Crip Camp (2020)

De titel is een beetje misleidend, aangezien de documentaire slechts deels gaat over Camp Jened, een zomerkamp voor gehandicapten begin jaren '70, gelegen in het Catskillgebergte.Dat gedeelte is direct het meest leuke en boeiende. Zodra de politieke beweging wordt opgericht om te strijden voor gelijkheid zakt deze overwegend sympathieke documentaire wat mij betreft langzaam maar zeker weg, hoe interessant de beelden en de interviews ook zijn. De toon is dan ook iets te hoogdravend. Niettemin grotendeels de moeite waard.

Deze docu gaat de Oscar winnen omdat het simpelweg het beste verhaal heeft. Het is daarnaast ook een van de beste documentaires die ik ooit heb gezien. Verplichte kost eigenlijk. Niet alleen omdat het een belangrijke geschiedenisles is van een onderbelicht deel van de burgerrechtenbeweging, maar vooral ook omdat het zo'n ongelofelijk inspirerend verhaal is. Dat Camp Jened laat het beste van de mens zien. Echt zo'n mooi initiatief, een zomerkamp, deels gerund door mensen met een handicap, waarin iedereen helemaal zichzelf en een volwaardig onderdeel van een gemeenschap kan zijn, zonder de isolatie of het label van "de gehandicapte".

Op een persoonlijke manier en aandoenlijke manier wordt verteld hoe er een wereld opengaat voor de deelnemers aan het kamp, maar wat vooral zo ontroert en inspireert is dat je ziet hoe een groep jongeren elkaar kan beïnvloeden en sterker kan maken, hoe een nieuwe generatie kan helpen de wereld ten goede te veranderen. Of het nu over de persoonlijke verhalen van een groep jongeren in het kamp gaat of over het grotere verhaal van politiek activisme als ze ouder worden en zich beter gaan organiseren, de film weet altijd het juiste perspectief te vinden. De soundtrack vol oude klassiekers geeft de film een meeslepende revolutionaire toon mee en zorgt ook dat alles bijzonder vlot wegkijkt. Erg ontroerend einde ook met die reünie op de oude kamplocatie en de berichten hoe oud sommigen van hen zijn geworden. 4.0*.

De titel verwijst naar een in de jaren ’50 opgericht zomerkamp voor jongeren met een handicap. De insteek was simpel, maar revolutionair: door deze jongeren bij elkaar te brengen voelden ze zich eventjes geen buitenbeentjes en kregen ze de ruimte om ‘gewoon’ tieners te zijn. Bij een potje honkbal golden voor iedereen de officiële regels, ongeacht welke beperking dat was. De combinatie van beelden van die kampen en commentaar van de personen die daarop te zien zijn maken duidelijk wat het kamp voor hun betekende. Jaren later nemen verschillende deelnemers aan dat kamp de handschoen op tegen de hoogste politieke macht om te strijden voor hun recht op gelijke behandeling, waarbij hun ‘beperkingen’ in alle opzichten een tactisch voordeel blijken te zijn. Deze mede door de Obama’s geproduceerde documentaire toont niet alleen dat minder-validen uitstekend zelf voor hun rechten op kunnen komen en door een combinatie van solidariteit en doorzettingsvermogen grote veranderingen teweeg kunnen brengen.