Act of Violence (1948)

En weer speelt Robert Ryan een ijzersterke rol, nu als gestoorde wreker. Een onderschatte acteur.

Een goede film van Zinnemann (het leek op het begin enigszins op een film-noir versie van High Noon). Overigens is Robert Ryan in deze film wel een wreker, maar echt gestoord kan ik hem niet noemen. Gaandeweg in de film wordt steeds meer duidelijk wat er in de oorlog heeft plaatsgevonden en zo krijg je ook steeds meer symphatie voor het karakter van Robert Ryan. Ondanks de daad van Van Heflin in de oorlog, hou je ook symphatie voor hem. Dit maakt de film wel bijzonder.

4*

Die grote noirs zijn natuurlijk erg cool, maar mijn voorkeur gaat toch uit naar de iets serieuzere, kleinere noirs. Zoals deze. Een heerlijk grimmige sfeer, prachtige acteurs en geen enkel sympathiek karakter. Beide doen ze iets fout, maar ze hebben beide zo hun redenen die verder gaan dan het te pakken krijgen van rijkdom. Het is dus lastig om een kant te kiezen, en het standaard good vs. evil gaat dus niet op in deze film. Hoogtepunten zijn de scènes waar Enley langzaam gek wordt en zo dieper en dieper in de onderwereld van L.A. beland. Robert Ryan is ook hier weer fantastisch, die man is bezig in van mijn favoriete acteurs te worden.

Brunette Janet Leigh met lang haar?!

Poster die er stond was de lange bioscoopposter. De nieuwe is de originele "gewone" poster!

Somber, beklemmend drama over iemand die wraak wil plegen op het onrecht dat hem en zijn vrienden in een oorlogskamp is aangedaan. Sterke vertolkingen en echt een meeslepend verhaal waarbij Enley vooral de schuldgevoelens van zijn personage heel goed typeert en waarbij zijn fout uiteindelijk proporties aannam die hij niet gewild heeft. En daarom heb je als kijker toch nog ergens sympathie voor hem.. Zoals Celluloid Dreams terecht aanhaalt zijn de sekwensen waar Enley gek wordt van zijn uitzichtloze situatie erg goed. Anderzijds krijg je ook ergens begrip voor het karakter van Ryan, zoals Boerempummel schrijft. In elk geval is "Act of Violence" een film die bijblijft en ook nog eens de zinloosheid van oorlog, haat en wraak weergeeft.

Aangrijpende, grimmige Noir over een ex-soldaat uit WOII met de naam Parkson (Robert Ryan) die nog een openstaande rekening te vereffenen heeft met de ex-medesoldaat Frank (Van Heflin) omwille van wat er gebeurt is in een nazi-concentratiekamp enkele jaren geleden. Fred Zinnemann slaagt erin om je als kijker benieuwd te maken naar het wat en waarom, vooral doordat je gedurende het eerste kwartier niet goed weet waarom Frank door Parkson gevolgd word, daar krijg je dan stelselmatig een antwoord op. Ook wel knap dat je het verhaal langs twee kanten leert kennen waardoor je niet alleen voor Parkson sympathie krijgt, maar ook voor Frank. Robert Ryan zet zijn rol weer ijzersterk neer en hoefde voor niemand onder te doen, Van Hefling daarentegen zette zijn rol ook niet slecht neer maar moest toch onderdoen voor Ryan. Hoewel ik de scène in die verkeerstunnel wanneer Frank aan het randje van waanzin te staan komt en de scènes waarin hij nogal 'down' rondwandelt ook wel erg sterk vond. Verder valt over het visuele aspect van de film ook weer geen kwaad woord te zeggen, er werd weer knap gespeeld met schaduwen.

4.0 sterren

Prima film, maar het eind laat nogal te wensen over.

Worden soldaten in Amerikaanse oorlogsfilms doorgaans als helden afgeschilderd, deze film belicht dat er tijdens de oorlog in die gelederen ook dingen gebeurd zijn die het daglicht niet kunnen verdragen. Fred Zinnemann heeft het aangedurfd om daar een boeiende film noir over te maken met Robert Ryan als een enigszins sinistere wraakengel. Jammer alleen dat volgens de ongeschreven filmwetten van toen ook hier het kwaad gestraft moet worden, zodat de uiteindelijke ontknoping minder verrassend is dan hij had kunnen zijn. In de aanloop daarnaartoe is het best een spannende film.

'ongeschreven filmwetten'? Geschreven filmwetten of regels: de Hays Code censuur.

Ja, dat is mij bekend.

Maar expliciete regels over hoe om te gaan met "slechterikken" staan volgens mij niet in de code. In de praktijk liep het daarmee in die jaren nooit goed af. Inmiddels is het beeld wat dat betreft een stuk gevarieerder.

Van het begin tot het einde boeide dit sterke, solide, beknopte, duistere, grimmige en op het gebied van de moraal ingewikkeld wraak-noir-melodrama over een man, die vanwege zijn verleden, werd achtervolgd door een andere man. De beelden waren overeenkomstig sfeervol somber en de cast speelde uitstekend.

Wel een vrij sterke noir. Op dramatisch vlak overtuigt deze niet helemaal. Je merkt dat wel dat de centrale relatie tussen Leigh en Heflin belangrijk wordt geacht, maar deze krijgt ook gewoon te weinig speeltijd. Daarnaast werkt het overdreven acteerwerk ook niet altijd.
Wat overblijft is wel een vrij sfeervolle film die nergens verveelt, leuk dat leven van de gewone Amerikaan van vlak na de oorlog geeft en mooie fotografie kent met diepe zwarte schaduwen. Daarnaast zijn er twee scènes die erbovenuit springen. Die eerste is bij het echtpaar thuis als Parkson buitenom loopt, met dat gesleep van zijn voet maar ook de kraan die nog loopt. En de laatste scène op dat rangeerterrein waar de muziek wegvalt, er veel wide shots zijn en alleen de wind op de geluidsband te horen is. Zo'n scène doet vermoeden dat de film een jaar of 30 jonger is. 3,5*.

Een van de terugkerende thema's in vooral jaren '40 noirs is het lot van veteranen. Het komt veel voor dat karakters in met name de tweede wereldoorlog hebben gevochten en daar trauma's hebben opgelopen. Act Of Violence gaat daar heel sterk over en was een van de eersten. Een man die zich na de oorlog gesetteld heeft wordt ingehaald door zijn verleden. Er is iemand die het op hem heeft voorzien.

Het resultaat is een sombere film zonder held. Je weet niet voor wie je partij moet kiezen, is de wraak gerechtvaardigd of heeft Enley een verschrikkelijke fout gemaakt of was het een onvergefelijke fout die gewroken zou moeten worden. Zijn regels in oorlog anders? Of blijven bepaalde waarden overeind.

Visueel is de film vaak claustrofobisch. Heflin als Enley en Ryan als Parkson zitten beiden gevangen in het verleden. En het enige dat dan nog kan is een confrontatie. Het einde is Hollyoodiaans, maar fraai

Dat Heflin en Ryan toppers waren wist ik al en het is een luxe dat in deze film zitten. Grote aanrader dit. Erg goed.

Fred Zinnemann is zoals vele regisseurs een immigrant en zoals ook meerdere mensen betrokken bij noir werkte hij mee aan People On Sunday. Via erg linkse documentaires kwam hij terecht bij MGM waar hij b-films ging maken vanaf 1939. Dit was de laatste van die serie. Hierna zou hij doorgaan bij andere studio's en doorbreken met High Noon. Vier jaar na deze film.

Een film noir met een interessant uitgangspunt en degelijk acteerwerk. Gaandeweg kende het plot wel wat onwaarschijnlijke en ook minder interessante wendingen, waardoor de film mij uiteindelijk niet de gehele speelduur wist te boeien. De cast, met Janet Leigh in een van haar eerste filmrollen, acteert wel naar behoren.

Schitterende film. Er zit namelijk een mooi drama in verwerkt. Gewetenswroeging komt hier om elke hoek kijken. Was Van Heflin fout ? Is Ryan fout door wraak te willen nemen ? Is Leigh fout om door haar geliefde te steunen ? Prachtige zwart wit clair obscur fotografie van Robert Surtees. Het verhaal heeft vaart. Vanaf minuut 1 is het verhaal van de wraak begonnen, geen flashbacks, geen inleiding – enkel een kleine introductie om het personage van Van Heflin actueel te schetsen nl harde werker en gerespecteerde burger. Daarna is het een en al doem en fataliteit vervat in claustrofobische beelden van de nachtelijke lege straten in de stad of een spookachtige treinstation. Jammer van het einde (de verrader moet uiteindelijk gestraft worden).