Dont Look Back (1967)

Deze week op DVD uitgekomen. Prachtige box met als extra DVD '65 revisted. Ook zit er een begeleidend boekwerk (170 pagina's!) bij, en een flip-book van Subterranean Homesick Blues. Mooie box, voor een nog mooiere documentaire! Een must voor de Dylan fans!

Kijk Joan Baez eens lekker smikkelen op 36.25!

Hier en daar wat saai, maar gelukkig is er genoeg materiaal om te blijven kijken, zoals:

1. De High Sheriff's Lady en haar drie zonen

2. Een gesprek met een Britse science student

3. Dylan die boos is over een glas dat naar beneden is gegooid

4. Een compleet uit het veld geslagen Time magazine journalist

In de hele film is trouwens geen enkel gestemd instrument te bespeuren...

Denk toch dat dit materiaal is voor de echte fans. Ik vond er niet veel aan en heb hem niet afgekeken.

Vergeet ook niet:

5. Een kwijlende Donovan die zelf ook een liedje mag spelen voor de grote Dylan.

6. Een fantastische live uitvoering (ala Woody Guthrie) van ' Only A Pawn In There Game'.

Gewelidg documentaire, die ik zo'n 20 jaar geleden al eens op video heb opgenomen, en daarna nog regelmatig heb bekeken.

Extreem invloedrijke documentaire (de eerste 'rockumentary') met een uniek beeld achter de schermen bij Bob Dylan. Critici (Ebert met name) hebben herhaaldelijk erop geharpt wat een klootzak Dylan blijkt te zijn - maar deze observatie is op zn minst unfair. De houding die hij tentoonstelt komt naar mijn idee helemaal niet voort uit een of ander gevoel van egotripperij, maar eerder uit frustratie met de manier waarop de media hem probeerde te analyseren en ondermijnen. Zijn zogenaamde 'sadisme' lijkt mij simpelweg 'cynisme' te zijn. Bovendien moet de invloed van drugs en alcohol niet over het hoofd gezien worden.

4,5*

Ook al vind ik Scorsese's "No Direction Home: Bob Dylan" (2005) meesterlijk; "Don't Look Back" blijft voor mij de ultieme Dylan-film. Hij komt niet altijd sympathiek over, maar dat maakt het allemaal alleen maar realistisch.

Ze zingt op dat moment zelfs een ode aan de gele rakker!

Erg interessante documentaire over Bob Dylan met enkele waanzinnige beelden. Alleen voelt het geheel voor mij wat rommelig aan. Ik zie het eerder als een soort videodagboek of als een document dan als een documentaire. Vind het dan ook vooral interessant hoe deze beelden door Scorsese zijn gebruikt voor No Direction Home. Don't Look Back is in ieder geval zeer waardevol materiaal.

Heb ik het nou of gaat deze documentaire helemaal niet over de omschakeling van acoustisch naar elektrisch? Ik kan me geen enkel elektrisch stukje herinneren.

Wel een leuke docu maar dat komt vooral doordat ik Dylan zo geweldig vind.

Even een stuk gekeken gisteren, en volgens mij was dit wel redelijk noodzakelijk om gezien te hebben voor. I'm not There..

Dat klopt, deze film speelt zich af voor die omschakeling. Ik heb een correctie voor het plot ingedient.

---------------------------------------

There must be some way out of here, said the joker to the thief

There's to much confusion, I can't get no relief.

Bussinesmen they drink my wine, plowmen dig my earth

None of theme along the line, know what any of it is worth.

- Uit All Along the Watchtower, van Bob Dylan

Dont Look Back is een boeiende documentaire over faam. De afgelopen paar dagen heb ik het een en ander gelezen over deze film en bijna alles komt terug op een grote discussie: is Bob Dylan zoals hij in deze docu naar voren komt een held of een klootzak eersteklas. Wat mij betreft allebei niet, maar wel een beetje van beide. Mijn gevoel was dat Dylan graag de mensen om hem heen wilde testen: de ongewenste volgers, de onbegrijpende interviews en zelfs (of juist?) de fans. Hij had er duidelijk weinig mee op en stelde ze vragen die moeilijk waren te beantwoorden. Daarin ging hij soms iets te ver en wordt hij inderdaad een klootzak. Daarnaast zitten tussen zijn genialere uitspraken ook zeker teksten van een bedroevend niveau, maar niemand kan de hele tijd gevat zijn. Hoe dan ook, intussen zag ik No Direction Home en kon ik deze film nog iets beter plaatsen. Dylan had inderdaad een gruwelijke hekel aan al die mensen die iets van hem moesten omdat hij bekend was en een nog grotere hekel aan mensen die hem in een hokje wilde duwen. Zijn geïrriteerdheid wordt dan beter te begrijpen, zelfs al gaat hij enkele keren te ver. Tekenend is het moment waarop Dylan twee jonge, vrouwelijke fans vraagt naar hun favoriete Dylannummers, waarna ze antwoorden 'The Times They Are A-Changing' om vervolgens 'Subterranean Homesick Blues' (een persoonlijke favoriet overigens) af te kraken omdat ze die niet 'echt Dylan' vinden. "Ah, dus dat soort fans zijn jullie", antwoord Dylan. Het bevalt hem niet dat het onzinnige Subterranean minder gewaardeerd wordt omdat het geen protestsong zou zijn. Veel fans in die tijd zagen Dylan als een icoon voor verzet, tot zijn teleurstelling.

Laten we ook eerlijk zijn, deze documentaire zou lang niet zo bekend geworden zijn als Dylan niet af en toe te ver ging. De discussies met de journalist van Time, de confrontatie met Donovan, het glas-incident en Dylans woordewisseling met een student zouden in een ophemelende documentaire (en zijn de meeste rockdocumentaires dat niet?) waarschijnlijk weggehaald worden. Het is dan ook de directheid en objectiviteit van de filmstijl die mij hier zo aanspreekt. Dit is niet 'Dylan the God' geworden, gelukkig. Er wordt niet geprobeerd om een legende van Dylan te maken en juist daardoor is dat wellicht wel gebeurt. Niettemin had ik de indruk dat Dylan zich bij vlagen zeer bewust was van de camera en dingen alleen deed omdat die camera aanwezig was, zoals Donovan onderbreken tijdens diens lied om zelf iets te gaan spelen.

Als een fan van Bob Dylan vond ik dit in ieder geval zeer interessant. Voor de wat al te grote fans is deze film soms een tegenvaller, omdat Dylan er niet altijd even positief in geportretteerd wordt. Overigens was de vorm van Dont Look Back enorm vernieuwend. Iemand zo dicht op de huid volgen met een draagbare camera voor een docu was echt nog nieuw.

4*

En die vreselijke halve zool die het waagt zn bierflesje te openen op een piano . Wat een kneus.

Wie was dat?

En wie was die zenuwpees waar Dylan zijn vragen op kon afvuren?

Verder heerlijke documentaire die mijn passie voor het spelen van de gitaar en de harmonica (en het spelen van Dylan-nummers) weer enorm heeft aangewakkerd.

Just what I needed

Muziek = fantastisch, maar verder kon ik de aandacht er moeilijk bijhouden

Give the anarchist a cigarette

Dont Look Back was zo'n documentaire/film die al geruime tijd op mijn verlanglijstje stond maar het heeft geruime tijd geduurd eer ik dit voor een wat schappelijke prijs op DVD vond. Ik heb altijd een dubbel gevoel bij documentaires die authentieke optredens combineren (ofwel krijg je een concert dat af en toe eens wordt onderbroken door one-liners van interviews ofwel krijg je een documentaire waar eens af en toe een fragmentje van een nummer wordt getoond) en vroeg me dan ook af welke richting D.A. Pennebaker ging uitgaan.

Het is dat laatste geworden en daar ben ik wel blij om aangezien Pennebaker er in slaagt om een erg open Bob Dylan voor zijn camera te krijgen. We volgen de zanger tijdens zijn Britse tour in 1965 waarin hij het aan de stok krijgt met vandalen (de scène waar iemand een glas uit het raam heeft gegooid is geweldig), waar hij de draak steekt met journalisten (die arme man van Time Magazine, die zal ook wel geen fan meer zijn) en waar hij zijn relatie met Joan Baez op de klippen ziet gaan. Dylan is arrogant, bij vlagen zelfs degoutant maar o zo interessant. Zelden een documentaire geweten die zo dicht op de huid van zijn hoofdpersonage zit en dat doet Pennebaker toch uitstekend. Bijzonder eigenlijk dat hij er zelfs in is geslaagd om onder andere de onderhandelingen van manager Albert Grossman (wat een imponerende figuur trouwens) in beeld te kunnen brengen. De concertbeelden zijn een leuke extra, maar bieden verder niet echt een meerwaarde omdat het geen volledige nummers zijn.

Wat daarentegen wel interessant is, zijn de jams die regelmatig werden gedaan om de verveling te doen verdwijnen. Inclusief een vroege versie van Love Is Just a Four-Letter Word, een Dylan nummer dat bij mijn weten nooit door hem zelf is opgenomen maar wel veelvuldig is gebracht door Joan Baez. Die verdwijnt halverwege uit de film (Dylan had beloofd dat ze mee mocht spelen op de concerten om haar carrière terug wat op te krikken maar kwam zijn belofte niet na waardoor de romance eindigde) maar er is nog genoeg ander interessant volk om je interesse te wekken. Het is echter natuurlijk de grote Bob Dylan show en in dat opzicht kom je hier als fan wel aan je trekken.

Ik moet No Direction Home nog maar eens in de herziening gooien, volgens mij haalde die toch wel serieus de mosterd bij deze Dont Look Back en ik twijfel al langer of die 4.5* eigenlijk niet wat te hoog is. Soit, Dont Look Back is een erg interessante blik in het leven van de jonge Dylan. Een must-see voor de fans als je het mij vraagt.

4*

Dont Look Back (de apostrof is schijnbaar met opzet weggelaten) volgt Bob Dylan op toer door Engeland, zo ongeveer op het punt dat hij stratosferisch gaat. En nog vlak voor hij de toendertijd controversiele stap naar elektrisch maakte. De docu is behoorlijk naturel en laat ook veel van de wat minder leuke aspecten van His Bobness en de toer intact: er zijn veel gesprekken tussen Dylan en journalisten, tussen Dylan en mensen uit zijn omgeving (zoals Joan Baez en Donovan), tussen Dylan en fans, beelden over het leven on the road en live opnames, maar verder wordt er niet becommentarieerd vanuit de makers. Dylan komt over als een ietwat arrogante, intelligente stoner die het duidelijk niet heel leuk vindt om over zijn eigen werk te praten of zijn teksten te duiden, en daarbij graag zijn gesprekspartners port om ze uit hun tent te lokken. En soms is hij gewoon naar - bijvoorbeeld bij zijn tirade tegen die Time-journalist. Ik kan zelf Dylan en zijn muziek uit die periode goed waarderen (al ben ik geen diehard Dylanfan), en dat is vermoed ik wel een voorwaarde om deze verder vaak vrij droge registratie uberhaupt te kunnen apprecieren. Maar zelfs dan vond ik het toch nog een behoorlijke lange, af en toe moeizame zit. Naar boven afgerond vanwege de muziek: 3.0*.

Daar zal de schoen wringen, want ik ben geen Dylan fan. Ik zie waarom hij historisch gezien een belangrijke artiest en songwriter is, maar zijn sound heeft mij nooit echt kunnen bekoren.

Als vroege rockumentary is Pennebakers film hoe dan ook van enige waarde, maar het zal vooral voor Dylan fans het meest interessant zijn.

2,5*