Val (2021)

Ijdeltuiterij of intrigerend en ontroerend? Mogelijk alle 3 tegelijk.Kennelijk gaat dit ook over het conflict tussen de artiest die zich wil uiten enerzijds en de industrie en fans anderzijds. En het is het verhaal dat hij zelf wil vertellen, niet een biograaf.

De voice over is van zijn zoon Jack want Val lijdt nog teveel aan de gevolgen van tongkanker.

Afgezien van het laatste kwartier heb ik me niet verveeld. En ik was onder de indruk van het veelzijdige talent (ook in komisch opzicht) en de carriere van Val. Een geboren entertainer Ik krijg ook weer zin Willow te zien. En Top Secret! moet ik toch eens checken ook. Het lijkt me echt een leuke vent.

Maar hier zit natuurlijk een probleem. Dit is de Val Kilmer die Val Kilmer wil laten zien. Een enorme beerput over zijn onhebbelijkheden gaat niet open. Dit blijft vaag. Zijn reputatie als lastig heerschap op de set blijft ongrijpbaar. Ik denk dat het iemand is die intens is en het uiterste van zichzelf en zijn omgeving vraagt. Maar ook de lolbroek uit kan hangen. Hij is ook een sfeergevoelig iemand die zich eerst echt veilig en op zijn gemak moet voelen en als je kijkt naar het plezier waarmee Kiss Kiss Bang Bang gemaakt is, is dat voor die film geweldig gelukt.

Hij verliest zich soms misschien wat in mijmeringen en hangt ook graag de dichter uit. Dat kan soms grappig uitpakken en soms zweverig.

Maar het is een interessant inkijkje in de filmwereld en hoe het is om acteur te zijn. En welke problemen dat heeft. Opvallend is ook hoe weinig Kilmer financieel opgeschoten is. Je zou denken, die man heeft het al lang gemaakt. Ook dat hij naar conventies gaat (ik had het idee dat dit de London film and comic con was, ben er zelf een keer geweest) en handtekeningen doet is veelzeggend. Alimentatie is kennelijk erg duur voor zo iemand. Hij zal misschien net als zijn vader ook verkeerde financiele beslissingen genomen hebben.

Ik heb Val Kilmer altijd een wat ongrijpbare akteur gevonden, moeilijk te doorgronden. In deze documentaire blijkt hij als persoon echter verrassend warm en toegankelijk. Tegenwoordig gaat het niet goed met hem; door keelkanker kan hij amper meer praten en fysiek oogt hij breekbaar, maar zijn gevoel voor humor is nog volop aanwezig en zijn doorzettingsvermogen is indrukwekkend om te zien. De documentaire, voorzien van de voice-over van zijn zoon Jack, blikt hoofdzakelijk terug op zijn behoorlijk imposante carriere, met zeldzame (en vaak ontluisterende) beelden van achter de schermen die Kilmer zelf door de jaren heen heeft gemaakt. Tegen het einde zeurt de boel iets te lang door over het door Kilmer geschreven en vertolkte Mark Twain-project, maar tot die tijd is dit een meeslepend en melancholisch portret van een uniek talent.

Spoiler territorium (gelukkig hebben we daar een knop voor)...maar wat vond je ontluisterend?

Hear Val Kilmer's voice, re-created by AI after throat cancer took it away - CNET

Hoewel dit blijkbaar niet gebruikt is voor deze documentaire:

Een pracht van een documentaire. Een intiem beeld van een onbegrepen karakteracteur.

Een persoonlijk en openhartig portret van Val Kilmer die herstelt van longkanker en daardoor alleen kan ademen door een incisie in zijn keel. Dat weerhoudt hem er weliswaar niet van om met humor en een prettige dosis zelfspot te spreken over zijn hoogtepunten en hoe hij nu vooral teert op vergane roem, maar zijn zoon Jack is verantwoordelijk voor het commentaar (al zou je kunnen zweren dat het Val zelf was). Kilmer blijkt een fervent filmer te zijn en deze documentaire maakt volop gebruik van een schat aan archiefbeelden. Zo zien we de jonge cast van Top Gun (inclusief Tom Cruise) vrolijk dansen en zien we een fragment uit 1981 waarin Kevin Bacon en Sean Penn iets voor de camera doen waarbij Sean de profetische woorden spreekt: “Dit gaat ooit veel waard worden!” Een fraaie combinatie van verrassende amateurbeelden, hoogtepunten uit Vals oeuvre (waarvan ik me eerlijk gezegd niet realiseerde hoe indrukwekkend dat is) en de oprechte bespiegelingen op het eigen leven maken dit portret van één acteur tot een metafoor voor het leven van acteurs die zich realiseren dat ze hun beste werk al hebben gedaan.

Deze heeft geloof ik maar heel kort op Prime Video gestaan. Nergens meer te bekijken, helaas.

Door alle hoge scores had ik iets bijzonders verwacht. Dat was het helaas niet. Sommige oude beelden zijn leuk om te zien, zoals die met een jonge Penn en Bacon of die van Brando/Norm. Maar het voelt ook wel heel veel als een compilatie van slecht geschoten amateurbeelden. Val is soms heel aaibaar, soms heel vervelend zweverig. Ik kon er net niks mee.

Hij had rollen in Top Gun (1986), The Doors (1991), [Heat (1995)] en natuurlijk in Batman Forever (1995). Het gaat dan over Val Kilmer. Mooie rollen van een prettige acteur. De laatste jaren zijn de optredens van Val Kilmer op het witte doek schaars te noemen. Wat is daar de reden van? Wat is er met de acteur aan de hand? In de documentaire Val van Ting Poo en Leo Scott zijn de antwoorden te vinden.

Het regisseursduo maakt in de documentaire vooral gebruik van beeldmateriaal dat door Kilmer zelf ooit is gemaakt. Aan de orde komen zijn jeugd, zijn opleiding aan Juilliard, zijn films, zijn privéleven en zijn ziekte die er de reden van is dat hij zijn stem amper nog kan gebruiken, laat staan nog kan acteren. De meeste stukken tekst worden dan ook door zijn zoon Jack ingesproken. De film vertelt over het leven van Kilmer vanuit Kilmer's perspectief met gebruikmaking van door hem geschoten stukjes film. Dat feit laat het regisseursduo weinig andere keus dan al die losse ifilmpjes samen te voegen tot een collage van losse impressies.

De collage aan fragmenten biedt weinig meer dan een oppervlakkige blik op het zielenleven van Kilmer,. Val is een documentaire waarin andere personen nauwelijks aan het woord komen. Het is alles Val dat de klok slaat. Interessante zaken zoals zijn moeilijke gedrag op de filmset worden slechts lichtjes beroerd. Val is een project dat niet erg diepzinnig over Val Kilmer gaat. De beste momenten zijn de momenten waarop Kilmer niet probeert zichzelf van zijn beste kant te laten zien.

Ontroering ontstaat wanneer hij laat zien dat zijn keelkanker een verwoestend effect heeft op de invulling van zijn huidige leven. en hoe hij probeert om op basis van zijn vroegere roem enige vreugde in zijn leven te brengen. Zijn aanwezigheid en optreden bij een openluchtvertoning van Tombstone (1993) is hartverscheurend. Echt jammer dat de documentaire niet meer van dergelijke ontroerende en oprechte momenten bezit. Val is grotendeels een collage van luchtige clips met Val Kilmer. Leuke filmpjes die echter ook weinigzeggend zijn.