Csak a Szél (2012)

Ongemakkelijke film waarbij de kijker van heel dichtbij een dag in het leven van drie Hongaarse Roma meemaakt. Een IMDB user verwoordde het kernachtig: Dit is precies wat de film toont: mensen die buiten de maatschappij staan. Voortdurend op hun hoede voor het schamele voortbestaan. Altijd het hoofd neergeslagen, onderdanig. Gelaten ondergaan ze hun lot: marginalisering, bespotting, onheuse bejegening, uitbuiting.

De camera is voortdurend in beweging met de personages, altijd onderweg. Dicht op de huid, handheld gefilmd in long takes, met natuurlijke achtergrond geluiden dominant aanwezig: insecten en de wind die door het gebladerte waait.

Als kijker wordt je wel behoorlijk gestuurd in je verwachting, doordat in het begin meteen gerefereerd wordt naar werkelijke historische gebeurtenissen waarop deze film is gebaseerd. Het einde hangt zo als een zwaard van Damocles boven de gehele film, opgeroepen door een omineus ronkende soundscape die gedurig opborrelt.

Die tekstuele referentie had van mij (ook?) niet zo gehoeven, verder verwoord je mijn kijkervaring uitstekend

Zeer sterk. Moeilijk om de kijkervaring precies onder woorden te brengen, hoewel de quote hierboven het enigszins benadert, maar ik vond het alleszins ruimte laten voor persoonlijke beschouwing (anders dan de plotomschrijving hier, die wel erg uitvoerig is). Dit lijkt enigszins paradoxaal, gezien de textuele verwijzing naar het waar gebeurde verhaal en de geslotenheid die men daardoor kan verwachten, maar ik vond het wel degelijk een zeer open film. (En, for the record, dat einde had ik niet perse verwacht.)

Een dag in het leven van Roma, zeker, maar dan wel van een gezin dat leeft in angst, voortgekomen uit het feit dat een ander gezin in de buurt juist is afgeschoten. Wie het niet had meegekregen: het geweld tegen Roma is in de afgelopen jaren flink toegenomen in vooral Oost-Europese landen, met als verbijsterend dieptepunt enkele klinkklare afslachtingen van hele families. Fliegauf portretteert een familie die met de angst leeft eenzelfde lot beschoren te zijn.

Het resulteert in alledaagse scenes, maar ook in bijzonder poëtische, vrije beelden, waaruit ik de beklemming voelde druipen. In de shots van de zoon die met een stok slaand door het gras loopt onder een ongeïdentificeerd zoemend geluid, creëert Fliegauf de ruimte om gedachten te laten gaan over wat je nu eigenlijk ziet. En dat.was persoonlijk zeer verontrustend, gedachten ontketenend over de acceptatie van wat men 'onaangepasten' noemt, maar breder ook, over de kracht die een zwartmakend klimaat heeft, de ruimte die dit kennelijk schept voor gewelddadige uitingen. Toen die jongen door zijn zelfingerichte schuilhut liep te scharrelen, duurde het enkele seconden voor ik me realiseerde hoe bizar het eigenlijk is dat iemand zich op zo'n manier zou moeten verbergen. Een aanklacht tegen het recente klimaat in de Hongaarse samenleving, maar zeker niet op de klassieke sociaal betrokken manier. Eerder is het een indrukwekkende poëtische stijloefening met universele kracht.

Ga dit zien!

Wat is hier eigenlijk mee gebeurd - "distributie-technisch" gesproken??
Na 'Berlijn' opgelost zo lijkt...

Distributeur Contact Film heeft deze. Komt dus wel een keer langs.

Vanaf 17 oktober in de bioscoop (Contact Film)

Beklemmend is denk ik het beste woord voor deze film. De camera volgt drie gezinsleden (moeder, zus, broer) gedurende een volle dag; Just the wind begint in de vroege ochtend en eindigt 's nachts. Er zijn veel shots van benen, van gebogen hoofden, van oplettende blikken, van het bos om het huis, waarmee spanning wordt gecreëerd. Eigenlijk lijkt de film wat dit betreft op Elephant. De geladen sfeer wordt nog versterkt doordat de film uit de hand geschoten is, wat het heel close en intens maakt, en tevens door het ontbreken van toegevoegde muziek. Dialoog is er weinig, en de titel wordt pas aan het einde duidelijk, met de fatale zin van moeder als het gezin in bed ligt. Just the wind is dus een beklemmend document dat de kijker nog eens doet stilstaan, juist door de persoonlijke, intieme benadering, bij de totale absurditeit van etnisch geweld.

Wat mij betreft draagt de paratekstuele informatie in dit geval wel bij aan het intensiveren van de spanning. Maar op zich was de film ook zonder de context van de Roma in Hongarije wel beklemmend geweest, puur door de formele/stilistische kenmerken van de film zoals ik en eRCee die hebben benoemd.

Sterke sfeersetting.

- Alles is smerig, aftands, vervallen, gedegenereerd. In beeld, maar zeker in geluid. De helder soundtrack met omgevingsgeluiden draagt denk ik bij aan de smerigheid. Let met name op het gezoem van (stront)vliegen dat een aantal keer terugkomt. Dat werk behoorlijk suggestief.

- Ook suggestief is het gebruik van offscreen ruimte. Er lijkt altijd net buiten beeld een gevaar te liggen. Dit resulteert denk ik vooral uit het camerawerk. Enerzijds geeft dat een beklemmend gevoel: de personages zitten letterlijk vaak in het frame opgesloten, doordat is gefilmd met obstakels in het beeld (kozijnen/ramen/bomen). Anderzijds ontbreken er vaak eyeline matches wanneer personages uit beeld kijken. Een zeer effectieve manier om de kijker nieuwsgierig te maken en om vervolgens die verwachting te frustreren. Hierbij spreekt de lichaamstaal ook voor zich, de personages lopen immer neergebogen, het hoofd omlaag. Zelfs als de camera personages van achteren volgt is de omgeving nauwelijks zichtbaar door de beperkte velddiepte (DOF).

Kan ik me bij aansluiten. Aan het einde van de ethnische wereld, waar tot nu toe alleen Sharunas Bartas kwam, is ook de thematische duizendpoot Fliegauf beland. De cameravoering benadert perfectie, al is het zo unheimisch en zo weinig streng en consequent dat het wel even duurt voordat je je wil overgeven aan de miserie. Ik had even het idee dat Fliegauf zo dapper zou zijn de onafwendbare afloop gewoon over te slaan of zelfs te kiezen dat die afloop een dag, een week of zo later zou plaatsvinden en daarmee buiten de context van de film (die speelt op één dag) zou komen te staan - de spanning was er toch wel. En wat ik verder niet zo kon plaatsen was de nauwkeurige duiding met de titelkaart aan het begin over ethnische conflicten en het nogal expliciete gesprek van de twee agenten ergens halverwege. Kwam een beetje op mij over als een knieval naar de producent, of is er een persoonlijke betrokkenheid van Fliegauf zelf dat hij zo precies wilde zijn?

Mmmm wat een complexe content in bovenliggende frases om tot duiding van deze Hongaarse Roma vertelling te geraken.



Ik vraag me af of ik hem wel zal gaan begrijpen

Een warme lome dag in Hongarije waarin we een Roma-moeder, haar puberdochter en jongere zoon de hele dag volgen. De stemming onder de Roma's is gespannen, omdat in korte tijd 5 gezinnen 's nachts zijn aangevallen door een paramilitair clubje jagers.
De sfeer is prima getroffen, de camera volgt de personages de hele dag in hun doen en laten, al zijn er een aantal scenes dermate onderbelicht dat we een beetje moeten gaan raden wat we nou zien (zou kunnen dat het op het grote doek beter te zien valt, al proberen we het thuis zoveel mogelijk te verduisteren).

Goede film. Ik snap alleen niet dat ze voor de film een lap tekst plaatsen met wat er gaat gebeuren, dikke spoiler!

Een dagje uit het leven van een roma familie, die gebukt leven onder hate crime, waarbij de regisseur er duidelijk voor kiest om alles zo realistisch mogelijk te houden. De personages worden gevolgd in hun doen en laten, waarbij de continue dreigende sfeer op de achtergrond duidelijk voelbaar is. Doordat de regisseur vooral de menselijke kant van de personages wil laten zien, heb je redelijk wat stilte momenten in de film, die weinig tot niet interessant blijken te zijn. Dat dit ten koste gaat van de aansluiting bij de kijkers is onvermijdelijk en ook ik heb redelijk wat van die momenten gekend. Met iets meer diepgang en context had het vele malen interessanter kunnen zijn.

Koele kijk op de jacht op zigeuners, waarop deze film is gebaseerd, zonder exacte feiten te willen weergeven.
Handcamera volgt de leden van een gezin.
Heel jammer dat veel scenes zich afspelen in een complete duisternis, waarbij enige actie niet te volgen is.
Het stoorde al fel van in de beginne.
Had in deze film meer begeestering verwacht.

Zoals al hier opgemerkt is de film vaak gewoon onderbelicht.
Bijzondere film met een duidelijke boodschap om de ogen te openen voor de opkomende en zeer verregaande rassenhaat.

Een goede drama film....
Een waargebeurd verhaal...
Prima verhaal...
Prima acteerwerk...
Goed geluid (geen Dolby Digital aanwezig)...
Mooi HD kwaliteit breedbeeld...

Mij kon de film helemaal niet boeien, ondanks dat het is gebaseerd op ware feiten.
En de té donkere scènes zijn ook al niet positief om het verhaal te kunnen volgen.

Zeer fraai, gek genoeg verwachte ik er niet bijster veel van, maar dit is minstens even sterk als mijn eerste kennismaking met Fliegauf.

Enigszins beklemmend gefilmde slice-of-life, waarin gaandeweg een soort latente spanning binnensluipt. Enerzijds profeteert de film zijn einde - min of meer - al aanvankelijk, anderzijds is nét dat wellicht wel de kracht aan de film. Er hangt constant een imminente donderwolk, een nevel van naderend onheil, en als kijker voel je dat evenzeer. Dit komt nog het best tot z'n recht zodra er - vlak voor slotakkoord - een onheilspellende stukje soundtrack intrede doet. De noodlottige schietpartij die zich voorts voordoet, is niet zozeer echt schokkend, maar gewoon treurig en redelijk confronterend. Fliegauf weet ook efficiënt aan de suggestiekaart te trekken gedurende de scene.

De reeds getrokken vergelijking met Elephant vind ik geen vreemde, ook Innocence dook een paar keer bij me op, voornamelijk vanwege de unheimliche sfeer en de natuur-takes. Indrukwekkende film aldus. Enige, welhaast verwaarloosbaar kleine manco, ligt bij het wat nodeloos inleidende tekstje. Maar zeker dikke 4,0*.

Een keiharde les over hoe afkeer van mensen, die zogenaamd “anders” zijn, kan leiden tot extreme daden en hoe onverschilligheid die gruwelijke daden faciliteren. Het is een verschijnsel van alle tijden, maar op dit moment wel heel erg actueel. Ook bij ons.
De openingstekst creëert meteen een unheimische ambiance, die in toenemende mate steeds ongemakkelijker gaat aanvoelen. Fliegauf laat je in die sfeer kennismaken met drie door eerdere gebeurtenissen schuw geworden mensen, die onwetend van het lot dat hen te wachten staat, hun dagelijkse routine op een normale manier proberen af te werken. Door de indringende cameravoering groeit de empathie voor deze personages. Daardoor is de schok op het einde toch nog heftig, hoewel je weet dat die gaat komen. De les die wij uit deze film zouden moeten leren, kan wat mij betreft evenwel niet hard genoeg aankomen.
Jammer van de te donkere scènes, waarin niet of nauwelijks iets te onderscheiden valt. Reden voor mij voor een half puntje aftrek. Met dank aan Badalamenti voor de tip.

Mijn eerste film van Flieglauf.

Ja, zoals vaker vermeld... een erg knappe, broeierige en haast realistische film die het vooral van de subtiliteit moet hebben. Waar het in eerste instantie over gaat is misschien nog niet helemaal duidelijk, aangezien de concrete dingen ver op de achtergrond blijven. Het is slechts een kijk in een dag van een Roma-familie op het Hongaarse platteland. Een koppige moeder, een rebelse dochter, een dwarse zon en een vader die slechts via Skype in Canada te bereiken is... Dat de regisseur voor een soort observatierapport heeft gekozen zorgt er wel voor dat de klap uiteindelijk harder aan komt. We volgen de personages... De ene met de saaie klusjes bij het maatschappelijke werkbedrijf, de andere met school, gamen, hangen en de dagen in de saaiheid wegwerpen. De plattelandlocaties weten je in de uitzichtloze sfeer te trekken... De krekels, de klamme sfeer en het feit dat de tijd stil lijkt te staan. Het leven als zigeuner is niet spectaculair zou je haast zeggen en is vaak een aaneenschakeling aan routines. Vele coming of age momenten wanneer we ons op de zoon en dochter (en dat ene meisje) richten en een uiteindelijke felle aanklacht tegen de vooroordelen over zigeuners. Want tijdens de routines lijken de vijanden op de loer te liggen... Het is de wind maar...

Het einde is een klap in het gezicht.

Ja, het moest even doordringen of ik nou wel naar een boeiende film heb zitten kijken aangezien er niet veel in gebeurd... maar uiteindelijk ben ik wel heel erg verrast. Ik zou wel meer van de regisseur willen zien... Maarja, Dealer is niet op DVD en ook is het nog de vraag of zijn nieuwe Lily Lane een dvd-release krijgt...

4,0*