The Cowboys (1972)

De westerns van John Wayne zijn echt jeugdsentiment. Weet nog wel dat ze vroeger vaak op tv kwamen, en aangezien we toen nog niet zo verwend waren qua films, keken we hier heel graag naar. En de oude westerns hebben wel wat vind ik.

Een onderhoudende western die lekker wegkijkt, vroeger ook als eens gezien, hij blijft leuk.

Nietszeggende titel, maar toch één van de betere westerns van Wayne. The Searchers staat op eenzame hoogte, maar deze volgt voor mij samen met The Shootist en de drie Rio films direct daarachter. Net als dat ander western icoon, Clint Eastwood, valt op dat The Duke op oudere leeftijd en tegen het einde van zijn carrière vaak zijn beste werk afleverde. Wayne speelt in The Cowboys op zijn bekende onverstoorbare wijze veehandelaar Andersen die met een stel kinderen een kudde moet transporteren, en onderweg de bekende hindernissen tegenkomt. Op papier een verhaal van niets natuurlijk, wat dan ook gemakkelijk fout had kunnen lopen, maar dankzij de vaardige, effectieve regie van Rydell, verveelt deze toch lange zit geen moment. Sterk spel ook van de kids, maar zeker ook van Bruce Dern als de gewetenloze schurk: een man die je gedurende de film letterlijk gaat haten. De beroemde scène waarin hij Wayne in de rug schiet en uiteindelijk doodt, gaat ook nu nog altijd door merg en been. Een onverwachte wending ook in dit verhaal, wat aantoont dat de makers niet op safe wilde spelen, en met name die moed zorgt ervoor dat de western liefhebber deze klassieker echt gezien moet hebben.

Zoals coumi voor ons al constateerde: "nietszeggende titel" maar prima verhaal. Althans in dit genre, we hadden nog niet eerder kinderen van 11 tot 15 jaar als "cowboys" gezien in een western, dus origineel bedacht door de schrijver van dit epistel! En inderdaad, de jeugd heeft hier zichtbaar de toekomst (op ééntje na), ze spelen de sterren van de hemel.

Acteur Bruce Dern konden wij nadat we in enkele scènes kennis met hem hadden gemaakt, met gemak een touw om zijn nek waarop zijn valse kop zat leggen en vervolgens naar het hiernamaals sturen! Hij speelt met verve de "etterbak" in deze film! Grappig is wel dat je de rest van de ongeveer tien veedieven niet leert kennen, men komt even met het gezicht in beeld maar heeft voornamelijk een stand-in positie.

De film houdt de kijker(s) van het begin tot einde in de ban en eerlijk, weinige westerns zijn qua kijkplezier op ditzelfde niveau. Zoals menigeen al heeft geconstateerd neemt het niveau van o.a. John Wayne toe toen ze ouder werden. Ook nu zie je dit bij Clint Eastwood, deze regisseert en speelt nog als een bezetene die veel werk nog af wil leveren op "de oude dag". Gelukkig wel op niveau en niet afgeraffeld werk!

Voor deze film vinden wij een 8 toepasselijk als waardering.

We're burnin' daylight

Er zijn zo van die samenwerkingen waarbij je dacht dat beide partijen zich eigenlijk in een andere tijdsperiode bevonden. Klinkt heel mysterieus, maar The Cowboys is daar een perfect voorbeeld van: een samenwerking tussen John Wayne en John Williams. Om de een of andere reden had ik ze nooit bij elkaar geplaatst, hoewel Williams natuurlijk al eind jaren '60 bezig was met filmmuziek maar ik associeer hem toch eerder met jaren '80 werk.

En toen was Wayne natuurlijk al gestorven. Fijne score trouwens, ik ben absoluut geen grote fan van Williams maar hier weet hij een aantal keer de juiste snaar te raken. Voor de rest is Cowboys ook een intrigerende film geworden. Een plot dat in het begin eerder wat als een familiefilm aanvoelt (ik moest met het stelletje jonge tieners qua vibe eigenlijk vooral aan The Mighty Ducks denken) maar dat met de onverwachte dood van Andersen evolueert naar een geslaagde wraakfilm. Het plot hangt weliswaar wat met haken en ogen aan elkaar, maar regisseur Mark Rydell slaagt er wonderwel in om dit in zijn eigen universum met zijn eigen regeltjes en logica te situeren waardoor je er tijdens het kijken niets van merkt. Goede dosering ook met zo hier en daar een momentje om de spanning wat te verlichten, zo is de 'confrontatie' met een heuse wagon aan prostituees wel een heerlijk luchtig tussendoortje. Alleen jammer van die 'ouverture' aan het begin en halverwege de film. Zeker in het midden haalt je dat toch wat uit de film vind ik.

Volgens IMDB is dit mijn 71e John Wayne film en eerlijk gezegd: er mogen er met gemak nog eens evenveel bij. Die kans zit er wel in, want op IMDB wordt de Duke zowaar met 168 films (!) gecrediteerd.. Dit is in ieder geval de Wayne die ik het liefste zie. Hij is hier al op serieuze leeftijd, weegt eigenlijk wat kilo's teveel maar dat venijn en die grinta zit er nog altijd in. Die confrontatie met Long Hair is dan ook heerlijk vintage Wayne (fun fact: naar het schijnt heeft Bruce Dern zelfs vele jaren later nog altijd haatbrieven gekregen omdat hij Wayne in de rug schoot) maar ook Dern is hier wel erg goed op zijn plaats. Toch mag ook de aanwezigheid van Roscoe Lee Browne als kok Nightlinger niet onderschat worden. Erg degelijke rol, maar wat me nog het meest verbaasde dat er tussen heel dat zootje ongeregeld aan cowBoys geen enkele slechte acteur zit. Ik ben nooit zo'n fan van kinderen in films en ik dacht dat er hier wel een aantal tenenkrommende momenten tussen gingen zitten, maar eigenlijk bitter weinig op aan te merken.

Tof! Ik verwacht altijd veel van een John Wayne film en soms kan dat wel eens tegen vallen, maar The Cowboys is vermaak van de bovenste plank met een Wayne op het toppunt van zijn kunnen. Toch straf om te zien hoe hij eigenlijk in zijn latere jaren een aantal erg degelijke rollen heeft weten verzilveren, al doe ik met dat statement wel afbreuk aan zijn oudere werk en dat is ook niet juist. Wayne en zeker Dern, Lee Browne + de kinderen doen het hier uitstekend.

4*

Vlotte western waaraan plezier te beleven valt, mede o.m. door het verfrissende element die die jonge gasten brengen.

En onze John ? 1972. Hij wordt een dagje ouder en dat zegt hij ook in het begin van de film met een kleine cynische insider smile: "I'm sixty too..."

Hij blijft nochtans typisch zoals we hem al jaren kennen, gaat gezwind in de clinch, maar dat hem dát ging overkomen, had ik nooit voorspeld.

Nochtans, ondanks de traditionele hardheid van het westernbestaan en dat er toch nog wat geknokt en geschoten en gedood wordt, doet de film nooit echt zwaarwichtig aan en kent zeker zijn vrolijke, ontspannende momenten.

Een film die ik tegenkwam bij de kringloop en vorig weekend al aan zou beginnen om teleurgesteld tot de conclusie te komen dat wat ik gekocht had een HD-DVD bleek te zijn en niet afspeelbaar op mijn apparaat. Iets met een vergrendeling ofzoiets. Maar gelukkig kwam ik vorige week een oude dvd van de film tegen bij de kringloop dus dan maar op de simpele manier wat dan gisteravond eindelijk lukte. Van het begin en de titel moet de film het niet hebben. Wayne zoals zo vaak, een nietszeggende titel, en jongetjes...? Uhm...waar moet dit heen? Gaat dit wel leuk en spannend worden is de vraag die mij die eerste 20 minuten regelmatig door het hoofd schiet terwijl ik dacht lekker voor een westen te gaan zitten net als ik deed de vrijdagavond voor het Paasweekend met Old Henry, en dan blijkt deze The Cowboys toch niet helemaal waar ik op hoopte.

Maar na de Crazy Alice Challenge, en het verschijnen van het opstandige karakter Cimarron, komt er gelukkig het nodige vuur in het geheel en de karakters, en krijgt de film toch in die zin mijn hernieuwde interesse en veranderd de film in een tocht waar niet alleen het jonge gepeupel zijn levenslessen ontvangt maar waar oude rot Wayne ook zijn lesje nog leert. Fraai uiteraard de landschappen, aardig de acteerprestaties van het jonge grut, kostelijk de ontmoeting tussen Homer en de lichtekooi, is het dorpje waar ze het vee heen brengen prachtig gemaakt en mag de grote finale er zeker zijn en is die absoluut niet onnodig.

Want de finale schud de boel gelukkig wel even op, want buiten dat dit een degelijke 'coming of age the hard way' film betreft dut het gebeuren toch regelmatig in en voelt de film best wel een aantal keren saai en oubollig aan, alsof de film de tand des tijds toch niet zo heel best doorstaan heeft. Vandaar dat de actie op het einde best wel even nodig was en gelukkig is die best wel goed gemaakt. Het maakt van The Cowboys vooral een redelijke film met veel ingrediënten, toch slaat bij mij deze mix net niet helemaal aan voor een topwaardering mogelijk mede omdat ik er bij aanvang iets anders van verwacht had. Maar wie weet brengt een herkijk met de tijd verandering. Tot die tijd een degelijke 3,5.