The Killers (1946)

Mister, when it comes to dates, 1492 is the only one I can remember

Een tijdje geleden aan Men Without Women van Ernest Hemingway begonnen, het boek waarin onder andere The Killers in wordt gebundeld. Een boek van een erg hoog niveau, maar wat me vreemd leek was dat het oorspronkelijke verhaal maar een pagina of 9 beslaat. Lijkt me nogal weinig voer voor een film van 1 uur en een kwart, maar de bevallige Ava Gardner laat ik nooit aan mij voorbijgaan en wie weet combineerde Robert Siodmak wel een aantal verhalen ofzo.

Wat blijkt? Siodmak levert een erg getrouwe verfilming af van het verhaal van Hemingway. De dialogen, de settings, de personages, ... Alles is praktisch tot in de kleinste puntjes naar het scherm vertaald, maar na 10 minuten is het bronmateriaal opgedroogd (nadat Nick Adams, wat trouwens een veel voorkomend alter ego van Hemingway was, de Zweed gaat verwittigen en terug afdruipt stopt Hemingway) en wordt er een heel plotje bijverzonnen. Het niveau zakt, nogmaals het bewijs hoe goed dat kortverhaal eigenlijk is, en verliest zichzelf op den duur in de vele flashbacks en onlogische scènes. Wat me het meeste stoorde was de gemakkelijkheid waarmee het mysterie rond de overval wordt opgelost. Een gangster die op zijn sterfbed in een delirium een overval van 6 jaar geleden tot in de puntjes uitlegt.. Nah, dat had beter uitgewerkt mogen worden. Voor het overige de klassieke noir elementen zoals de femme fatale, maar ik begin de indruk te krijgen dat het film noir genre misschien niet echt voor mij is weggelegd.

Vooral ook omdat het hier nogal veel van hetzelfde is en dan heb ik eigenlijk zelfs helemaal niet veel noirs gezien. Gelukkig is daar nog Ava Gardner die na een aantal rolletjes waar ze weinig mee kon doen (Reunion in France onder andere) haar draai opeens vond als de vamp van dienst. Erg geslaagde rol en met maar relatief weinig screentime weet ze de film compleet naar zich toe te zuigen. Had alleen iets meer chemie verwacht met een debuterende Burt Lancaster. Uitstekend in rollen als in Il Gattopardo en Seven Days in May, maar hier precies nog wat zoekende. Al komt zijn imponerende fysiek hier wel het beste tot zijn recht naar mijn gevoel. Met Son of Dracula maakte Siodmak niet echt meteen een blijvende indruk, maar met The Killers laat hij wel wat leuke dingen zien. Favoriete scène is ongetwijfeld Lancaster die langs bovenaf de schuur infiltreert en de holdup die daarop volgt.

De eerlijkheid gebiedt me te zeggen dat ik nogal kritisch ben voor verfilmingen van Hemingway, maar Siodmak doet weinig verkeerd. Het grootste euvel is dan ook dat het script na die eerste 10 minuten nooit eenzelfde niveau haalt. En dat zelfs met hulp van onder andere John Huston, de man die verantwoordelijk is voor mijn favoriete Gardner rol.

3.5*

Schoolvoorbeeld van een film noir.
Wanneer een hoofdrolspeler in het begin van de film wegvalt, dan weet ge dat ge met flashbacks te doen krijgt om het verhaal weer op gang te brengen en deze "The Killers" hanteert dit procédé volop, een beetje te fel en wat chaotisch naar mijn gevoelen.
Film begint nochtans heel sterk (de openingsscène in het eethuis is knap gefilmd, maakt indruk en belooft voor het vervolg) maar kan, mede door de complexe manier waarop het intrige wordt uitgesponnen, dit niveau niet aanhouden.
Burt Lancaster is best OK, terwijl O'Brien wat bezieling in zijn act mist en natuurlijk is Ava heel mooi, maar deze keer erg sober.
Hoe dan ook, toch mooi en interessant om af en toe zo'n filmpje uit de jaren 40 te kunnen meepikken.

heerlijke openingsscène. En Gardner is inderdaad een prachtige verschijning, hier nog een stuk meer dan in The Barefoot Contessa.

Helaas raakte ik in het midden soms wat uit de grip van de film door de flashbacks. Dat houdt The Killers voor mij net van de 4* af. Desalniettemin weer een stapje omhoog van The Spiral Staircase (1945), die Siodmak het jaar ervoor maakte.

Een typische Amerikaanse film noir die veel kenmerken van het genre afvinkt. In dit geval loopt vooral de fragmentarische vertelstijl in de kijker. Het wordt snel duidelijk dat je de aandacht niet mag laten verslappen, aangezien het verhaal een puzzel is waarvan de stukjes zich in verschillende tijdzones bevinden. De onderzoeker ondervraagt à la 'Citizen Kane' verschillende personen die het hoofdpersonage hebben gekruist, waardoor er een niet-lineaire versie van de feiten ontstaat. Net zoals in 'Double Indemnity' is deze onderzoeker werkzaam bij een verzekeringsfirma die de dood van één van hun cliënten onderzoekt. De verzekeringsagent zelf is een bijzonder ijverig persoon die de moordzaak haast ziet als een persoonlijke kruistocht die moet en zal eindigen in een winst voor het bedrijf (en tegelijk zijn eigen ego streelt). Hij lijkt op het einde over een soort zesde zintuig te beschikken en brengt via gewaagde bluf het complot aan het licht. Behoorlijk vergezocht en sensationeel, maar het blijft zoals gezegd typisch noir. Het verhaal zelf is redelijk interessant. Zoals gezegd zijn er veel details die je in het achterhoofd moet houden en die op het einde allemaal mooi samensmelten. Het acteerwerk was degelijk, maar niet spectaculair. Gardner als femme fatale was overtuigend genoeg. Het geheel is vakkundig in beeld gebracht, met veel low-keybelichting en een indrukwekkende long take tijdens de overval. De openingsscène bepaalt direct de toon. Enfin, ik miste iets dat me echt enthousiast maakt. Het voelt nog steeds aan als een low-budget misdaadfilmpje met een bovengemiddelde visuele stijl. Ik kon geen connectie vormen met zowel de onderzoeker als met de 'Zweed' en ik voelde me doorgaans weinig betrokken.

Fantastisch. Top. Van de eerste tot de laatste seconde genoten van deze noir gevuld met raadselen, tot de laatste twist toe. Gebaseerd op een kortverhaal van Ernest Hemingway die het naar verluidt de enige geslaagde verfilming van zijn werk vond.
De dreigende openingsscene trekt je meteen helemaal in de film. Burt Lancaster speelt naturel, maar dat geldt ook voor de andere acteurs. Albert Dekker, Edmond O’Brien en femme fatale Ava Gardner voorop.

De acteerprestaties worden op een hoger niveau getild dankzij het excellente werk van regisseur Robert Siodmak en cameraman Woody Bredell. Dit is ongeveer de vijfde film die ik van deze mensen te zien krijg, wat een koningskoppel is dat zeg. De camerastandpunten in combinatie met lichtcontrasten zijn een feest voor het oog en nodigen uit voor herziening van de film, wat ik dan ook zeker nog zal doen.
Ook een pluim voor de componist MIklos Rozsa wiens score een perfecte begeleiding vormt. Zie ook de finale in The Green Cat waarin de violen de spanning ten top drijven.
Killermovie!