelden die eerder puberaal aanvoelen dan spannend of erotisch.

Eyes Wide Shut lijkt vooral daarmee een nalatenschap van Kubrick dit in nevelen gehuld blijft en vooral ongrijpbaar. Alles heeft twee gezichten, zo wellicht ook dat het meer moet voorstellen dan het werkelijk is. Van de baas zelf zullen veel helaas geen uitleg meer krijgen.

Fantastische film voor Kerstavond!

Goede idee!

Tijdje niet meer gezien ook al omdat de blu ray transfer niet een van de beste is. Een beetje zoals Home Alone was, maar die heeft een fantastische 4K transfer gekregen. Zodoende is Eyes Wide Shut nog steeds in een matige transfer. Weinig ruis en geen oneffenheden van strepen of stipjes dat wel, maar de kleuren zijn veelal verzadigd en bleek. Vooral binnen en met name het eerste uur. De kerstbomen zien er niet uit! Buiten is de film nog vrij mooi te noemen. Geluid is goed maar niet uitzonderlijk.

Afijn het was het laatste werkje van Stanley Kubrick die tijdens de film helaas overleed. Zodoende is er nog al wat geknutseld aan de film die veel te lang duurt. Vooral het eerste uur is tergend traag! Daar had een half uur vanaf gemogen. Om in de sfeertermen te komen. Het voorspel was lang en saai, het hoogtepunt was boeiend en redelijk onderhoudend en het naspel ging langzaam uit waarin alles min of meer duidelijk werd. In zekere zin zit er ook een vorm van humor in. Neem nu die maffe vent in die kostuumwinkel, maar ook shockerend. Een ding van de film was mij niet geheel duidelijk. De droom van Nicole Kidman dat ze vele mannen aan het neuken was. Wist zij iets wat hij niet wist? Dat kwam er bij mij niet helemaal uit. Voor de rest was alles duidelijk en blijft het toch een hele aparte film. Nu nog op een mooie 4K transfer zetten!!!

Film 3.5

Beeld 3.0

Geluid 3.5

Extra's 5.0

Deze film kan je, wat mij betreft, waarderen met een cijfer tussen de 1 en de 5. Kidman speelt af en toe zo tragisch slecht, dat houd je niet voor mogelijk.

Hoewel het verhaal vooral symbolisch lijkt te zijn, blijft het nmi wat te vaag.

De sfeer daarentegen vind ik goed, soms krijg ik zelfs lichte David Lynch vibes.

De duur daarentegen is wel heel erg lang, alles verloopt zó ontzettend traag. De film heeft desondanks tóch wel een indruk achter gelaten. Ik denk er nog even over. Slowburner? Wie weet!

U

Kidman vond ik voortreffelijk spelen in deze film. Als Kubrick er genoegen mee neemt, dan weet je wel voldoende. Want als er één regisseur is die kritisch en perfectionistisch was, waarbij sommige scènes zelfs 50 tot 100 keer opnieuw gespeeld moesten worden, dan is het Kubrick wel. Ja, hij was niet meer de oude tijdens de opnames en overleed ook tijdens de opnames, maar hij had nog een behoorlijke vinger in de pap voor zijn laatste film.

Onderhoudend.

Tot mijn eigen schaamte nog maar weinig gezien van Stanley Kubrick (een 5-tal films?). De reputatie heeft hij alleszins mee, dus ik zou voor zijn oeuvre toch eens een tandje mogen bijsteken. In ieder geval had ik Eyes Wide Shut allang opgenomen staan, excuses waren er dus niet.

En het moet gezegd dat de mooifilmerij van Kubrick de grootste troef is. Heel de speelduur lang is er visueel wel iets te beleven: contrasterende kleuren, warme kleuren ook, van die beheerste tracking shots - zo zie ik het graag.

Het verhaal blijft daarin ondergeschikt, en maar goed ook, want dat stelt niet veel voor. Tom Cruise en Nicole Kidman zijn ook niet de beste acteurs. Zeker Kidman bakt er niet veel van - ergens halverwege is zij ook al op de achtergrond beland. Om Cruise heb ik nog af en toe kunnen lachen als die zijn manische grijns opzet.

De meest besproken scène is wat mij betreft terecht ook de meest besproken scène. Audiovisueel klopt daar alles aan. Het is ook het moment waarop er de meeste spanning en mysterie heerst. De gekke maskers maken het een beetje abstracter. Als dat typisch Kubrick is, moet ik zijn klassiekers uit de jaren 1960 en 1970 dringend zien.

3

Kubricks beste.

De gehele sfeer is ontzettend goed en doordacht bedacht.

Veel filmliefhebbers zijn helemaal idolaat van Stanley Kubrick. Ik ben dat niet. Natuurlijk is hij een begenadigd filmmaker, maar geen van zijn films hebben mij tot nu toe uitzonderlijk kunnen bekoren. Dat geldt na herziening ook voor zijn zwanenzang met als thema decadentie.

Kubrick stopt de film weliswaar vol met fraaie, soms provocerende beelden, maar zoals in meer van zijn films wil het met het verhaal niet erg vlotten. Ik heb geen idee waarom een welgestelde, succesrijke dokter die getrouwd is met een mooie jonge vrouw zich lichtzinnig zou overgeven aan avontuurtjes met jonge hoertjes of nieuwsgierig zou zijn naar wat er gebeurt in een geheimzinnig seksgenootschap. Zoals gezegd, de cinematografie is fraai; het verhaal een stuk minder.

Bijzonder slotakkoord van Kubrick. Vond het eigenlijk helemaal geen Kubrick-film, meer een Polanski-film.

Valt niet tegen.

Kubrick weet me altijd wel te charmeren. Is toch wel één van de weinige klassieke regisseurs waarvan ik denk dat deze de status echt verdient. Er zullen altijd films tussen zitten die niet helemaal in mijn straatje liggen, maar volgens mij heb ik hem nog geen enkele onvoldoende gegeven. Ook deze film mag zich met een goed cijfer aansluiten.

Wat als eerste opvalt is vooral de stilering. Uiteraard ziet het er niet erg modern uit, maar enkele shots vond ik perfect getimed. Zeker de tracking shots van Cruise door bijvoorbeeld zijn appartement zien er opvallend strak uit. Mag ook wel als je er blijkbaar zo lang over doet om de film te maken. In ieder geval erg mooi onder de controle gehouden, maar ook zeker de nachtelijke beelden door de stad heen maken indruk.

Kubrick slaagt er vaak in om de sfeer van een scene erg goed naar voren te brengen. De spanning of toonzetting van elke scene wordt in principe gevoeld, hoe vreemd deze dan ook weleens mag zijn. Het hoogtepunt is wellicht de iconische scene op de cult. Het zijn van die scenes die deze productie doen laten ontstijgen. Maar de film kent ook zijn minpunten.

Zeker het acteerwerk vond ik vies tegenvallen. Kidman bijvoorbeeld hoort totaal niet in deze rol thuis. Elke conversatie tussen de twee spelers voelt aan alsof ze in een ander universum plaatsvinden. Cruise vond ik dan nog wel aardig naturel, maar dan kan van Kidman totaal niet gezegd worden. Erg fijn dus dat ze uiteindelijk vooral buiten de camera wordt geplaatst.

Overige scenes gaan soms te lang door en dat de camera weleens te zwaar lijkt te zijn voor de cameraman is ook hinderlijk, maar verder weet de film best aardig te pakken en laat zien dat Kubrick de status die hij heeft gekregen meer dan waardig is. Ondanks dat mijn cijfer uiteraard niet uitzonderlijk hoog is. Niet de beste van Kubrick, maar niettemin een bovengemiddelde productie.

af en toe moet je deze eens herzien, elke 10 jr ongeveer, supervage ero thriller/drama over seksuele frustraties en gespannen relaties, wat sex-fantasietjes over sm en lolita's etc etc. Het gaat over de verloren ziel Cruise die wat over de straten van Manhattan ronddoolt om zijn hysterische (aldus freud) vrouw te ontvluchten en in een complot-fantasie loopt Telkens wanneer hij weer ergens terechtkomt; wordt de kijker getrakteerd op een geniaal shot met daarin telkens diezelfde afgrijslijke kerstlampjes, van die gekleurde rood, groen, blauw en gele gloeilampen die zo zo (lullig) zijn opgehangen, alsof je in een slecht decor loopt, maar het is toch echt Manhattan, of is het toch studiowerk??? anyway.. Geniaal gedaan.