Die Blechtrommel (1979)

Ronduit absurdistisch geheel die je natuurlijk eens gezien moet hebben. Helaas het boek niet als referentie kader en daarom ook redelijk zoekende in de gelaagdheid van de materie die niet helemaal doordringt.

Uiteraard is het beginpunt duidelijk. De uiterst kritische en naïeve beleving en inzicht van een kind, die niet alleen met irritatie het moreel loze en de bandeloosheid van die tijd ziet, maar tevens de opkomst van het nazisme. Pas vanuit zijn 'onschuld' zien we wat de mensheid allemaal uitvreet, en zie ik toch ook een beeld van gewetenloosheid waarin vooral ook de zevenhoofdzonden met voeten worden betreden. Tevens, subtiel, de vernieling van erfgoed en keuze voor een 'afgod'. Maar zelfs de onschuld van Oskar gaat verloren, wat immers maar al te reëel is. Geen mens is zonder zonde, oordeel, veroordeling en boete.

Toch kan het mij allemaal op een paar erg humoristisch momenten na niet echt heel erg boeien. Het straatbeeld van Danzig is mooi, de acteerprestaties van de meesten inclusief kleine Oskar bijzonder, de 'seksscenes' waar veel ophef over was, zijn gewaagd en bepaalde details als uitbuiting, hersenspoelen en kinderen in uniform, iets dat we nu zouden veroordelen, lijkt de normaalste zaak van de wereld.

Toch doet Die Blechtrommel mij niet wat ik er in eerste instantie van gehoopt had en ben ik van mening dat de film voornamelijk om het verlies van onschuld draait. Klaar voor nu, wellicht later nog maar eens proberen.

Toch wel een bijzondere vertelling over het leven tentijde van Nazi Duitsland. Het heeft wel wat weg van Fellini en Kusturica. Die laatste kan ik toch wat meer waarderen, omdat het nog wat gekker en energieker is.

Maar goed, indrukwekkende film.

Dikke 4*

Merkwaardige film. De beelden zijn mooi maar de karakters zijn vreemd, het verhaal is ook lastig te volgen. De hoofdrolspeler intrigeert maar wat wil het mannetje nou eigenlijk? Hij kan niet met zijn leeftijdsgenoten opschieten, ook niet met volwassenen behalve als ze net zo groot zijn als hem, hoewel hij wel een zekere voorkeur voor zijn biologische vader heeft. Het enige wat hem echt boeit is het ontregelen van het leven om hem heen en als hij dan klappen krijgt gaat hij huilen als een kind van 3, ook al is hij al 16 (bijvoorbeeld nadat Maria hem van haar af duwt). Drie sterren omdat de film intrigeert, omdat de sfeerbeelden van Dantzig sterk zijn.

Zeer bizarre film over een even bizar jongetje dat maar niet groeien wil en eeuwig ten dage 3 jaar blijft. Al trommelend zie je hem door de film heen lopen met bij momenten erg vreemde manieren en eigen willetje. Zijn ogen zijn soms opengesperd - zijn mond evenzeer - en daar heeft het glas in de buurt alles van geweten ...

Maar Oskar is niet enige vreemde in de film. De romance tussen zijn grootmoeder en -vader alleen al is een mooie intro van hoe komisch absurd het er in deze familiegeschiedenis aan toe kan gaan. De film acteert op kinderniveau en de droomwereld en fantasie die daarmee gepaard gaat. Vergis je echter niet, soft is deze prent zeker niet, want bij momenten worden er ook mensen gefusilleerd. Zware thema's wisselen de humoristische scènes af. Ook Oskar zelf is vrij dualistisch door de vele dingen die hij meemaakt: bang en angstig versus vreemd en onverschillig. Hij mag dan wel klein zijn en er zich naar gedragen, maar waar ligt de grens van zijn verantwoordelijkheden?

Boeiende film alvast die je niet onverschillig laat. Mooie beelden, goed in beeld gebracht. Eentje die je als filmliefhebber toch eens gezien moet hebben.