La Grande Illusion (1937)

Eindelijk dan gezien . La Grande Illusion stond al erg lang op mij to-see lijstje. Je kan wel raden wat mijn reactie was toen ik zag dat deze film op tv was. Ik had hem opgenomen, en dan gisteravond bekeken.

Een sterke anti-oorlogsfilm opzich, maar zoals met wel meer films waren mijn verwachtingen te hoog. Daarom is die ook wel een beetje tegengevallen. Het eerste half uur was het nog een beetje afwachten welke richting het verhaal zou gaan aannemen. Ik had ook wat moeite om in de film te komen. Het laatste uur is verreweg het beste gedeelte van de film. De sfeer is lekker luchtig. Bovendien zijn de dialogen erg leuk, en de personages zijn zeer boeiend. Heel veel lof gaat naar Erich von Stroheim, die een fantastische rol neerzet. Ondanks dat de duitsers ''slecht'' zijn natuurlijk, is zijn personage wel iemand die erg veel sympatie bij mij opwekte. Maar ook acteurs als Jean Gadin en Pierre Fresnay doen het goed

Leuk om te zien dat film als The Great Escape en Stalag 17 flink wat weghebben van deze film. Het einde van de film was erg mooi. Geen overdreven sentiment, maar het is allemaal erg menselijk en geloofwaardig. De regie van Jean Renoir is ook niets op aantemerken. Mooi geschoten beelden, die erg veel warmte en sfeer uitstralen.

Over het algemeen vond ik het dus wel een goeie film, waar het laatste half uur absoluut het sterkste was. Er komt zeker nog wel eens een herziening, want ik heb zo het idee dat mijn mening over La Grande Illusion wel eens kan groeien. Voor nu dan een hele stabiele:

3,5*

Jean Renoir heeft hier aan prachtige film afgeleverd waar het verschil in klassen meer geldt dan dat van nationaliteit. Erich von Stroheim speelt de charismatische Von Rauffenstein die tegen wil en dank zijn gelijken gevangen moet houden.

De gevangenen leven niet in slechte omstandigheden, maar uit verveling houden ze zich bezig met onschuldige pesterijen. Dit toont het achterhaalde karakter van l'ancien regime aan. Het decor, een groot middeleeuws kasteel, draagt hier aan bij.

Verder bevat de film mooi camerawerk en uitstekende regie. La grande illusion is over het algemeen een vrij luchtige film, alhoewel het laatste stuk me wel wist te ontroeren.

Minder bijzonder dan verwacht, deze La Grande Illusion, maar toch een mooi gemaakte film. Niet altijd even boeiend of meeslepend, maar als geheel best vermakelijk.

Als ik het jaar 1937 hier zo zie staan, vind ik toch dat de film op technisch vlak z'n tijd aardig ver vooruit was. Het ziet er mooi uit en de film is knap geschoten, met enkele bijzonder fraaie shots, vooral ook die tijdens én na de ontsnapping. Mijn complimenten.

Vooral het begin, met de introductie van wat personages en de basis van het verhaal is leuk. In het midden zakt het wat in, maar gelukkig herpakt de film zich naar het einde toe weer. De scénes bij de vrouw vond ik mooi en de ontsnapping zelf - wanneer ze met dat touw naar beneden gaan - is goed gemaakt, zodat het zélfs bijna spannend wordt.

Helaas nergens als bijzonder ervaren, maar dat hoeft ook niet. Leuk om eens gezien te hebben en evt. in de toekomst nog eens op te zetten. Makkelijke voldoende voor nu.

Redelijk.

Vooral een film die te weinig indruk heeft gemaakt. Enkel de relatie en gesprekken tussen Von Rauffenstein en Bouldieu vond ik sterk. Verder af en toe een aardig momentje, maar veel snel-weer-vergeten materiaal.

2.5*

De grote illusie,

Mijn eerste Renoir en toch wel genoten. Vooral de onderliggende lagen die deze film bevat zijn erg sterk. Het feit is dat Renoir de oorlog een grote illusie vind en dit weet hij met deze film toch wel perfect over te brengen. Het decor is de eerste wereldoorlog. De eerste echte oorlog en het tijdperk van 's middags naar het front gaan, vechten en 's avonds weer thuis zijn was over. Geen veldslagen meer die van tevoren waren geregeld. Nee, het was een smerige oorlog. En dit verschil weet Renoir perfect uit te beelden door de personages de Boeldieu en von Rauffenstein. Twee personen die van de oude Adel afstammen en de oorlog als een soort eer en als een toneel voor hun Adel zagen. De scènes waarin deze twee personages het middelpunt zijn, zijn dan ook meteen de beste van de hele film.


De rest van de film is vooral herkenbaar tegenover oorlogsfilm die hierna werden gemaakt. Deze film weet een aantal specifieke handelingen/scènes te tonen die later in veel films terugkwamen. Zoals het zand van een gegraven tunnel naar buiten smokkelen zoals we in The Great Escape zien. En zo zijn er nog wel een tiental meer voorbeelden te noemen.
Ook wel bijzonder is dat het daadwerkelijke front niet word getoond. Ik denk een bewuste keuze om het anti-oorlogs gevoel te versterken.

De cinematografie van La Grande Illusion vond ik niet heel speciaal. Het is zijn tijd ver vooruit, maar toch stond ik niet extreem verbaasd te kijken. Het kasteel is overigens wel een prachtig sfeervol decor en doet het altijd wel sterk als een omgebouwde gevangenis.
Dat is wel z'n beetje wat ik kwijt wilde over deze film, ben toch wel benieuwd geworden naar een ander werk van Renoir en zal is kijken of ik er één kan vinden.

Een film die zo moeilijk te beoordelen valt heb ik zelden gezien. Aan de ene kant lijkt het een simpele film met een soort van technische voorsprong voor die tijd en met diepe lagen. Maar van die lagen merkte ik echter weinig. Ook de goede behandeling van de Fransen vond ik ook nogal ongeloofwaardig. Mijn eerste film uit de jaren 30 dus misschien niet echt een goed begin. Toch heeft het zo'n z'n goede momenten en de recensie van The One Ring klaart veel dingen op.

*3

Na herziening toch beter bevallen! Erg mooi en menselijk verhaal.

Erg mooi, een film die ik zeker nog eens zal zien. Bijzonder slecht te verkrijgen trouwens. weet iemand of die dvd van Bol gemaakt is na de restauratie van het originele negatief, of mocht alleen Criterion dat gebruiken? Heb de prachtig geremasterde versie van Criterion gepindakaast en als ik nu mijn burgerplicht wil doen door hem op blu-ray te kopen kan dat niet (ik zie alleen regio A) en bij de dvd is het helemaal niet duidelijk wat je koop

11 november op één! Wat ben ik 'één' dankbaar voor die zondagnamiddagfilms!

ik vond het wel aardig!

er is misschien wat te veel dialoog en te weinig spanning..

en aktie zat er ook te weinig in

al met al wel aardig.

3 sterren

Ja, de VRT heft vaak mooie klassiekers op zondag! Iemand een overzicht van wat ze nog uit gaan zenden?

een zeer redelijke film; al was het mij teveel een heldenfilm. Goed om hem gezien te hebben.

Een film met o.a. een mooie Franse dertiger jaren chanson en overige mooie oude muziek en bijvoorbeeld een gezongen patriottenlied. De zwart-witbeelden zijn zonder meer fraai. De teksten qua gesprekken onderling zijn vaak luchtig en grappig en komen over als alledaags gekeuvel binnen een vriendengroep.
Het is wel een vreselijk gehoor als Fransen Duits spreken in de film en ongeloofwaardig als een Duitse commandant Frans gaat spreken tegen de gevangenen. Dat hij geen bewaking naast zich heeft met drie gevangenen tegenover hem, verbaast mij ook.
En dan dat doorzoeken van de 6-persoons luxe gevangeniskamer: wel onder stoelen en kussens speuren, maar iedereen kan gewoon z'n landkaart in de hand houden en z'n boeken blijven doorlezen, daar wordt niet naar gekeken. En na het doorzoeken kunnen ze gewoon weer verder gaan met het zelfgefabriceerde touw, ja ja.
Dit alles veroorzaakt een luchtige, komische sfeer. Het is gewoon erg gezellig in het gevangenenkamp zo te zien.

Het acteren is vaak nogal dramatisch qua intonaties en de grappige sidekick acteert soms een beetje too much naar mijn mening. De mimiek van allen is echter onbetaalbaar. En de karakters hebben echt karakter.

Verder is het een echte mannenfilm, er is gedurende bijna de gehele film geen enkele vrouw te zien, slechts een non in de ziekenboeg en een plattelandsvrouw, pas na anderhalf uur overigens. Het laatste half uur is wat meer serieus dan het voorgaande.

Wel apart (of visionair) om een film over WOI te maken terwijl WOII voor de deur stond en als totale productie is het een leuke film en erg geschikt voor de zondagmiddag.

Precies. Daar kunnen ze in Nederland nog wat van leren.

Nu te zien op ARTE TV

Eerste Renoir.

Inderdaad bijna een blauwdruk van films als The Great Escape en Stalag 17. Ook die films vond ik niet te pruimen, dus de score voor deze inspiratiebron laat zich al raden.

Ik heb er zeer weinig mee, deze montere krijgsgevangenisfilms. Doorheen de reacties zou dit op de één of andere manier een erg intelligente film moeten zijn, dat stuk heb ik jammer genoeg een beetje gemist. Voor een wat flauwe en luchtige ontsnappingsfilm over een te nadrukkelijk oorlogsmoraaltje.

Enkel de timing van deze film is allicht wat apart, maar als je daar dan toch een film voor wil prijzen kan je je beter wenden tot The Great Dictator, daar haalt Chaplin een heel wat straffere stoot uit.

Acteerwerk vond ik onopvallend (behalve dan dat éne drukke ventje wat echt bloedirritant was), de verschillende delen brengen wel wat variatie maar zijn op zichzelf te braaf en als geheel duurt het ook veel te lang. Maar dat geldt voor elke film waar je niks aanvindt natuurlijk.

Mnee, de appeal van dit soort films ontgaat mij volledig. Verder weinig opvallende regie, maar misschien dat andere onderwerpen Renoir wat beter liggen. Dit is in ieder geval een film waarvan het merendeel morgen alweer vergeten ben.

1.0*

Zonder meer niet Renoir’s beste. Veel te theatraal (letterlijk en figuurlijk) om als krijgsgevangenenfilm geloofwaardig over te komen. Allicht heeft Jean Renoir het allemaal erg luchtig bedoeld. Te luchtig naar mijn smaak. Hoe dan ook het kon mij niet bekoren. Ik heb dierbare herinneringen aan een “mompelende” Jean Gabin, maar dat komt er hier niet uit.

Voor mij was dit maar een zeer matige film.

Het kon me amper boeien, nochtans ben ik een liefhebber van dit soort oorlogsfilms.

Maar latere films met hetzelfde onderwerp, zoals 'The Great Escape', zijn stukken beter dan deze.

Goede anti-oorlogsfilm met (tegenwoordig) toch wel wat mankementen.La Grande Illusion moet het vooral hebben van enkele zeer sterke scenes en het prima acteerwerk van zowel Gabin,Fresnay en Von Stroheim.Wel vond ik de situaties in de kampen wat te vrolijk en te losjes,dat strookte niet helemaal met mijn beeld van de Eerste wereldoorlog van grimmigheid en doffe ellende.Maar goed misschien was de situatie in de officiers kampen ook wel wat beter.Daardoor vond ik het eerste uur van de film erg wisselvallig maar tegen het einde werd het gelukkig een stuk beter.

Generaals proberen altijd de vorige oorlog te winnen, zo luidt een bekende wijsheid, en Renoir kwam in 1937 met een film die in 1912 geniaal zou zijn geweest.

Hoewel, ook aan de vooravond van WO I leefden in socialistische kringen de hoop en verwachting dat internationale klassen-solidariteit zou verhinderen dat de arbeiders uit de respectieve landen naar het front zouden trekken... Niet dus.

La Grande Illusion is een herneming van issues behorend bij, en een reflectie op een oorlog die toentertijd al bijna twintig jaar verleden tijd was, en het lijkt mij dat de film ook in 1937 al tamelijk irrelevant was in relatie tot de toenmalige sociale en politieke situatie in Europa.

Oorlog is zinloos? Maar eind jaren dertig was men de gruwelen van WO I bepaald nog niet vergeten, en de meeste Europeanen vreesden een nieuwe oorlog; en dat gold ook voor de meeste Duitsers, al veranderde dat snel na de eerste successen van de Duitse legers.

De notie van de universele, grensoverschrijdende ervaring van gelijkheid dan? De herkenning van elkaar in gedeelde ervaringen, als broeders in een gedeelde menselijkheid? Maar je kunt met evenveel – en misschien wel meer – recht stellen dat mensen zichzelf haast instinctief definiëren aan de hand van de verschillen met anderen. Misschien een Grande Illusion, soit – maar het inruilen van de ene illusie door de andere, dat schiet niet op.

Natuurlijk was Renoir een uitstekend cineast, en La Grande Illusion bevat een aantal fraaie scènes, alsmede enkele scherpe teksten; maar de gezelligheid van de gevangenenkampen en de beleefdheden over en weer weerspiegelen wat mij betreft ook de onwezenlijkheid ervan; het is de blik achteruit die het maakt tot een nobel bedoelde Maginotlinie, die de realiteit al te makkelijk links laat liggen, en al bij al een gaapverwekkend saai geheel oplevert.

Oorlogstijd en klassenstrijd belicht vanuit Frans, Duits en Engels gezichtspunt in schitterende beelden van Jean Renoir. Een internationale sterrencast (Jean Gabin, Erich von Stroheim) in een film die Goebbels (Joseph, niet Phillipe) niet erg kon bekoren.

Prachtige oude Renoir, met een prima rol van Jean Gabin. Verder niet al te spectaculair, maar dat hoeft natuurlijk niet altijd zo te zijn om toch te kunnen genieten.

Wederom een klassieker die me niet kon overtuigen. Het is gelukkig al een stuk minder vervelend dan mijn vorige aanvaring met Renoir, La Regle du Jeu, maar ook La Grande Illusion wist me zelden te boeien. De film speelt zich af in een Duits krijgsgevangenenkamp (of meerdere, eigenlijk), waar een groep Franse officiers gevangen zit. Zo af en toe worden er wat ontsnappingspogingen ondernemen, maar er wordt vooral heel veel met elkaar gekeuveld, waarbij sociale klasse een belangrijk thema is. Dit laatste blijkt ook uit de warme banden die de aristocratische Franse officier onderhoudt met de eveneens adellijke Duitse commandant gespeeld door Erich von Stroheim - zij blijken meer met elkaar gemeen te hebben dan zaken die hen scheiden. De sfeer is sowieso verbazend luchtig (zoals ook wel in Stalag 17 en The Great Escape), waar het krijgsgevangenenkamp meer lijkt op een gezellig logeerpartijtje (met verkleedpartijen en al) dan op een oorlogssituatie.

Maar het blijft allemaal nogal saai. De gesprekken zijn niet uitermate interessant, er gebeurt niet zoveel boeiends in de film, en hoewel het allemaal prima gefilmd is en goed geacteerd is, moest ik me door de film heen worstelen. De tweede helft ging gelukkig wat soepeler. Maar zeker vergeleken met All Quiet on the Western Front is dit als anti-oorlogsfilm een behoorlijke tegenvaller. 2.0*

Een oorlogsfilm die mij totaal niet kon overtuigen. De sfeer is aanvankelijk wel erg luchtig, zodat het even duurt om daadwerkelijk in het (oorlogs)verhaal te komen. De personages blijven vrij vlak en matig uitgewerkt en verder gebeurt er ook relatief weinig. Daardoor kabbelt het eigenlijk maar een beetje voort en kan het zelden boeien. Schaarse hoogtepunten zijn de gesprekken tussen de Duitser Von Rauffenstein en de Fransman Bouldieu, maar ook die scènes weten het geheel niet naar een hoger niveau te tillen.

Erg sterke film van Renoir. Op het oppervlak allereerst gewoon een enorm vermakelijke film zo in dat kamp met alle gevangenen. Of dat kampleven echt zo was (ik kan me ergens indenken dat officieren het relatief goed hadden) weet ik niet, maar het was geloofwaardig genoeg om in mee te gaan. Dan speelt ook mee dat het de film in eerste instantie een komedie is en geen realistisch drama. En het laatste halfuur wordt dan zelf nog emotioneel.

Maar wat deze film doet uitstijgen boven de gewone komedie is hetgeen Renoir zegt over oorlog, hiervoor al goed verwoord door The One Ring, waar ik dan ook weinig aan toe te voegen heb. Maar ook de periode waarin deze film uitkomt geeft deze film net wat meer, zo vlak voor de Tweede Wereldoorlog. En Renoir laat dit vooral aan het eind terugkomen met mensen die geen behoefte hebben aan oorlog en elkaar gewoon te hulp schieten, Duitsers en Fransen. En nog cynischer, stoppen met vechten als ze over een door de mens gemaakte grens zijn geraakt. Waarvoor vechten we dan nog?

Dat alles gezegd hebbende. Zeker de eerste anderhalf uur zijn op het oppervlak ook wat te licht om echt onder de huid te kruipen. En film blijft voor mij een audiovisueel medium, en daar was deze film op z'n zachtst gezegd wel wat saai. Visueel niks bijzonders te zien en de muziek is aardig, maar ook weinig verheffend. Daarom slechts 4,0*

Meh hier kon ik op zich weinig mee, had hier en daar zijn momenten en voor een film uit '37 doet hij vast heel wat dingen super en is hij vooruitstrevend en weet ik veel wat maar ik vond hem al bij al gewoon erg matig.

De titel kan op twee manieren uitgelegd worden. Hij kan slaan op de grote ontsnappingstruc, zoals wanneer een illusionist met z'n rechterhand de aandacht afleidt terwijl hij met z'n linkerhand stiekem de kaarten verwisselt. Het kan ook om de waangedachte gaan dat La Grande Guerre de laatste oorlog zou zijn. In 1937 wisten ze al wel beter.

Jean Renoir was een pacifist. Hij was ook voor een klasseloze maatschappij. In het kamp zie je een band ontstaan tussen de Duitse en de Franse kapitein omdat ze allebei van adel zijn. Toch schiet de Duitser op de Fransman, tegen z'n zin maar uit plichtsbesef. Ook antisemitisme wordt bekritiseerd, wat niet vanzelfsprekend is in 1937. Het mooiste is wanneer er een relatie ontstaat tussen luitenant Maréchal en de weduwe Elsa. Zij heeft reden om de Fransen te haten, want zij hebben haar man gedood. Deze twee individuen doorbreken echter de nationale barrière.

Als zoon van een schilder had de regisseur aandacht voor visuele composities en voor het landschap van de Elzas. Sommige zaken zouden in Hollywood gecensureerd zijn, met name de travestieshow en de hints dat Rosenthal homoseksueel is. Opvallend zijn de verschillende acteerstijlen: het fysieke van Jean Gabin tegenover het theatrale van Pierre Fresnay. Marcel Dalio was een zoon van twee Roemeense joden. Erich von Stroheim kwam zelf met het idee om een korset te dragen. Het is een boeiend drama met diepgaande ideeën maar ook ontroerende, spannende en grappige momenten.

het gedeelte na de ontsnapping vond ik nog het boeiendst , verder verbaasde me de luchtige sfeer in het gevangenkamp wel , maar goed als je de films over dit onderwerp uit de 2e wereldoorlog gewend bent

komt dit natuurlijk wel effe vreemd over .

La Grande Illusion speelt zich af tijdens WO I wanneer drie Franse officieren als krijgsgevangenen van het Duitse leger plannen maken om te ontsnappen. Prima rollen van Pierre Fresnay, Marcel Dalio en natuurlijk Jean Gabin, als de Franse officieren. En met Erich von Stroheim als Duits officier zit het ook goed. Toch is La Grande Illusion een film waar ik even moest inkomen.
De omstandigheden waarin de Franse krijgsgevangenen verblijven zijn vrij luxueus vergeleken met het beeld en de norm die we vandaag projecteren op oorlog en gevangenenkampen, met dank ook aan de talrijke films over WO II e.a. Uit de extra’s op de dvd blijkt echter dat La Grande Illusion deels gebaseerd is op de ervaring van Renoir zelf als militair piloot in de oorlog, en de ervaringen van zijn legerkameraden. In een toelichting verdedigt Renoir zich dan ook tegen de kritiek, met als argument dat de oorlog ‘14-’18 op een iets hoger humaan niveau stond dan de oorlog met Hitler. En als dat effectief de (persoonlijke) ervaring is van Renoir kunnen we dat alleen maar respecteren, denk ik dan. Hij is degene die in WO I gevochten heeft, niet de kijker die achterover leunt in de zetel met zakje chips en cola light bij de hand.

Als oorlogsfilm wordt er dus helemaal niet ingezoomd op de verschrikkingen, maar integendeel op wat mensen in essentie scheidt, én verbindt. Die insteek had ik pas goed door na het gesprek tussen von Stroheim en Fresnay, twee aristocraten van het verschillende kamp, maar waarbij Von Stroheim zich voorstaat op de bevoorrechte relatie tussen mannen van de aristocratie. Je voelt daarbij ook dat deze film gaat over het - veronderstelde - einde van een tijdperk waarin de adel het voor het zeggen had. En een von Stroheim is met heel zijn melancholische uitstraling toch wel dé geknipte figuur om dat einde symbolisch met zich mee te dragen. De (stereotiepe) relaties tussen de verschillende personages staan dus voor de relaties tussen klassen, standen en religies.
Daarnaast is de film ook een studie van de futiliteit van de oorlog, de illusie van datgene waar oorlog over zou gaan. Het scenario vertoont een aaneenschakeling van een aantal momenten die daarop wijzen. Tekenend is in dat verband bijvoorbeeld de finale van de film wanneer Duitse soldaten beslissen niet meer te schieten op de gevluchte Gabin en Dalio, omdat ze op dat moment de (niet door mensenhanden gemaakte) grens met Zwitserland hebben kunnen oversteken.

Helemaal te begrijpen dat deze film nadien verboden werd in fascistisch Italië en nazi-Duitsland, wat meteen ook een soort adelbrief betekent voor de inslag van de film, en die is diep humaan en pacifistisch. Het is een film die je eigenlijk niet mag bekijken als een standaard oorlogsfilm - om een desillusie te vermijden - maar die je de kans moet geven om zachtjes te laten binnenkomen.

Erg mooi tweede uur.

Grand Illusion - zo werd in een gelijknamig boek uit 1909 het idee beschreven dat er een oorlog zou uitbreken in Europa. De thesis luidde dat het irrationeel en onwaarschijnlijk was voor een Europees land om een oorlog te starten, vanwege de rampzalige sociale en economische gevolgen. Bijna 30 jaar later maakt Renoir zijn Grand Illusion, inmiddels zijn we een wereldoorlog verder en aan de voet van een tweede.

Echter, Grand Illusion is geen cynische film - integendeel: de film betoogt dat ongeacht klasse en nationaliteit, we op de eerste plaats mensen zijn. Oorlogen zijn - net als grenzen - illusies. Illusies die mensen van elkaar scheiden en tegen elkaar opstellen. Het is een hartverwarmende en humanistische stelling, bijna utopisch.

Gezegd moet worden dat ik me in het eerste uur te veel heb zitten ergeren aan die kleine lolbroek en de haast willekeurige wijze waarop het verhaal zich ontwikkelde (zonder enige spanning). Het is pas in het tweede uur dat ik de film begon te waarderen en zelfs geroerd raakte. Dit brengt me in een netelige positie om een score uit te delen aan de film. Al met al kan ik u echter toch aanraden om Grand Illusion op te zetten. Een unieke film, waarvan ik vermoed dat deze enkel voor de tweede wereldoorlog gemaakt had kunnen worden.

Tegen een koe; 'Je bent geboren in Wertemburg en ik in Parijs, maar dat belet ons niet elkaar te begrijpen'

Oorlogsfilm waar elke poging tot iets boeiends in de kiem gesmoord wordt. De Franse officieren Boëldieu en Maréchal worden tijdens een verkenningsvlucht neergehaald en gevangen gezet. Dit is niet te zien! Ontsnappingspogingen op éénmaal na zijn er niet te zien. De Eerste Wereldoorlog was een onvoorstelbare tijd maar ook daar was eveneens niet veel van te zien.

Nee in het Duitse krijgsgevangenenkamp geen hachelijke situaties. Eten binnensmokkelen staat er vermeld in het bovenstaande plot. Nou ik heb hier niets van gezien. De gevangen Franse officieren haalde deze netjes af bij een ophaalpunt. Verder wordt er veel tijd gestoken om de personages luxe maaltijden te laten nuttigen, wijn en whiskey te drinken en muzikale opvoering te tonen. Daarnaast is er veel tijd voor 'talking heads' en elitarisme. Aristocratische officieren die verlicht zijn met kunst...

Afgezien van dat de film dan een inspiratiebron vormde voor de ontsnappingstunnel in "The Great Escape & Stalag 17" en het zingen van "Marseille" om de Duitsers woedend te maken in "Casablanca " was het voor mij verder maar een duffe en saaie bedoeling. Laten we het maar op houden dat het niet mijn 'Cup of Tea' was.

Film lijkt mij tamelijk revolutionair.

Wat er doorgaans rond die tijd gemaakt is ziet er toch gedateerder uit.

Film an sich vond ik matig.