
The Kingmaker (2019)
Denemarken / Verenigde Staten
Documentaire / Biografie
101 minuten
geregisseerd door Lauren Greenfield
met Imelda Marcos
Treurig kijkt de negentigjarige Imelda Marcos vanuit haar auto naar de armoede in Manilla. Later haalt de voormalige First Lady een dikke stapel bankbiljetten tevoorschijn, voor de bedelende landgenoten die ze passeert. En even later nog zo’n pak geld, bij een bezoek aan jonge kankerpatiënten. Imelda, een moderne Marie Antoinette, zegt weer een paradijs van de Filipijnen te willen maken. Maar hoe komt ze eigenlijk aan al dat geld? Terwijl Marcos zelf constant haar eigen goedheid blijft verkopen, vertellen activisten en politieke tegenstanders hun verhaal.
Trailer
https://www.youtube.com/watch?v=r_F5aZ-dhOY
Wanneer je deze, als ook andere ingevoegde media op de site wilt zien, dan moet je hier even toestemming voor geven.
Met het tonen hiervan wordt er mogelijk door een andere partij cookies geplaatst en/of wordt je ip-adres geregistreerd, zonder dat MovieMeter hier invloed op heeft. Lees ons privacybeleid voor meer informatie over hoe MovieMeter met je privacy omgaat.
Links
Zoek naar deze film op dvd/blu-ray op AmazonIMDb (7,6 / 1724)trailer (YouTube, ondertiteld)huur bij Picl voor € 4,99lees: “Imelda heeft geen spijt” (VPRO) of bekijk
dit interview.
Tegen het eind komt er echter een onverwachte maar intrigerende wending: de huidige president Duterte blijkt te zijn betaald door de familie Marcos en ruimt op zijn beurt alle obstakels op opdat de Marcos-familie weer de macht kan grijpen, van het in de gevangenis zetten van alle tegenstanders van de familie Marcos tot het vervangen van rechters zodat de verkiezingswinst van politieke rivalen wordt teruggedraaid, de huidige familie de 4 miljard dollar terugkrijgt die in beslag is genomen en de dictator Marcos alsnog een heldenbegrafenis krijgt. Duterte blijkt – als deze documentaire gelijk heeft – slechts een marionet van de familie Marcos die door middel van Duterte zeker kan zijn de Filipijnen terug in haar bezit te krijgen. Letterlijk, want de familie Marcos behandelt de Filipijnen en de Filipino’s ook letterlijk als haar bezit (waarmee er uiteraard geen respect is voor mensenrechten).
Hiermee eindigt de documentaire maar een en ander nodigt natuurlijk uit om in algemenere zin te reflecteren op dergelijke processen, nu we vergelijkbare processen overal ter wereld zien, van Poetin in Rusland tot Trump in de VS. Nu is natuurlijk elk land en elke leider weer anders en bv. Trump zou ik niet willen vergelijken met de familie Marcos maar eerder met Duterte: de familie Marcos is een soort monarchie of dynastie en heeft een praal, klasse en verfijndheid die Trump, net als Duterte, totaal ontbeert. De familie Marcos vertegenwoordigt als het ware de oude wereld – Imelda wil ook het ‘paradijs’ herstellen – waarin zij van nature de aristocratie vormen, ‘klasse’ hebben en dus alles mogen toeëigenen, terwijl Trump en Duterte juist praten en ogen als straatschoffies die grossieren in grofgebektheid en vooral de ander willen vernederen (waar bv. Marcos in het geheim tegenstanders liet vermoorden, schept Duterte er behagen in om openlijk te moorden). De moderne democratie lijkt echter kansloos tegen beide vormen van despotisme: iemand als Duterte is onweerstaanbaar als ‘sterke man’ die met grof geweld alle problemen zou kunnen oplossen (NB. de liberale Aquino-presidenten met hun rechtsstaat en mensenrechten van na de dictatuur Marcos faalden om de armoede en corruptie in de Filipijnen te verminderen) en de Marcos-familie is onoverwinnelijk wegens hun geld en aristocratisch elan die met terugwerkende kracht de Marcos-dictatuur weet te verkopen als de enige tijd in de geschiedenis dat de Filipijnen een paradijs was.
Niet erg diepgravende maar toch interessante documentaire over de terugkeer van de familie Marcos in de Filipijnse politiek. Aanvankelijk lijkt de documentaire zich geheel te richten op het raadsel van de populariteit van deze familie – dictator Ferdinand Marcos is overleden maar zowel z’n vrouw Imelda als z’n zoon Bongbong zijn bezig weer aan de macht te komen – bij met name de armen in de Filipijnen terwijl zij nota bene miljarden van die armen hebben gestolen en in 1976 het land hebben moeten uitvluchten na een volksopstand tegen hun kleptomane dictatuur waarin bovendien tienduizenden politieke tegenstanders zijn gemarteld en vermoord. Het antwoord lijkt even eenvoudig als schokkend: juist de (gestolen) pracht en praal alsmede het ‘moederlijke’ imago dat Imelda zichzelf geeft (waarbij ze haar decadente luxe rechtvaardigt als ‘schoonheid is de overdaad van liefde’) gaf de familie de uitstraling van koningschap die altijd populair is bij de armen wegens het sprookjesachtige karakter ervan. In de woorden van Imelda: ‘de armen zijn altijd op zoek naar een licht in hun duisternis’. Vervolgens kan die (gestolen) rijkdom politiek worden gebruikt om mensen op belangrijke posities om te kopen (corruptie), de armen kadootjes te geven (Imelda deelt simpelweg bankbiljetten uit aan de kinderen in de krottenwijken) en om nepnieuws te verspreiden om de reputatie van de familie Marcos wit te wassen (Imelda: "perception is real, and the truth is not").
Tegen het eind komt er echter een onverwachte maar intrigerende wending: de huidige president Duterte blijkt te zijn betaald door de familie Marcos en ruimt op zijn beurt alle obstakels op opdat de Marcos-familie weer de macht kan grijpen, van het in de gevangenis zetten van alle tegenstanders van de familie Marcos tot het vervangen van rechters zodat de verkiezingswinst van politieke rivalen wordt teruggedraaid, de huidige familie de 4 miljard dollar terugkrijgt die in beslag is genomen en de dictator Marcos alsnog een heldenbegrafenis krijgt. Duterte blijkt – als deze documentaire gelijk heeft – slechts een marionet van de familie Marcos die door middel van Duterte zeker kan zijn de Filipijnen terug in haar bezit te krijgen. Letterlijk, want de familie Marcos behandelt de Filipijnen en de Filipino’s ook letterlijk als haar bezit (waarmee er uiteraard geen respect is voor mensenrechten).
Hiermee eindigt de documentaire maar een en ander nodigt natuurlijk uit om in algemenere zin te reflecteren op dergelijke processen, nu we vergelijkbare processen overal ter wereld zien, van Poetin in Rusland tot Trump in de VS. Nu is natuurlijk elk land en elke leider weer anders en bv. Trump zou ik niet willen vergelijken met de familie Marcos maar eerder met Duterte: de familie Marcos is een soort monarchie of dynastie en heeft een praal, klasse en verfijndheid die Trump, net als Duterte, totaal ontbeert. De familie Marcos vertegenwoordigt als het ware de oude wereld – Imelda wil ook het ‘paradijs’ herstellen – waarin zij van nature de aristocratie vormen, ‘klasse’ hebben en dus alles mogen toeëigenen, terwijl Trump en Duterte juist praten en ogen als straatschoffies die grossieren in grofgebektheid en vooral de ander willen vernederen (waar bv. Marcos in het geheim tegenstanders liet vermoorden, schept Duterte er behagen in om openlijk te moorden). De moderne democratie lijkt echter kansloos tegen beide vormen van despotisme: iemand als Duterte is onweerstaanbaar als ‘sterke man’ die met grof geweld alle problemen zou kunnen oplossen (NB. de liberale Aquino-presidenten met hun rechtsstaat en mensenrechten van na de dictatuur Marcos faalden om de armoede en corruptie in de Filipijnen te verminderen) en de Marcos-familie is onoverwinnelijk wegens hun geld en aristocratisch elan die met terugwerkende kracht de Marcos-dictatuur weet te verkopen als de enige tijd in de geschiedenis dat de Filipijnen een paradijs was.
Kunnen hier nog wat spoilertags komen?
Die visie staat echter in schril contrast tot dat van journalisten en activisten, alsmede van de voormalige bewoners van Calauit. De familie Marcos besloot dit eilandje op te kopen, importeerde een aantal exotische dieren en sommeerde de toenmalige bewoners deze dierentuin voorgoed te verlaten. In 1972 kondigde Marcos een staat van beleg aan om de invloed van radicale Communisten en Moslims te bestrijden en gebruikte ieder dictatoriaal middel om al zijn ideologische tegenstanders de mond te snoeren. In 1986 moest de machtige familie het land echter met de spreekwoordelijke staart tussen de benen verlaten, vanwege beschuldiging van verduistering en andere vormen van machtsmisbruik. Wie denkt dat de rol van de familie Marcos daarmee uitgespeeld is heeft het echter mis.
Filmmaker Laureen Greenfield bewijst op schrijnende wijze het aloude adagium dat wie niet leert van de geschiedenis, gedwongen wordt het te herhalen. Imelda heeft alles in het werk gesteld om haar eigen imago flink op te poetsen en gebruikt haar zoon Bong Bong, alsmede haar (letterlijk) ongekende financiële vermogen om terug te kunnen keren in haar rol als 'moeder van de wereld'. De opening maakt duidelijk dat ze deze film denkt te kunnen gebruiken om ook haar internationale imago te verbeteren. Greenfield schroomt echte niet om Imelda's media-manipulatie bloot te leggen, maar weet desondanks voldoende objectief te blijven om de kijker uiteindelijk tot één conclusie te laten komen: "Perception is real, truth is not." Daarover kunnen we het sowieso eens zijn met Imelda Marcos.
Pure horror.
Met een gruwelijk einde waar menig horrorfilm een puntje aan kan zuigen.
De hele familie trouwens. Als de zoon een arts of advocaat wil worden zegt pa ´nee jongen, je moet president worden, dat verdient veel beter´.