Carnal Knowledge (1971)

Een beetje onsmakelijke film.

Garfunkel is zo'n goeie acteur in deze film. Jammer dat hij nu geen films meer maakt.

Begint veelbelovend, maar wordt uiteindelijk een wat zeurderige en weinig interessante film.

Nicholson speelt een klootzak, en dat is niet leuk om te zien.

Uitermate trage, nietszeggende film, boordevol cliche's.

1.5*

Wat een wan-product, een hele kunst om dit uit te zitten. Hoofdgedachte lijkt de zijn geweest: hoeveel cliché's passen er in één film?

Heel af en toe leeft de film heel even op door een relatief aardig dialoogje, om vervolgens weer onmiddellijk terug te vallen in pijnlijke oubolligheid en truttigheid. Te zielig.

Verder niks bijzonders te bespeuren in beelden of muziek (behalve 1 lamp die ik erg mooi vind), dus ook in dat opzicht viel er niks te genieten.

1,0* (Zelfs voetbal is minder saai )

Goede vertolkingen in een film die niet altijd even toegankelijk is.

Film die er mede voor gezorgd heeft dat Nicholson gehaat wordt door feministen. Ben nu zijn biografie aan het lezen. De film moet nogal schokkende scenes bevatten. Is dat ook zo?

Niet onaardige film van Mike Nichols, die naar het einde toe een beetje doodbloedt.
Het eerste deel (de driehoeksverhouding van Sandy en Jonathan met Susan) is een stuk interssanter dan het vervolg.
Destijds schokkend vanwege de anti-feminitische macho-rol van Jack Nicholson en de naaktscènes van Ann-Margret, maar naar de maatstaven van nu vrij tam.

Qua verhaal en ritme een wat vreemde film die niet helemaal uit de verf komt. Daartegenover staan wel fantastische settings in Northhampton en Manhattan. Film voelt een beetje aan als een mix tussen Allen en Cassavetes, met wat sexuele naughtiness a la Nichol's eigen The Graduate. Jammer dat hij dus wat vreemd loopt en dat hij naar het einde toe inderdaad een beetje doodbloedt.

Dat doodbloeden had ik niet zo'n last van. Uitstekend spel van alle vier de acteurs, met de meeste aandacht toch voor Nicholson en Ann-Margret. In de jaren 70 ongetwijfeld zeer schokkend vanwege taalgebruik, bloot (minimaal van Ann-Margret) en onderwerpkeuze, maar op het gebied van sexuele ontboezengen zijn we sindsdien wel wat gewend geraakt (Knocked up, I love you man...). De psychologische portretten kunnen echter ook veertig jaar later nog schrijnend zijn voor wie zichzelf en/of zijn buurman daarin herkent. Verfrissend gebruik van lange takes en gecompliceerde dialogen zonder dat het gekunsteld gaat voelen. Triest einde wanneer Nicholson zich zijn ultieme machtsfantasie door een prostituee laat voorspelen.
 

Sandy: “Looks aren’t everything, you know.”

Jonathan: “Believe me, looks are everything.”

Mike Nichols' Who’s Afraid of Virginia Woolf? (1966) en The Graduate (1967) verbaasden al vele kijkers, maar ook Carnal Knowledge (1971) brengt zijn controversieel onderwerp met een nog steeds relevante en een verfrissende kijk op relaties en seks. De talentvolle acteurs Jack Nicholson en Art Garfunkel, plaatsen uitstekende personages neer die we volgen van student tot volwassene. Teleurgesteld in vrouwen, tonen ze niet alleen hun, maar elke man zijn wel eens verwarde gevoelens over romantiek en liefde.

Voor meer over deze film en een top 25 aan vergeten New Hollywood klassiekers:

New Hollywood's Lost Classics - The Filmtransition

Nicholson, voor wie ik niet de blinde adoratie van velen deel, speelde hier best grappig, krachtig, maar evengoed zielig. Ik ben dus niet zo gechoqueerd door zijn machogedrag, want hij was al bij al eerlijk, maar ook ongelukkig en zelfs impotent. Op het einde werd hij bij de diavoorstelling van zijn 'veroveringen' zelfs ronduit neergezet als klootzak. Terwijl hij ondertussen zijn misschien wel enige echte liefde opgeeft voor zijn vriend (die hij ondertussen natuurlijk wel keihard verraden heeft).
Waarschijnlijk komt het vooral door de rolverdeling, maar Garfunkel stond continu in de schaduw, dit was geen vriendschap tussen gelijken, Nicholson blijft tot het einde de cynicus. Don't force me to insult you.
Bijzonder: de close-ups op de gezichten terwijl de actie en vaak ook de dialoog zich buiten het frame afspeelde.

For God's sake, I'd almost marry you if you'd leave me

Mike Nichols moet toch wel de revelatie van de afgelopen maand zijn bij mij. Zijn debuut achtte ik sowieso al vrij hoog, maar met The Graduate maakte hij pas echt indruk. Jammer genoeg heb ik de vertoning van Catch-22 wegens tijdgebrek moeten laten schieten, maar Carnal Knowledge wou ik toch nog eventjes meepikken op het grote scherm. Een jonge Jack Nicholson is altijd wel de moeite en ik was wel benieuwd wat de combinatie Nichols - Nicholson ging geven.

Van de eerste films uit het oeuvre van Nichols wordt Carnal Knowledge wel eens als een mindere aanschouwt. Begrijp eerlijk gezegd niet waarom, al gaat de film naar het einde toe wel een tikkeltje uit de bocht tijdens de laatste tijdsprong, maar voor de rest is hier weinig op aan te merken. Nog altijd vrij herkenbaar, als dat al het juiste woord is voor de strubbelingen die twee gasten hebben in hun zoektocht naar de ideale vrouw en het leven, en een lekker ritme. Ik had wel verwacht dat de film zich meer ging concentreren op de driehoeksrelatie tussen Sandy, Susan en Jonathan die in het begin wordt opgebouwd, maar de tijdsprong(en) doen de film een andere richting uitgaan. Op zich geen problemen mee aangezien het nog altijd wel een boeiende film blijf vinden, maar zoals ik daarjuist al aanhaalde vind ik het bij de laatste sprong wat zakken qua niveau. Plus, met dat lachwekkende snorretje van Sandy kun je de film ook niet meer serieus nemen natuurlijk.

Verbazingwekkend hoe Nicholson er in slaagt om een gigantische eikel van een vent neer te zetten en toch op een manier aimabel blijft. Vandaag de dag lijkt hij wat meer op automatische piloot bezig te zijn, maar hij heeft toch veel moois gemaakt. Het is echter Art Garfunkel die me nog het aangenaamst wist te verrassen. Ken hem natuurlijk als onderdeel van Simon & Garfunkel (die de muziek verzorgden voor Nichol's The Graduate), maar het blijkt eigenlijk een meer dan degelijke acteur te zijn. Beide heren hebben elk een belangrijke vrouw in hun leven en die worden gespeeld door Candice Bergen (Susan) en Ann-Margret (Bobbie). Onder andere Jane Fonda is nog in de running geweest en toch ben ik blij dat Nichols voor deze twee namen heeft gekozen. Beide zijn op hun eigen manier breekbaar (die ruzies tussen Bobbie en Jonathan!) en doen perfect wat ze moeten doen.

Wel grappig trouwens dat Nicholson zijn legendarische one-liner uit The Shining (Heere's Johnny!) 10 jaar geleden al bracht. De scène is minder pakkend omdat je het eigenlijk hoort als voice-over bij de diashow op het einde, maar de psychotische blik van Nicholson is al duidelijk aanwezig in het personage. En net dat maakt zijn Jonathan zo interessant. Dat in combinatie met een boeiend plot en een degelijke cast natuurlijk.

4*

Met Art Garfunkel en Jack Nicholson heeft deze 'Carnal Knowledge' een heel goed duo in de hoofdrol. Twee grootheden - Garfunkel is ook weer fantastisch hoor, zoals we ook zagen in 'Bad Timing'. Heb genoten van beide heren, ijzersterk geacteerd. Niks op aan te merken. Hele goede en leuke dialogen in een verhaal beginnend met een meeslepende driehoeksverhouding. Naar het einde toe zwakt het qua verhaal ietwat af, maar de acteurs blijven deze prent dragen en zorgen ervoor dat het plot zeker boeiend blijft.

Het seksuele disfunctioneren van de man stond centraal in dit, zeker voor het jaar 1971, provocatieve, 'n beetje theatrale, cynische en deprimerende psychologische middenklasse volwassenendrama, met een mix van seksuele fantasieën, seksualiteit en seksuele obsessie, tegen de achtergrond van de seksuele revolutie van de jaren zestig. Ik vond de cast overtuigend spelen.

Na het meesterlijke Five Easy Pieces bleef Nicholson indruk maken met deze karakterstudie, die zich richt op twee vrienden [Nicholson en Art Garfunkel] die hun visie op hun eigen seksualiteit en die van vrouwen bespreken en in praktijk proberen te brengen, maar die hierdoor geleidelijk uit elkaar groeien. Garfunkel houdt zich goed staande naast Nicholson, maar het zijn de vrouwelijke castleden die zorgen dat deze film een weinig verheffend, maar indrukwekkend beeld geven van seksualiteit in de jaren na de Summer Of Love. Ann-Margret toont veel meer te zijn dan bloedmooi beeldvulsel en vooral Candice Bergen en Rita Moreno maken indruk. Een heerlijke acteursfilm, sterk geregisseerd door Mike Nichols die een intelligente en effectieve camera-voering gebruikt.

Uitstekende film hoor. Regisseur Nichols heeft eigenlijk relatief niet zo veel films gemaakt, maar eigenlijk waren zijn eerste, van Virginia Woolf tot The Graduate en zeker ook deze Carnal Knowledge ook wel de beste. Was destijds een spraakmakende film, voornamelijk door de goede vormingen van de dames, maar dit drama heeft zo veel meer te bieden. Scherpe, gevatte dialogen, ijzersterk spel, verpakt in een karakterstudie die als je het in breder perspectief bekijkt niet bepaald een optimistische visie deelt over mannen. Twee seksistische kerels(ook Garfunkel), die vrouwen voornamelijk lijken te zien als een stuk vlees, beide op middelbare leeftijd op een schrijnende manier eindigend, het ongeluk straal van hun gezicht. Wat dat betreft is het jammer dat de film zich voornamelijk concentreert op de twee mannelijke protagonisten, vrouwen zijn in deze prent slechtst de aangevers en schimmen in de tijd, maar ik had erg graag geweten wat er precies om gaat in de hoofden van de vrouwelijke karakters. Nicholson is hier gigantisch goed, een bad ass met wie je toch compassie voelt, een van zijn beste rollen.

Schitterende film. Begint met gezapige dialoog tussen Garfunkel en Nicholson over de ideale vrouw. Hun utopie (de één grote borsten, de andere een soulmate) daar zullen naar streven. Maar dan na de universiteit worden de mannen in de koude realiteit gedropt (met verbittering in hun liefdesleven) tot terug aan die ene scene met Moreno als call girl waar opnieuw een utopie, een illusie wordt gecreëerd om door te kunnen gaan. Visueel magnifiek (introductie van Candice Bergen, menage a trois in de dans scene), inhoudelijk venijnig en mondig. Het eerste luik waarin Bergen zowel Nicholson als Garfunkel als minnaar heeft, is mooi evenwichtig tot betrekking van de personages. Elke partij zorgt deels voor begrip zodat er niet een goede tegen een slechte wordt afgewogen (ze zijn in feite alle drie moreel verwerpelijk). De sequentie tussen Nicholson en Ann Margret is opnieuw schitterend stukje cinema (die glijdende camera tijdens de eerste date in het restaurant.) En de scene waarin en hoe Nicholson het liefje van Garfunkel probeert te versieren maar bot vangt (aanvankelijk lijkt het te lukken en als kijker zijn we mee want we hebben gezien dat de relatie tussen Garfunkel en het liefje niet goed zit) bewijst nog maar eens hoe regisseur Niccols onderschat is. Niet de meest sympathieke personages nemen, is altijd een risico maar Niccols laat hun zwaktes tegen hun arrogantie botsen waardoor een tragikomische toon ontstaat. De scene waar Nicholson een in een overzicht met dia's laat zien wie de vrouwen in zijn leven waren (met zijn sarcastisch commentaar) is daar een mooi voorbeeld van. Zo kwetsend en zo grappig. Als dan toch blijkt dat vrouwen van Mars komen dan heeft Jack Nicolson volgens mij daar een groot aandeel in.

Nu te zien op MUBI!