L'Armée des Ombres (1969)

Opzet van Melville is duidelijk : het (verzets) leven zoals het is. Het verhaal is ontbeend van elk geromantiseerd idee over actiehelden tijdens de oorlog. Het zijn eenvoudige mensen die geloven in de zaak en tot elke prijs zo handelen. Deze visie is ook prachtig cinematografisch weergeven (fotografie, locatie - die sombere herfstige Franse verlaten landschappen! -, score). Melville weet de stiltes, de pauzes zo krachtig te maken, zo spannend bv wanneer Ventura en nog iemand wachten in een Duits huis om ondervraagd te worden en willen ontsnappen, bv de dood van een verrader met een handdoek om niet ontdekt te worden door de buren, etc. De film is dus op zijn best als een droge, afstandelijke observatie van handelen in oorlogstijd. Maar helaas voor mij uitermate storend dat precies hier ook ongeloofwaardigheden zitten die botsten met die realistische aanpak. Enkele voorbeelden. 1) executie van ventura – hoe kan een wagen geparkeerd staan naast een commando van Duits commando, hoe kunnen ze ongezien op een dak klimmen en hoe kan door Ventura door een spervuur van kogels tot de muur rennen en het touw vastpakken en moeizaam naar boven klimmen ? Waar zijn trouwens de andere gevangenen ? En waarom reageert niemand van de Duitsers ? 2) De daad van Cassel – waarom informeert hij niet de anderen van zijn daad ? Zo hadden de anderen niet die andere actie moeten opzetten ? En wanneer Cassel vanuit de gevangenis hen ziet, denkt hij dat ze hun komen bevrijden ? Wat was dus het nut van zijn actie ? Dubbel jammer dat net een film die probeert authenticiteit te benadrukken zo morst met het omlijnen van deze aanpak.

De derde film van Melville die ik heb bekeken en waarschijnlijk ook de laatste. Zijn stijl bevalt mij gewoon niet echt. In deze film wordt het verhaal nogal afstandelijk gebracht en het tempo is erg traag. Het verhaal is op zich wel onderhoudend genoeg, het acteerwerk zeer gedegen en de sfeerzetting goed. Voor een keertje daarom wel een kijkbeurt waard, al zijn er genoeg betere oorlogsfilms.

Wat een saai gedoe. Was geen doorkomen aan. Nee niet mijn ding.

Dit is wel een heel sombere film over het verzet in de Tweede Wereldoorlog. Naar het einde kwam ik er pas goed in om eerlijk te zijn. Le Samourai was ook al wel een trage film, de stijl van Melville vind ik op zich wel intrigerend. Qua verhaal is vrij dun en vond ik soms wat van de hak op de tak springen. Introducties van de personages verliepen ook niet zo goed, de film was bijna gedaan voor ik goed wist wie nu wie was. Het is wel zot hoe Melville je aandacht toch weet te behouden ondanks dat het soms echt traag is. Behoorlijk uniek hoe hij stilte en dode scènes toch bijna boeiend weet te maken, ik zeg niet altijd maar toch vaak.

Een film over een Franse verzetsgroep tijdens de tweede wereldoorlog. Het is een grote productie vol met details die er mooi uit zien. Er zitten ook vaak boeiende en soms zelfs spannende momenten in de film. Maar de samenhang van de verzetsgroep, hoe ze met elkaar communiceren en wat hun doelen zijn blijft vaag en is slecht uitgewerkt. Daardoor blijf je constant denken van wat zal er nu weer gaan gebeuren en wanneer is de film nou eigenlijk afgelopen. En dat maakt het allemaal toch niet sterk.

Indrukwekkende film over het Frans verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog ten tijde van het Vichy regime. Oorlog is geen pretje en deze film heeft een rauwe realistische inslag. Het geeft weer hoe een stel verzetslieden moeten overleven in harde omstandigheden en beslissingen moeten nemen die hartverscheurend zijn. Enerzijds zijn het underground helden maar anderzijds geeft de film weer met welke twijfels ze moeten omgaan bij datgene wat ze doen. Bvb. het doden van een verrader in eigen kringen verloopt niet van een leien dakje. Het is niet zoals in vele andere films waar het niets voorstelt. Hitchcock heeft ook eens een scene gewijd aan de moeilijkheden om iemand te doden in Torn Curtain al ging hij wel meer de comedy toer op. Veel van de gebeurtenissen blijken ook in retrospect nutteloze opofferingen in te houden. Bvb. de bevrijdingspoging van een gevangen genomen kameraad draait op niets uit: de medestanders raken vermomd binnen de muren van de gevangenis maar hun kameraad blijkt reeds op sterven te liggen. Het is de weergave van een keiharde realiteit zonder dat daar een Hollywood scenarist aan te pas komt.

Prachtig in beeld gebracht met gedoseerde schaduwrijke low key fotografie met een nadruk op vrij bleke naargeestige kleuren. De casting is voortreffelijk met onder meer een indrukwekkende Lino Ventura. Voor Melville betekent deze film opnieuw een weergave van de oorlogstijd waarin hijzelf ook actief was als verzetsman.